قولقا دەمىكپەسى (استما)
قولقا دەمىكپەسى — برونحتاردىڭ ءارتۇرلى تىتىركەندىرگىشتەرگە سەزىمتالدىعىنىڭ كۇشەيۋىمەن جۇرەتىن، ولاردىڭ جالپىلاما ۇستامالى وبسترۋكسياسىمەن بىلىنەتىن تىنىس جولدارىنىڭ سوزىلمالى قابىنۋ سىرقاتى.
گرەكشە «استما» — اۋىر تىنىس، تۇنشىعۋ دەگەندى بىلدىرەدى. سوزىلمالى قابىنۋ قايتالانىپ وتىراتىن ىسقىرىقتى سىرىل، ەنتىگۋ، اسىرەسە تۇندە جانە تاڭ اتا كەۋدەدەگى قىسىلۋ سەزىمى مەن جوتەلگە اكەلەتىن تىنىس جولدارىنىڭ جوعارى سەزىمتالدىعىنان تۋىندايدى. ەم ناتيجەسىندە نەمەسە وزدىگىنەن قايتاتىن بۇل ەپيزودتار ادەتتە جايىلعان، ءبىراق ءوزىنىڭ ايقىندىلىعىن وزگەرتىپ تۇراتىن برونحتاردىڭ تۇيىلۋىنە بايلانىستى بولادى.
قولقا دەمىكپەسى سىرتقى جانە ىشكى فاكتورلاردىڭ قاتىسۋىمەن، كوبىنە ەكولوگيالىق بۇزىلىستار سالدارىنان داميدى. ول نەگىزگى ەكى تۇرگە بولىنەدى: ينفەكسيالىق ەمەس — اللەرگيالىق (اتوپيالىق) جانە ينفەكسيالىق — اللەرگيالىق.
پايدا بولۋىنا اسەر ەتەتىن فاكتورلار
قولقا دەمىكپەسىنىڭ پايدا بولۋىنا اسەر ەتەتىن فاكتورلار: تۇقىمقۋالاۋشىلىق، ياعني ناۋقاستىڭ تۋىستارىنىڭ استمامەن نەمەسە باسقا اللەرگولوگيالىق اۋرۋلارمەن (اللەرگيالىق رينيتپەن، اتوپيالىق دەرماتيتپەن) اۋىرۋى؛ كليماتتىق، اتاپ ايتقاندا ىلعالدىلىعى جوعارى جەرلەردە بۇل سىرقاتتىڭ دامۋى 93،8%-دا كەزدەسەدى؛ ماۋسىمدىق، كەيبىر ناۋقاستار جوعارى تەمپەراتۋراعا سەزىمتال بولعاندىقتان اۋرۋ قىس جانە جاز مەزگىلدەرىندە ءورشيدى. كەيبىر ناۋقاستاردا بەلگىلى ءبىر وسىمدىكتەردىڭ گۇل اشۋ كەزەڭىمەن بايلانىستى داميدى؛ ءۇي شاڭى — ەرەسەكتەر اراسىنداعى اتوپيالىق قولقا دەمىكپەسىنىڭ ەڭ ءجيى كەزدەسەتىن سەبەبى. قولقا دەمىكپەسىنىڭ بەلگىلەرى: جوتەل نەمەسە ەنتىگۋدىڭ، تۇنشىعۋدىڭ كەزەكتى ۇستامالارى؛ ىسقىرىقتى سىرىلداردىڭ پايدا بولۋى؛ جوتەل مەن كەۋدە قۋىسىنا اۋىر سالماق تۇسكەندەي سەزىم.
