Zamanaýı tehnologıalardy bilim berýde paıdalaný
Zamanaýı tehnologıalardy bilim berýde paıdalaný
Táýelsiz el tiregi – bilimdi urpaq desek, jańa dáýirdiń kún tártibinde turǵan másele - bilim berý, ǵylymdy damytý. Órkenıet bitkenniń ózegi, ǵylym, tárbıe ekendigine eshkimniń talasy joq. Osy oraıda bilim ordasy – mektep, al mekteptiń jany – muǵalimderdiń basty mindeti – óz ultynyń tarıhyn, mádenıetin, tilin qasterleı jáne ony jalpy azamattyq deńgeıdegi rýhanı qundylyqtarǵa ushtastyra biletin tulǵa tárbıeleý.
Muǵalimderdiń aldyna qoıylyp otyrǵan basty mindetterdiń biri – oqytýdyń ádis – tásilderin únemi jetildirip otyrý jáne zamanaýı pedagogıkalyq tehnologıany meńgerý. Osyǵan oraı, Qazaqstan Respýblıkasynyń «Bilim týraly» Zańynda «Bilim berý júıesiniń basym mindetteriniń biri – oqytýdyń jańa tehnologıalaryn engizý, bilim berýdi aqparattandyrý, halyqaralyq ǵalamdyq komýnıkasıalyq jelilerge shyǵý» dep atap kórsetilgen.
Jańa pedagogıkalyq tehnologıa – muǵalimniń kásibı qyzmetin jańartýshy jáne satylanyp josparlanǵan nátıjege jetýge múmkindik beretin is – áreketter jıyntyǵy. Zamanaýı tehnologıalarda basty mindet – oqýshynyń oqý – tanymdyq áreketin jandandyra otyryp, alǵa qoıǵan maqsatqa tolyqtaı jetý.
Oqytý úrdisin jandandyrý oqýshylardyń oqý materıalynyń teorıalyq mazmunyn ıgerý jónindegi eńbekti tıimdi uıymdastyrý jáne olardyń tájirıbelik iskerligi men daǵdylaryn qalyptastyrý bolyp tabylady. Oqý úrdisiniń tıimdiligi men sapasy muǵalimniń ádistemelik daıyndyǵy jáne sabaq júrgizý tásilderi men ádisterine, jańa pedagogıkalyq tehnologıalyq tehnologıalardy ıgerýlerine tikeleı baılanysty bolady.
Zamanaýı tehnologıalardyń basty mindeti – oqýshynyń oqý – tanymdyq áreketin jandandyra otyryp, alǵa qoıǵan maqsatqa tolyqtaı jetý bolyp tabylsa, pedagogıkalyq tehnologıa kásiptik qyzmettiń erekshe túri bolyp esepteledi. Oqytýdyń jańa tehnologıalaryn meńgerý muǵalimnen orasan zor iskerlik pen shyǵarmashylyqqa negizdelgen izdenisterdi qajet etedi. Osyndaı maqsat kózdegen júıeli izdenister muǵalimniń jańa tehnologıany meńgerip, ınovasıalyq jetilýine ákeledi.
Zamanaýı pedagogıkalyq tehnologıamen jumys isteý úshin tómendegideı alǵysharttar kerek: oqý úrdisin ıntensıvtendirýdi jappaı qolǵa alý, oqýshylardyń sabaqtastyǵyn boldyrmaý sharalaryn keshendi túrde qarastyrý, onyń ǵylymı – ádistemelik, oqytý – ádistemelik, uıymdastyrýshylyq sebepterine únemi taldaý jasap, nazarda ustaý, jańa býyn oqýlyqtarynyń mazmunyn zerttep bilý, pándik bilim standartymen jete tanysý, bilimdi deńgeılep berý tehnologıasyn ıgerý arqyly oqýshylarǵa bilimdi memlekettik standart deńgeıinde ıgertýge qol jetkizý, oqý úrdisin izgilendirý men demokratıalandyrýdy únemi basshylyqqa alý.
