- 12 qaz. 2021 00:00
- 253
Ulybrıtanıa baspasózi
Brıtandyq BAQ – tyń zamanaýı júıesi-olardyń 300 jyldyq damýynyń nátıjesi. Londondaǵy alǵashqy «Deılı Maıl» gazeti 1702 jyly jaryq kórdi, HH ǵasyrdyń aıaǵynda Ulybrıtanıa baspasóziniń óte úılesimdi modeli qalyptasty, onyń biregeıligi onyń ekonomıkalyq jáne tıpologıalyq ereksheligi bolyp tabylady.
Ekonomıkalyq turǵydan alǵanda, Ulybrıtanıa Koróldiginiń baspa BAQ naryǵy iri gazet korporasıalary arasynda bólinedi. Bir qyzyǵy, HH ǵasyrdyń ortasynda yqpaldy medıa-toptar paıda bolǵanǵa deıin Ulybrıtanıada baspa quraldarynyń ıeleri lordtar dep atalatyn kásipkerler bolǵan. Olar otbasylyq monopolıalardyń negizin qalady, Brıtandyq jýrnalısıkaǵa naryqtyq kózqarasty engizdi. Olardyń qataryna lord Nortklıf jáne onyń jıeni s. Kıng, Lord Lıverbrýk jáne lord Rotermır kiredi. Sondaı-aq, Astor, Kemslı, Kemroýz, Saýtvýd, Skott jáne Karr otbasylarynyń lordtaryn ataýǵa bolady.
Qazirgi zamanǵy basylymdardyń taralymdary kóbinese buqaralyq aqparat quraldaryna ıe qýatty korporasıalar arasynda bólinedi. Olardyń ishindegi eń irisi Ulybrıtanıanyń gazet naryǵyndaǵy jaǵdaıdy anyqtaıdy:
— «Nús Interneshnl» - Rýpert Merdok (kúndelikti» San»,» Týdeı», «Taıms», sondaı-aq jeksenbilik» Nús of Ýorld «jáne»Sandı Taıms»);
— «Mırror Grýp Núspeıpers» («Deılı Mırror «shotlandtyq» Deılı Rekord « basylymymen birge, sondaı-aq jeksenbilik «Sandı Mırror» jáne «Pıpl»);
— «Iýnaıted Nýspeıpers» - lord Stıvens (kúndelikti» Deılı Ekspress «jáne» Deılı Star», sondaı-aq jeksenbilik «Sandı Ekspress»);
— «Telegraf Grýp» - Konrad Blek (kúndelikti «Deılı Telegraf» jáne jeksenbilik «Sandı Telegraf»;
— «Assoshıetted Nýspeıpers» - lord Rotermır (kúndelikti «Deılı Meıl» jáne jeksenbilik «Meıl on Sandı»);
— «Newspaper publishing» (kúndelikti « Independent «jáne jeksenbilik»Independent on Sandı»);
— «Pırson» (kúndelikti «Faınenshl Taıms» jáne apta saıynǵy «Ekonomıs»);
— «Gardıan Medıa Grýp «(kúndelikti» Gardıan «jáne jeksenbilik»Observer»).
Tabys boıynsha «Nú saıen-tıst» tanymal ǵylymı jýrnalymen birge júredi, onyń betterinde ártúrli máseleler boıynsha maqalalar jarıalanady. Jyljymaıtyn múlikti satyp alý-satýmen baılanysty jáne fotosýretterdi, úılerdiń, úılerdiń, ıntererlerdiń sıpattamalaryn jáne t.b. jarıalaıtyn sektor sátti damyp keledi.
Jalpy, jýrnal naryǵynyń baılyǵy men ártúrliligi boıynsha Ulybrıtanıa álemdegi alǵashqy oryndardyń birin ıelenýdi jalǵastyrýda.
Oryndaǵan: Jaqypbekov Oljas Aıdynuly 2-kýrs
Jetekshileri: Maıkotova Ǵ. T. , f.ǵ.k., dosent Álim Á.A. aǵa oqytýshy