- 05 ناۋ. 2024 02:00
- 169
اققۋلار ۇيىقتاعاندا
3 - 4 سىنىپ وقۋشىلارى
اقيىق اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆقا ارنالعان ادەبي - سازدى كەشتىڭ سەنارييى
ماقساتى: مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ومىربايانىمەن ءومىر جولىمەن تانىستىرۋ. اقىندىق تالانتىن وقۋشىلارعا ناسيحاتتاۋ، پوەزيا الەمىنە، ءسوز ونەرىنە سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
كەشتىڭ كورنەكىلىگى: كەش تاقىرىبى مەن اقىن پورترەتى، بۋكلەت، البوم جانە كىتاپ، جۋرنالدارمەن كوركەمدەلگەن كورمە، تاقىرىپتىق سلايد.
1 - جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن! قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار، قوناقتار!
جىل كەرۋەنى العا جىلجىعان سايىن مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ارتىنا قالدىرعان وشپەس مۇراسى جارىق جۇلدىزدىڭ قاراڭعى ءتۇن قويناۋىنان قۇپيا ساۋلەسىن شاشقانداي جارقىراي، وركەندەي ءوسىپ، ايشىقتالا تۇسۋدە. اباي ۇندەس مۇقاعاليداي پەرزەنتى بار حالىق – شىنىمەن باقىتتى حالىق.
2 - جۇرگىزۋشى: بۇگىنگى «اققۋلار ۇيىقتاعاندا» اتتى ادەبي - سازدى كەشىمىز قازاق ولەڭىنىڭ اسپانىندا ەرەكشە نۇرلانىپ، جارقىراپ وتكەن اقيىق اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆقا ارنالىپ وتىر. مۇقاعالي ماقاتايەۆ (1931 — 1976) الماتى وبلىسىنىڭ ۇلى حان - ءتاڭىرى تاۋىنىڭ ەتەگىندەگى قاراساز اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. گوركيي اتىنداعى لەنيگراد (سانكت - پەتەربۋرگ) ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن. 9 اقپان كۇنى كوزى ءتىرى بولسا 83 جاسقا تولار ەدى...
1 - جۇرگىزۋشى:
بۇگىن مەنىڭ تۋعان كۇنىم
وي، پالە - اي!
مىنا ادامدار نەگە جاتىر تويلاماي؟!
بانكەت جاساپ بەرەر ەدىم ءوزىم - اق،
ءتاڭىردىڭ ءبىر جارىتپاي - اق قويعانى - اي.
2 - جۇرگىزۋشى: مىنا دۇنيە نەگە جاتىر ۇندەمەي؟!
الاۋلاتىپ تويدىڭ شوعىن ۇرلەمەي.
قۇشاق - قۇشاق گۇل شوقتارىن لاقتىرىپ،
«مىناۋ – شاپان،
مىناۋ – اتىڭ، ءمىن» - دەمەي.
1 - جۇرگىزۋشى: تويلانباسا، تويلانباسىن،
نە ەتەيىك.
توي كورمەي - اق، سىي كورمەي - اق وتەيىن
قالامىمدى بەرشى ماعان بايبىشە،
بولاشاققا ارىز جازىپ كەتەيىن...
2 - جۇرگىزۋشى: جازىلار ەستەلىكتەر مەن تۋرالى،
بىرەۋلەر جان ەدى دەر ءور تۇلعالى.
بىرەۋلەر تۇلپار ەدى دەر دە مۇمكىن،
بۇتىندەلمەي كەتكەن ءبىر ەر - تۇرمانى،- دەپ اعا جايدان - جاي ايتپاعان عوي.
1 - جۇرگىزۋشى: الامان بايگەدە وزا شاۋىپ، ولەڭ - جىردا شاشاسىنا شاڭ جۇقتىرماعان ەرەن جۇيرىك تالانتتى تۇلعا مۇقاعالي اقىننىڭ ءومىر جولى سان قىرلى. ونى ءبىرىمىز بىلسەك تە، ءبىرىمىز بىلمەيمىز، ەندى ءبىر ءسات ونىڭ ومىرىنەن دەرەكتەرگە جۇگىنسەك.