Zamanaýı tehnologıalardyń pedagogıkalyq negizgi qaǵıdalary:
- Balaǵa izgilik turǵysynan qaraý
- Oqytý men tárbıeniń birligi
- Balanyń tanymdyq kúshin qalyptastyrý jáne damytý
- Balanyń óz betimen árekettený ádisterin meńgertý
- Balanyń tanymdyq jáne shyǵarmashylyq ıkemdiligin damytý
- Ár oqýshyny onyń qabileti men múmkindigine oraı oqytý
- Barlyq oqýshylardyń damýy úshin júıeli jumys isteý
- Oqý úrdisin oqýshynyń sezinýi
Zamanaýı pedagogıkalyq tehnologıany meńgerý barysynda oqytý mindetteri jańasha sıpat alady. Olar: pedagogıkalyq qyzmettiń ózekti máselelerin bilý, oqý baǵdarlamasynyń túrlendirilgen nusqaýlaryn qarastyrý, oqý modýlin qurastyrý, oqý jobalarynyń mazmunyn anyqtaý, ár oqýshyǵa arnalǵan tapsyrmalar qurastyrý, oqýshylardyń jańa materıaldardy meńgerýi boıynsha deńgeılengen jattyǵýlar júıesin jasaý, oqý áreketiniń baǵalaý kórsetkishterin anyqtaý.
Pedagogıkalyq tehnologıany ıgerýge qoıylatyn jańa mindetterdi meńgerý oqytýdyń eń joǵary nátıjesine jetýge múmkindik beretin oqý – tárbıe úrdisin utymdy ári úılesimdi jobalap, uıymdastyryp basqarýdy júzege asyrýǵa tikeleı baılanysty.
Semeı qalasy, SHQO
KMM «№35JOBBM» tehnologıa páni muǵalimi
Masalımov Seısen Eshengazınovıch
Zamanaýı tehnologıalardy bilim berýde paıdalaný júkteý
Táýelsiz el tiregi – bilimdi urpaq desek, jańa dáýirdiń kún tártibinde turǵan másele - bilim berý, ǵylymdy damytý. Órkenıet bitkenniń ózegi, ǵylym, tárbıe ekendigine eshkimniń talasy joq. Osy oraıda bilim ordasy – mektep, al mekteptiń jany – muǵalimderdiń basty mindeti – óz ultynyń tarıhyn, mádenıetin, tilin qasterleı jáne ony jalpy azamattyq deńgeıdegi rýhanı qundylyqtarǵa ushtastyra biletin tulǵa tárbıeleý.
Muǵalimderdiń aldyna qoıylyp otyrǵan basty mindetterdiń biri – oqytýdyń ádis – tásilderin únemi jetildirip otyrý jáne zamanaýı pedagogıkalyq tehnologıany meńgerý. Osyǵan oraı, Qazaqstan Respýblıkasynyń «Bilim týraly» Zańynda «Bilim berý júıesiniń basym mindetteriniń biri – oqytýdyń jańa tehnologıalaryn engizý, bilim berýdi aqparattandyrý, halyqaralyq ǵalamdyq komýnıkasıalyq jelilerge shyǵý» dep atap kórsetilgen.
Jańa pedagogıkalyq tehnologıa – muǵalimniń kásibı qyzmetin jańartýshy jáne satylanyp josparlanǵan nátıjege jetýge múmkindik beretin is – áreketter jıyntyǵy. Zamanaýı tehnologıalarda basty mindet – oqýshynyń oqý – tanymdyq áreketin jandandyra otyryp, alǵa qoıǵan maqsatqa tolyqtaı jetý.
Oqytý úrdisin jandandyrý oqýshylardyń oqý materıalynyń teorıalyq mazmunyn ıgerý jónindegi eńbekti tıimdi uıymdastyrý jáne olardyń tájirıbelik iskerligi men daǵdylaryn qalyptastyrý bolyp tabylady. Oqý úrdisiniń tıimdiligi men sapasy muǵalimniń ádistemelik daıyndyǵy jáne sabaq júrgizý tásilderi men ádisterine, jańa pedagogıkalyq tehnologıalyq tehnologıalardy ıgerýlerine tikeleı baılanysty bolady.
Zamanaýı tehnologıalardyń basty mindeti – oqýshynyń oqý – tanymdyq áreketin jandandyra otyryp, alǵa qoıǵan maqsatqa tolyqtaı jetý bolyp tabylsa, pedagogıkalyq tehnologıa kásiptik qyzmettiń erekshe túri bolyp esepteledi. Oqytýdyń jańa tehnologıalaryn meńgerý muǵalimnen orasan zor iskerlik pen shyǵarmashylyqqa negizdelgen izdenisterdi qajet etedi. Osyndaı maqsat kózdegen júıeli izdenister muǵalimniń jańa tehnologıany meńgerip, ınovasıalyq jetilýine ákeledi.
Zamanaýı pedagogıkalyq tehnologıamen jumys isteý úshin tómendegideı alǵysharttar kerek: oqý úrdisin ıntensıvtendirýdi jappaı qolǵa alý, oqýshylardyń sabaqtastyǵyn boldyrmaý sharalaryn keshendi túrde qarastyrý, onyń ǵylymı – ádistemelik, oqytý – ádistemelik, uıymdastyrýshylyq sebepterine únemi taldaý jasap, nazarda ustaý, jańa býyn oqýlyqtarynyń mazmunyn zerttep bilý, pándik bilim standartymen jete tanysý, bilimdi deńgeılep berý tehnologıasyn ıgerý arqyly oqýshylarǵa bilimdi memlekettik standart deńgeıinde ıgertýge qol jetkizý, oqý úrdisin izgilendirý men demokratıalandyrýdy únemi basshylyqqa alý.
Zamanaýı tehnologıalardyń pedagogıkalyq negizgi qaǵıdalary:
- Balaǵa izgilik turǵysynan qaraý
- Oqytý men tárbıeniń birligi
- Balanyń tanymdyq kúshin qalyptastyrý jáne damytý
- Balanyń óz betimen árekettený ádisterin meńgertý
- Balanyń tanymdyq jáne shyǵarmashylyq ıkemdiligin damytý
- Ár oqýshyny onyń qabileti men múmkindigine oraı oqytý
- Barlyq oqýshylardyń damýy úshin júıeli jumys isteý
- Oqý úrdisin oqýshynyń sezinýi
Zamanaýı pedagogıkalyq tehnologıany meńgerý barysynda oqytý mindetteri jańasha sıpat alady. Olar: pedagogıkalyq qyzmettiń ózekti máselelerin bilý, oqý baǵdarlamasynyń túrlendirilgen nusqaýlaryn qarastyrý, oqý modýlin qurastyrý, oqý jobalarynyń mazmunyn anyqtaý, ár oqýshyǵa arnalǵan tapsyrmalar qurastyrý, oqýshylardyń jańa materıaldardy meńgerýi boıynsha deńgeılengen jattyǵýlar júıesin jasaý, oqý áreketiniń baǵalaý kórsetkishterin anyqtaý.
Pedagogıkalyq tehnologıany ıgerýge qoıylatyn jańa mindetterdi meńgerý oqytýdyń eń joǵary nátıjesine jetýge múmkindik beretin oqý – tárbıe úrdisin utymdy ári úılesimdi jobalap, uıymdastyryp basqarýdy júzege asyrýǵa tikeleı baılanysty.
Semeı qalasy, SHQO
KMM «№35JOBBM» tehnologıa páni muǵalimi
Masalımov Seısen Eshengazınovıch
Zamanaýı tehnologıalardy bilim berýde paıdalaný júkteý