اتاجۇرت
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اتاجۇرت
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تۋعان ولكەسىنىڭ توپونيميكاسىن قانشالىقتى بىلەتىنىن تەكسەرۋ، وي - ءورىسىن كەڭەيتىپ، ويلاۋ - قابىلەتىن دامىتۋ، تۋعان جەرىنە دەگەن، وتانىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرىپ، تۋعان ولكەسىن ماقتان ەتۋگە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: كلاستان تىس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سايىس ساباق
ءپانارالىق بايلانىسى: تاريح
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ءوزىن - ءوزى تانىستىرۋ
2. “ءيا - جوق”
3. “مەنەن سۇراق، سىزدەن ناقتى جاۋاپ”
4. بوي سەرگىتۋ
5. “ينتەللەكتۋالدىق جەكپە - جەك
ءوزىن - ءوزى تانىستىرۋ
شارتى: توپ قۇرامىنداعى وقۋشىلار وزدەرىنىڭ اتى - ءجونى مەن جانە توپتىڭ اتى، ۇرانى جانە ەمبلەماسىمەن تانىستىرادى. ءاربىر وقۋشى ءوزىنىڭ ەسىمىنىڭ اتالۋ سەبەبىن اتاپ كورسەتۋى قاجەت. ءادىلقازىلار القاسى سول توپتىڭ اتى مەن ۇرانى، ەمبلەماسىن باعالاي وتىرىپ سولارعا ءتيىستى ۇپايىن قويىپ وتىرادى.
“ءيا - جوق”
شارتى: بۇل كەزەڭدە ەكى توپقا بىردەي سۇراقتار قويىلادى. ولار سول بويىنشا «ءيا» دەپ نەمەسە «جوق» دەپ جاۋاپ قايتارادى. ولار جاۋابىن قاعازعا جازىپ كورسەتەدى. ءاربىر دۇرىس جاۋاپ 100 ۇپايمەن باعالانادى.
تاپسىرما:
1. تەمىر اۋدانىنىڭ تاريحى سوناۋ 1868 جىلدان باستاۋ الادى. ( ءيا)
2. قاندىاعاش قالاسى ورىنبور – تاشكەنت تەمىرجولىنىڭ وتۋىنە بايلانىستى سالىنعان ستانسيا. ( ءيا)
3. اقتوبە وبلىسىنىڭ كليماتى شۇعىل كونتينەتتى بولىپ كەلەدى. ( ءيا)
4. اقتوبە وبلىسى قازاقستان اۋماعىنىڭ 8% الىپ جاتىر. (جوق)
5. وبلىس سولتۇستىگىندە رەسەي فەدەراسياسىنىڭ ورىنبور وبلىسىمەن شەكارالاسادى. ( ءيا)
6. ويىل جارمەڭكەسى جىلىنا 4 رەت بولىپ تۇردى. (جوق)
7. حالىقتىڭ ءدىني جانە الەۋمەتتىك - ساياسي جاعدايىنا بايلانىستى توپونيمدەرگە قازبا بايلىقتار اتاۋلارى جاتادى. (جوق)
8. جاقسىماي – تەمىر قالاسىنىڭ سولتۇستىك - باتىسىندا 65 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان كەن ورنىنا سايكەس قويىلعان اتاۋ. ( ءيا)
9. بوتاش توبەسى شالقار اۋدانىندا ورنالاسقان. ( ءيا)
10. اقتوبە وبلىسى بويىنشا مالىمەتتەر XYII عاسىردا جيناقتالا باستادى. (جوق)
“مەنەن سۇراق، سىزدەن ناقتى جاۋاپ”
شارتى: تاقتادا 9 تور كوز بەرىلگەن. ەكى توپ مۇشەلەرى بىرىنەن - سوڭ ءبىر تورداعى سانداردى تاڭداي وتىرىپ، ىشىندەگى سۇراقتارعا 1 مينۋت ىشىندە ويلانا وتىرىپ جاۋاپ بەرۋلەرى قاجەت. ولار الدىمەن سۇراق تاڭداماي وتىرىپ الدىنداعى قاعازعا مانادان بەرى جيناعان ۇپاي سانىنان ءوزارا كەلىسىپ ءبىر ۇپاي تىگەدى. ەگەردە سۇراققا جاۋاپ بەرسە سونشا ۇپاي قوسىلىپ، ال بەرە الماسا شەگەرىلىپ تاستالىنادى.
