- 12 جەل. 2018 00:00
- 370
اباي قالدىرعان اسىل مۇرا
شىن حاكىم، ءسوزىڭ اسىل- باعا جەتپەس،
ءبىر ءسوزىڭ مىڭ جىل جۇرسە ءدامى كەتپە- دەپ الاش كوسەمى ماعجان جۇمابايەۆ ايتقانداي اباي ەسىمى، اباي ءۇنى ماڭگى قازاق جۇرەگىندە ەرەكشە ورىن الماق. اباي شىعارمالارىنىڭ ىشىندەگى، مەنىڭ ويىمشا، ەڭ قۇندىسى ول- قارا سوزدەرى. نەگە دەسەڭىز، بۇل شىعارمالارىندا اباي كوپشىلدىك وقۋشى، تىڭداۋشىسىمەنەن اڭگىمىلەسەدى. جانە، سول اڭگىمەنىڭ ۇستىندە ادامگەرشىلىك ماسەلەلەرنەن: ادىلەت، اقتىق، تۋراشىلدىق، شىندىقتى سۇيگىشتىك، عىلىمعا قۇشتارلىق سياقتى جايلاردى ايتادى.
ماسەلەن 19- ءسوزىن الايىق، بۇل قارا سوزىندە اباي ەستىلىك پەن بىلىمدىلىككە دەن قويعان. «ادام اتا-انادان تۋعاندا ەستى بولمايدى: ەستىپ، كورىپ، ۇستاپ تاتىپ ەسكەرسە، دۇنيەدەگى جاقسى، جاماندى تانيدى داعى، سوندايدان بىلگەنى، كورگەنى كوپ بولعان ادام ءبىلىمدى بولادى...» شىنىمەندە، ابايدىڭ ۇلى اقىن بولۋى ەڭ الدىمەن ونىڭ تۋا بىتكەن دارىنىنا بايلانىستى بولسا، سودان سوڭ ونىڭ وسكەن ورتاسىنا، بالا كەزدەن العان تاربيەسى مەن وقىپ- توقىعانىنا بايلانىستى. ەس ءبىلىپ ءتىلى شىققان كەزدەن باستاپ ول قازاق ءانى مەن ولەڭىن، نە ءبىر اتالى دا شۇرايلى ءسوزىن ەستىپ كوپتى كورگەن دانا اجەسى زەرە مەن تۇقىمىنا شەشەندىك، اقىندىق، ونەرپازدىق دارىعان شەشەسى ۇلجاننىڭ تاربيەسىن الىپ كەستەلى سوزدەرىن قۇلاعىنا قۇيسا، توپ الدىندا جاڭىلماي سويلەيتىن قۇنانباي مەن باسقا دا رۋ باسشىلارىىڭ داۋلى دا بيلىك سوزدەرىنە دەن قويسا، اۋىلىنا كەلگەن قوناقتار مەن جولاۋشىلاردىڭ اڭگىمەلەرىن، ەستەلىكتەرىن زور ىنتا قويىپ تىڭدادى، بويىنا ءسىڭىردى. ەستىلىك پەن بىلىمدىلىكتى اباي ءوز ورتاسىنان عانا ەمەس،شىعىس جۇلدىزدارى،بايرون،گەتە سياقتى باتىس اقىندارى،ولارعا جالعاس ورىس قالامگەرلەرى – سوناۋ كرىلوۆتانباستاپ، پۋشكين، لەرمونتوۆ، گوگول، سالتىكوۆ- ششەدريندەردىڭ قازاقتىڭ جالعىز كلاسسيگى سولاردىڭ بارلىعىنا شاكىرت بولىپ شىعادى.
قورىتا ايتقاندا، ادام بالاسىنا ەستى،ءبىلىمدى بولۋ ءۇشىن بار جاعداي بار ونى جانىنان ىزدەي مە،الدە ءبىلىم كەنىن قازا ما ونى ادام ءوزى شەشەدى. الايدا، ادام ونى ءبىلىپ تۇسىنۋگە تۋشىنباسا وندا بار قاقپا جابىلادى.
قازحق جانە ءاتۋ ستۋدەنتى ارۋجان تولەگەن