سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
ءابۋ باكىر رازي

نەگىزگى اتى مۇحاممەد بين زاكاريا، 854 جىلى رەي قالاسىندا تۋىلعان. عىلىم الۋ ماقساتىندا يراك، شام، مىسىر جانە اندالۋسياعا بارعان. كەيىن رەي جانە باعدات قالالارىندا اۋرۋحانالاردىڭ باسشىسى جانە باس دارىگەرى بولىپ جۇمىس اتقاردى. 932 جىلى قايتىس بولدى. حيميا، مەديسينا، ماتەماتيكا، فيزيكا جانە استرونوميا سالالارىندا كوپ قىزمەت اتقارىپ، بۇل عىلىمدار بويىنشا كوپتەگەن كىتاپتار جازدى. قىزىلشا جانە وسپا اۋرۋلارى بويىنشا ەڭ العاش زەرتتەۋ جۇرگىزگەن بۇل عالىمنىڭ وسى اۋرۋلار تۋراسىندا جازعان ەكى جازباسى وتە قۇندى بولىپ تابىلادى. كىتاپتارى لاتىنشاعا اۋدارىلعان.

ءومىرىنىڭ ەگدە جاسىندا كوزدەرى كورمەي قالادى. كوزىنە وتا جاساۋعا كەلگەن دارىگەرگە كوز قۇرىلىسى تۋرالى بىرنەشە سۇراق قويىپ، ماردىمدى جاۋاپ الا الماعاندىقتان، وتادان باس تارتتى. «كوزدىڭ قۇرىلىسىن بىلمەيتىن دارىگەر قالايشا وتا جاساي الادى؟» دەدى. ەڭ ۇلكەن كىتابى «ءال-حاۋي» 30 تومنان تۇراتىن مەديسينا سالاسىندا جازىلعان كىتاپ. مەديسينانىڭ بۇكىل ىلىمدەرى تۋرالى دەرەك بەرىلەدى. «جامي»، «مانسۋري» اتتى كىتاپتارى دا مەديسينا سالاسىن قامتىعان. «ادامنىڭ جاراتۋشىسى بار» اتتى كىتابى ادامنىڭ كەزدەيسوق پايدا بولماعانىن، حاكيم بولعان جاراتۋشى تاراپىنان ۇلكەن حيكمەتپەن جاراتىلعانىن باياندايدى جانە فيزيولوگيالىق دەرەكتەرمەن مۇنى دالەلدەيدى. 


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما