تەحنولوگيالىق دايىندىق بارىسىندا وقۋشىلاردى ەكونوميكالىق تاربيە جانە ەكولوگيالىق مادەنيەتكە قالىپتاستىرۋ.
تەحنولوگيا 5 سىنىپ
تاقىرىبى: تەحنولوگيالىق دايىندىق بارىسىندا وقۋشىلاردى ەكونوميكالىق تاربيە جانە ەكولوگيالىق مادەنيەتكە قالىپتاستىرۋ.
ماقساتى: وقۋشىنىڭ بويىندا ءومىردىڭ الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق سۇرانىستارى تۋرالى تۇسىنىگىن قالىپتاستىرۋ؛
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباق جوسپارى
I ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. كىرىسپە
2. نەگىزگى ءبولىم
3. توپپەن جۇمىس
4 شىعارماشىلىق جۇمىس: ۇيگە تاپسىرما "فيتوديزاين"
5 قورىتىندى
ەكولوگيالىق مادەنيەت
ەكولوگيالىق مادەنيەت – جالپى دۇنيەجۇزىلىك مادەنيەتتىڭ دامۋىنىڭ ءبىر كەزەڭى جانە قۇرامداس ءبولىمى: ادامزاتتىڭ ءومىرى مەن بولاشاقتاعى دامۋىندا
ەكولوگيالىق پروبلەمالاردىڭ وزەكتى ماڭىزدىلىعىن بارشانىڭ تەرەڭىنەن كامىل ۇعىنۋشىلىعىمەن سيپاتتالادى. قورشاعان ورتانى نەمقۇرايلىقپەن قاراۋدىڭ كۇيىنىشتى تاجىريبەسى، حيميالىق لاستانۋدان، شۋدان، دىرىلدەردەن، ەلەكتروماگنيتتىك ساۋلەلەردەن، رادياسيادان جانە ت. ب. بولعان اۋرۋلاردى زەردەلەۋ ەكولوگيالىق مادەنيەت سانيتارلىق مادەنيەت ۇعىمدارىن
بىرىكتىرە ۇعىنۋ قاجەت ەكەنىن تۇسىنۋگە سەبەپ بولدى. جالپى بۇل مادەنيەتتىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىمدەرى ءوزارا تىعىز بايلانىستى، سوندىقتان ادامنىڭ اتموسفەرا اۋاسىنا، تابيعي سۋلارعا، جەردىڭ توپىراق جامىلعىسىنا، وسىمدىكتەر مەن جانۋارلارعا قاتىستى شارۋاشىلىق جانە تۇرمىستىق قاراكەتىنىڭ سانيتارلىق – ەكولوگيالىق تۇرعىدان ماقساتقا ساي بولۋىن تالاپ ەتەدى.
قازىرگى تاڭدا ەكولوگيالىق دايىندىقتان وتكەن تاربيەشىلەردىڭ جەتكىلىكسىز
بولۋىنا جانە وقۋ قۇرالدارى مەن باعدارلامالاردىڭ بولماۋىنا بايلانىستى 323000 بالا ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ جۇيەسىنەن شەت قالىپ وتىر. وقۋ پروسەسىندە پايدالاناتىن ەكولوگيا ءپانى بويىنشا وقۋلىقتار مەن وقۋ قۇرالدارى ەسكىرگەن. وسى كۇنگە دەيىن ەلىمىزدە ەكولوگيالىق ءبىلىم بەرۋدىڭ ءبىرتۇتاس باعدارلاماسى جانە ەكولوگيالىق ارنايى مەكتەپتەر، گيمنازيالار، ليسەيلەر جوق دەپ ايتۋعا بولادى.
ەكولوگيالىق تاربيە قوعامدىق ءومىردىڭ بارلىق سالالارىن قامتىپ بىرنەشە دەڭگەيلەردە جۇرگىزىلۋى كەرەك. جەكە تۇلعانىڭ ءتۇزىلۋى نەگىزىنەن وتباسىندا جۇرەدى. سوندىقتان اتا - انا بالانىڭ قوعامداعى نەگىزگى مىنەز - قۇلىق نورمالارمەن قاتار، ەكولوگيالىق مادەنيەتتىڭ دە نەگىزدەرىن ۇيرەتە باستاۋى كەرەك. كوبىنەسە، بالالاردىڭ ەكولوگيالىق بىلىمدىلىگى اتا - انالارىنىڭ دەڭگەيىنەن الدەقايدا جوعارى. اتا - انالارى مەن بالالارى وزدەرىنىڭ زەرتتەۋلەرىنىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا، قورشاعان ورتاعا ەشقانداي جاماندىق جاساماي - اق تىرشىلىك ورتاسىنا بەلگىلى ءبىر دارەجەدە زيان تيگىزىپ جاتقانىمىزدى بايقاۋعا بولادى: قايتا قالپىنا كەلمەيتىن تابيعي رەسۋرستاردى وڭدى – سولدى شاشۋدامىز، سۋدى، اۋانى لاستاۋدامىز، كوپتەگەن تۇرمىستىق قوقىستاردى شىعارىپ جاتىرمىز. تابيعاتتى قورعاۋدى ءوز ۇيىڭنەن باستاۋعا بولادى – بۇل سۋدى ۇنەمدەپ جۇمساۋ، ونىڭ لاستانۋىن تومەندەتۋ، وزون بۇزاتىن زاتتارى جوق اەروزولداردى قولدانۋ جانە ت. ب.
