1 ناۋرىز العىس ايتۋ كۇنىنە ارنالعان «العىس ايتۋ – پارىزىم!» تاربيەلىك شارا
تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبى: 1 ناۋرىز العىس ايتۋ كۇنىنە ارنالعان «العىس ايتۋ – پارىزىم!» تاربيەلىك شارا
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ «سىيلاستىق» قۇندىلىعى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ
مىندەتتەرى: ا) ريزاشىلىق، راحمەت، العىس تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
ءا) ۇلكەن — كىشىگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن، سىپايىلىق قارىم — قاتىناسىن دامىتۋ؛
ب) ادەپتىلىككە، كىشىپەيىلدىلىككە، ىزەتتىلىككە تاربيەلەۋ
كورنەكىلىكتەرى: ناقىل سوزدەر، ساندىقشا، شارلار جانە ت. ب.
بارىسى:
مەملەكەتتىك ءانۇران ورىندالادى.
2016 جىلعى 14 قاڭتاردا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆ قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ قۇرىلعان كۇنى
1 ناۋرىزدى ەلىمىزدە العىس ايتۋ كۇنى دەپ جاريالاپ، № 173 جارلىققا قول قويدى. قازاقستان حالقى 2016 جىلى تۇڭعىش رەت العىس ايتۋ كۇنىن اتاپ ءوتتى.
العىس – ادامنىڭ ادامعا جاساعان جاقسىلىعى، كومەگى، كوڭىلى ءۇشىن ريزاشىلىق ءبىلدىرۋى، سونداي — اق ونىڭ ويى مەن ءىس — ارەكەتىنە، جاساعان ىستەرىنە جوعارى باعا بەرۋى.
العىس ايتۋ كۇنى – قازاقستان حالقىن ماڭگىلىككە بىرىكتىرۋگە باعىتتالعان «ماڭگىلىك ەل» جالپىۇلتتىق پاتريوتتىق يدەياسىنىڭ، قازاقستاندىق بىرەگەيلىكتىڭ نەگىزگى ارقاۋى – ەلىمىزدەگى بارلىق ۇلت پەن ۇلىستى ءبىر شاڭىراق استىنا توپتاستىراتىن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ كۇنى. بۇل كۇن – كۇردەلى زاماندا يىق تىرەسە بىرگە ەڭسەرىپ، قىسقا مەرزىم ىشىندە ەلباسىنىڭ باسشىلىعىمەن تاۋەلسىز قازاقستاندى قۇرۋ جولىندا ايانباي تەر توككەن ەلىمىزدىڭ بارلىق ازاماتتتارىنىڭ ءبىر - بىرىنە قۇرمەت بىلدىرەتىن كۇن.
العىس ايتۋ كۇنى – قايىرىمدىلىق داستۇرلەرىن، الەۋمەتتىك ىنتىماقتى جانە ءوزارا كومەك كورسەتۋدى قولداۋ كۇنى. بۇل – رەپرەسسيا مەن جەر اۋدارۋ جىلدارىندا ءبىزدىڭ حالىق كورسەتكەن مەيرىمدىلىك پەن اق كوڭىلدىك، قولدا بارمەن ءبولىسۋ، كومەك كورسەتۋ سىندى رۋحاني داستۇرلەر كۇنى.