تاپسىرما:
7. بۇل اتاۋ ەرتە كەزدەگى اڭىز - اڭگىمەلەردە، جىر، پوەمالاردا كەزدەسەدى. “قوبىلاندى باتىر جىرى”، “اقساق تەمىر اڭىزدارى” بويىنشا بۇل ءسوزدىڭ شىعۋ توركىنىن زەرتتەۋشىلەر التىن وردا حاندىعىن قۇلاتقان اقساق تەمىردىڭ جورىعىمەن بايلانىستىرادى. بۇل قانداي جەر؟ (تەمىر)
2. جەرىنىڭ ءار الۋاندىعى مەن جەر استى سۋىنىڭ ءار تۇرلىلىگىمەن ەرەكشەلەنەتىن بۇل جەر ءشيلى وزەنىنىڭ بويىندا ورنالاسقان. (شۇبارقۇدىق)
3. 1869 جىلى تەمىر ۋەزىنىڭ ورتالىعى بولعان تەمىر قالاسىندا 1875 جىلدان بەرى جارمەڭكە ءوتىپ تۇرعان. بۇل جەر تەمىر وزەنىنىڭ ورتا اعىسىندا ورنالاسقان جەر. بۇل جەردەگى وتە قالىڭ جانە ءتۇسى قارا قامىستار شىعاتىن بولعان. جارمەڭكەنىڭ دە اتى وسى جەرمەن اتتاس بولعان. (قاراقامىس)
8. ساز بالشىقتى جەرلەر وزەن مەن، كول جاعالاۋلارىندا بيىك بولىپ وسەتىن بۇل ءشوپتىڭ باسقا وسىمدىكتەردەن ەرەكشەلىگى – قۇرعاقشىلىقتا سارعايىپ كەۋىپ قالىپ، جاۋىن - شاشىن بولعاندا بۇرىنعى قالپىنا كەلىپ جاپىراقشالارى تۇبىنەن باستاپ ۇشىنا دەيىن كوگەرەدى. وسىنداي ءشوپتىڭ كوپتىگىنەن تەمىر وزەنىنىڭ وڭ جاعىنداعى شۇبارقۇدىقتان 120 كم قاشىقتىقتاعى ەلدى مەكەن اتالعان. (كەڭقياق)
9. بۇل اتاۋ XYIII عاسىردىڭ باسىندا، 1723 - 1726 جىلدارى ەدىل بويى قالماقتارىمەن بولعان كەزەكتى ۇلكەن ءبىر شايقاستان كەيىن پايدا بولعان اتاۋ. وسى جەردە قالماق اسكەرى ويسىراي جەڭىلىپ، كوپ ادامنان ايىرىلعان. بۇل تۋرالى جازۋشى ءا. كەكىلبايەۆتىڭ رومان - تريلوگياسىندا، تاريحي باسقا دا شىعارمالارىندا دالەلدەنگەن. بۇل قاي جەر؟ (قالماققىرىلعان)
1. اقساي اۋىلىنان وڭتۇستىككە قاراي 12 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان. بۇرىن سوعىس جىلدارىندا مۇناي وڭدەيتىن كىشىگىرىم زاۋىت بولعان. جەر بەدەرى تەگىس ەمەس، شوقات قۇمدار ءجيى كەزدەسەدى. (قۇمشوقات)
5. شۇبارقۇدىقتان 126 شاقىرىم قاشىقتىقتاعى كەنت اتاۋى. جەرى شۇبار الا، ءشيى مول، كوپ جىلدىق ءشوپ ساباقتاس وسىمدىك بولعاندىقتان وسىلاي اتالعان. (شۇبارشي)
6. شۇبارقۇدىقتان 5 شاقىرىم قاشىقتىقتا جەرى بۇدىر - بۇدىر تاستى جەر اتاۋى. سوعان بايلانىستى جەر اتى سولاي اتالعان. (قوتىرتاس)
4. اششىويىل وزەنى بويىنداعى جەر اتاۋى. قۇرمانقوجا رۋىنان شىققان سۇلتانبەك باتىردىڭ كەر بيەسى قىستاۋعا جەتە الماي وزەن جاعاسىندا قالادى. جاز شىعا بيەنىڭ قۇلىنداپ، امان - ەسەن ەكەندىگىن كورگەننەن كەيىن بۇل جەردىڭ قىستاۋعا قولايلى ەكەندىگى بەلگىلى بولادى. (كەربيە)
بوي سەرگىتۋ.
