InfoHub Logo

7 - 8 سىنىپتار ارالىعىنداعى گەوگرافيا جانە بيولوگيا پاندەرىنەن سىنىپ ارالىق سايىس
سايىستىڭ تاقىرىبى: بىلىمدىلەر ينتەللەكتۋالدى سايىسى
سايىستىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرىپ، ءبىلىم الۋدا، ومىردە باسەكەگە قابىلەتتى تۇلعا بولىپ جەتىلۋىنە ۇلەس قوسۋ.
سايىستىڭ بارىسى: سايىستىڭ بارىسىمەن، ەرەجەلەرىمەن تانىسۋ
ءى. ءبولىم: «سيقىرلى بيولوگيا مەن گەوگرافيا» جۇمباق الەمىندە (توپ بولىپ جۇمباقتاردىڭ جاۋابىن تابۋ كەرەك)
ءىى. ءبولىم: «ويلانايىق» دەپ اتالادى
ءىىى. ءبولىم: «پىكىرسايىس».
ءىV. ءبولىم: «ون سەگىز مىڭ عالام» دەپ اتالادى. نە؟ قايدا؟ قاشان؟ دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
V. ءبولىم: «مەنىڭ وتانىم» بەينە سۇراقتا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رامىزدەرى مەن مەرەكەلىك كۇندەردەن قويىلادى.
تابيعاتپەن كۇن كەشەمىز ەتەنە،
تاماشاسىن ايتۋعا ءسوز جەتە مە؟
تابيعاتپەن بار تىرشىلىك ۇندەسكەن،
ايالاۋمەن ءجۇرسىڭ بە ونى كۇندە سەن؟
تابيعاتپەن دوس بولايىق، ادامزات،
بىلەمىسىڭ، ونىڭ كۇشى عالامات!
بار مىقتىنى قولىمەنەن جاساعان،
ءبىلىمدى دە، اقىلدى دا - ادامزات!
تەك ساتتىلىك، قاتىسىڭدار سايىسقا،
مىقتى بولساڭ، قابىرعاڭمەن قايىسپا.
وقۋ كەرەك، ءبىلىم كەرەك قاشاندا،
ول بولماسا، سايىس دەگەن سايىس پا؟!»- دەي وتىرىپ، سايىسىمىزدى باستايمىز.
پرەدلاگايۋ ينتەللەكتۋالنۋيۋ يگرۋ پو گەوگرافيي، بيولوگيي ي حيميي «ۋمنيكي ي ۋمنيسى»، راسشيريايۋششۋيۋ كرۋگوزور ي ۆ حودە كوتوروي شكولنيكي ناۋچاتسيا نەستاندارتنو دۋمات، پروۆەريات سۆويۋ ەرۋديسيۋ ي، ۆوزموجنو، ۋزنايۋت چتو - تو نوۆوە. ەتو مەروپرياتيە تاكجە موجەت بىت يسپولزوۆانو پري ورگانيزاسيي شكولنىح ۆيكتورين ي نەدەلي ەستەستۆەننوناۋچنوگو سيكلا.
وبورۋدوۆانيە: شلياپى رازنىح سۆەتوۆ؛ ينتەراكتيۆنىي دوسكا، پلاكاتى س نازۆانيامي تۋروۆ؛ كارتوچكي س زادانيامي؛ پامياتنىە پريزى دليا فيناليستوۆ ي پوبەديتەليا يگرى.
تۋرنيرگە ءادىل تورەشىلەرى:
سايىسىمىزدىڭ ءبىرىنشى ءبولىمى: جۇمباق الەمىندەگى سيقىرلى بيولوگيا مەن گەوگرافيا دەپ اتالادى. بۇل بولىمدە اتالعان پاندەردەن جۇمباقتار جاسىرىلادى. جۇمباقتاردىڭ جاۋابىن توپ بولىپ انىقتايدى:
گورود، نازۆانيە كوتوروگو سوستويت يز دۆۋح نازۆانيي جيۆوتنىح: ودنو - پتيسا، درۋگوە - زۆەر.
