- 05 ناۋ. 2024 04:30
- 427
«اجەمنىڭ تاباعىن بەزەندىرۋ»
ۇوق - نىڭ ءبىلىم سالاسى: «شىعارماشىلىق» «تانىم»
ۇوق - نىڭ تاقىرىبى: «اجەمنىڭ تاباعىن بەزەندىرۋ»
ۇوق - نىڭ ماقساتى: گەومەتريالىق پىشىندەردى پايدالانا وتىرىپ تاباقتى بەزندىرۋگە ۇيرەتۋ.«ءۇش بۇرىش»، «شەڭبەر»، «سوپاقشا» – ورنەكتەرىمەن ورنالاسۋى، حالىق ۇلتتىق شەبەرلەردىڭ تۇستەرى قولدانۋعا ۇيرەتۋ. بالالاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. بايقامپازدىعىن، ويلاۋ قابىلەتتەرىڭ، تىلدەرىڭ دامىتۋ. تياناقتىلىققا تاربيەلەۋ.
قولدانىلاتىن كورنەكى قۇرالدارى: تاباقتىڭ سۋرەتتى، پىشىندەردىڭ تۇرلەرى، جەلىم، قايشى، تاباقتىڭ ۇلگىسى.
قوستىلدىلىك كومپونەنت:
تاباق – بليۋدو،
اشەكەيلەۋ، بەزەندىرۋ - ۋكراشات،
ورنەك - ورنامەنت،
پىشىندەر – فيگۋركي،
ءىس – ارەكەت كەزەندەرى:
ءى. موتيۆاسيالىق – قوزعاۋشىلىق
شاتتىق شەڭبەرى:
- بالالار، بۇگىنگى ساباقتى ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى تىلىكتەر ايتۋدان باستايىق.
بالالار شەڭبەرگە تۇرىپ، وڭ جاقتاعى كورشىسىنە جاعىمدى جاقسى سوزدەر ايتادى.
ءىى. ۇيىمداستىرۋشىلىق – ىزدەنىستىك
پەداگوگ كىرىسپە اڭگىمە وتكىزىپ، بالالاردان قانداي ىدىس - اياق تۇرلەرىن بىلەتىندەرىن سۇرايدى.
- كەسە، تارەلكە، شاينەك.
بالالارعا تاباقتى قاراستىرىلادى.
- بالالار، مىنا سۋرەتتە نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
- تاباق.(بالالاردىڭ جاۋابى)
تاباق دەگەنىمىز تارەلكەنىڭ ۇلكەن ءتۇرى ايتادى. بۇل قازاقتىڭ ۇلتتىق شەبەرلەرىنىڭ ءبىر ءتۇرى ىدىس - اياق.
- تاباققا قانداي تاعامدى سالامىز؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارى.
راسىندا دا، بۇل تاباققا ۇلتتىق تاماق – ەتتى سالادى. سوندىقتان تاباق ءار ۇيدە بولۋ كەرەك.
- تاباق قانداي پىشىندەرگە ۇقسايدى؟
- دوڭگەلەك.
- تاباقتى قالاي اشەكەيلەۋگە بولادى؟
- گۇلدەرمەن، دومالاقتارمەن، سىزىقتارمەن.
- بالالار، ءبىز بۇگىن تاباقتى ورنەكپەن ادەمى اشەكەيلەيمىز. سوڭىنا تاباقتى سەندەر انالارىڭا سىيلايسىڭدار.
ەرتەدە ىدىستاردى، تۇرمىس بۇيىمدارى ءتۇرلى ويۋ - ورنەكتەرمەن بەزەندىرىلگەن. ويۋ - ورنەك – سان الۋان ۇلت ادامدارىنىڭ تۇرمىسىنان ءوز كورىنىسىن تاپقان وتە ەجەلگى ونەر. ويۋ - ورنەك ەرتە زامانداردان بەرى تۇمار بولىپ سانالعان. ىدىس - اياقتى، كيىمدەردى جيھازداردى ويۋ - ورنەكپەن اشەكەيلەگەن. ءبىزدىڭ اتا - اجەلەرىمىز ويۋ - ورنەك سيمۆولدارىنىڭ قۇپيا ماعىناسىن وقي بىلگەن. كوبىنەسە ورنەكتەر اق پەن قارا بولعان. بۇدان كەيىنگى كەزدەرى قازاقتىڭ ويۋ - ورنەگىنە ءار ءتۇرلى اشىق تۇستەر قوسىلا باستادى.
قارىنداشپەن، بوياۋمەن پايدالانا وتىرىپ، اسەم تاباقتاردى ادەمى ورنەكتەرمەن اشەكەيلە. ولاردىڭ قالاي بەزەندىرىلگەنىنە نازار اۋدارادى.