شارتى: ءار توپتىڭ باسشىسىنا (كاپيتانىنا) كەز - كەلگەن جەردىڭ، سۋدىڭ، وزەننىڭ، كولدىڭ، ەلدى مەكەننىڭ، تاۋدىڭ، قۇمنىڭ، بۇيراتتىڭ نەمەسە شوقىنىڭ اتى بەرىلەدى. ول سوعان بايلانىستى ونىڭ قانداي گەوگرافيالىق وبەكت ەكەنىن تەزدەتىپ قاتەسىز جاۋاپ بەرۋى قاجەت.
تاپسىرما:
1. مۇعالجار – (تاۋ)، وزەن
2. شوشقاكول – كول، (بۇيرات)
3. بوقتىباي –( شىڭ)، تاۋ
4. اققۇم – (توبەشىك)، تاۋ
5. بوكەنباي – تاۋ،( شوقى)
6. جامانشىڭ – وزەن، (تاۋ)
7. نۇرا – ويىس، (تاۋ)
8. قۇمجارعان – وزەن، (توبە)
9. تەمىراستاۋ – (تاۋ)، جايلاۋ
10. اتجاقسى –(وزەن)، كول
11. قاراقوبدا – سەلو، (وزەن)
12. شالقار – (كول)، سور
13. ايكە – (كول)، ويىس
14. تەبىسسور – (كول)، سور
15. بەلقوپا – (كول)، وزەن
16. سوركول – مۇزدىق، (كول)
17. ويىل – سىلەم،( ەلدى مەكەن)
18. ايىرقىزىل – (قۇم)، تاۋ
19. كىشى بورسىق –( توبەشىك)، جايلاۋ
20. جامانقۇم – (جايلاۋ)، باتپاق
«ينتەللەكتۋالدىق جەكپە - جەك»
1. ەرتەدە وسى جەردە ۇلكەن كول بولعان. ۇستىنەن قىستىڭ كۇنى شاناعا تۇيە جەگىپ، سابىن تاسىعان. ءبىر كۇنى مۇز جارىلىپ، سابىندار تۇگەل سۋدىڭ استىنا كەتەدى. سودان سۋدىڭ بەتى كوبىكتەنىپ تۇرعان - مىس. ۇلكەندەردىڭ ايتۋى بويىنشا وسى جاعدايدان كەيىن بۇل كول وسىلاي اتالىپ كەتكەن. (مۇعالجار اۋدانى) (سابىندى كول)
2. قازاق ءتىلىنىڭ تىلدىك قورىندا بۇل ءسوزدىڭ ماعىناسى جوق. بۇل قالا جەم وزەنىنىڭ بويىندا ورنالاسقان. ءبىر اڭىز بويىنشا ەرتەدە رەسەي ولكەتانۋشىلارى ات كولىكتەرىمەن وسى جەردى ارالاعان. كوكتەمدە مۇعالجار تاۋىنان باستاۋ الاتىن وزەن ارقىراپ، تاسىپ جاتقان كەز ەكەن. وزەننەن وتكەل تابا الماي جولاۋشىلار قارسى كەزدەسكەن جەرگىلىكتى قازاق اقساقالىنان جول سۇراعان. اقساقال ءتىلماشقا: “ سۇراپ تۇرعانىڭىز جەم با؟” دەگەن كەزدە ولار كارتالارىنا ورىس تىلىنە ىڭعايلاستىرىپ وزدەرىنشە بەلگىلەگەن ەكەن. تەمىر جول ستانساسى “جەم”، ال قالا اتى وسى اتاۋمەن اتالعان. (ەمبا)
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تۋعان ولكەسىنىڭ توپونيميكاسىن قانشالىقتى بىلەتىنىن تەكسەرۋ، وي - ءورىسىن كەڭەيتىپ، ويلاۋ - قابىلەتىن دامىتۋ، تۋعان جەرىنە دەگەن، وتانىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرىپ، تۋعان ولكەسىن ماقتان ەتۋگە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: كلاستان تىس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سايىس ساباق
ءپانارالىق بايلانىسى: تاريح
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ءوزىن - ءوزى تانىستىرۋ
2. “ءيا - جوق”
3. “مەنەن سۇراق، سىزدەن ناقتى جاۋاپ”
4. بوي سەرگىتۋ
5. “ينتەللەكتۋالدىق جەكپە - جەك
ءوزىن - ءوزى تانىستىرۋ
شارتى: توپ قۇرامىنداعى وقۋشىلار وزدەرىنىڭ اتى - ءجونى مەن جانە توپتىڭ اتى، ۇرانى جانە ەمبلەماسىمەن تانىستىرادى. ءاربىر وقۋشى ءوزىنىڭ ەسىمىنىڭ اتالۋ سەبەبىن اتاپ كورسەتۋى قاجەت. ءادىلقازىلار القاسى سول توپتىڭ اتى مەن ۇرانى، ەمبلەماسىن باعالاي وتىرىپ سولارعا ءتيىستى ۇپايىن قويىپ وتىرادى.