قالا اتى؛ ول ەكى اتاۋدان تۇرادى: ءبىرى – قۇس، كەلەسى - اڭ
نازۆانيە كاكوي رەكي سوستويت يز پرودۋكتا پيتانيا ي جەنسكوگو يمەني؟ ۆورونەج
قايسى وزەننىڭ اتاۋى ازىق - تۇلىك اتى مەن ايەل ەسىمىنەن تۇرادى؟
وستروۆ، كوتورىي گوۆوريت پرو سەبيا، چتو ون پرەدمەت ودەجدى. سىرداريا
قايسى ارال ءوزى تۋرالى، كيىمنىڭ ءتۇرى ەكەنىن ايتىپ تۇر؟
نازۆانيە كاكوي سترانى وكانچيۆاەتسيا نا تري "يا"؟ يامايكا
قايسى مەملەكەتتىڭ اتاۋى سوڭى تري جانە يا مەن اياقتالىپ تۇر؟
ورامالدى ايەل - انا بەينەسىندە قانداي ەلدەر بەينەلەنگەن؟ اۆستريا
ايگىلى ورىس جازۋشىسى ا. س. پۋشكين بەينەسىندەگى ەل.
ەكىنشى بولىمدە: «ويلانايىق» دەپ اتالادى
1. ساموە ۆىسوكوە دەريەۆو ساموم مالەنكوم ماتەريكە؟ (ەۆكاليپت ۆ اۆستراليي يمەەت ۆىسوتۋ 100 – 110 م)
ەڭ كىشكەنتاي ماتەريكتەگى ەڭ بيىك اعاش؟
2. پوچەمۋ ورگانيزمى پروكيسايۋت؟ (نيەۆيديمىە گلازۋ ورگانيزمى – باكتەريي، ناحودياتسيا پوۆسيۋدۋ، داجە ۆ ۆوزدۋحە. يز ۆوزدۋحا وني پوپادايۋت ۆ مولوكو ي تۋت جە بەرۋتسيا زا دەلو)
اعزالار نە سەبەپتى اشىيدى؟
3. ۆرەميا، ۆ تەچەنيە كوتوروگو زەمليا سوۆەرشاەت وبوروت ۆوكرۋگ سولنسا؟ (گود)
كۇن توڭىرەگىندە جەردىڭ اينالۋىنا كەتەتىن ۋاقىت؟
4. كتو تاكوي «لەسنوي پەتۋح»؟ (گلۋحار)
ورمان ساڭىراۋى دەگەن كىم؟
5. نازوۆيتە پتيسۋ، كوتورايا ۋمەەت لەتات حۆوستوم ۆپەرەد؟ (كوليبري)
قۇيرىعىمەن ارتقا قاراي ۇشا التىن قۇستى اتا؟
6. ۋ كوگو ۋسى دليننەە نوگ؟ (ۋ تاراكانا)
قايسى جانۋاردىڭ مۇرتى اياعىنان ۇزىن؟
7. كوگو نازىۆايۋت «كورابلەم پۋستىني»؟ (ۆەربليۋد)
«ءشول كەمەسى» دەپ قايسى جانۋاردى ايتادى؟
8. سكولكو لەت موگۋت جيت چەرەپاحي؟ (؟ 400 لەت)
تاسباقالار قانشا جىل ءومىر ءسۇرۋى مۇمكىن؟
9. كتو يز جيۆوتنىح سامىي گورلاستىي؟ (كروكوديل)
اۋزى ۇلكەن جانۋار؟
10. ساموە ليۋبيموە راستەنيە كوشەك؟ (ۆالەريانا)
مىسىقتاردىڭ سۇيىكتى وسىمدىگى؟

عىلىمنىڭ سىرىن ۇعىنا،
شىعىڭدار ءبىلىم شىڭىنا.
