اڭگىمە جىپتەن شىعىپ كەتتى
كورشىمىز كوڭىلدى ادامدار بولاتىن. ولاردىڭ كوڭىلسىز جۇرەتىن كەزىن از كورەتىنبىز. بۇگىن كۇتپەگەن جەردەن بۇلاردىڭ ۇيىنە كوڭىلسىزدىك تۋا قالدى. ايەلى كۇيەۋىنە، كۇيەۋى ايەلىنە قاتتى-قاتتى ءسوز ايتىپ جاتتى. اڭگىمە، سۇراستىرا كەلگەنىمىزدە، ءبىر ساباق جىپتەن باستالدى.
— ويپىر - اۋ، ءبىر ساباق ءجىپ تابىلماعان نە سۇمدىق؟ سالاقسىڭ، ولاقسىڭ! — دەيدى كۇيەۋى.
— دۇكەندە جوق بولسا، مەن قايتەمىن؟ — دەيدى كەلىنشەگى.
— ءجىپ بولماۋشى ما ەدى؟ — دەيدى كۇيەۋى.
— جوق! — دەيدى ايەلى.
— مۇمكىن ەمەس! — دەپ وڭەشتەيدى كۇيەۋى. سونىمەن كويلەك تۇيمەسىن قادايتىن اق ءجىپ تابىلماعاندىقتان كورشىمىز بەن ەكەۋمىز ماگازين ارالاۋعا ءوزىمىز شىقتىق. مەنىڭ ىزدەگەنىم دە "ۇساق-تۇيەكتىڭ" بىرەۋى، ءقاۋىپسىز ۇستارانىڭ پىشاعى. بۇل "پىشاقتىڭ" دا اڭگىمەسى از بولماپ ەدى. "تاپپاي كەلدىك" دەگەندە: "ۇمىتشاقسىڭ، ەرىنشەكسىڭ" دەپ، مەن دە ءۇيدىڭ ءىشىن رەنجىتكەنىم بار.
كورشىمىز بەن ەكەۋمىز كوزىمىزبەن كورگەنشە، ءۇي-ىشىمىزدىڭ ايتقانىنا سەنگەنىمىز جوق. "مۇمكىن ەمەس" دەۋمەن ءجۇرىپ كەشەلەر بويىنداعى بار ماگازيندى قاراپ شىقتىق. ىزدەگەنىمىز "بولىمسىز" نارسە، ءبىراق كەرەكتى زات. ءجىپسىز ءۇي تىرشىلىگى بىتپەيتىن سەكىلدى. تۇيمەڭ ءۇزىلىپ ەلبە-دەلبە بولىپ ءجۇرۋ — مادەنيەتسىزدىكتىڭ بەلگىسى. ونىڭ ۇستىنە ەكى شالعايىڭدى قاشانعى ۇستاپ جۇرەرسىڭ...
ەندى ءبىزدىڭ كىرمەگەنىمىز شارۋاشىلىق ەسەپتەگى N2 ماگازين بولىپ قالدى. بۇل ەڭ كورنەكتى ماگازيننىڭ ءبىرى، سوعان جەتكەنشە اسىقتىق. ءبىزدى ساتۋشى ايەل جايدارى قارسى الدى.
— قوش كەلدىڭىزدەر، نە تىلەيسىزدەر، قىزمەتىڭىزگە ءبىز دايىن! — دەپ اق جارقىندىعىن كورسەتتى. ماگازيننىڭ "ۇساق-تۇيەك" باكال ساتاتىن اينەكتى جاشىگىنەن اركىم ءوز كەرەگىن تاۋىپ الىپ، كورىپ جاتىر.
— بىزگە ءجىپ كەرەك ەدى، — دەدى كورشىم.
— ماعان ۇستارانىڭ پىشاعى، — دەدىم مەن. ساتۋشىنىڭ ەكەۋمىزگە كەزەك-كەزەك جىپىلىقتاي قاراعان كوزىنەن قىسىلىپ تۇرعانىن بىلە قويدىق. بولماشى نارسەنى "جوق" دەپ ايتا الماي قۇلاعىنا دەيىن قىزاردى. جاڭا عانا: "كەرەكتىڭ ءبارى تابىلادى" دەپ تۇرعان جەڭگەيدىڭ جايدارى ءسوزى كومەسكىلەنىپ قالدى.