“ءيا - جوق”
شارتى: بۇل كەزەڭدە ەكى توپقا بىردەي سۇراقتار قويىلادى. ولار سول بويىنشا «ءيا» دەپ نەمەسە «جوق» دەپ جاۋاپ قايتارادى. ولار جاۋابىن قاعازعا جازىپ كورسەتەدى. ءاربىر دۇرىس جاۋاپ 100 ۇپايمەن باعالانادى.
تاپسىرما:
1. تەمىر اۋدانىنىڭ تاريحى سوناۋ 1868 جىلدان باستاۋ الادى. ( ءيا)
2. قاندىاعاش قالاسى ورىنبور – تاشكەنت تەمىرجولىنىڭ وتۋىنە بايلانىستى سالىنعان ستانسيا. ( ءيا)
3. اقتوبە وبلىسىنىڭ كليماتى شۇعىل كونتينەتتى بولىپ كەلەدى. ( ءيا)
4. اقتوبە وبلىسى قازاقستان اۋماعىنىڭ 8% الىپ جاتىر. (جوق)
5. وبلىس سولتۇستىگىندە رەسەي فەدەراسياسىنىڭ ورىنبور وبلىسىمەن شەكارالاسادى. ( ءيا)
6. ويىل جارمەڭكەسى جىلىنا 4 رەت بولىپ تۇردى. (جوق)
7. حالىقتىڭ ءدىني جانە الەۋمەتتىك - ساياسي جاعدايىنا بايلانىستى توپونيمدەرگە قازبا بايلىقتار اتاۋلارى جاتادى. (جوق)
8. جاقسىماي – تەمىر قالاسىنىڭ سولتۇستىك - باتىسىندا 65 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان كەن ورنىنا سايكەس قويىلعان اتاۋ. ( ءيا)
9. بوتاش توبەسى شالقار اۋدانىندا ورنالاسقان. ( ءيا)
10. اقتوبە وبلىسى بويىنشا مالىمەتتەر XYII عاسىردا جيناقتالا باستادى. (جوق)
“مەنەن سۇراق، سىزدەن ناقتى جاۋاپ”
شارتى: تاقتادا 9 تور كوز بەرىلگەن. ەكى توپ مۇشەلەرى بىرىنەن - سوڭ ءبىر تورداعى سانداردى تاڭداي وتىرىپ، ىشىندەگى سۇراقتارعا 1 مينۋت ىشىندە ويلانا وتىرىپ جاۋاپ بەرۋلەرى قاجەت. ولار الدىمەن سۇراق تاڭداماي وتىرىپ الدىنداعى قاعازعا مانادان بەرى جيناعان ۇپاي سانىنان ءوزارا كەلىسىپ ءبىر ۇپاي تىگەدى. ەگەردە سۇراققا جاۋاپ بەرسە سونشا ۇپاي قوسىلىپ، ال بەرە الماسا شەگەرىلىپ تاستالىنادى.
