InfoHub Logo

Taqyryby: Uıqydan keıingi saýyqtyrý-shynyqtyrý sharalary
Maqsaty: Balalardyń dene bitimderiniń durys qalyptasýyna, qan aınalymynyń jaqsartýyna, kózderin dem altýǵa, balalardyń arqalary, qoldaryndaǵy, tabandaryndaǵy núktelerdi oıatýǵa arnalǵan jattyǵýlardy jasatý. Sýyq tıýge jáne maıtabanǵa qarsy jattyǵýlar jasaý arqyly balalardyń densaýlyǵyn nyǵaıtý, dene symbatyn jetildirý, qımyl - qozǵalys daǵdylaryn damytý. Balalardyń kóńil - kúıin kóterý, mádenı - gıgıenalyq talaptardy oryndaý, tazalyqqa, uqyptylyqqa tárbıeleý.

Túski uıqydan keıin balanyń sergek bolýy tárbıeshiniń erekshe nazar aýdarýyn talap etedi. Túski uıqydan keıin balany sergitý gımnastıkasy onyń dene bitimine jaılylyq jáne psıhologıalyq jaǵymdy áser beredi. Uıqydan oıaný kezi kelgende aqyryn, yrǵaqty áýen qoıamyz, oıanýdyń mindetti sharttaryn saqtaı otyryp balanyń oıanýyna múmkindik beremiz – bastapqy kúıde – arqasynan jatady, qoly denesiniń boıymen uzynnan sozylyp, deneni erkin ustap, tynyshtyqta bolady. Gımnastıka kesheni turaqty. Aı barysynda áýen aýystyrylmaıdy, al jattyǵýlar oıyn túrinde júrgiziledi, jattyǵýlardy 1 - 2 aıdan keıin aýystyryp otyramyz. Túski uıqydan árbir bala jeke oıatylady. Bizdiń topta uqsastyqtary boıynsha eń jeńil, qarapaıym jattyǵýlar júrgiziledi.
Tárbıeshi balalardy kóterińki kóńil-kúımen oıatý kerek. Óıtkeni uıqydan oıanǵan balanyń birinshi kóretini - ol kúlimdegen jyly júzdi adam.
Uıqydan oıatý sharalaryn balanyń jas ereksheligine saı 7 mınýttan bastap 15 mınýtqa deıin júrgizýge bolady. Al eresek top balalary úshin 20 mınýtqa deıin sozylýy múmkin.
Uıqydan keıingi sergitý jattyǵýlarynyń túrleri:
1. Tósek ústi jattyǵýlar men ózin - ózi massaj
2. Oıyn túrindegi massajdar
3. Ár túrli massajdy quraldardy paıdalaný arqyly jattyǵý jasaý
4. Tabanǵa arnalǵan kilemsheler ústimen júrý
5. Shynyqtyrý - saýyqtyrý
6. Mýzykaly - yrǵaqty jattyǵýlar

Sergitý jattyǵýlary aıaqtalǵan soń mindetti túrde mádenı - gıgıenalyq talaptar (jýyný, aýyz qýysyn tuzdy sýmen shaıqaý) oryndalý kerek.

Túski uıqydan oıaný sharalary kezinde qoldanylatyn taqpaqtar jınaǵy:

Boıymyzdy jazaıyq
Qolymyzdy sozaıyq
Jattyǵýlar jasaıyq
Uıqymyzdy ashaıyq!

Balapandar uıqyǵa kiristi.
Balapandar kóredi tústi,
Ǵajaıyp sıqyrly álemdi.
Balalar uıqydan oıanady.

Kózderińdi ashyńdar,
Kirpikterińdi kóterińder.
Betterińdi jeńil qımylmen sıpańdar,
Bir - birińe jymıyńdar,
Bastaryńdy ońǵa, solǵa burylyńdar,
Aýany jutyńdar, sodan soń jiberińder,
İshterińdi tartyńdar,
Kóńil kúı kóterildi,
Keýdelerińdi alaqanmen sıpańdar,
Judyryqty qysyńdar,
Endi biraz ashyńdar,
Kerilińder, sozylyńdar,
Endi oıandyńdar, tósekten turyńdar.

Ádemi ırek joldarmen
Laqtarsha biz oınaqtap
Tastan - tasqa sekirip
Jalań aıaq júremiz.
Tabanǵa biz núkteli
Massaj jasaý bilemiz.

Birge sekireıik.
Birge sozylaıyq.
Birge qolymyzdy sozaıyq.
Birge eńbekteıik.
Birge tizemizdi ustaıyq.

Syldyrlaıdy móldir sý,
Móldir sýǵa qolyńdy jý.
Jýynsań sen árdaıym,
Appaq betiń, mańdaıyń.

