اۋستراليا وداعى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اۋستراليا وداعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1) بىلىمدىلىك: اۋستراليا وداعى تۋرالى جالپى مالىمەت الۋ جانە ەلدىڭ شارۋاشىلىعىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىمەن تانىسۋ؛
2) دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ پانگە دەگەن تانىمدىق قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا وقۋشىلاردىڭ جان-جاقتىلىعىن ارتتىرۋ؛
3) تاربيەلىلىك: شاپشاڭدىققا، العىرلىققا، ۇيىمشىلدىققا، بەلسەندىك كورسەتۋگە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: تاريح، ەكونوميكا، ەكولوگيا
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، ءسوزجۇمباق.
ساباقتىڭ بارىسى:
1) ۇيىمداستىرۋ. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
2) ءۇي جۇمىسىن سۇراۋ.
ءى. اۋستراليانىڭ شەتكى مۇيىستەرىن جاز.
باتىستا – ستيپ - پوينت
شىعىستا – بايرون
سولتۇستىكتە – يورك
وڭتۇستىكتە – ساۋت - يست - پوينت
ءىى. ءسوزجۇمباق.
1. مۋررەيدىڭ ءىرى سالاسى. دارلينگ
2. ۇشپايتىن قۇس. كازۋار
3. ەڭ بيىك نۇكتەسى. كوسيۋشكو.
4. اۋستراليانىڭ ەمبلەماسىنداعى قۇس. تۇيەقۇس
5. كەۋىپ قالعان وزەن ارنالارى. كريك
6. جالقاۋ، قالتالى ايۋ. كوالا
7. ۇلتتىق پارك. ۋلۋرۋ
8. تاسمان ارالىنداعى قۇس. كيۆي
9. اۋستراليانىڭ ەندەميك اعاشى. اكاسيا
ءىىى. اۋستراليانىڭ تابيعات زونالارىن اتاپ، جاز.
1) شولەيت جانە تروپيكتىك ءشول زوناسى
2) ساۆاننالار جانە سيرەك ورماندار زوناسى
3) ماڭگى جاسىل ىلعالدى ورماندار زوناسى.
ءىV. بوي سەرگىتۋ.
تومەندە بەرىلگەن نىسانداردى كارتادان كورسەتۋ.
- ۇلكەن توسقاۋىل ءريفى
- كوسيۋشكو تاۋى
- ۆيكتوريا ءشولى
- كارپەنتاريا شىعاناعى
- سيدنەي قالاسى
- مەلبۋرن قالاسى
- ەير كولى
V. مەنى تاپ.
سلايدتا كورسەتىلگەن جانۋاردىڭ اتىن اتاپ، قانداي تابيعات زوناسىندا كەزدەسەتىنىن ايتۋ.
Vءى. گەوديكتانت. كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا ءسوز قويۋ.
● ماتەريكتەگى.................. 75% - ى، ال جانۋارلاردىڭ... % - دايى تەك قانا اۋسترالياعا ءتان.
●......... ارالىندا ىلعالدى ماڭگى جاسىل ورماندار باسىم.
● ورماندا بيىكتىگى 1، 8 مەترگە جەتەتىن، ۇشپايتىن......... قۇسى مەكەندەيدى.
Vءىى. كىم جىلدام؟
ۆ ا ل پ ي ە ك ت - ەۆكاليپت
ن س ا ا ن ۆ ا - ساۆاننا
ە گ ۋ ك ۋ ر ن - كەنگۋرۋ
و س ك و س ك ش يۋ - كوسيۋشكو
ح د ا ە ي ن - ەحيدنا
ا ل ا ك و - كوالا
ن و گ د ي - دينگو
ي ۆ ي ك - كيۆي
م ە ۋ – ەمۋ
Vءىىى. «بۇل نە؟» تومەندە بەرىلگەن سوزدەردىڭ قانداي نىسانا ەكەنىن، نە ماعىنا بىلدىرەتىنىن تاۋىپ ايتۋ.
ەير
مۋررەي
ۇلكەن سۋايرىق جوتاسى
جاڭا گۆينەيا
ۇلكەن توسقاۋىل ءريفى
دينگو
ۆيللي - ۆيللي
كريك
دارلينگ
ەۆكاليپت
كوالا
ناللاربور
كۋپەرس - كريك
سۋككۋلەنت
راۆەنال
سكرەب
ءىح. بايگە.
