
اجە اشۋى
ۇلكەن كيىز ءۇيدىڭ ەسىگىنە جاقىنداي بەرىپ، التىن اجەي كىلت توقتادى. اجەسىنىڭ ەتەگىنەن ۇستاپ، بىرەسە سەكىرىپ، بىرەسە تومپاڭداپ جۇگىرىپ كەلە جاتقان سەرىك ۇيگە بۇرىنىراق كىرىپ كەتكەن.
— تۇڭعىشىڭ با؟
اجەي ەسىككە جاقىنداي ءتۇستى. تانىپ تۇر، داۋىس الگىندە كەلگەن قوناقتىكى. كەلىنىنە قاراپ ەدى، ول ءبىراز ءۇنسىز تومەن قاراپ قىزاراقتاپ وتىردى دا، باسىنيزەدى. اجەي سەلكەتە قالدى. ءوز كوزىنە ءوزى سەنەر ەمەس. شىنىمەن، سەرىكتى ۇلىم دەدى مە؟ اجەيدىڭ بار اشۋى باسىنا شاپتى. ىزا بۋعان ول ەندى بۇرىلىپ جۇرەم دەگەندە، تابالدىرىق الدىندا ونى-مۇنى شوقىپ جۇرگەن شۇبار بالاپان شوشىپ كەتىپ، تورگە قاراي زىتتى. شيقىلداعان بويى داستارقان ۇستىندەگى شىنى ساۋىتقا سالىنعان سارىمايدى ءبىر باسىپ سەكىرە قوناقتىڭ يىعىنا قوندى دا، ءشيى قايىرۋلى تۇرعان كەرەگەنىڭ كوزىنەن ءوتىپ جۇرە بەردى. سارى ماي مەن جولاقتانعان اياعىنىڭ ءىزى سۋ جاڭا قارا كوستيۋمگە ءۇش تارماق بوپ تۇرا قالدى. اجەسى قىزارا الاقتاعان كەلىنىنە دە، شەك-سىلەسى قاتقان سەرىككە دە قاراعان جوق. بار اشۋىن سودان الارداي الگى بالاپاندى ءۇيدى اينالا قۋدى. قولىنا تۇسسە ۇزىن شىبىقپەن ءدال دەپ ءبىر ۇرماقشى ەدى، تاۋىعى بار بولعىر كورشى ءۇيدىڭ قوراسىنا كىردى دە، زىم-زيا جوعالدى.
اجەي قولىنداعى شىبىعىن لاقتىرىپ جىبەردى. سودان اشۋى قوناق كەتكەنشە ءبىر تاراعان جوق. كۇندىز از-ازدان سوزىپ قوياتىن ۇرشىعىن دا قولىنا المادى. ونى قايدان تاۋىپ العانى بەلگىسىز، جۇدىرىقتاي شۇيكەسىمەن قوسا بالا مىسىق ءتور الدىندا دومالاتىپ ءجۇر. اجەي ۇرشىقتى جۇلىپ الىپ، مىسىقتى جەلكەسىنەن ۇستاپ لاقتىرىپ جىبەردى. سەرىك اناداي جەرگە بارىپ توپ ەتە قالعان مىسىعىن كوتەرىپ الدى دا، اۋزىن تومپايتا اجەسىنە قارادى.
— ءاي، نەگە قارايسىڭ؟ بار كەت انا راحيما شەشەڭە. مەنى كوگەرتپەي-اق قوي.
وسى كەزدە راحيما كىرىپ كەلدى. ونى كورگەن سوڭ، اجەيدىڭ كۇنى بويى جانىن جەپ وتىرعان اشۋى ءتىپتى قوزىپ كەتتى. شەكە تامىرلارى بىلەۋلەنىپ، دەمىگ ەسويلەدى:
— ايتتىم عوي، بار راحيماعا. باۋىرىما سالىپ بوسقا اۋرەلەنىپپىن مەن بەيباق. ويبوي، بىلمەپپىز شىن شەشەسى وسىندا ەكەن عوي.
— اپا-اي، ەندى. . . قوناق سۇراپ قويماعان سوڭ. . .
— قوي، قوي ونداي سىلتاۋىڭدى. «كەمپىردىڭ بالاسى» دەسەڭ ءتىلىڭ جەتپەدى مە؟ «ءتۇبى وسى كەمپىر يەلەنىپ كەتە مە؟» — دەپ قورىققانسىڭ عوي. قاۋىپتەنبەي-اق قوي، المايمىن، بىلدىك سەنىڭ بالاڭ ەكەنىن.
