InfoHub Logo

فيلەاس فوگگ ەسىمدى اۋقاتتى ادام — لوندوننىڭ بەرلينگتون گاردەنس اۋدانىنىڭ تۇرعىنى. ول قالاداعى رەفورم-كلۋبتىڭ بەلسەندى مۇشەسى ەدى. فوگگ مىرزانى دوستارى قۇرمەت تۇتاتىن. ول كەز كەلگەن ءىستى ۋاقىتىندا بىتىرگەندى ۇناتاتىن تياناقتى، ۇقىپتى ءارى ۋادەسىندە تۇراتىن سەنىمدى ادام بولاتىن. بىردە فيلەاس فوگگ وزىنە پاسپارتۋ ەسىمدى جاس جىگىتتى جۇمىسقا الادى. فيلەاس فوگگ پەن پاسپارتۋ پەل-مەل كوشەسىندەگى ەڭسەلى عيماراتقا ورنالاسقان رەفورم-كلۋبقا كەلەدى. كلۋبقا مۇشە داۋلەتتى مىرزالار «الەمدى 80 كۇن ىشىندە شارلاۋعا بولا ما؟» دەگەن تاقىرىپقا قىزۋ پىكىرتالاس وتكىزىپ جاتىر ەكەن. ميستەر فوگگتىڭ تانىسى ميستەر ستيۋارت وعان «جەر شارىنا ساياحات جاساۋعا سەكسەن كۇن جەتەدى» دەپ جازىلعان گازەتتەگى ماقالانى كورسەتەدى. ميستەر ستيۋارت:

— تەوريا تۇرعىسىنان مۇمكىن بولعانىمەن، ءىس جۇزىندە الەمدى شارلاپ شىعۋعا سەكسەن كۇن جەتپەيدى، — دەپ ەزەۋرەدى.

ءبىراق ميستەر فوگگ:

— بۇنى ورىنداۋ قيىن ەمەس، — دەپ، ونىڭ ويىمەن كەلىسپەيتىنىن ايتتى.

فيلەاس فوگگتىڭ توسىن پىكىرىنە تاڭ قالعان ميستەر ستيۋارت: — وندا ءسىز 80 كۇن ىشىندە الەمدى ارالاپ كەلىڭىز، — دەدى.

فوگگ قارسىلىق بىلدىرمەدى. سول جەردەگى مىرزالاردىڭ كوزىنشە ەكەۋى باستەسىپ، ميستەر فيلەاس فوگگ ساياحاتقا شىعاتىن بولدى. باسكە 20 ميلليون فۋنت ستەرلينگ اقشا تىگىلدى.

ميستەر فوگگ سول جەردە قويىن داپتەرىنە «پاسپارتۋ ەكەۋىمىز كەشكى ساعات 8:45-تە دۋۆرعا باراتىن پويىزعا وتىرۋعا ءتيىسپىز» دەپ بەلگىلەپ قويدى. بۇل 2 قازان، سارسەنبى كۇنى بولاتىن. باستەن جەڭىلمەۋ ءۇشىن ولار 21 جەلتوقساندا، سەنبى كۇنى، تاڭعى 8:45-كە دەيىن ورالۋعا ءتيىس. وسىدان كەيىن ميستەر فوگگ پەن پاسپارتۋ ۇيلەرىنە قايتادى. سول كۇنى، كەشكى ساعات سەگىزدە پاسپارتۋ شابادانعا قوجايىنى مەن ءوزىنىڭ جولعا قاجەتتى زاتتارى مەن كيىمدەرىن سالادى. سودان كەيىن ول بولمەسىنىڭ ەسىگىن مۇقيات جاۋىپ، ساپارعا ساقاداي ساي تۇرعان فيلەاس فيگگكە قوسىلادى. فيگگ ساعاتىنا قارايدى. ءبارى دۇرىس سياقتى. ەكەۋى دە جولعا شىعۋعا دايىن ەكەن. قۇرعان جوسپارى بويىنشا الەمدى 80 كۇن ىشىندە ارالاپ كەلۋلەرى كەرەك. قوجايىنى پاسپارتۋعا قارجى سالىنعان سومكەنى ۇستاتىپ، وعان يە بولۋدى تاپسىرادى.