♦ تروپيكتىك ءشول زوناسىندا كەزدەسەتىن شولدەر ءتۇرى.
♦ وڭتۇستىك جاعالاۋداعى ءشول.
♦ ناللاربور ءشولىن كىم، قاشان اشتى؟
♦ سۋككۋلەنتتى وسىمدىكتەر قانداي وسىمدىكتەر؟
♦ “اۋستراليانىڭ ءولى جۇرەگى” دەگەن نە، ول قانداي تابيعات زوناسىندا؟
♦ اۋستراليا ءشولىنىڭ افريكا شولدەرىنەن ايىرماشىلىعى.
♦ ساۆاننا زوناسىنداعى توپىراق ءتۇرى.
♦ ورماندار ماتەريكتىڭ قانداي بولىگىن الىپ جاتىر؟
♦ تاسمان ارالىنىڭ جانۋارلارى مەن قۇستارى.
♦ اۋستراليا گوندۆانالىق پليتا قۇرامىندا بولعانىن دالەلدەيتىن جاعدايلار
♦ ەندەميك دەگەن نە؟
جاڭا ساباق:
اۋستراليا ماتەريگى مەن كورشىلەس ورنالاسقان تاسمانيا ارالىن ءبىر عانا ەل – اۋستراليا وداعى الىپ جاتىر. قازىرگى كەزدە حالىق سانى 21 ملن. ادامنان اسادى. ەلدەگى قالا حالقىنىڭ ۇلەسى 86% - دان اسادى. مەملەكەتتىڭ بايىرعى حالقى ابوريگەندەر مەتيستەرمەن قوسقاندا حالىقتىڭ 1%- ىن قۇرايدى. ازيادان قونىس اۋدارعان قىتايلار مەن ۇندىلەردىڭ سانى كوپ.
ابوريگەندەر ءبىر - بىرىنەن تىلدىك ايىرماشىلىقتارى ارقىلى بولىنەتىن 200 - دەن استام تايپالاردان قۇرالعان. ابوريگەندار اڭشىلىق كاسىپتى جاقسى مەڭگەرگەن.
ەۋروپادان قونىس اۋدارعان اعىلشىن ۇرپاقتارىنان ماتەريكتىڭ كەلىمسەك حالقى – اۋستراليالىق اعىلشىندار قالىپتاستى.
اۋستراليا وداعى – شارۋاشىلىعى دامىعان ەل. تاۋ - كەن ونەركاسىبى دامىپ، قالىپتاسقان. ماشينا جاساۋ، حيميا جانە تاماق ونەركاسىبى وركەندەگەن. اۋستراليا مەرينوس قويلارىنىڭ سانى جونىنەن دۇنيە جۇزىندە
1 - ءشى ورىندا. ەلدىڭ وڭتۇستىك - شىعىس جانە وڭتۇستىك - باتىستا بيداي ەگىلەدى. ابوريگەندەر ءبىر - بىرىنەن تىلدىك ايىرماشىلىقتارى ارقىلى بولىنەتىن 200 - دەن اسا تايپالاردان قۇرالعان. ولار ەكۆاتورلىق قار ءناسىلدىڭ اۋستراليالىق توبىنا جاتادى. ءوڭى قارا قوشقىل، بۇيرا قارا شاشتى، كەڭ تاناۋلى، قاباقتارى شىعىڭقى بولىپ كەلەدى. ابوريگەندەر اڭشىلىق كاسىپتى جاقسى مەڭگەرگەن. ولاردىڭ ويلاپ تاپقان اڭشىلىق قارۋى بۋمەرانگ دەپ اتالادى. بۋمەرانگتى لاقتىرسا، نىساناعا ءدال تيەدى، ال ەگەر تيمەي قالسا، اڭشىنىڭ قولىنا قايتىپ كەلەدى.
بەكىتۋ. تەست.
1. اۋستراليانىڭ حالىق سانى.
1. 19
2. 20
3. 21
2. حالىقتىڭ قانشا پايىزى قالادا تۇرادى؟
1. 85
2. 86
3. 86
3مال شارۋاشىلىعىنان شارۋاشىلىق ءتۇرى
2. 1. تۇيە
2. قوي
3. كەنگۋرۋ
4. جەرىنىڭ اۋدانى بويىنشا نەشىنشى ورىندا؟
1. 4
2. 5
3. 6
5. اۋستراليا وداعىن قانداي ەل بىرلەستىگىنە مۇشە
1) ۇلىبريتانيا
2) گەرمانيا
3) فرانسيا
قورىتىندى. باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما. اۋستراليا وداعى.