ويىن د\و: «كەڭىستىكتى باعدارلاۋ»
ماقساتى: تاقتاداعى ۇلگى بويىنشا تاپسىرمانى ورىنداۋ. اق جاپسىرعىنىڭ بەتىنە جوعارعى جاعىنا ءتورتبۇرىش، تومەنگى جاعىنا دوڭگەلەك، وڭ جاعىنا ءۇشبۇرىش، سول جاعىنا كىشكەنتاي ءۇشبۇرىشتى جاپسىرۋ.
تاربيەشى تەكسەرەدى.
سەرگىگۋ ءساتى:
ال بالالار تۇرايىق،
موينىمىزدى بۇرايىق.
قولىمىزدى سوزايىق،
جەل سياقتى قالىقتا،
وڭعا، سولعا ءيىلىپ
دەنەمىزدى بۇرايىق.
جۇمىستى ورىنداۋدىڭ رەتى
• پىشىندەردىڭ ەلەمەنتىن، ونىڭ ءتۇسىن تاڭداۋ.
• تاباق ۇلگىسىن قايشىمەن قيىپ الۋ.
• تاباققا پىشىندەردى بالالارمەن بىرگە جەلىمدەپ ورنالاستىرۋ.
بالالار تاباقتى بەزەندىرۋگە (اشەكەيلەۋگە) كىرىسەدى. «شەڭبەر»، «ءۇشبۇرىش»، «ءتورت بۇرىش»، «سوپاقشا» ورنەكتەردى تاباققا ورنالاستىرادى.
ءىىى. رەفلەكسيۆتى – تۇزەتۋشىلىك
بالالار شىعارمالارى كورمەسى جانە تالداۋ.
ساباقتىڭ سوڭىڭدا ءتورت - بەس ۇزدىك جۇمىس بالالاردىڭ كومەگىمەن تاڭداپ الىنۋى جانە مىنا سۇراقتار بويىنشا تالداۋ وتكىزىلۋى ءتيىس:
- پىشىندەردى قالاي ورنىمەن قولدانىلعان با؟
- جۇمىس ۇقىپتى ورىندالعان با؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارىن قورىتىندىلاپ، بارلىق جۇمىستاردى ماداقتايدى.
بالالار سالعان سۋرەتتەرىن، العان اسەرلەرىن كورسەتىپ ايتادى.
بۇگىنگى جۇمىسقا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن بىلدىرەدى.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: تاباق، ءپىشىن - تۋرالى تۇسىنىك الادى جانە ماڭىزىن بىلەدى.
يگەرەدى: تاباق ۇلگىسى ۇستىنە ورنەك سالۋ يگەرەدى؛
مەڭگەرەدى: تاباقتى ويۋ - ورنەكپەن اشەكەيلەۋگە مەڭگەرەدى.
ۇوق - نىڭ تاقىرىبى: «اجەمنىڭ تاباعىن بەزەندىرۋ»
ۇوق - نىڭ ماقساتى: گەومەتريالىق پىشىندەردى پايدالانا وتىرىپ تاباقتى بەزندىرۋگە ۇيرەتۋ.«ءۇش بۇرىش»، «شەڭبەر»، «سوپاقشا» – ورنەكتەرىمەن ورنالاسۋى، حالىق ۇلتتىق شەبەرلەردىڭ تۇستەرى قولدانۋعا ۇيرەتۋ. بالالاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. بايقامپازدىعىن، ويلاۋ قابىلەتتەرىڭ، تىلدەرىڭ دامىتۋ. تياناقتىلىققا تاربيەلەۋ.
قولدانىلاتىن كورنەكى قۇرالدارى: تاباقتىڭ سۋرەتتى، پىشىندەردىڭ تۇرلەرى، جەلىم، قايشى، تاباقتىڭ ۇلگىسى.
قوستىلدىلىك كومپونەنت:
تاباق – بليۋدو،
اشەكەيلەۋ، بەزەندىرۋ - ۋكراشات،
ورنەك - ورنامەنت،
پىشىندەر – فيگۋركي،
ءىس – ارەكەت كەزەندەرى:
ءى. موتيۆاسيالىق – قوزعاۋشىلىق
شاتتىق شەڭبەرى:
- بالالار، بۇگىنگى ساباقتى ءبىر - بىرىمىزگە جاقسى تىلىكتەر ايتۋدان باستايىق.
بالالار شەڭبەرگە تۇرىپ، وڭ جاقتاعى كورشىسىنە جاعىمدى جاقسى سوزدەر ايتادى.
ءىى. ۇيىمداستىرۋشىلىق – ىزدەنىستىك
پەداگوگ كىرىسپە اڭگىمە وتكىزىپ، بالالاردان قانداي ىدىس - اياق تۇرلەرىن بىلەتىندەرىن سۇرايدى.
- كەسە، تارەلكە، شاينەك.
بالالارعا تاباقتى قاراستىرىلادى.
- بالالار، مىنا سۋرەتتە نە كورىپ تۇرسىڭدار؟
- تاباق.(بالالاردىڭ جاۋابى)
تاباق دەگەنىمىز تارەلكەنىڭ ۇلكەن ءتۇرى ايتادى. بۇل قازاقتىڭ ۇلتتىق شەبەرلەرىنىڭ ءبىر ءتۇرى ىدىس - اياق.