التىن اجەي قارا ءپۇلىش جەڭسىزىنىڭ شالعايىن تىزەسىنىڭ ۇستىنە تارتىپ قويدى دا، ءبىر قىرىن وتىرىپ الدى.
— كوپ بولسا وگەيسىڭ دەگەنىڭ دە. . .
— كەشىر، اپاتاي، مەن. . . انشەيىن، بايقاماي. . . سەرىك — ءسىزدىڭ بالاڭىز.
بەلى بۇگىلە، ءاجىمدى كوزدەرىن تارامىس الاقاندارىمەن جابا قويعان اجەي ءدى راحيما قۇشاقتاي الدى.
— ءتايت، ءارى. ەسىڭە جاڭا ءتۇستى مە، الداما ءويتىپ مەنى.
اجەي راحيمانى ىشتەي اياپ وتىرسا دا، جەكىرىپ تاستاپ، ارىرەك جىلجىپ وتىردى. راحيما قوس جانارى جاسقا تولا، تاڭىرقاي قاراپ: «اپا!» دەدى دە، ار جاعىن ايتا الماي، جاسقا بۋلىعىپ شىعىپ كەتتى. اجەي بۇرىلىپ سەرىككە قاراپ ەدى، ول ەرنىن تىستەپ جىلاپ جىبەرۋگە شاق تۇر ەكەن.
— سەرىكجان!
اجەي سەرىككە قولىن سوزدى. سول-اق ەكەن، سەرىك جابىرلەگەندەي وكسي باقىرىپ قويا بەردى دە، مىسىعىن قۇشاقتاپ جۇگىرە جونەلدى. اجەي قىسىلىپ قالدى.
— سەرىك، سەرىك! — دەپ بىر-ەكى داۋىستاپ ەدى، قارامادى. ورنىنان تۇرىپ بارىپ، ەسىكتىڭ جاقتاۋىنان سىعالاسا، راحيما سەرىكتى قولىنان جەتەلەپ، شۇپىرلەسىپ ويناپ جاتقان ءبىر توپ بالاعا بەتتەپ بارادى ەكەن. اجەيدىڭ كوڭىلى الاي-دۇلەي. اسىرەسە دۇنيەدەگىنىڭ بارىنەن جاقسى كورەتىن كىشكەنە سەرىگىنىڭ مىنا قىلىعى، بۇگىنگى ۋاقيعا اجەيدى ويلانتىپ تاستادى. «ويپىرىم-اي، بالا سەزىمىنە قاياۋ ءتۇسىرىپ الماسام جارار ەدى»، — دەدى وزىنەن-وزى قينالا. سودان كەشكى شايعا دەيىن ورنىنان قوزعالعان جوق. تەك داستارقان جايىلىپ، الدىنا شاي قۇيىلعان كەسە كەلگەن سوڭ عانا جاقىنداپ وتىردى. كەلىنىنىڭ دە ءوڭى سىنىق.
— شاي ءىشىڭىز، — دەگەنىنىڭ ءوزى دە سالقىن ەستىلدى.
اجەي ۇندەگەن جوق. كەسە، شاينەكتىڭ شىلدىرىنان باسقا تۇك ەستىلمەي-دى. كۇندە شۇيىركەلەسىپ وتىراتىن ەنە مەن كەلىن تىم-تىرىس، ءارقايسىسى ءوز ويىمەن. وسى كەزدە، اياعىنىڭ ۇشىنان باسىپ سەرىك كەلىپ كىردى. تۇيمەدەي قارا كوزدەرىن جىپىلىقتاتىپ التىن اجەيگە قاراي بەرەدى. «وي، جامان نەمە» اجەسىنىڭ ءىشى-باۋىرى ەلجىرەپ قويا بەردى.
— كەل، سەرىكجان! كەلەسىڭ بە؟ — اجەي سەرىكتى وزىنە تارتتى.
— الدە ... راحيماعا باراسىڭ با؟ بارا عوي.
سەرىك كوزدەرىن جىپىلىقتاتىپ ەكەۋىنە كەزەك-كەزەك قاراپ از-كەم تۇردى دا، جۇگىرىپ بارىپ راحيمانىڭ بەتىنەن ءسابي ەرىندەرىمەن ءشوپ ەتكىزىپ ءسۇيىپ الدى دا، اجەسىنىڭ الدىنا قۇلاي كەتتى.