- 01 جەل. 2020 00:00
- 459
1 جەلتوقسان - تۇڭعىش پرەزيدەنت كۇنى!
1 جەلتوقسان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى كۇنى - جىل سايىن اتالىپ وتىلەتىن قازاقستانداعى مەملەكەتتىك مەيرام. اتالعان مەرەكەنى بەلگىلەۋ 1991 جىلى 1 جەلتوقساندا وتكەن بۇكىلحالىقتىق سايلاۋ نەگىزىندە بولدى. سايلاۋ ناتيجەسىندە ن.ءا. نازاربايەۆ قازاق كسر پرەزيدەنتى لاۋازىمىنا سايلانعان بولاتىن. بۇل العاشقى قازاق مەملەكەتىنىڭ ەگەمەن ەل رەتىندە قالىپتاسۋىن دالەلدەيتىن تاعى ءبىر ءسات بولىپ تابىلدى. سوعان وراي تۇڭعىش پرەزيدەنت كۇنى رەسپۋبليكادا 2012 جىلدان بەرى اتاپ ءوتىلىپ كەلەدى. بۇل شەشىم سەناتورلاردىڭ باستاماسىمەن 2011 جىلدىڭ 10 جەلتوقسانىندا زاڭنامالىق دەڭگەيدە قابىلداندى. اتالعان مەرەكەنىڭ باستى ماڭىزى -قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ رەسپۋبليكا الدىنداعى كورنەكتى قىزمەتتەرىن اتاپ ءوتۋ جانە تانۋ ءۇشىن قۇرىلۋى ەدى.
جالپى قوعامعا قىزمەت ەتىپ، ونىڭ بولاشاعى ءۇشىن ۇلكەن قادام جاساۋ ەل بولاشاعىنىڭ جارقىن قادامى بولارى ءسوزسىز. العاشقى ەلباسى دا جاڭا ءتاي باسقان ەلى ءۇشىن كورشىلەرىمەن قارىم-قاتىناس ورناتۋعا، ىشكى قاقتىعىستاردى شەشۋگە جانە الەمدىك ارەناعا مۇلدەم جاڭا مەملەكەتتى شىعارۋعا ايانباي ەڭبەك ەتتى. قازىرگى زامان شىندىعىنا ساي كەلەتىن جانە حالىقتىڭ داستۇرلەرىن ەسكەرەتىن جاڭا كونستيتۋسيا جازىلدى. مەملەكەتتىڭ سيمۆولىنا اينالعان جاڭا تۋ، ەلتاڭبا جانە ءانۇران جاسالدى. نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ باستاماسىمەن قازاقستان ءىرى حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ مۇشەسى بولدى جانە باسقا ەلدەردەگى جانجالدى جاعدايلاردى شەشۋ ءۇشىن ءبىرقاتار بەيبىت باستامالاردى جۇزەگە
اسىردى. ەلباسى ءبىر ەمەس بىرنەشە رەت رەسپۋبليكا ايماقتىق كوشباسشى ءرولىن ءوز موينىنا الىپ، شۇعىل ماسەلەلەردى شەشۋگە بار كۇش-جىگەرىن جۇمساۋعا نيەتتى ەكەنىن ايتتى. ماسەلەن، تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ يادروسىز الەم قۇرۋعا قوسقان ۇلەسى باعا جەتپەس. ول سەمەي يادرولىق پوليگونىنداعى سىناقتاردى توقتاتتى. ءبىزدىڭ ەلىمىز الەمدە ءبىرىنشى بولىپ جالپى يادرولىق قارۋسىزدانۋعا ناقتى قادام جاسادى جانە باسقا پوليگونداردى بىرتىندەپ جابۋعا باستاماشى بولدى. وسىلايشا، وركەندەۋ جولىندا قارۋدىڭ پايداسىز ەكەنىن دالەلدەدى..
بۇل قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ باسشىلىعىمەن لايىقتى ءجۇرىپ وتكەن قيىن دا قيىن جول بولىپ تابىلادى.
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندا ارانايى ەلباسىنا ارنالعان نۇرسۇلتان نازاربايەۆ زالى بار. زالدا تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ
مەكتەپتەگى جانە ستۋدەنت كەزى، ەڭبەك جولى مەن قوعامدىق-ساياسي قىزمەتى تۋرالى سۋرەتتەر، كارتينالار، تاريحي قۇجاتتاردىڭ كوشىرمەلەرى، گازەتتەردە جاريالانعان ماقالالارى مەن شىعارمالارى جانە بەينەفيلمدەر قويىلعان.
جالپى ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ ۇلكەن كىتاپحاناسىندا ستۋدەنتتەرىمىزگە قول جەتىمدى ءال-فارابي مۋزەيى ورنالاسىپ، وندا «الاش»، «اباي»، قازاقستان رەپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى زالدارى، «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى»، «ماڭگىلىك ەل» ەكسپوزيسيالارىمەن تولىققان. بۇل ىستەر ۋنيۆەرسيتتەتتىڭ جاس ۇرپاق تاربيەسىندە ەل ىرگەسىن نىعايتۋشىلارعا قۇرمەت كورسەتسىن دەگەن پىكىردەن تۋعان وي دەپ سانايمىز. ەلباسىمىز قازىرگى ۋاقىتتا بەلسەندى دارا كوشباسشى بولىپ قالا وتىرىپ، ەلدىڭ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى رەتىندەگى ءرولى جانە قازاقستاننىڭ تۇڭعىش
پرەزيدەنتى رەتىندەگى ىقپالى مەملەكەت پەن ايماقتىڭ الداعى وتىز جىلعا لايىقتى باسقارۋ نىسانىنا بىرتىندەپ جانە تىنىشتىقپەن كوشۋىن قامتاماسىز ەتىپ وتىر. ەلباسىمىزدىڭ "بولاشاق- جاستاردىڭ قولىندا!" دەگەن قاناتتى سوزدەرى كوپتەگەن جالىنداعان جاستارىمىزعا العا ۇمتىلۋعا سەرپىلىس بەرەتىنى ءسوزسىز.
تاريح، ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ 3 كۋرس ستۋدەنتى ۋزبەحان الۋا
عىلىمي جەتەكشى: ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ قاۋىمداستىرلعان پروسەسسورى، ت.ع.ك. ابيكەنوۆا گ.ە.