InfoHub Logo

Tutynýshylyq qasıetten arylý: baı adamnyń tájirıbesi

Grem Hıll molshylyqta ómir súrip keldi, biraq bir kúni ol, shyn máninde zattar onyń ómiri men ýaqytyn jutyp jatqanyn túsinedi.

Zattarǵa degen qumarlyq adam boıynda qarjylyq turaqsyzdyq kezinde qalyptasady. Birshama ýaqyttan keıin jaǵdaıyńyz ońalyp, molshylyqta ómir súre bastap, bárin satyp ala alatyndaı jaǵdaı týǵan kúnniń ózinde de bul baqyt ákele me? Qarjylyq turǵyda tarshylyq kórmeıtin adamdar «joq» degen jaýap aıtady.

Grem Hıll — kásipker, birshama jetistikke jetken, qajet degen zattyń bárin satyp alyp, molshylyqta ómir súrdi. Biraq negizinde munyń bári onyń ómiri men ýaqytyn jutyp jatty.

Onyń paıymynan úzindilerdi oqyp kórińiz:

Men aýdany 39 sharshy metr stýdıada ómir súremin. Men qabyrǵaǵa kiriktirilgen sýyrmaly tósekte uıyqtaımyn. Meniń 6 jeıdem bar. Salattar men basqa da taǵamdarǵa 10 tárelkem bar. Keshki asqa úıime qonaq shaqyrsam, jazylmaly ústelimdi shyǵaramyn. Mende DVD joq, al qazirgi kitaptar toptamamnyń bastapqysynan 10%-y ǵana qaldy.

Men 90-shy jyldardyń sońynan uzaq jol júrip, ınternet-startappen tabysqa jettim. Aqsha maǵan qarsha jaýdy deýge bolady. Sonda men záýlim úı satyp alyp, ony elektronıka, turmystyq zattar, gadjetter sıaqty túrli zattarmen toltyryp tastadym, ózimniń avtoparkymdy jasadym.

Biraq bul paıdaly dep tapqan zattar meniń ómirimdi, nemese onyń kóp bóligin tutqıyldan jaýlap ala bastady. Men tutynyp júrgen, jep júrgen zattar, nátıjesinde meni jep qoıdy. Iá, meniń ómirlik senarıim kóp taralǵandar qatarynan emes, óıtkeni 30 jasqa deıin árkim baıı qoımaıdy, degenmen meniń zattarmen qarym-qatynas senarıim – eń qarapaıym.

Biz taýarlardyń moldyǵynda, gıpermarketter, záýlim saýda ortalyqtary men táýlik boıy jumys isteıtin dúkender áleminde ómir súremiz. Kez kelgen áleýmettik toptyń adamdary ózin zattarmen qamtamasyz ete alady.

Bul zattar bizdi baqytty etetinin bildiretineshqandaı belgi joq. Men kóp jaǵdaıda keri kórinisti kóremin.

Tabandylyqpen jınaǵan mardymsyz dúnıelerden arylýǵa maǵan 15 jyl qajet boldy. Budan keıin az zatty qanaǵat tutyp, keń, erkin, jaqsyraq ómir súre bastadym.

Bári 1998 jyly bastaldy. Seriktesim ekeýmiz konsaltıńilik kompanıamyzdy óte úlken somaǵa sattyq. Men mundaı aqshany ómir boıy tappaspyn dep oıladym.

Somany alǵan soń, 4 qabatty úı satyp aldym. Tutyný múmkindigin keńinen paıdalanyp, men jańa seksıalyq dıvan, 300 dollarlyq eki kózildirik, gadjetterdiń túr-túrin jáne 5-dıskili CD-pleer satyp aldym. Jáne, árıne, qozǵaltqyshty qashyqtyqtan júrgizetin qara Volvo-ny ıelik ettim.

Jańa kompanıanyń jumystarymen belsendi aınalysa bastaǵandyqtan úıge kóńil bólýge ýaqyt bolmady. Sonda men Kortnı Lavtyń kómekshisi bolǵanmyn degen Seven esimdi jigitti jumysqa aldym. Ol meniń satyp alýdaǵy kómekshim boldy. Onyń mindeti turmystyq tehnıka, elektronıka men fýrnıtýralar dúkenin fotoaparatpen aralaý bolatyn. Ol maǵan unaıdy degen zattardy sýretke túsirip, maǵan kórsetetin. Al keıin men zattardyń sýretterin kórip, unaǵanyn satyp alýdy tapsyratynmyn.

Alaıda tutyný esirtkisi kóp uzamaı áser etýin toqtatty. Maǵan eshteńe qajet bolmaı qaldy. Jańa shyqqan Nokia meni esh qyzyqtyrmady jáne kóńilimnen shyqpady. Ómirimniń jaqsarýy teorıa boıynsha meni baqyttyraq etýi tıis bolatyn, biraq ýaqyt óte kele meni baqyttan buryn úreı baýraı bastady.

Ómirim qıyndap ketti. Meniń baqylaýymdy talap etetin zattar kóbeıdi. Gúlzar, úı jınaý, kólik, saqtandyrý, qyzmet kórsetý. Sevenniń jumysy kóbeıdi, jáne... satyp alýǵa qatysty jeke kómekshimniń bolǵany qalaı? Men kimge aınalyp kettim?! Meniń úıim men zattarym meniń jumys berýshime aınaldy, oǵan qosa men olarǵa jumysqa ornalasqym kelmegen.