- تاباققا قانداي تاعامدى سالامىز؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارى.
راسىندا دا، بۇل تاباققا ۇلتتىق تاماق – ەتتى سالادى. سوندىقتان تاباق ءار ۇيدە بولۋ كەرەك.
- تاباق قانداي پىشىندەرگە ۇقسايدى؟
- دوڭگەلەك.
- تاباقتى قالاي اشەكەيلەۋگە بولادى؟
- گۇلدەرمەن، دومالاقتارمەن، سىزىقتارمەن.
- بالالار، ءبىز بۇگىن تاباقتى ورنەكپەن ادەمى اشەكەيلەيمىز. سوڭىنا تاباقتى سەندەر انالارىڭا سىيلايسىڭدار.
ەرتەدە ىدىستاردى، تۇرمىس بۇيىمدارى ءتۇرلى ويۋ - ورنەكتەرمەن بەزەندىرىلگەن. ويۋ - ورنەك – سان الۋان ۇلت ادامدارىنىڭ تۇرمىسىنان ءوز كورىنىسىن تاپقان وتە ەجەلگى ونەر. ويۋ - ورنەك ەرتە زامانداردان بەرى تۇمار بولىپ سانالعان. ىدىس - اياقتى، كيىمدەردى جيھازداردى ويۋ - ورنەكپەن اشەكەيلەگەن. ءبىزدىڭ اتا - اجەلەرىمىز ويۋ - ورنەك سيمۆولدارىنىڭ قۇپيا ماعىناسىن وقي بىلگەن. كوبىنەسە ورنەكتەر اق پەن قارا بولعان. بۇدان كەيىنگى كەزدەرى قازاقتىڭ ويۋ - ورنەگىنە ءار ءتۇرلى اشىق تۇستەر قوسىلا باستادى.
قارىنداشپەن، بوياۋمەن پايدالانا وتىرىپ، اسەم تاباقتاردى ادەمى ورنەكتەرمەن اشەكەيلە. ولاردىڭ قالاي بەزەندىرىلگەنىنە نازار اۋدارادى.
ويىن د\و: «كەڭىستىكتى باعدارلاۋ»
ماقساتى: تاقتاداعى ۇلگى بويىنشا تاپسىرمانى ورىنداۋ. اق جاپسىرعىنىڭ بەتىنە جوعارعى جاعىنا ءتورتبۇرىش، تومەنگى جاعىنا دوڭگەلەك، وڭ جاعىنا ءۇشبۇرىش، سول جاعىنا كىشكەنتاي ءۇشبۇرىشتى جاپسىرۋ.
تاربيەشى تەكسەرەدى.
سەرگىگۋ ءساتى:
ال بالالار تۇرايىق،
موينىمىزدى بۇرايىق.
قولىمىزدى سوزايىق،
جەل سياقتى قالىقتا،
وڭعا، سولعا ءيىلىپ
دەنەمىزدى بۇرايىق.
جۇمىستى ورىنداۋدىڭ رەتى
• پىشىندەردىڭ ەلەمەنتىن، ونىڭ ءتۇسىن تاڭداۋ.
• تاباق ۇلگىسىن قايشىمەن قيىپ الۋ.
• تاباققا پىشىندەردى بالالارمەن بىرگە جەلىمدەپ ورنالاستىرۋ.
بالالار تاباقتى بەزەندىرۋگە (اشەكەيلەۋگە) كىرىسەدى. «شەڭبەر»، «ءۇشبۇرىش»، «ءتورت بۇرىش»، «سوپاقشا» ورنەكتەردى تاباققا ورنالاستىرادى.
ءىىى. رەفلەكسيۆتى – تۇزەتۋشىلىك
بالالار شىعارمالارى كورمەسى جانە تالداۋ.
ساباقتىڭ سوڭىڭدا ءتورت - بەس ۇزدىك جۇمىس بالالاردىڭ كومەگىمەن تاڭداپ الىنۋى جانە مىنا سۇراقتار بويىنشا تالداۋ وتكىزىلۋى ءتيىس:
- پىشىندەردى قالاي ورنىمەن قولدانىلعان با؟
- جۇمىس ۇقىپتى ورىندالعان با؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارىن قورىتىندىلاپ، بارلىق جۇمىستاردى ماداقتايدى.
بالالار سالعان سۋرەتتەرىن، العان اسەرلەرىن كورسەتىپ ايتادى.
بۇگىنگى جۇمىسقا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن بىلدىرەدى.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: تاباق، ءپىشىن - تۋرالى تۇسىنىك الادى جانە ماڭىزىن بىلەدى.
يگەرەدى: تاباق ۇلگىسى ۇستىنە ورنەك سالۋ يگەرەدى؛
مەڭگەرەدى: تاباقتى ويۋ - ورنەكپەن اشەكەيلەۋگە مەڭگەرەدى.