ءان: «ۇستازىم»
بۇگىن – راقمەت ايتۋ (Thanksgiving Day) كۇنى. كۇننىڭ حالىقارالىق دارەجەسى جوق، مۇنى اقش جانە كانادا حالىقتارى قاراشا ايىنىڭ ءاربىر ءتورتىنشى بەيسەنبىسىندە اتاپ وتەدى. اتاۋلى كۇن العاش رەت 1621 جىلى اعىلشىندىق كولونيستەردىڭ باستاماسىمەن تويلانعان. قىس مەزگىلى وتە اۋىر بولىپ، ادامدار اشتىققا ۇشىراعاندىقتان گۋبەرناتور ۋيليام برەدفورد قول استىنداعىلاردىڭ كوڭىل - كۇيىن كوتەرۋ ءۇشىن العىس ايتۋ كۇنىن بەلگىلەيدى. اينالاداعى باسقا دا كورشىلەر بۇل ءداستۇردى جىلى قابىلداپ، قاھارلى قىستى امان - ەسەن وتكەرەدى. راقمەت ايتۋ كۇنىنىڭ باستى نىشاندارىنىڭ ءبىرى – تۇيە تاۋىق. سەبەبى، اعىلشىندىق كولونيستەر مەرەكەنى العاش تويلاعاندا ورماندا اتىلعان ءتورت تۇيە تاۋىقتى جەگەن ەكەن. كەيىننەن، ياعني، 1789 جىلى دجوردج ۆاشينگتون راقمەت ايتۋ كۇنىن «ۇلتتىق مەرەكە» دەپ جاريالايدى.
بۇل كۇنى بارلىق وتباسى مىندەتتى تۇردە داستارقان باسىنا جينالىپ، تۋىستارىنا جاقسىلىق جاساۋعا اسىعادى، جاقىندارىن قۋانتۋ ءۇشىن ءتۇرلى توسىن سىيلار ويلاپ تابادى. قالاداعى مەترولاردا ەرەكشە ۇستەلدەر ورناتىلىپ، ادامدار اقشا، ازىق - تۇلىكتەرىن قايىرىمدىلىققا اكەلىپ قويادى. حVءىى عاسىردان كەلە جاتقان ءار ءتۇرلى كيىمدەردى كيگەن تۇرعىندار شەرۋگە شىعىپ، دۋماندى كەشتەر ۇيىمداستىرادى.
كوپتەگەن ادامدار ماتەريالدىق جاعىنان تولىق قامتاماسىز ەتىلگەن بولسا دا، العىس ايتا بىلمەگەنى ءۇشىن رۋحاني كەدەي بولىپ قالىپ جاتادى.
بي: «شىعىس ءبيى»
العىس — بىرەۋدىڭ ەكىنشى بىرەۋگە ىقىلاسىن ءبىلدىرۋى، راحمەت ايتۋى. العىستى سوزبەن نەمەسە قيمىل، ءىس - ارەكەت، زاتتاي سىيلىق بەرۋ، ءتىپتى جاقسى قارىم - قاتىناس تۇرىندە دە بىلدىرۋگە بولادى. اركىم العىس الۋ ارقىلى ءوزىنىڭ باسقالارمەن قارىم - قاتىناسىن، ومىردەگى ورنىن باعالاي الادى. قازاق حالقىنىڭ ۇعىمىندا نەعۇرلىم كوپ العىس العان ادام باقىتتى بولادى. “العىسپەن ەر كوگەرەر” دەگەن ماتەل سوعان مەگزەيدى.
سلايد: «جانىڭدا ءجۇر جاقسى ادام.......»
العىس – قۋانىش ۇستىندە، جيىن، مەرەكە، توي - تومالاقتا ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە بىلدىرەتىن يگى تىلەكتىڭ ەتيكالىق ءماندى اتاۋى.
سونىمەن، راقمەتكە لايىقتى كىمدەر؟ ءتىزىمدى بىرگە قۇرايىق! باستىسى – العىس ايتا ءبىلۋ…
اناعا – ءومىر سىيلاعانى ءۇشىن،
اكەگە – قورعان بولعانى ءۇشىن،
دالاعا – گۇلدەرى مەن كوك شالعىنى ءۇشىن،
سوزگە – جاندى جىلىتاتىنى ءۇشىن،
كۇنگە – شۋاعى مەن نازارى ءۇشىن،
جۇلدىزعا – قاراڭعى تۇندەگى جارىعى ءۇشىن،
دوسقا – قۇشاعى مەن يىعى ءۇشىن،
اجەگە – ىستىق الاقانى ءۇشىن،
سۋعا – تىرشىلىك كوزى بولعانى ءۇشىن،
جەرگە – ماحابباتى مەن بار بولعانى ءۇشىن،
وتقا – جىلۋلىعى ءۇشىن..