فوگگ پەن پاسپارتۋ تەمىرجول ستانساسىنا جەتكەن كەزدە، الدارىنان قايىرشى ايەل شىعىپ، ساداقا سۇرايدى. ميستەر فوگگ — قولى اشىق، جومارت ادام. ول كەيۋاناعا جيىرما گينەي ۇسىنادى. پاسپارتۋ دا — سەزىمتال، مەيىرىمدى جان. قوجايىننىڭ ارەكەتىنە ريزا بولعان ونىڭ كوزىنە جاس ۇيىرىلەدى. سودان سوڭ ەكەۋى پاريجگە باراتىن پويىزدىڭ جايلى ورنىنان بيلەت ساتىپ الادى دا، ءوز ورىندارىنا جايعاسادى. فوگگ پەن پاسپارتۋ لوندوننان كەشكى ساعات 8.45-تە شىعىپ، كەلەسى كۇنى تاڭەرتەڭ پاريجگە جەتەدى. ەندى ولار فران سيانىڭ استاناسىنان سۋەس قالاسىنا اتتانادى. بۇل جەردەن كەمەگە وتىرىپ، موڭعولياعا جەتپەكشى. كەمەجايدا فوگگ ىزكەسۋشى فيكس مىرزامەن جولىعىپ قالادى.

بۇل كەزدەسۋ بىلاي بولدى. ميستەر فيكس انگلياداعى بانكتى توناعان ۇرىنى ىزدەستىرىپ جۇرگەن. ال بۇل قاراقشىنىڭ سىرتقى كەلبەتى فوگگ مىرزاعا قاتتى ۇقسايتىن. فيلەاس فوگگ پەن پاسپارتۋ موڭعولياعا اتتانعان كەزدە، فيكس مىرزا ولار مىنگەن كەمەدەگى ءار جولاۋشىنى جەكە-جەكە تەكسەرىپ شىعادى. ميستەر فيكس فيلەاس فوگگتى كورگەن ساتتە، ءوزى ىزدەپ جۇرگەن باۋكەسپە ۇرىنى تاپقانىنا كۇماندانبايدى. فيكس وڭتايلى ءسات تۋعاندا پاسپارتۋمەن سويلەسىپ: «فوگگ مىرزانىڭ وتكەن ءومىرى تۋرالى نە بىلەسىڭ؟» دەپ سۇرايدى. وكىنىشكە قاراي، پاسپارتۋ جاقىندا عانا جۇمىسقا تۇرعاندىقتان، قوجايىنى جايلى ەشتەڭە بىلمەيتىن بولىپ شىعادى. سودان سوڭ فيكس بريتانيا ەلشىلىگىنە جەدەلحات جىبەرىپ، فوگگتى تۇتقىن داۋعا رۇقسات سۇرايدى. ءبىراز كۇننەن سوڭ فوگگ پەن پاسپارتۋ بومبەيگە كەلەدى. فيكس تە ولاردىڭ سوڭدارىنان قالماي، اڭدىپ وتىرادى.

بومبەيدە پاسپارتۋ ءپىلدى العاش رەت كورىپ، «پايدالى حايۋان ەكەن» دەپ ويلايدى. وسى ويىن فوگگكە ايتادى. قوجاسى وعان كەلىسىپ، ءبىر ءپىل ساتىپ الادى. ولار پىلگە ءمىنىپ، اللاحابادقا ساپار شەگەدى. جولدا ولار ۇندىستەردىڭ جاس ايەلدى قۇرباندىققا شالعالى جاتقانىن كورەدى. سول زاماندا ۇندىستەردە كۇيەۋى ولگەن ايەلدى قۇرباندىققا شالۋ ءداستۇرى بار بولاتىن. ءسويتىپ، ميستەر فوگگ پەن پاسپارتۋ اۋدا ەسىمدى بيكەشتى ولىمنەن قۇتقارىپ قالادى. ونى وزدەرىمەن بىرگە الا كەتەدى. ميستەر فوگگ اۋداعا «گونكونگكە بارايىق» دەگەن ۇسىنىس جاسايدى. ايەل قارسى بولمايدى. فوگگ پەن پاسپارتۋ اۋدانى ەرتىپ، پويىزعا جەتۋگە اسىعادى. بۇلاردىڭ سوڭىنان قالماي، ەرىپ جۇرگەن ىزكەسۋشى فيكس تە پويىزعا وتىرادى.كالكۋتتاعا جەتكەن كەزدە ول فيكس پەن پاسپارتۋدى تۇتقىنعا الادى. الايدا ول ەكەۋى ايلالارىن اسىرىپ، قاشىپ كەتەدى. سوسىن ولار اۋدانى تاۋىپ الىپ، گونكونگكە دەيىن كەمەمەن جەتۋدى قولايلى دەپ تابادى. فيكس تە بۇلاردىڭ ءىزىن اڭدىپ، گونكونگكە كەلەدى. گونكونگكە جەتكەن سوڭ ولار جاپون قالاسى — يوكوگاماعا جول تارتادى. ميستەر فيكس «فوگگتى گونكونگتە تۇتقىنداماسام، ودان ايرىلىپ قالامىن» دەپ قورقادى. ول «پاسپارتۋ قوجايىنىن ۇستاپ بەرەتىن بولار» دەپ ۇمىتتەنەدى. ءبىراق، بۇل ءۇمىتى اقتالمايدى، پاسپارتۋ ميستەر فوگگتىڭ بانك توناعانىنا سەنبەيدى. فوگگ، پاسپارتۋ، اۋدا — ۇشەۋى جاپونياعا اتتاناتىن كەمەگە وتىرادى. ولار يو كوگاماعا جەتكەن سوڭ، فيلەاس فوگگ پەن اۋدا قالانىڭ كورىكتى جەرلەرىن تاماشالايدى.