«مەنىڭ انكەتام» ولەڭىن جۇرگىزۋشىلەر كەزەكپەن وقيدى.
- تۋعان جەرىڭ؟
- ۇلانىمىن، قاراساز دەپ اتالاتىن اۋىلدىڭ.
- تۋعان جىلىڭ؟
- 1931. قۇرداسىمىن ءشامىلدىڭ.
- جىنىسىڭ كىم؟
- ەركەكپىن عوي، ەركەكپىن!
- جانە - داعى ءتاۋىرمىن...
- پارتيادا بارسىڭ با؟
- جوقپىن.
- ءبىراق، كوممۋنيستىك كوزقاراسپەن قارايمىن.
- شىققان تەگىڭ؟
- شارۋامىن.
بار تىرلىكتەن باعالى ونى سانايمىن.
- ءبىلىمىڭ شە؟
- ورتاشا عوي.
الايدا ونى جوعارىعا بالايمىن.
- انا ءتىلىڭ؟
- قازاقشا.
قىسىلعاندا ورىسشا دا، نەمىسشە دە، تاعى بار.
- قايدا ىستەدىڭ؟
- مىناۋ «ەڭبەك كىتاپشامنان» تانىپ ال.
وقىماعان ديپلومسىز دەمەسەڭ
ءبىر باسىمنان بار ماماندىق تابىلار.
- مىندەتىسىڭ بە اسكەرگە؟
- مىندەتتىمىن.
ءبىراق ءالى جاس كەۋدە.
جاۋىنگەردىڭ ۇلىمىن عوي،
جانىن قيعان ماسكەۋگە.
- سوگىس الىپ كوردىڭ بە؟
- ول جاعىنان پەرىشتە ەدىم دەي المايمىن،
مەن مۇلدە.
ويلى - قىرلى بۇل ومىردە بولادى عوي ءمۇلت كەتۋ،
ول ءوزى ءبىر ەنشىسى عوي ەزدىڭ ءارى ەردىڭ دە...
- شەتەلدەردە بولدىڭ با؟
- بولعامىن جوق.
اقيىق اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆقا ارنالعان ادەبي - سازدى كەشتىڭ سەنارييى
ماقساتى: مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ومىربايانىمەن ءومىر جولىمەن تانىستىرۋ. اقىندىق تالانتىن وقۋشىلارعا ناسيحاتتاۋ، پوەزيا الەمىنە، ءسوز ونەرىنە سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
كەشتىڭ كورنەكىلىگى: كەش تاقىرىبى مەن اقىن پورترەتى، بۋكلەت، البوم جانە كىتاپ، جۋرنالدارمەن كوركەمدەلگەن كورمە، تاقىرىپتىق سلايد.
1 - جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن! قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار، قوناقتار!
جىل كەرۋەنى العا جىلجىعان سايىن مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ارتىنا قالدىرعان وشپەس مۇراسى جارىق جۇلدىزدىڭ قاراڭعى ءتۇن قويناۋىنان قۇپيا ساۋلەسىن شاشقانداي جارقىراي، وركەندەي ءوسىپ، ايشىقتالا تۇسۋدە. اباي ۇندەس مۇقاعاليداي پەرزەنتى بار حالىق – شىنىمەن باقىتتى حالىق.
2 - جۇرگىزۋشى: بۇگىنگى «اققۋلار ۇيىقتاعاندا» اتتى ادەبي - سازدى كەشىمىز قازاق ولەڭىنىڭ اسپانىندا ەرەكشە نۇرلانىپ، جارقىراپ وتكەن اقيىق اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆقا ارنالىپ وتىر. مۇقاعالي ماقاتايەۆ (1931 — 1976) الماتى وبلىسىنىڭ ۇلى حان - ءتاڭىرى تاۋىنىڭ ەتەگىندەگى قاراساز اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. گوركيي اتىنداعى لەنيگراد (سانكت - پەتەربۋرگ) ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن. 9 اقپان كۇنى كوزى ءتىرى بولسا 83 جاسقا تولار ەدى...