Bári budan da qıyndap ketti. Men jumys babymen Nú-Iorkke kóship keldim de, úlken úıdi jalǵa aldym. Bul úı men sıaqty IT-kásipkerge laıyq dep sanadym. Úıdi zattarmen toltyrý kerek boldy, jáne buǵan ýaqyt pen kúsh ketetin. Sonymen qatar Sıetlde úıim bar edi. Endi men eki úıdi de oılaýym kerek. Nú-Iorkte qalamyn dep sheshkenimde, eski úıdiń máselelerin sheshý úshin jáne ondaǵy bar zattardy taratý úshin birneshe ret ári-beri ushý qajet boldy.

Aqshamen jolym bolǵany anyq, degenmen mundaı másele kóp adamǵa tanys.

Byltyr jarıalanǵan «21 ǵasyrdaǵy úıde turý» zertteýi orta taptaǵy 32 otbasynyń ómirin kórsetedi. Óz múlkińniń qamyn oılaý qajettiligi stress gormonynyń bólinýine yqpal etedi. 75% otbasy kóligin garajǵa qoıa almaǵan, óıtkeni garaj basqa zattarǵa tolyp tur.

Bizdiń zattarǵa degen mahabbatymyz is júzinde ómirimizdiń árbir kórinisin qamtıdy. Úılerimizdiń kólemi ulǵaıyp keledi, biraq úıde turatyn adamdardyń ortaq sany azaıyp keledi. 60 jylda bir adamǵa keńistik 3 esege ulǵaıdy. Ne úshin? Onda kóbirek zat saqtaýǵa bolatyndaı ma?

Kóshken kezde tasyp júretin qoraptarda biz ne saqtaımyz? Ashpaıynsha bilmeımiz.

Qyzyq úrdis, AQSH-qa qatysty bolsa da. Siz bilesiz be, The Natural Resources Defense Council málimeti boıynsha, amerıkalyq satyp alatyn taǵamnyń 40%-y qoqys jáshigine barady?

Mundaı toıymsyzdyq álemdik deńgeıde zardap ákeledi. Jabaıy tutynýshylyqtyń arqasynda ónidiris te shamadan tys júrgiziledi, al bul bizdiń ekojúıemizdi buzady. Foxconn shyǵaratyn sol iPhone-dar – Qytaı ónerkásiptik aýdandaryndaǵy ekologıanyń kúrt ózgerý sebebiniń biri. Zardabyna esh mán bermeıtin arzan óndiris. Bul sizdi baqyttyraq ete me?

Taǵy bir tusy – áleýmettik-psıhologıalyq. Illınoıstaǵy Soltústik-Batys ýnıversıtetiniń psıhology Galen Bodenhaýzenniń zertteýinshe, tutyný men jalpy normadan aýytqyǵan qoǵamǵa qarsy minez-qulyq bir-birimen baılanysty. Tutynýshylyq oı-óris bir deńgeıde adamǵa teris áser etedi jáne bul onyń tabys deńgeıine baılanysty emes.

Meniń ómirge degen kózqarasym Olgany kezdestirgennen keıin ózgerdi. Men onymen birge Barselonaǵa bardym. Onyń vıza merzimi aıaqtalyp, biz kishkentaı qarapaıym páterde turdyq jáne baqytty boldyq. Keıin bizdi Ispanıada eshkim ustap turmaǵanyn túsindik. Azǵantaı kıim, kerek-jaraqtarymyz ben noýtbýkterimizdi alyp, saıahatqa attandyq: Bangkok, Býenos-Aıres, Toronto jáne t.b. kóptegen mekender. Men jumys isteýdi jalǵastyra berdim, biraq ofısim endi kishkentaı sómkeme syıyp ketetin boldy. Ózimdi erkin sezinip, úıde qalǵan kóligim men gadjetterimdi esh saǵynbadym.

Olgamen qarym-qatynasymyz úzildi, biraq ómirim túbegeıli ózgerdi. Ómirimde azǵantaı ǵana zattar, salt júrip saıahattaımyn. Ýaqytym kóbeıdi, aqsham da azaıǵan joq.

Ómirdegi eń keremet zattar – bul sol «zattar» emes, qarym-qatynas, tájirıbe men maqsatqa jetý ekenin túısigimizben túsinemiz. Olar baqytty ómirdiń ónimi bolyp tabylady.

Maǵan materıaldy zattar unaıdy. Ózim dızaındy oqydym, gadjetter, kıimder men sol sıaqty zattardy jaqsy kóremin. Biraq tájirıbem kórsetkendeı, naqty bir mezetten bastap materıaldy zattar emosıonaldyq qajettilikterdi yǵystyra bastaıdy. Al negizinde bul zattar ony demep turý kerek bolatyn.

Men burynǵysha kásipkermin jáne qazirgi ýaqytta oılastyrylǵan shaǵyn úılerdi jasaýmen aınalysamyn. Bul úıler ómirimizdi demep turý úshin jasalady, kerisinshe emes. Men turatyn 39 kvadrat metrge uqsas, bul úıler qurylys úshin kóp materıaldy, kútý úshin úlken shyǵyndy talap etpeıdi. Bul úı ıesine únemdi ómir súrýge múmkindik beredi.

Meniń uıqym tynysh, óıtkeni maǵan shynymen qajetti qordan artyq paıdalanbaımyn. Zattarym az bolsa da, ómirden raqatty kóbirek alamyn. Oryn az bolǵan saıyn ómir de keńeıe túsedi.

---