ال قالا كوشەلەرىن كەزىپ جۇرگەن پاسپارتۋ ميستەر فيكسكە جولىعىپ قالادى. — مەن ميستەر فوگگكە كومەكتەسكىم كەلەدى، — دەيدى فيكس وعان.

— و! فوگگ مىرزانىڭ ۇرى ەمەس ەكەنىنە كوزىڭىز جەتكەن ەكەن عوي، — دەپ قۋانادى پاسپارتۋ.

— جوق، بانكتى توناعان قاراقشىنىڭ فوگگ مىرزا ەكەنىنە ەش كۇمان جوق. الاي دا، ءدال ءقازىر، انگلياعا جەتپەي تۇرىپ، ونى ۇستاي المايمىن، — دەيدى ىزكەسۋشى. ءبىراز ۇنسىزدىكتەن كەيىن: «بوگدە مەملەكەتتە جۇرگەن ازاماتتى تۇتقىنداۋعا رۇقسات جوق، — دەپ ءسوزىن جالعاستىرادى فيكس. — سوندىقتان مەن ونىڭ انگلياعا نەعۇر لىم ەرتەرەك جەتكەنىن قالايمىن. فوگگ مىرزانىڭ دا باستەن ۇتۋ ءۇشىن لوندونعا بارىنشا تەزىرەك جەتكىسى كەلەت ءىنى ەكەۋمىزگە دە ءمالىم. سوندىقتان مەن وعان كومەكتەسۋدى ءجون كوردىم». پوليسيا قىزمەتكەرىمەن سويلەسىپ بولعان سوڭ، پاسپارتۋ فوگگ پەن اۋدانى ىزدەپ تابادى. ەندى ولار «سان-فرانسيسكوعا اتتانعانىمىز ءجون» دەگەن شەشىم قابىلدايدى. يوكوگامادان سان-فرانسيسكوعا قاراي جۇزەتىن «گەنەرال گرانت» كەمەسىنە وتىرىپ، قۇراما شتاتتارعا قاراي بەت تۇزەيدى.

ساياحات كەزىندە اۋدا فوگگ مىرزاعا كۇن وتكەن سايىن باۋىر باسادى. مۇنى سەزىمتال پاسپارتۋ بايقايدى. پاسپارتۋعا اۋدانىڭ سىپايىلىعى، مەيىرىمدىلىگى قاتتى ۇنايتىن. ول قوجاسى مەن ءۇندىس ايەل ورتاق ءتىل تاۋىپ، ەكەۋى ۇلگىلى وتباسىن قۇرار دەپ ۇمىتتەنەدى. سان-فرانسيسكودان نيۋ-يورككە باراتىن پويىزعا وتىرىپ، ساپار شەككەن ساياحاتشىلار جولدا ءبىراز قيىندىققا جولىعادى. نيۋ-يورككە جەتكەن كەزدە، فوگگ ليۆەرپۋل قالاسىنا باراتىن كەمەنىڭ الدەقاشان كەتىپ قالعانىن ەستىپ، سانىن سوعادى. ەندى ول تىعىرىقتان شىعۋدىڭ جولىن ىزدەستىرەدى. سول كەزدە فوگگ فرانسيانىڭ بوردو قالاسىنا اتتانعالى تۇرعان ايلاقتاعى كەمەنى كورەدى.