ءسويتىپ، ەكولوگيالىق مادەنيەتتىڭ باسى وتباسىندا تۇزەلە باستايدى.
ەكولوگيالىق ءبىلىم مەن تاربيە بەرۋدىڭ ماقساتى:
ەكولوگيالىق تاربيەنىڭ ماقساتى – جاستاردىڭ ەكولوگيالىق كوزقاراسىن، ساناسىن، تابيعاتقا ۇلكەن پاراساتتىلىق، جاۋاپكەرشىلىك، قارىم - قاتىناسىن قالىپتاستىرۋ. وسى تاربيە ارقىلى ادامنىڭ مادەنيەتتىلىك سەزىمى، ەكولوگيالىق ساناسى قالىپتاسادى.
تەحنولوگيا ساباقتارىندا دا وقۋشىلارعا ەكولوگيالىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا جۇمىستار جۇرگىزىلىپ وتىرادى. مىسالى،
«فيتوديزاين» - تاقىرىبىندا وقۋشىلارعا تابيعي ماتەريالداردان، وسىمدىكتەردەن كوركەم شىعارما جۇمىستارىن ورىنداۋمەن قاتار، تابيعاتقا دەگەن قامقورلىق، سانالى، ساپالى ءىس، جوعارعى ەكولوگيالىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ بىردەن – ءبىر جولى بولىپ تابىلاتىنى جايلى ايتىلادى.
تابيعي ماتەريالدارمەن جۇمىس جاساۋ ارقىلى وقۋشىلار شىعارماشىلىقتارىن شىڭدايدى، تابيعاتتى سۇيەدى، ءقادىر تۇتادى.
تاقىرىبى: تەحنولوگيالىق دايىندىق بارىسىندا وقۋشىلاردى ەكونوميكالىق تاربيە جانە ەكولوگيالىق مادەنيەتكە قالىپتاستىرۋ.
ماقساتى: وقۋشىنىڭ بويىندا ءومىردىڭ الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق سۇرانىستارى تۋرالى تۇسىنىگىن قالىپتاستىرۋ؛
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباق جوسپارى
I ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. كىرىسپە
2. نەگىزگى ءبولىم
3. توپپەن جۇمىس
4 شىعارماشىلىق جۇمىس: ۇيگە تاپسىرما "فيتوديزاين"
5 قورىتىندى
ەكولوگيالىق مادەنيەت
ەكولوگيالىق مادەنيەت – جالپى دۇنيەجۇزىلىك مادەنيەتتىڭ دامۋىنىڭ ءبىر كەزەڭى جانە قۇرامداس ءبولىمى: ادامزاتتىڭ ءومىرى مەن بولاشاقتاعى دامۋىندا
ەكولوگيالىق پروبلەمالاردىڭ وزەكتى ماڭىزدىلىعىن بارشانىڭ تەرەڭىنەن كامىل ۇعىنۋشىلىعىمەن سيپاتتالادى. قورشاعان ورتانى نەمقۇرايلىقپەن قاراۋدىڭ كۇيىنىشتى تاجىريبەسى، حيميالىق لاستانۋدان، شۋدان، دىرىلدەردەن، ەلەكتروماگنيتتىك ساۋلەلەردەن، رادياسيادان جانە ت. ب. بولعان اۋرۋلاردى زەردەلەۋ ەكولوگيالىق مادەنيەت سانيتارلىق مادەنيەت ۇعىمدارىن
بىرىكتىرە ۇعىنۋ قاجەت ەكەنىن تۇسىنۋگە سەبەپ بولدى. جالپى بۇل مادەنيەتتىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىمدەرى ءوزارا تىعىز بايلانىستى، سوندىقتان ادامنىڭ اتموسفەرا اۋاسىنا، تابيعي سۋلارعا، جەردىڭ توپىراق جامىلعىسىنا، وسىمدىكتەر مەن جانۋارلارعا قاتىستى شارۋاشىلىق جانە تۇرمىستىق قاراكەتىنىڭ سانيتارلىق – ەكولوگيالىق تۇرعىدان ماقساتقا ساي بولۋىن تالاپ ەتەدى.