دارىندىلىق پەن تاپقىرلىق
جەتكىزەدى سىزدەردى گەوگرافيا سىرىنا،- وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ مانەرى، ادەبى، گەوگرافيالىق تەرميندەردى، ماعلۇماتتاردى قولدانا الۋى ەسكەرىلىپ، 1 مينۋت بەلگىلەنەدى. پىكىرسايىس. تاقىرىبى: «تابيعات كۇشتى مە الدە ادامزات كۇشتىمە؟ ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى سۋرەتتەرگە قاراپ وتىرىپ، 6 ءتۇرلى ويداعى پىكىردى ايتۋلارى كەرەك:
6 قالپاق بويىنشا
1. اق قالپاق - ادالدىق پەن اردىڭ بەلگىسى
2. قارا قالپاق - ءاز - ءازىلدىڭ بايانداۋشىسى
3. سارى قالپاق - ىشكى جانە سىرتقى دۇنيەمەن بايلانىس
4. جاسىل قالپاق - جاقسىلىقتى اشىپ ايتۋ
5. قىزىل قالپاق - قاۋىپتىلىكتىڭ بەلگىسى
6. كوك قالپاق - تازالىق پەن شىندىققا باعىتتالعان
سايىسىمىزدىڭ كەلەسى شارتى -«ون سەگىز مىڭ عالام» دەپ اتالادى. نە؟ قايدا؟ قاشان؟ دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
1. ەسكيموستار بۇنى سۇيىق، جەڭىل، اۋىر، سىنعىش ءارى جىلتىراق بولادى دەپ سانايدى. سونىمەن قاتار ولاردىڭ ەكى جۇزگە جۋىق ءتۇرىن اجىراتا الادى. بۇل نە؟ جاۋاپ: قار
2. بۇدان ەكى عاسىر بۇرىن ەۋروپا حالىقتارى ورتا ازيانىڭ شولدەرىندە «وڭتۇستىك قاراعايى» وسەدى دەپ قاتە پىكىردە بولعان. ءبىراق بوتانيك ۆ. لەونتيەۆ بۇل پىكىردى تەرىسكە شىعاردى. «وڭتۇستىك قاراعاي» دەپ اتالعان وسىمدىكتى اتا؟ جاۋاپ: سەكسەۋىل
3. بەلگىلى زەرتتەۋشى الەكساندر گۋمبولدت ورينوكو وزەنىنەن قۇرلىققا كروكوديلدەردىڭ قاپتاپ شىققانىن بايقاعان. ولاردىڭ وزەننەن قاشۋىنا نە سەبەپ بولدى؟ جاۋاپ: جەر سىلكىنىسى
4. 1430 جىلى فرانسۋز قىزى اگنەس سورەل تاريحقا ەڭ العاش وسى اشەكەي تاققان ايەل بوپ ەندى. بۇل اشەكەي نەدەن جاسالىندى؟ جاۋاپ: گاۋھار تاستى (بريلليانت) اشەكەي
5. اقش – تىڭ ورتالىق اۋداندارى مەن كانادانىڭ وڭتۇستىگىندە كىشكەنتاي سارىشۇناق مەكەندەيدى. ونى عالىمدار ەرەكشە تۋىسقا جاتقىزادى.
6. ەۆروپالىقتار العاش رەت بۇل جانۋاردى گايتيگە اپارعاندا، جەرگىلىكتى تۇرعىندار ونى «باسىندا ءتىسى بار شوشقا» دەپ اتاعان جانۋاردى اتا. جاۋاپ: سيىر
سوڭعى ءبولىم بەينە سۇراق دەپ اتالادى. بەينە سۇراقتا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رامىزدەرى مەن مەرەكەلىك كۇندەردەن قويىلادى. ولاي بولسا ىسكە ءسات!