كۇي: «سارىارقا»
وزىنە جاسالعان جاقسىلىققا ريزاشىلىق ءبىلدىرۋدى العىس دەيمىز.
پروبلەمالىق سۇراق:
«جاقسىلىق جاساۋدىڭ ءبىز ءۇشىن قانداي پايداسى بار؟
ءبىز نەلىكتەن باسقالارعا جاقسىلىق جاساۋىمىز قاجەت؟»
ۆيدەو روليك: «جاقسىلىعىڭ قايتار وزىڭە»
— بالالار، جىلى ءسوز، قايىرىمدى ءىس، جاقسى وي، كىرشىكسىز سەزىمدەرىڭدى ەشكىمنەن ەشقاشان اياماڭىزدار. «راحمەت» دەگەن قاسيەتتى ءسوزدى ءجيى ايتىڭدار. ءومىردىڭ ءاربىر ءساتىن باعالاي بىلۋگە ۇيرەنىڭدەر جانە تابيعات – اناعا مەيىرىمدى كۇنى ءۇشىن، كوڭىلدى جاڭبىرى مەن اق قارى ءۇشىن، جۇمساق اق ۇلپا بۇلتى ءۇشىن، جاقىن ادامدارعا قايىرىمدىلىعى مەن رياسىز ماحابباتى ءۇشىن العىس ايتۋدى ۇمىتپاڭدار.
«اۆتوگراف» ويىنى: (ءار وقۋشىعا ارتىنا قاعاز بەكىتىلەدى. وسى قاعازعا باسقا وقۋشىلار تىلەكتەرىن جازۋى قاجەت)
العىستىڭ دا تۇپكى ءمانى – ريزاشىلىق ءبىلدىرۋ ارقىلى جاماندىقتان ادا بولۋدى تىلەۋ.
1 ناۋرىز العىس ايتۋ كۇنىنە ارنالعان «العىس ايتۋ – پارىزىم!» تاربيەلىك شارا جۇكتەۋ
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ «سىيلاستىق» قۇندىلىعى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ
مىندەتتەرى: ا) ريزاشىلىق، راحمەت، العىس تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
ءا) ۇلكەن — كىشىگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن، سىپايىلىق قارىم — قاتىناسىن دامىتۋ؛
ب) ادەپتىلىككە، كىشىپەيىلدىلىككە، ىزەتتىلىككە تاربيەلەۋ
كورنەكىلىكتەرى: ناقىل سوزدەر، ساندىقشا، شارلار جانە ت. ب.
بارىسى:
مەملەكەتتىك ءانۇران ورىندالادى.
2016 جىلعى 14 قاڭتاردا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. ءا. نازاربايەۆ قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ قۇرىلعان كۇنى
1 ناۋرىزدى ەلىمىزدە العىس ايتۋ كۇنى دەپ جاريالاپ، № 173 جارلىققا قول قويدى. قازاقستان حالقى 2016 جىلى تۇڭعىش رەت العىس ايتۋ كۇنىن اتاپ ءوتتى.
العىس – ادامنىڭ ادامعا جاساعان جاقسىلىعى، كومەگى، كوڭىلى ءۇشىن ريزاشىلىق ءبىلدىرۋى، سونداي — اق ونىڭ ويى مەن ءىس — ارەكەتىنە، جاساعان ىستەرىنە جوعارى باعا بەرۋى.
العىس ايتۋ كۇنى – قازاقستان حالقىن ماڭگىلىككە بىرىكتىرۋگە باعىتتالعان «ماڭگىلىك ەل» جالپىۇلتتىق پاتريوتتىق يدەياسىنىڭ، قازاقستاندىق بىرەگەيلىكتىڭ نەگىزگى ارقاۋى – ەلىمىزدەگى بارلىق ۇلت پەن ۇلىستى ءبىر شاڭىراق استىنا توپتاستىراتىن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ كۇنى. بۇل كۇن – كۇردەلى زاماندا يىق تىرەسە بىرگە ەڭسەرىپ، قىسقا مەرزىم ىشىندە ەلباسىنىڭ باسشىلىعىمەن تاۋەلسىز قازاقستاندى قۇرۋ جولىندا ايانباي تەر توككەن ەلىمىزدىڭ بارلىق ازاماتتتارىنىڭ ءبىر - بىرىنە قۇرمەت بىلدىرەتىن كۇن.