قازىرگى تاڭدا ەكولوگيالىق دايىندىقتان وتكەن تاربيەشىلەردىڭ جەتكىلىكسىز
بولۋىنا جانە وقۋ قۇرالدارى مەن باعدارلامالاردىڭ بولماۋىنا بايلانىستى 323000 بالا ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ جۇيەسىنەن شەت قالىپ وتىر. وقۋ پروسەسىندە پايدالاناتىن ەكولوگيا ءپانى بويىنشا وقۋلىقتار مەن وقۋ قۇرالدارى ەسكىرگەن. وسى كۇنگە دەيىن ەلىمىزدە ەكولوگيالىق ءبىلىم بەرۋدىڭ ءبىرتۇتاس باعدارلاماسى جانە ەكولوگيالىق ارنايى مەكتەپتەر، گيمنازيالار، ليسەيلەر جوق دەپ ايتۋعا بولادى.
ەكولوگيالىق تاربيە قوعامدىق ءومىردىڭ بارلىق سالالارىن قامتىپ بىرنەشە دەڭگەيلەردە جۇرگىزىلۋى كەرەك. جەكە تۇلعانىڭ ءتۇزىلۋى نەگىزىنەن وتباسىندا جۇرەدى. سوندىقتان اتا - انا بالانىڭ قوعامداعى نەگىزگى مىنەز - قۇلىق نورمالارمەن قاتار، ەكولوگيالىق مادەنيەتتىڭ دە نەگىزدەرىن ۇيرەتە باستاۋى كەرەك. كوبىنەسە، بالالاردىڭ ەكولوگيالىق بىلىمدىلىگى اتا - انالارىنىڭ دەڭگەيىنەن الدەقايدا جوعارى. اتا - انالارى مەن بالالارى وزدەرىنىڭ زەرتتەۋلەرىنىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا، قورشاعان ورتاعا ەشقانداي جاماندىق جاساماي - اق تىرشىلىك ورتاسىنا بەلگىلى ءبىر دارەجەدە زيان تيگىزىپ جاتقانىمىزدى بايقاۋعا بولادى: قايتا قالپىنا كەلمەيتىن تابيعي رەسۋرستاردى وڭدى – سولدى شاشۋدامىز، سۋدى، اۋانى لاستاۋدامىز، كوپتەگەن تۇرمىستىق قوقىستاردى شىعارىپ جاتىرمىز. تابيعاتتى قورعاۋدى ءوز ۇيىڭنەن باستاۋعا بولادى – بۇل سۋدى ۇنەمدەپ جۇمساۋ، ونىڭ لاستانۋىن تومەندەتۋ، وزون بۇزاتىن زاتتارى جوق اەروزولداردى قولدانۋ جانە ت. ب.
ءسويتىپ، ەكولوگيالىق مادەنيەتتىڭ باسى وتباسىندا تۇزەلە باستايدى.
ەكولوگيالىق ءبىلىم مەن تاربيە بەرۋدىڭ ماقساتى:
ەكولوگيالىق تاربيەنىڭ ماقساتى – جاستاردىڭ ەكولوگيالىق كوزقاراسىن، ساناسىن، تابيعاتقا ۇلكەن پاراساتتىلىق، جاۋاپكەرشىلىك، قارىم - قاتىناسىن قالىپتاستىرۋ. وسى تاربيە ارقىلى ادامنىڭ مادەنيەتتىلىك سەزىمى، ەكولوگيالىق ساناسى قالىپتاسادى.
تەحنولوگيا ساباقتارىندا دا وقۋشىلارعا ەكولوگيالىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا جۇمىستار جۇرگىزىلىپ وتىرادى. مىسالى،
«فيتوديزاين» - تاقىرىبىندا وقۋشىلارعا تابيعي ماتەريالداردان، وسىمدىكتەردەن كوركەم شىعارما جۇمىستارىن ورىنداۋمەن قاتار، تابيعاتقا دەگەن قامقورلىق، سانالى، ساپالى ءىس، جوعارعى ەكولوگيالىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ بىردەن – ءبىر جولى بولىپ تابىلاتىنى جايلى ايتىلادى.
تابيعي ماتەريالدارمەن جۇمىس جاساۋ ارقىلى وقۋشىلار شىعارماشىلىقتارىن شىڭدايدى، تابيعاتتى سۇيەدى، ءقادىر تۇتادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: باستاۋىشتان كەيىن قويىلاتىن سىزىقشا
