- 23 ءساۋ. 2020 00:00
- 403
اقباس تورعاي
ەرتە، ەرتە، ەرتەدە ءبىر جىل ءۇش ءجۇز الپىس بەس كۇن بويىنا تىرس ەتىپ جاڭبىر تامباپتى. جەر بەتىندەگى ماۋەلەپ وسكەن اعاش تا، قۇلپىرعان اسەم گۇلدەر، جايقالىپ تۇرعان وسىمدىكتەردىڭ جاپىراقتارى شىجىعان ىستىقتىڭ سالدارىنان سارعايىپ سولىپتى. بۇدان بىلايعى جەردە ءتىرى ءجۇرۋدىڭ قيىندىعىن بىلگەن قۇستار سۋ تابۋدىڭ امالىن قاراستىرۋ ءۇشىن كوپ بولىپ جينالىپ كەڭەس قۇرىپتى. سوندا قۇستىڭ ءبىرى:
— تەڭىز جاعالاۋىنا بارساق كەبەرسىگەن تۇمسىعىمىزدىڭ سۋعا ءتيۋى ءسوزسىز عوي، ءبىراق ول تىم الىس، ەندى نە ىستەسە بولار ەكەن، — دەپتى. اق تىرنا:
— ونىڭ شاراسى جەڭىل! تەڭىز جاعالاۋىنان شوقىپ ءبىر ارىق الساق، سۋدىڭ ءوزى اعىپ كەلەدى، — دەپتى.
قۇستار بۇل اقىلدى ءجون كورىپ، تەڭىز جاعالاۋىنا ارىق الۋعا بارماقشى بولىپتى. تەك ءبىر تورعاي عانا جانىم قينالماسىن دەپ توبە جاعىن اپپاق قىپ بوياپ الىپتى دا قۇستارعا:
— قىلشىلداعان جاس ەمەس، قىرقىلجىڭنىڭ ءبىرىمىن، باسىم دا اعاردى!
بۇل جۇمىسقا قايتىپ ات سالىسپاقپىن؟ — دەپتى.
قۇستار وعان قالساڭ قال دەگەننەن باسقا ەشتەڭە ايتا الماپتى.
ءسويتىپ قۇستار تەڭىز جاعاسىنان تۇمسىقتارىمەن شوقىپ ارىق الۋعا جاپا-تارماعاي اتتانىپتى. ولاردىڭ شوقي-شوقي تۇمسىقتارى قاناپ كەتىپتى. شىجىعان ىستىق كۇن قاناتتارىن كۇيدىرەرمەن بولىپتى. ولار ىستىقتان پىسىناپ ولۋگە اينالعاندا عانا سۋى بار سالقىن جەرگە بارىپ، از تىنىستاپ الىپ، جۇمىستارىن قايتا جالعاستىرادى ەكەن. ولار ءسويتىپ جەتى كۇن-جەتى ءتۇن جاپالى شايقاس جاساپ، تەڭىز جاعاسىنان ارىق تارتىپ كەلىپتى. سۋ اعىپ وتكەن القاپ جاسىل تۇسكە ەنىپ، گۇل-شەشەكتەر قۇلپىرا اشىلىپتى. بۇنى كورىپ شاتتانعان قۇستار شاتتىق ءانىن شىرقاپ شارق ۇرىپ، قۋانىشتارىن سالتانات ەتىپتى.
باسىن اق بورىمەن بوياعان ماناعى تورعاي عانا ءىشقۇستا بولىپ جابىرقايدى ەكەن. قانات قاعىپ شارىقتاۋعا، ءان شىرقاۋعا ونىڭ ءداتى بارماپتى. باسقالار مازاقتاپ كۇلەمە دەپ باسىن دا كوتەرە الماپتى. قانشا جۋىپ ارپالىسسا دا، باسىنداعى اق بوردى دا كەتىرە الماپتى. سوندىقتان جۇرت ونى قازىرگە دەيى «اقباس تورعاي» دەپ اتايدى.