ابايدىڭ ءابدىراحمانعا ارناعان ولەڭدەرى
اتىراۋ وبلىسى، جىلىوي اۋدانى،
№ 23 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
وڭايبايەۆا كۇلاش سامارقان قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ابايدىڭ ءابدىراحمانعا ارناعان ولەڭدەرى (8 - سىنىپ)
جالپى ماقساتتار: ابايدىڭ ابىشكە ارنالعان ولەڭدەرىنىڭ يدەياسى مەن تاقىرىبىن، كوركەمدىك ءتىلىن، مازمۇنىن مەڭگەرتۋ.
نەگىزگى يدەيالار: ادالدىققا، ادامگەرشىلىككە، اكە مەن بالا اراسىنداعى شىنايى ماحابباتقا تاربيەلەۋ
وقىتۋ ناتيجەسى: ليريكالىق شىعارمالاردى تالداۋ داعدىلارىن، ءتىل بايلىقتارىن دامىتادى
ءادىس - تاسىلدەر: مودۋلدەر تالداۋ، سارالاۋ، توپتاستىرۋ، ۆەنن دياگرامماسى، 1، 2، 3، 4، 5، 7 - مودۋل، مانەرلەپ وقۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، اقپاراتتىق تەحنولوگيا، ءابىش، اباي پورترەتتەرى، سەمانتيكالىق، ۇلەستىرمە قاعازدار
قوسىمشا ادەبيەتتەر: «اباي جولى» رومانى بويىنشا «قاراشىعىن»، «وكىنىشتە»، « قاپىدا» تاراۋلارى، «اباي» ەنسيكلوپەدياسى، جامبىل جابايەۆتىڭ «العاداي تۋرالى، ويلار» ولەڭى.
ساباقتىڭ بارىسى.
1. ۇيىمداستىرۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
(ءابىش تۋرالى تىڭ مالىمەتتەر يگەرۋ ءۇشىن ۇيگە بەرىلگەن «اباي جولى»
رومانى بويىنشا وقۋشىلارعا سۇراقتار بەرىلەدى(
1. روماندا ءابىشتىڭ پورترەتى قالاي بەرىلگەن؟ تاۋىپ وقى.
2. ءابىش قانداي وقۋ ورىندارىندا وقىدى؟
3. وقۋدان كەلگەن ءابىش پەن اكەسى اباي اراسىنداعى ساعىنىش قالاي سۋرەتتەلگەن؟
4. وقۋدان كەلگەن ءابىشتىڭ بويىنان قانداي وزگەرىستەر مەن جاعىمدى جاڭالىقتار كوردىڭدەر؟
5. ءابىش پەن اناسى ءدىلدا اراسىنداعى قارىم - قاتىناس قانداي بولدى؟
6. ءابىشتىڭ اۋرۋعا شالدىققانىن العاش بىلگەن كىم؟
7. ءابىشتىڭ سۇيگەن جارى كىم؟
8. بۇل ۇلى ماحابباتقا كىم سەبەپشى بولدى؟
9. ماعريپا قانداي قىز؟ روماننان پورترەتىن تاۋىپ وقى.
10. ءابىشتىڭ اۋرۋعا شالدىققانىن بىلگەندە اباي قانداي كوڭىل - كۇيدە بولدى؟
11. ءابىشتىڭ اكەسىمەن باقيلاسقان سوڭعى ءسوزىن روماننان تاۋىپ وقى.
12. ءابىش دۇنيەدەن ءوتتى، ونى قالاي جەرلەدى؟
13. روماندا اناسى ءدىلدا مەن جارى ماعريپا ابىشپەن قالاي قوشتاسادى؟
14. قانداي سالت - ءداستۇر كورىنىس تاپتى؟
- مىنە، بالالار، ءبىز بۇگىنگى جاڭا ساباعىمىزدى باستاماي تۇرىپ ءابىش كم، اباي كىم، اكە مەن بالا، انا مەن بالا، باۋىرلار اراسىنداعى
ۇلى ماحاببات قانداي ەكەنىن بىلدىك. رومان ارقىلى ءبىز ءابىشتىڭ قانداي ادام بولعانىن، ەلى ءۇشىن، حالقى ءۇشىن قانداي ۇلى تۇلعا بولعانىن تۇسىندىك. ەندى بۇگىنگى تانىساتىن ابايدىڭ ولەڭدەر توپتاماسى ارقىلى ساباعىمىزدىڭ سوڭىنا قاراي « اباي كىم؟»، « ءابىش كىم؟»، «مەن كىممىن؟» دەگەن ويدا جوبا جاساپ، « تولىق ادام» پروبلەماسى بويىنشا ءوز پىكىرلەرىمىزدى قورعايتىن بولامىز.
