- 21 mam. 2019 00:00
- 294
Halyq óneri arqyly balany mýzyka ónerine baýlý
Almaty qalasy Alataý aýdany
№179 jalpy bilim beretin mekteptiń
mýzyka páni muǵalimi: Sagymbaeva Baljan Cheketaıqyzy
Mýzyka álemi-adamzat mádenıetiniń baılyǵy ishindegi muhıttaı sheksiz, ǵajaıyp dúnıe. Mýzyka-adamnyń asqan, asyl oılary, arman-maqsaty, izgi tilekteri, qýanyshy, qaıǵy-qásireti men ártúrli sezim tizimderi beıneledi. Mýzykanyń adam jan dúnıesine tıgizetin áseri orasan, sondyqtan ony shynaıy yqylaspen qabyldaý arqyly ǵana túsinýge bolady.
Qanshama ǵasyrlar boıy jınaqtalǵan mýzykalyq qazyna ushy-jıyny joq, asa mol mura.
Óner-halyq tarıhynyń shejiresi. Óner de ómir, tirshilik qubylystary, adamnyń kúıinish-súıinishi, qýanyshty men qaısysy beınelenedi. Sóz mýzyka, qolóner de adam ómirinińsan ǵasyrlyq tarıhynan alýan túrli syr shertedi. Qazaq halqynyń basynan ótken qıly zamandar, tirshiligi men taǵdyry salt-dástúri, ómir súrgen ortasy men ádet-ǵuryptary ulttyq óneri arqyly urpaqtan urpaqqa jalǵasyp, tarıh arnasyna aınaldy. Sonyń ishinde mýzykanyń alatyn orny erekshe.
Qazaq mýzyka óneriniń halyq pen birge jasalyp, tarıhı áleýmettik ómirimen tolǵanys-tebirenisterin úzdiksiz baıan etip kele jatqan salasy án men oqıǵalardy, alýan túrli án – áýenimen jetkize bilgen. Sondaı-aq tirliktiń búkil taýqymetin, aýyrtpalyǵy kótere júrip, besik birlesken analar da ózderine aldymen ándi meniń etken. Qyz uzartý, ýılený toılary, halyqtyń oıyn-saýyqtar - barlyǵy da án-kúı aıasynda ótedi.
Ólimge qarsy kúreske, máńgilik ómirdi kóksegen Qorqyt, uly ǵulama ǵalym Ál-farabı beıbit, tynysh ómirdi ańsap, jelmaıasan jeldirtip, dúnıeni kezgen Asanqaıǵy babalarymyz úmit-armandaryn mýzyka tilimen jetkizdi. Odan bergi Qurmanǵazy, Táttimbet, Dáýletkereı, Abyl Birjan sal, Aqan seri, Muhıt, Qazanǵap, Dına, Súgir jáne taǵy basqa daryn ıeleri halqynyń bastan keshken taýqymet-taǵdyrlaryn mýzykamen sýrettep ótti.
Sóıtip, halqymyzdyń mýzykalyq rýhanı mol murasy san ǵasyr boıy basynan keshken turmys-tirshiligin juptasa jalǵasyp keledi.