تاپسىرما:
7. بۇل اتاۋ ەرتە كەزدەگى اڭىز - اڭگىمەلەردە، جىر، پوەمالاردا كەزدەسەدى. “قوبىلاندى باتىر جىرى”، “اقساق تەمىر اڭىزدارى” بويىنشا بۇل ءسوزدىڭ شىعۋ توركىنىن زەرتتەۋشىلەر التىن وردا حاندىعىن قۇلاتقان اقساق تەمىردىڭ جورىعىمەن بايلانىستىرادى. بۇل قانداي جەر؟ (تەمىر)
2. جەرىنىڭ ءار الۋاندىعى مەن جەر استى سۋىنىڭ ءار تۇرلىلىگىمەن ەرەكشەلەنەتىن بۇل جەر ءشيلى وزەنىنىڭ بويىندا ورنالاسقان. (شۇبارقۇدىق)
3. 1869 جىلى تەمىر ۋەزىنىڭ ورتالىعى بولعان تەمىر قالاسىندا 1875 جىلدان بەرى جارمەڭكە ءوتىپ تۇرعان. بۇل جەر تەمىر وزەنىنىڭ ورتا اعىسىندا ورنالاسقان جەر. بۇل جەردەگى وتە قالىڭ جانە ءتۇسى قارا قامىستار شىعاتىن بولعان. جارمەڭكەنىڭ دە اتى وسى جەرمەن اتتاس بولعان. (قاراقامىس)
8. ساز بالشىقتى جەرلەر وزەن مەن، كول جاعالاۋلارىندا بيىك بولىپ وسەتىن بۇل ءشوپتىڭ باسقا وسىمدىكتەردەن ەرەكشەلىگى – قۇرعاقشىلىقتا سارعايىپ كەۋىپ قالىپ، جاۋىن - شاشىن بولعاندا بۇرىنعى قالپىنا كەلىپ جاپىراقشالارى تۇبىنەن باستاپ ۇشىنا دەيىن كوگەرەدى. وسىنداي ءشوپتىڭ كوپتىگىنەن تەمىر وزەنىنىڭ وڭ جاعىنداعى شۇبارقۇدىقتان 120 كم قاشىقتىقتاعى ەلدى مەكەن اتالعان. (كەڭقياق)
9. بۇل اتاۋ XYIII عاسىردىڭ باسىندا، 1723 - 1726 جىلدارى ەدىل بويى قالماقتارىمەن بولعان كەزەكتى ۇلكەن ءبىر شايقاستان كەيىن پايدا بولعان اتاۋ. وسى جەردە قالماق اسكەرى ويسىراي جەڭىلىپ، كوپ ادامنان ايىرىلعان. بۇل تۋرالى جازۋشى ءا. كەكىلبايەۆتىڭ رومان - تريلوگياسىندا، تاريحي باسقا دا شىعارمالارىندا دالەلدەنگەن. بۇل قاي جەر؟ (قالماققىرىلعان)
1. اقساي اۋىلىنان وڭتۇستىككە قاراي 12 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان. بۇرىن سوعىس جىلدارىندا مۇناي وڭدەيتىن كىشىگىرىم زاۋىت بولعان. جەر بەدەرى تەگىس ەمەس، شوقات قۇمدار ءجيى كەزدەسەدى. (قۇمشوقات)
5. شۇبارقۇدىقتان 126 شاقىرىم قاشىقتىقتاعى كەنت اتاۋى. جەرى شۇبار الا، ءشيى مول، كوپ جىلدىق ءشوپ ساباقتاس وسىمدىك بولعاندىقتان وسىلاي اتالعان. (شۇبارشي)
6. شۇبارقۇدىقتان 5 شاقىرىم قاشىقتىقتا جەرى بۇدىر - بۇدىر تاستى جەر اتاۋى. سوعان بايلانىستى جەر اتى سولاي اتالعان. (قوتىرتاس)
4. اششىويىل وزەنى بويىنداعى جەر اتاۋى. قۇرمانقوجا رۋىنان شىققان سۇلتانبەك باتىردىڭ كەر بيەسى قىستاۋعا جەتە الماي وزەن جاعاسىندا قالادى. جاز شىعا بيەنىڭ قۇلىنداپ، امان - ەسەن ەكەندىگىن كورگەننەن كەيىن بۇل جەردىڭ قىستاۋعا قولايلى ەكەندىگى بەلگىلى بولادى. (كەربيە)
بوي سەرگىتۋ.