111 ءىش تۋرالى قوسىمشا مالىمەت بەرۋ. (بۇل تاپسىرما دا وقۋشىلارعا الدىن - الا بەرىلگەن(
ءابىش( ءابدىراحمان( (1869 - 1895(- ابايدىڭ ءدىلدادان تۋعان بالاسى. ول سەمەي قالاسىنداعى ۋەزدىك مەكتەپتە وقىدى. 1886 - 1889 جىلدارى تۇمەن
قالاسىنداعى الەكساندروۆ رەالدىق ۋچيليششەسىنىڭ 5، 6، 7 - سىنىپتارىن وقىپ ءبىتىردى. 1889 - 1892 جىلدارى س. پەتەربۋرگتە ميحايلوۆ ارتيللەريا ۋچيليششەسىندە اۋەلى قاتارداعى يۋنكەر دارەجەسىندە تۇسكەن ابىشكە1890 جىلى ۋنتەر - وفيسەر، 1892 جىلى پورتپەي - يۋنكەر، سول جىلدىڭ تامىزىندا
پودپورۋچيك دەگەن اسكەري اتاق بەرىلەدى. ءابدىراحمان ۋچيليششەنى وتە جاقسى دەگەن باعامەن بىتىرەدى دە، 1892 جىلى تاشكەنتتەگى بەكىنىس گورنيزونىنىڭ ارتيللەرياسىنا قىزمەتكە جىبەرىلەدى. 1895 جىلى 15 قاراشادا اۋىر ناۋقاستان قازا تابادى.
• تىرەك – سىزبا ارقىلى ابايدىڭ ءابىش تۋرالى جازىلعان ولەڭدەرىمەن تانىستىرۋ.
1. «تالاپتىڭ ءمىنىپ تۇلپارىن»
2. «كەشەگى وتكەن ەر ءابىش»
3. «بەرمەگەن قۇلعا قايتەرسىڭ؟»
4. «تۇلا بويىڭ ۇيات - ار ەدىڭ»
5. «ماعىش قازاسىنا شىعارعان جوقتاۋى»
6. سۇيىكتى ۇلىنا 30 - عا جۋىق ولەڭ شىعارعان.
№ 23 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
وڭايبايەۆا كۇلاش سامارقان قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ابايدىڭ ءابدىراحمانعا ارناعان ولەڭدەرى (8 - سىنىپ)
جالپى ماقساتتار: ابايدىڭ ابىشكە ارنالعان ولەڭدەرىنىڭ يدەياسى مەن تاقىرىبىن، كوركەمدىك ءتىلىن، مازمۇنىن مەڭگەرتۋ.
نەگىزگى يدەيالار: ادالدىققا، ادامگەرشىلىككە، اكە مەن بالا اراسىنداعى شىنايى ماحابباتقا تاربيەلەۋ
وقىتۋ ناتيجەسى: ليريكالىق شىعارمالاردى تالداۋ داعدىلارىن، ءتىل بايلىقتارىن دامىتادى
ءادىس - تاسىلدەر: مودۋلدەر تالداۋ، سارالاۋ، توپتاستىرۋ، ۆەنن دياگرامماسى، 1، 2، 3، 4، 5، 7 - مودۋل، مانەرلەپ وقۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، اقپاراتتىق تەحنولوگيا، ءابىش، اباي پورترەتتەرى، سەمانتيكالىق، ۇلەستىرمە قاعازدار
قوسىمشا ادەبيەتتەر: «اباي جولى» رومانى بويىنشا «قاراشىعىن»، «وكىنىشتە»، « قاپىدا» تاراۋلارى، «اباي» ەنسيكلوپەدياسى، جامبىل جابايەۆتىڭ «العاداي تۋرالى، ويلار» ولەڭى.
ساباقتىڭ بارىسى.
1. ۇيىمداستىرۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
(ءابىش تۋرالى تىڭ مالىمەتتەر يگەرۋ ءۇشىن ۇيگە بەرىلگەن «اباي جولى»
رومانى بويىنشا وقۋشىلارعا سۇراقتار بەرىلەدى(
1. روماندا ءابىشتىڭ پورترەتى قالاي بەرىلگەن؟ تاۋىپ وقى.