كلينيكالىق بەلگىسى
قولقا دەمىكپەسىنىڭ ماڭىزدى كلينيكالىق بەلگىسى: بەلگىلەردىڭ وزدىگىنەن نەمەسە برونح كەڭەيتكىش دارمەكتەردى جانە قابىنۋعا قارسى دارىلەردى قولدانعاندا جويىلۋى. ءجيى سالقىن جانە ىلعال اۋامەن نەمەسە اللەرگەنمەن، فيزيكالىق كۇشتەمەمەن، ءارتۇرلى يىستەرمەن، جىلاۋمەن، كۇلۋمەن نەمەسە ۆيرۋستى ينفەكسيامەن شاقىرىلاتىن قايتا ورشۋلەر، جانە دە بەلگىلەردىڭ ماۋسىمدىق وزگەرمەلىلىگى مەن ناۋقاستا نەمەسە ونىڭ تۋىستارىندا وسىعان ۇقساس اۋرۋلاردىڭ بولۋى.
قولقا دەمىكپەسى ەكى كەزەڭگە بولىنەدى: ءورشۋ جانە رەميسسيا (باسىلۋ).
اۋىرلىق دارەجەسى
اۋىرلىق دارەجەسىن كەلەسى بەلگىلەر بويىنشا باعالايدى: ءبىر اپتاداعى تۇنگى ۇستامانىڭ سانى؛ اپتالىق جانە تاۋلىكتىك تۇنشىعۋ ۇستاماسىنىڭ كۇندىزگى سانى؛ تاۋلىك بويىنا قىسقا اسەرلى β2-اگونيستەردى قولدانۋدىڭ قاجەتتىلىگى؛ فيزيكالىق بەلسەندىلىك پەن ۇيقى بۇزىلىسىنىڭ ايقىندىلىعى؛ ءورشۋ كەزەڭىندە سىرتقى تىنىس الۋ قىزمەتى كورسەتكىشىنىڭ وزگەرۋى، ال رەميسسيا كەزىندە وزگەرىستىڭ بولماۋى؛ سىرتقى تىنىس قىزمەتىنىڭ تاۋلىكتىك وزگەرمەلىلىگى.
ەمى
قولقا دەمىكپەسىنىڭ ەمىندە نەگىزىنەن دارىلەردىڭ ەكى توبى قولدانىلادى. ولار: برونحتاردىڭ ءتۇيىلۋىن ازايتاتىن ورونحوديلاتاتورلار جانە ولاردىڭ قىزارۋىن ازايتاتىن قابىنۋعا قارسى دارىلەر. ءبىراق سوڭعىسى كەنەت دامىعان دەمىكپە ۇستاماسىن جويا المايدى.
جوعارىدا اتالعان ەمنەن ناتيجە بولماعان جاعدايدا، قابىنۋعا قارسى دارمەكتەر رەتىندە گليۋكوكورتيكويدتار (پرەدنيزالون) جانە دە ءبىرىنشى كەزەكتە ينگالياسيالىق تۇرلەرى قولدانىلادى: بەكلومەتازون؛ مومەنتازون؛ بۋدەسونيد؛ فلۋتيكازون؛ فلۋنيزولين ت.ب.
انتيحولينەرگيالىق دارىلەر: ولاردىڭ ىشىندە اتروپين جانە ونىڭ تۋىندىلارى، اتروۆەنت، تراۆەنتول، وكسيۆەنت، ۆەنتيلات ت.ب. برونح بۇلشىق ەتتەرىنىڭ جيىرىلۋىنا جانە كىلەگەيدىڭ كوپ تۇزىلۋىنە اكەلەتىن ارنايى نەرۆ تالشىقتارىنان بولىنەتىن ايەتيلحوليننىڭ اسەرىن تەجەيدى، 30-90 مينۋتتان سوڭ اسەر ەتەدى. ءبىراق بۇل دارىلەردىڭ اۋىزدىڭ قۇرعاۋى سەكىلدى جاناما اسەرى بار. ال بۇل ءوز كەزەگىندە دەمىكپە ۇستاماسىن كۇشەيتۋى مۇمكىن. وسى توپتىڭ جاناما اسەرى ازداۋ دارىلەرىنە — يپراتروپيۋم ءبروميدى (اتروۆەنت) جاتادى.
ش. ابەنوۆا پۋلمونولوگ دارىگەر