العىس ايتۋ كۇنى – قايىرىمدىلىق داستۇرلەرىن، الەۋمەتتىك ىنتىماقتى جانە ءوزارا كومەك كورسەتۋدى قولداۋ كۇنى. بۇل – رەپرەسسيا مەن جەر اۋدارۋ جىلدارىندا ءبىزدىڭ حالىق كورسەتكەن مەيرىمدىلىك پەن اق كوڭىلدىك، قولدا بارمەن ءبولىسۋ، كومەك كورسەتۋ سىندى رۋحاني داستۇرلەر كۇنى.
ءان: «ۇستازىم»
بۇگىن – راقمەت ايتۋ (Thanksgiving Day) كۇنى. كۇننىڭ حالىقارالىق دارەجەسى جوق، مۇنى اقش جانە كانادا حالىقتارى قاراشا ايىنىڭ ءاربىر ءتورتىنشى بەيسەنبىسىندە اتاپ وتەدى. اتاۋلى كۇن العاش رەت 1621 جىلى اعىلشىندىق كولونيستەردىڭ باستاماسىمەن تويلانعان. قىس مەزگىلى وتە اۋىر بولىپ، ادامدار اشتىققا ۇشىراعاندىقتان گۋبەرناتور ۋيليام برەدفورد قول استىنداعىلاردىڭ كوڭىل - كۇيىن كوتەرۋ ءۇشىن العىس ايتۋ كۇنىن بەلگىلەيدى. اينالاداعى باسقا دا كورشىلەر بۇل ءداستۇردى جىلى قابىلداپ، قاھارلى قىستى امان - ەسەن وتكەرەدى. راقمەت ايتۋ كۇنىنىڭ باستى نىشاندارىنىڭ ءبىرى – تۇيە تاۋىق. سەبەبى، اعىلشىندىق كولونيستەر مەرەكەنى العاش تويلاعاندا ورماندا اتىلعان ءتورت تۇيە تاۋىقتى جەگەن ەكەن. كەيىننەن، ياعني، 1789 جىلى دجوردج ۆاشينگتون راقمەت ايتۋ كۇنىن «ۇلتتىق مەرەكە» دەپ جاريالايدى.
بۇل كۇنى بارلىق وتباسى مىندەتتى تۇردە داستارقان باسىنا جينالىپ، تۋىستارىنا جاقسىلىق جاساۋعا اسىعادى، جاقىندارىن قۋانتۋ ءۇشىن ءتۇرلى توسىن سىيلار ويلاپ تابادى. قالاداعى مەترولاردا ەرەكشە ۇستەلدەر ورناتىلىپ، ادامدار اقشا، ازىق - تۇلىكتەرىن قايىرىمدىلىققا اكەلىپ قويادى. حVءىى عاسىردان كەلە جاتقان ءار ءتۇرلى كيىمدەردى كيگەن تۇرعىندار شەرۋگە شىعىپ، دۋماندى كەشتەر ۇيىمداستىرادى.
كوپتەگەن ادامدار ماتەريالدىق جاعىنان تولىق قامتاماسىز ەتىلگەن بولسا دا، العىس ايتا بىلمەگەنى ءۇشىن رۋحاني كەدەي بولىپ قالىپ جاتادى.