2. ءابىش قانداي وقۋ ورىندارىندا وقىدى؟
3. وقۋدان كەلگەن ءابىش پەن اكەسى اباي اراسىنداعى ساعىنىش قالاي سۋرەتتەلگەن؟
4. وقۋدان كەلگەن ءابىشتىڭ بويىنان قانداي وزگەرىستەر مەن جاعىمدى جاڭالىقتار كوردىڭدەر؟
5. ءابىش پەن اناسى ءدىلدا اراسىنداعى قارىم - قاتىناس قانداي بولدى؟
6. ءابىشتىڭ اۋرۋعا شالدىققانىن العاش بىلگەن كىم؟
7. ءابىشتىڭ سۇيگەن جارى كىم؟
8. بۇل ۇلى ماحابباتقا كىم سەبەپشى بولدى؟
9. ماعريپا قانداي قىز؟ روماننان پورترەتىن تاۋىپ وقى.
10. ءابىشتىڭ اۋرۋعا شالدىققانىن بىلگەندە اباي قانداي كوڭىل - كۇيدە بولدى؟
11. ءابىشتىڭ اكەسىمەن باقيلاسقان سوڭعى ءسوزىن روماننان تاۋىپ وقى.
12. ءابىش دۇنيەدەن ءوتتى، ونى قالاي جەرلەدى؟
13. روماندا اناسى ءدىلدا مەن جارى ماعريپا ابىشپەن قالاي قوشتاسادى؟
14. قانداي سالت - ءداستۇر كورىنىس تاپتى؟
- مىنە، بالالار، ءبىز بۇگىنگى جاڭا ساباعىمىزدى باستاماي تۇرىپ ءابىش كم، اباي كىم، اكە مەن بالا، انا مەن بالا، باۋىرلار اراسىنداعى
ۇلى ماحاببات قانداي ەكەنىن بىلدىك. رومان ارقىلى ءبىز ءابىشتىڭ قانداي ادام بولعانىن، ەلى ءۇشىن، حالقى ءۇشىن قانداي ۇلى تۇلعا بولعانىن تۇسىندىك. ەندى بۇگىنگى تانىساتىن ابايدىڭ ولەڭدەر توپتاماسى ارقىلى ساباعىمىزدىڭ سوڭىنا قاراي « اباي كىم؟»، « ءابىش كىم؟»، «مەن كىممىن؟» دەگەن ويدا جوبا جاساپ، « تولىق ادام» پروبلەماسى بويىنشا ءوز پىكىرلەرىمىزدى قورعايتىن بولامىز.
111 ءىش تۋرالى قوسىمشا مالىمەت بەرۋ. (بۇل تاپسىرما دا وقۋشىلارعا الدىن - الا بەرىلگەن(
ءابىش( ءابدىراحمان( (1869 - 1895(- ابايدىڭ ءدىلدادان تۋعان بالاسى. ول سەمەي قالاسىنداعى ۋەزدىك مەكتەپتە وقىدى. 1886 - 1889 جىلدارى تۇمەن
قالاسىنداعى الەكساندروۆ رەالدىق ۋچيليششەسىنىڭ 5، 6، 7 - سىنىپتارىن وقىپ ءبىتىردى. 1889 - 1892 جىلدارى س. پەتەربۋرگتە ميحايلوۆ ارتيللەريا ۋچيليششەسىندە اۋەلى قاتارداعى يۋنكەر دارەجەسىندە تۇسكەن ابىشكە1890 جىلى ۋنتەر - وفيسەر، 1892 جىلى پورتپەي - يۋنكەر، سول جىلدىڭ تامىزىندا
پودپورۋچيك دەگەن اسكەري اتاق بەرىلەدى. ءابدىراحمان ۋچيليششەنى وتە جاقسى دەگەن باعامەن بىتىرەدى دە، 1892 جىلى تاشكەنتتەگى بەكىنىس گورنيزونىنىڭ ارتيللەرياسىنا قىزمەتكە جىبەرىلەدى. 1895 جىلى 15 قاراشادا اۋىر ناۋقاستان قازا تابادى.
• تىرەك – سىزبا ارقىلى ابايدىڭ ءابىش تۋرالى جازىلعان ولەڭدەرىمەن تانىستىرۋ.
1. «تالاپتىڭ ءمىنىپ تۇلپارىن»
2. «كەشەگى وتكەن ەر ءابىش»
3. «بەرمەگەن قۇلعا قايتەرسىڭ؟»
4. «تۇلا بويىڭ ۇيات - ار ەدىڭ»
5. «ماعىش قازاسىنا شىعارعان جوقتاۋى»
6. سۇيىكتى ۇلىنا 30 - عا جۋىق ولەڭ شىعارعان.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
«س. عابباسوۆ اتىنداعى جببوم»كمم
