InfoHub Logo

ابايدى تانۋ - قازاق حالقىن تانۋمەن بىردەي. جاڭا وي، مازمۇنىنا لايىق وزگەشە كوركەمدىك ۋاقىتقا يە. اباي قازاق ءسوزىن ۇستارتىپ، ادەبي ءتىلدىڭ نەگىزىن سالدى. ول دۇنيە ءجۇزى دانالىعى مەن دارىلىعىن تاني بىلگەن عۇلاما. ۇلى اقىن ءسوز ونەرىن ءومىر بويى قادىرلەپ، ونىڭ ماڭىزىن تاني ءبىلدى. ولەڭدى تاۋ شىنارىنداي بيىك تۇتىپ، قۇرامىندا ينەنىڭ جاسۋىنداي كەمشىلىك نەمەسە ارتىق ءسوز بولماۋىن تالاپ ەتەدى.                    

ا. بايتۇرسىنوۆ اباي ونەرىنىڭ نە سەبەپتى ءقادىرلى بولاتىنىن سىرىن اشىپ: «ءسوز جازاتىن ادام ءارى جازۋشى، ءارى سىنشى بولارعا كەرەك. ءسوزدىڭ شىرايلى، اجارلى بولۋىنا ويدىڭ شەبەرلىگى كەرەك. ۇنامدى، ورامدى بولۋىنا سىنشىلىق كەرەك. ماعىنالى، ماڭىزدى بولۋىنا ءبىلىم كەرەك. ابايدا وسى ۇشەۋى دە بولعان» دەگەن ەدى.  ويشىل اقىن «تۇزەتپەك ەدىم زاماندى» دەپ ءوز ارمانى تۇرعىسىنان جاس ۇرپاقتى جاڭا بۋىن، جاڭا ءداۋىر، زامان تالابى دەڭگەيىندە تاربيەلەۋدى ماقسات تۇتىپ، وي تولعادى. ءوز شىعارمالارىندا دۇنيەنىڭ، قوعامنىڭ دامۋىن ءتۇسىنىپ باتىس پەن شىعىستىڭ ادەبيەتتەرىن بىرىكتىرگەن اقىن. اتالعان تۇرعىدان العاندا، اسىرەسە، ابايدىڭ قارا سوزدەرى – تۇتاس ءبىر حالىقتىڭ بولاشاعى نەدە ەكەنىن اشىپ بەرگەن فيلوسوفيالىق ويلاردىڭ جيىنتىعى. قازاقتى وشىرەتىن دە، وسىرەتىن دە قازاق ەكەنىن كورسەتىپ بەرەدى. اباي اتامىزدان قالعان سىن ولەڭدەر مەن قارا سوزدەرىن وقىعان كەز كەلگەن ۇرپاق جامان ادەتتەن بويىن اۋلاق ۇستاپ، ءوزىن ادامگەرشىلىككە تاربيەلەيتىنى ءسوزسىز. ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازاربايەۆ: «اباي الەمى ءبىزدى جەتى تۇندە اداستىرماس تەمىرقازىق  ىسپەتتى. سوعان قاراپ تىرلىگىمىزدىڭ دۇرىس –بۇرىسىن ساراپتاي الامىز». اباي مۇراسىنىڭ كەلەشەك ۇرپاققا تيگىزەر پايداسى زور دەپ ەسەپتەيمىن. ۇلى اقىننىڭ شىعارمالارى بۇگىن دە وزەكتىلىگىن جوعالتقان جوق. ابايدىڭ وي-تۇجىرىمدارى بارشامىزعا قاشان دا رۋحاني ازىق بولا الادى.                        

بۇقار جىراۋدىڭ «ولگەندە نە ولمەيدى؟ جاقسىنىڭ اتى، عالىمنىڭ حاتى ولمەيدى » دەگەن ءسوزى بەكەر ايتىلماعانىڭ، اباي وسىعان ۇلگى بولا الاتىنىن كورۋگە بولادى. دارحان دالانىڭ ءبىرتۋار ءبىلىمدى اقىندارى كوپ بولعانىمەن، ابايى بىرەۋ-اق. ابايى بار ەل قاي حالىقپەن دە تەرەزەسىن تەڭەستىرە الادى. ابايى بار ەلدىڭ مەرەيى ۇستەم.

---