بي: «شىعىس ءبيى»
العىس — بىرەۋدىڭ ەكىنشى بىرەۋگە ىقىلاسىن ءبىلدىرۋى، راحمەت ايتۋى. العىستى سوزبەن نەمەسە قيمىل، ءىس - ارەكەت، زاتتاي سىيلىق بەرۋ، ءتىپتى جاقسى قارىم - قاتىناس تۇرىندە دە بىلدىرۋگە بولادى. اركىم العىس الۋ ارقىلى ءوزىنىڭ باسقالارمەن قارىم - قاتىناسىن، ومىردەگى ورنىن باعالاي الادى. قازاق حالقىنىڭ ۇعىمىندا نەعۇرلىم كوپ العىس العان ادام باقىتتى بولادى. “العىسپەن ەر كوگەرەر” دەگەن ماتەل سوعان مەگزەيدى.
سلايد: «جانىڭدا ءجۇر جاقسى ادام.......»
العىس – قۋانىش ۇستىندە، جيىن، مەرەكە، توي - تومالاقتا ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە بىلدىرەتىن يگى تىلەكتىڭ ەتيكالىق ءماندى اتاۋى.
سونىمەن، راقمەتكە لايىقتى كىمدەر؟ ءتىزىمدى بىرگە قۇرايىق! باستىسى – العىس ايتا ءبىلۋ…
اناعا – ءومىر سىيلاعانى ءۇشىن،
اكەگە – قورعان بولعانى ءۇشىن،
دالاعا – گۇلدەرى مەن كوك شالعىنى ءۇشىن،
سوزگە – جاندى جىلىتاتىنى ءۇشىن،
كۇنگە – شۋاعى مەن نازارى ءۇشىن،
جۇلدىزعا – قاراڭعى تۇندەگى جارىعى ءۇشىن،
دوسقا – قۇشاعى مەن يىعى ءۇشىن،
اجەگە – ىستىق الاقانى ءۇشىن،
سۋعا – تىرشىلىك كوزى بولعانى ءۇشىن،
جەرگە – ماحابباتى مەن بار بولعانى ءۇشىن،
وتقا – جىلۋلىعى ءۇشىن..
كۇي: «سارىارقا»
وزىنە جاسالعان جاقسىلىققا ريزاشىلىق ءبىلدىرۋدى العىس دەيمىز.
پروبلەمالىق سۇراق:
«جاقسىلىق جاساۋدىڭ ءبىز ءۇشىن قانداي پايداسى بار؟
ءبىز نەلىكتەن باسقالارعا جاقسىلىق جاساۋىمىز قاجەت؟»
ۆيدەو روليك: «جاقسىلىعىڭ قايتار وزىڭە»
— بالالار، جىلى ءسوز، قايىرىمدى ءىس، جاقسى وي، كىرشىكسىز سەزىمدەرىڭدى ەشكىمنەن ەشقاشان اياماڭىزدار. «راحمەت» دەگەن قاسيەتتى ءسوزدى ءجيى ايتىڭدار. ءومىردىڭ ءاربىر ءساتىن باعالاي بىلۋگە ۇيرەنىڭدەر جانە تابيعات – اناعا مەيىرىمدى كۇنى ءۇشىن، كوڭىلدى جاڭبىرى مەن اق قارى ءۇشىن، جۇمساق اق ۇلپا بۇلتى ءۇشىن، جاقىن ادامدارعا قايىرىمدىلىعى مەن رياسىز ماحابباتى ءۇشىن العىس ايتۋدى ۇمىتپاڭدار.
«اۆتوگراف» ويىنى: (ءار وقۋشىعا ارتىنا قاعاز بەكىتىلەدى. وسى قاعازعا باسقا وقۋشىلار تىلەكتەرىن جازۋى قاجەت)
العىستىڭ دا تۇپكى ءمانى – ريزاشىلىق ءبىلدىرۋ ارقىلى جاماندىقتان ادا بولۋدى تىلەۋ.
1 ناۋرىز العىس ايتۋ كۇنىنە ارنالعان «العىس ايتۋ – پارىزىم!» تاربيەلىك شارا جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «تاڭداپ الۋ» تاسىلىمەن شىعارىلاتىن كومبيناتورلىق ەسەپتەر