Súlgi
Aq maqtadaı túgi bar,
Qyzyl - jasyl gúli bar,
Jumsaqtyǵy mamyqtaı,
Súrtinesiń jalyqpaı,
Tazalyqtyń dosy -
Súlgi degen osy.

Mine, búgin oınadyq
Oınadyq ta, oıladyq.
Kójekter bop júgirip,
Sábizderdi jınadyq.
Búgin jattyǵý jańasha
Qalmadyq biz ońasha
Bizdiń balabaqshada
Kúnde osyndaı tamasha!

Uıqydan keıingi jattyǵý túrleri:

I. Tósek ústi jattyǵýlary.
Uıqy ashar jattyǵýlaryn jasaýǵa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, qımyldyq iskerlikterin jaqsartýǵa tyrysý, olardy durys jáne dál oryndaı bilýge úıretý. Balalardyń jalpy fızıologıalyq jetilýin jaqsartý, qımyl qozǵalys arqyly bıologıalyq qajettiligin qanaǵattandyrý, jaǵymdy emosıanaldy kóńil kúı ortasyn jasaý.
1. Velosıped jattyǵýy. Qol men aıaqty joǵary kóterip. aıaqty kezekpen sermeý.
2. Qaıyq jattyǵýy. İshpen jatý, qoldar ıektiń astynda. Joǵary tartylyp, eńkeıý, terbelý.
3. Aýyr tastar kóterý. Alaqandy jumyp, qoldy jartylaı kóterip - túsirý
4. Shańǵy jattyǵýy. 2 aıaqty tizege búgip, kezekpen sozyp - jınaý. Tabandy tósek ústine úıkeý.
5. Ashýly mysyq. Tizemen turyp, beldi búkireıtip, basty tómen túsirý.
6. Meıirimdi mysyq. Beldi búgip, basty joǵary kóterý.

II. Jalpy dene jattyǵýlary.
Jalpy denege arnalǵan jattyǵý - balalardyń densaýlyǵyn nyǵaıtyp, dene bitimin jaqsy qalyptastyrady.
1) Arqaǵa arnalǵan «Aýa - raıy» jattyǵýy. Balalar biriniń artyna biri turyp, aldyńǵy turǵan balalanyń arqasyna át túrli massajdar jasaıdy.
2) Basqa jáne qolǵa arnalǵan massajdy qolǵaptarmen jasalatyn jattyǵýlar
3) Moıynǵa arnalǵan massajdy jókemen jattyǵý

III. Alaqan men aıaqqa arnalǵan jattyǵýlar.
Usaq saýsaq matorıkasyn damytýǵa jáne maıtabannyń aldyn alýǵa zor áser etedi.

1) Alaqanǵa arnalǵan «Kirpi» jattyǵýy. Tikenek dopty alaqanǵa salyp, aınaldyrý.
2) Tabanǵa arnalǵan jattyǵý.
3) Baqaıǵa arnalǵan jattyǵý

IV. Núkteli massaj.
Sýyq tıýge jáne tumaýǵa qarsy jattyǵýlar jasaý arqyly balalardyń densaýlyǵyn nyǵaıtý, dene symbatyn jetildirý, qımyl - qozǵalys daǵdylaryn damytý.

A) Tamaǵymyz aýyrmaý úshin, qolymyzben tamaǵymyzdy joǵary - tómen ýqalaımyz
B) Túshkirip, tumaýratpaý úshin, nusqaýshy saýsaǵymyzben tanaýymyzdyń eki jaǵyn kezektep úıkeımiz.
V) Qolymyzdy mańdaıymyzǵa qoıyp ýqalaımyz.
G) Qulaǵymyzda aýyrmaý úshin, nusqaýshy jáne ortańǵy saýsaǵymyzben qulaǵymyzdy aldynan jáne artynan ýqalaımyz.
Keremet balalar, bizge eshqandaı sýyq tıý kedergi bolmaıdy (alaqanyn ýqalaý)

V. Tynys alý jattyǵýlary
Tynys alý jattyǵýlary ókpeniń jumysyn jetildirip, qan aınalymyn jaqsartady. (úrleý ádisi)

VI. Kedir - budyr joldarmen júrip otyr.
Tabanǵa massaj - óte tıimdi paıdaly deneni shynyqtyrýdyń túri. Bul taban bóligindegi aktıvti núktelerge qalyptasý úshin kerek, maıtabannyń aldyn alý úshin paıdaly.

Qumdy, tasty, sýly jerlermen júrip ótý. Ár túrli kedergileri bar kilemshelerdi basyp júrý.

SHQO, Aıagóz qalasy
KMQK "Aıagóz qalalyq №6 bóbekjaı - balabaqshasy" tárbıeshisi
Adılhanova Aıgerım Beısengazınovna