شارتى: ءار توپتىڭ باسشىسىنا (كاپيتانىنا) كەز - كەلگەن جەردىڭ، سۋدىڭ، وزەننىڭ، كولدىڭ، ەلدى مەكەننىڭ، تاۋدىڭ، قۇمنىڭ، بۇيراتتىڭ نەمەسە شوقىنىڭ اتى بەرىلەدى. ول سوعان بايلانىستى ونىڭ قانداي گەوگرافيالىق وبەكت ەكەنىن تەزدەتىپ قاتەسىز جاۋاپ بەرۋى قاجەت.
تاپسىرما:
1. مۇعالجار – (تاۋ)، وزەن
2. شوشقاكول – كول، (بۇيرات)
3. بوقتىباي –( شىڭ)، تاۋ
4. اققۇم – (توبەشىك)، تاۋ
5. بوكەنباي – تاۋ،( شوقى)
6. جامانشىڭ – وزەن، (تاۋ)
7. نۇرا – ويىس، (تاۋ)
8. قۇمجارعان – وزەن، (توبە)
9. تەمىراستاۋ – (تاۋ)، جايلاۋ
10. اتجاقسى –(وزەن)، كول
11. قاراقوبدا – سەلو، (وزەن)
12. شالقار – (كول)، سور
13. ايكە – (كول)، ويىس
14. تەبىسسور – (كول)، سور
15. بەلقوپا – (كول)، وزەن
16. سوركول – مۇزدىق، (كول)
17. ويىل – سىلەم،( ەلدى مەكەن)
18. ايىرقىزىل – (قۇم)، تاۋ
19. كىشى بورسىق –( توبەشىك)، جايلاۋ
20. جامانقۇم – (جايلاۋ)، باتپاق
«ينتەللەكتۋالدىق جەكپە - جەك»
1. ەرتەدە وسى جەردە ۇلكەن كول بولعان. ۇستىنەن قىستىڭ كۇنى شاناعا تۇيە جەگىپ، سابىن تاسىعان. ءبىر كۇنى مۇز جارىلىپ، سابىندار تۇگەل سۋدىڭ استىنا كەتەدى. سودان سۋدىڭ بەتى كوبىكتەنىپ تۇرعان - مىس. ۇلكەندەردىڭ ايتۋى بويىنشا وسى جاعدايدان كەيىن بۇل كول وسىلاي اتالىپ كەتكەن. (مۇعالجار اۋدانى) (سابىندى كول)
2. قازاق ءتىلىنىڭ تىلدىك قورىندا بۇل ءسوزدىڭ ماعىناسى جوق. بۇل قالا جەم وزەنىنىڭ بويىندا ورنالاسقان. ءبىر اڭىز بويىنشا ەرتەدە رەسەي ولكەتانۋشىلارى ات كولىكتەرىمەن وسى جەردى ارالاعان. كوكتەمدە مۇعالجار تاۋىنان باستاۋ الاتىن وزەن ارقىراپ، تاسىپ جاتقان كەز ەكەن. وزەننەن وتكەل تابا الماي جولاۋشىلار قارسى كەزدەسكەن جەرگىلىكتى قازاق اقساقالىنان جول سۇراعان. اقساقال ءتىلماشقا: “ سۇراپ تۇرعانىڭىز جەم با؟” دەگەن كەزدە ولار كارتالارىنا ورىس تىلىنە ىڭعايلاستىرىپ وزدەرىنشە بەلگىلەگەن ەكەن. تەمىر جول ستانساسى “جەم”، ال قالا اتى وسى اتاۋمەن اتالعان. (ەمبا)
You Might Also Like
-
ماقساتى: 7 سانىنىڭ ماڭىزى مەن قاسيەتىن اشۋ، 7 سانى ۇعىمىنا بايلانىستى قاستەرلى تۇسىنىكتەر مەن قاعيدالاردى دارىپتەۋ، وقۋشىلاردى ويلاندىرۋعا، پىكىر تالاستىرۋعا، دۇرىس سويلەۋگە، ءوز بەتىمەن ىزدەنىپ جۇم...