1 - جۇرگىزۋشى:
بۇگىن مەنىڭ تۋعان كۇنىم
وي، پالە - اي!
مىنا ادامدار نەگە جاتىر تويلاماي؟!
بانكەت جاساپ بەرەر ەدىم ءوزىم - اق،
ءتاڭىردىڭ ءبىر جارىتپاي - اق قويعانى - اي.
2 - جۇرگىزۋشى: مىنا دۇنيە نەگە جاتىر ۇندەمەي؟!
الاۋلاتىپ تويدىڭ شوعىن ۇرلەمەي.
قۇشاق - قۇشاق گۇل شوقتارىن لاقتىرىپ،
«مىناۋ – شاپان،
مىناۋ – اتىڭ، ءمىن» - دەمەي.
1 - جۇرگىزۋشى: تويلانباسا، تويلانباسىن،
نە ەتەيىك.
توي كورمەي - اق، سىي كورمەي - اق وتەيىن
قالامىمدى بەرشى ماعان بايبىشە،
بولاشاققا ارىز جازىپ كەتەيىن...
2 - جۇرگىزۋشى: جازىلار ەستەلىكتەر مەن تۋرالى،
بىرەۋلەر جان ەدى دەر ءور تۇلعالى.
بىرەۋلەر تۇلپار ەدى دەر دە مۇمكىن،
بۇتىندەلمەي كەتكەن ءبىر ەر - تۇرمانى،- دەپ اعا جايدان - جاي ايتپاعان عوي.
1 - جۇرگىزۋشى: الامان بايگەدە وزا شاۋىپ، ولەڭ - جىردا شاشاسىنا شاڭ جۇقتىرماعان ەرەن جۇيرىك تالانتتى تۇلعا مۇقاعالي اقىننىڭ ءومىر جولى سان قىرلى. ونى ءبىرىمىز بىلسەك تە، ءبىرىمىز بىلمەيمىز، ەندى ءبىر ءسات ونىڭ ومىرىنەن دەرەكتەرگە جۇگىنسەك.
«مەنىڭ انكەتام» ولەڭىن جۇرگىزۋشىلەر كەزەكپەن وقيدى.
- تۋعان جەرىڭ؟
- ۇلانىمىن، قاراساز دەپ اتالاتىن اۋىلدىڭ.
- تۋعان جىلىڭ؟
- 1931. قۇرداسىمىن ءشامىلدىڭ.
- جىنىسىڭ كىم؟
- ەركەكپىن عوي، ەركەكپىن!
- جانە - داعى ءتاۋىرمىن...
- پارتيادا بارسىڭ با؟
- جوقپىن.
- ءبىراق، كوممۋنيستىك كوزقاراسپەن قارايمىن.
- شىققان تەگىڭ؟
- شارۋامىن.
بار تىرلىكتەن باعالى ونى سانايمىن.
- ءبىلىمىڭ شە؟
- ورتاشا عوي.
الايدا ونى جوعارىعا بالايمىن.
- انا ءتىلىڭ؟
- قازاقشا.
قىسىلعاندا ورىسشا دا، نەمىسشە دە، تاعى بار.
- قايدا ىستەدىڭ؟
- مىناۋ «ەڭبەك كىتاپشامنان» تانىپ ال.
وقىماعان ديپلومسىز دەمەسەڭ
ءبىر باسىمنان بار ماماندىق تابىلار.
- مىندەتىسىڭ بە اسكەرگە؟
- مىندەتتىمىن.
ءبىراق ءالى جاس كەۋدە.
جاۋىنگەردىڭ ۇلىمىن عوي،
جانىن قيعان ماسكەۋگە.
- سوگىس الىپ كوردىڭ بە؟
- ول جاعىنان پەرىشتە ەدىم دەي المايمىن،
مەن مۇلدە.
ويلى - قىرلى بۇل ومىردە بولادى عوي ءمۇلت كەتۋ،
ول ءوزى ءبىر ەنشىسى عوي ەزدىڭ ءارى ەردىڭ دە...
- شەتەلدەردە بولدىڭ با؟
- بولعامىن جوق.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.