فوگگ وسى كەمە ارقىلى ليۆەرپۋلگە جەتىپ العىسى كەلەدى. ءبىراق باستاپقىدا كەمە كاپيتانى ونىڭ بۇل ۇسىنىسىن قابىلدامايدى. فوگگ مىرزا وعان قوماقتى اقشا بەرىپ، اۋزىن مايلاعان سوڭ عانا كاپيتان ليۆەرپۋلگە قاراي جۇزۋگە كەلىسەدى. ءسويتىپ، ساياحاتشىلار ليۆەرپۋل قالاسىنا جەتىپ، ەندى قايتا لوندونعا باراتىن پويىزعا وتىرماق بولادى.

الەمدى 80 كۇن ىشىندە شارلاۋ فوگگ، پاسپارتۋ، اۋدا — ۇشەۋى ۆوكزالدا تاعى دا فيكستى كەزدەستىرەدى. ىزكەسۋشى بۇل جولى فوگگتى بىردەن تۇتقىندايدى. الايدا، كوپ كەشىكپەي-اق فيكس فوگگكە كەلىپ، بانكتى توناعان قاراقشىنىڭ ءۇش كۇن بۇرىن ەدينبۋرگتە قولعا تۇسكەنىن مالىمدەيدى. ىزكەسۋشىنىڭ ارەكەتىنە كۇيىنىپ تۇرعان فوگگ ونى جۇدىرىقتاپ، جەرگە سۇلاتادى. بۇل كەزدە لوندونعا باراتىن پويىز الدەقاشان ءجۇرىپ كەتكەن ەدى. سوندىقتان فوگگ ارنايى پويىز جالداپ، جۇرگىزۋشىگە «لوندونعا بارىنشا تەز جەت» دەپ، قوماقتى اقشا ۇسىنادى. ءبىراق جولدا ءتۇرلى جاعدايلار كيلىگىپ، پويىز الدەنەشە رەت بوگەلەدى. ولار لوندونعا جەتكەن كەزدە فوگگ ساعاتىنا قاراپ: «مەن بەس مينۋت كەشىكتىم» دەپ ويلايدى. فيلەاس فوگگ باستەن ۇتىلعانىن ىشتەي مويىندايدى. لوندونعا كەلگەن سوڭ ول اۋدادان كەشىرىم سۇراپ، «سەنى قامتاماسىز ەتۋگە قارجىم جەتپەيدى» دەيدى. ال اۋدا وعان ءوزىنىڭ جۇرەك تۇكپىرىندەگى سەزىمىن جايىپ سالادى. ول فوگگتى سۇيەتىنىن، ونىڭ وزىنە ۇيلەنگەنىن قالايتىنىن ايتادى. بۇعان فوگگ مىرزا قۋانا كەلىسەدى. كەلەسى كۇنى ول پاسپارتۋدى «نەكەمىزدى قيدىراتىن كۇندى بەلگىلەپ كەل» دەپ، شىركەۋگە جۇمساپ جىبەرەدى.

فيلەاس فوگگ بۇگىنگى كۇننىڭ جەكسەنبى ەكەنىنە سەنىمدى ەدى. ول ۇيىندە وتىرىپ، ساپار كەزىندە اۋدا مەن فيكسكە قالاي جولىققانىن ويلاپ، ساياحاتىنا تالداۋ جاسايدى. پاسپارتۋ ەكەۋى 80 كۇن ارالىعىندا، تالاي حيكايالاردى باسىنان كەشىرىپتى. فوگگ پەن اۋدانىڭ قوسىلعانىنا پاسپارتۋ دا قۋانادى. ول جۇگىرىپ شىركەۋگە كەلەدى. وسى جەردە پاسپارتۋ وزدەرىنىڭ كۇن ساناۋدا جاڭىلىسقاندارىن تۇسىنەدى. ولار لوندونعا ۋادەلى ۋاقىتتان ءبىر كۇن بۇرىن جەتكەن ەكەن. مۇنى ەستىگەن فوگگ بىردەن ءوزىن دوستارى سابىرسىزدانا كۇتىپ وتىرعان رەفورم-كلۋبقا قاراي جۇگىرەدى. ءدال ۋاقىتىندا كلۋبقا كىرىپ، ءوزىنىڭ باستە ۇتقانىن جاريالايدى. وسىلايشا فوگگ مىرزا سەكسەن كۇن ىشىندە جەر جۇزىنە ساياحات جاساۋدىڭ مۇمكىن ەكەنىنە كوز جەتكىزەدى!

---