— ەرتەڭ، ءبىر كۇن بولىپ قالار، ءقازىر جوق ەدى، — دەدى كۇبىرلەپ.
— ەندى قايدا بولادى؟ — دەدى كورشىم.
— تەمىر جول بويىنداعى ماگازيندەردەن تابىلماسا... — دەدى دە بەتىن باسقالارعا بۇردى.
— ەڭ بولماسا قارا ءجىپ بولسا دا؟ — دەدى كورشىم قاتتىراق جەكىپ.
— اعى بولماعاندا قاراسى بولاتىن با ەدى؟ — دەدى ساتۋشى ايەل اشۋلانىپ.
ەكى كورشى تۇرا قالىپ، ەندىگى باراتىن جەردى ويلاستىق. "ءبىرىمىز وسى ماگازيننىڭ ديرەكتورى سايدىرگە بارساق قايتەدى" دەدىك، ءبىرىمىز تەمىر جول بويىنا تارتۋعا ۇسىنىس جاسادىق. ءبىراق ديرەكتوردى دا تاپپادىق، تەمىر جول بويىنداعى ماگازينگە دە جەتە المادىق. ويتكەنى، اسپان اينالعان ىستىقتا قالانىڭ بار ماگازينىن ارالاپ شىعۋ، ونىڭ ۇستىنە ءبىر كاتوك ءجىپ پەن قاڭىلتىر پىشاق تاپپاۋ — ءبىزدىڭ جۇيكە تامىرىمىزدى قاتتىراق سوقتىرىپ، شارشاتىپ تا تاستاپ ەدى.
ءبىز ەندى ءۇي ىشىمىزدەگى بولعان كوڭىلسىزدىكتىڭ باس ايىپكەرى ءوزىمىز بولىپ كەلەمىز. ولارعا ءبىز "سالاقسىڭ، ولاقسىڭ، ەرىنشەكسىڭ" دەپ رەنجىتىپ شىققاندا، تاپپايمىز دەپ ويلاماپ ەدىك.
— ەندى قايتتىك؟ — دەيدى كورشىم.
— ەندى قايتتىك؟ — دەپ مەن وعان قارايمىن.
— ءسىز وسىعان ءبىر اۋىز ولەڭ شىعارىڭىز، — دەپ كورشىم جاتتى دا جالىندى.
— ولەڭ، ءجىپ پەن پىشاق بولا ما؟ — دەپ ەدىم وعان كونبەدى.
— باردى جەتكىزىپ بەرمەگەن ساۋدا باسشىلارىنا ساباق بولسىن، ءارى كوپشىلىككە مازاق بولسىن! — دەدى قاتۋلانىپ. مەن وعان كونە قويدىم دا ەكى اۋىز ولەڭدى قالاداعى باس ماگازيننىڭ ديرەكتورى ءسايدىردىڭ ادرەسىنە جىبەرۋدى ۇيعارىپ ەدىم، كورشىم وعان دا كونبەدى.
ينە مەن ءجىپ كوپتىڭ كەرەگى. سوندىقتان دا مۇنى "مايدا-شۇيدە" دەمەيىك، كوپتىڭ مۇقتاجىن ويلاماعان ساۋدا قىزمەتكەرلەرىن گازەت ارقىلى: "سالاقسىڭ، ولاقسىڭ، ەرىنشەكسىڭ" دەپ ۇيالتقانىمىز قولايلى بولار دەپ تۇرىپ الدى. ونىڭ ۇسىنىسىنا كونۋگە تۋرا كەلدى. ءسويتىپ، اڭگىمە ءبىر ساباق جىپتەن شىعىپ كەتتى دە، اياعى فەلەتونعا ۇلاستى. ولەڭى مىناداي بولىپ جازىلىپ ەدى:
بۇل وقيعا، ءسايدىر - اۋ، ءبىر ساباق جىپتەن باستالدى. ءبىر ساباق ءجىپ تابىلماي، تۇيمەنىڭ ورنى بوس قالدى... ءجىپ تاپپاعان نە سۇمدىق قاڭىلتىر، جۇقا پىشاقپەن؟ اينالىسادى ەندى كىم، وسىنداي كەرەكتى "ۇساق پەن ؟!."