گەورگرافيا ءپانى ءمۇعالىمى: انار داۋموۆا
ساباقتىڭ ماقساتى:
1) بىلىمدىلىك: اۋستراليا وداعى تۋرالى جالپى مالىمەت الۋ جانە ەلدىڭ شارۋاشىلىعىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىمەن تانىسۋ؛
2) دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ پانگە دەگەن تانىمدىق قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، بەرىلگەن تاقىرىپ بويىنشا وقۋشىلاردىڭ جان-جاقتىلىعىن ارتتىرۋ؛
3) تاربيەلىلىك: شاپشاڭدىققا، العىرلىققا، ۇيىمشىلدىققا، بەلسەندىك كورسەتۋگە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: تاريح، ەكونوميكا، ەكولوگيا
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، ءسوزجۇمباق.
ساباقتىڭ بارىسى:
1) ۇيىمداستىرۋ. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
2) ءۇي جۇمىسىن سۇراۋ.
ءى. اۋستراليانىڭ شەتكى مۇيىستەرىن جاز.
باتىستا – ستيپ - پوينت
شىعىستا – بايرون
سولتۇستىكتە – يورك
وڭتۇستىكتە – ساۋت - يست - پوينت
ءىى. ءسوزجۇمباق.
1. مۋررەيدىڭ ءىرى سالاسى. دارلينگ
2. ۇشپايتىن قۇس. كازۋار
3. ەڭ بيىك نۇكتەسى. كوسيۋشكو.
4. اۋستراليانىڭ ەمبلەماسىنداعى قۇس. تۇيەقۇس
5. كەۋىپ قالعان وزەن ارنالارى. كريك
6. جالقاۋ، قالتالى ايۋ. كوالا
7. ۇلتتىق پارك. ۋلۋرۋ
8. تاسمان ارالىنداعى قۇس. كيۆي
9. اۋستراليانىڭ ەندەميك اعاشى. اكاسيا
ءىىى. اۋستراليانىڭ تابيعات زونالارىن اتاپ، جاز.
1) شولەيت جانە تروپيكتىك ءشول زوناسى
2) ساۆاننالار جانە سيرەك ورماندار زوناسى
3) ماڭگى جاسىل ىلعالدى ورماندار زوناسى.
ءىV. بوي سەرگىتۋ.
تومەندە بەرىلگەن نىسانداردى كارتادان كورسەتۋ.
- ۇلكەن توسقاۋىل ءريفى
- كوسيۋشكو تاۋى
- ۆيكتوريا ءشولى
- كارپەنتاريا شىعاناعى
- سيدنەي قالاسى
- مەلبۋرن قالاسى
- ەير كولى
V. مەنى تاپ.
سلايدتا كورسەتىلگەن جانۋاردىڭ اتىن اتاپ، قانداي تابيعات زوناسىندا كەزدەسەتىنىن ايتۋ.
Vءى. گەوديكتانت. كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا ءسوز قويۋ.
● ماتەريكتەگى.................. 75% - ى، ال جانۋارلاردىڭ... % - دايى تەك قانا اۋسترالياعا ءتان.
●......... ارالىندا ىلعالدى ماڭگى جاسىل ورماندار باسىم.
● ورماندا بيىكتىگى 1، 8 مەترگە جەتەتىن، ۇشپايتىن......... قۇسى مەكەندەيدى.
Vءىى. كىم جىلدام؟
ۆ ا ل پ ي ە ك ت - ەۆكاليپت
ن س ا ا ن ۆ ا - ساۆاننا
ە گ ۋ ك ۋ ر ن - كەنگۋرۋ
و س ك و س ك ش يۋ - كوسيۋشكو
ح د ا ە ي ن - ەحيدنا
ا ل ا ك و - كوالا
ن و گ د ي - دينگو
ي ۆ ي ك - كيۆي
م ە ۋ – ەمۋ
Vءىىى. «بۇل نە؟» تومەندە بەرىلگەن سوزدەردىڭ قانداي نىسانا ەكەنىن، نە ماعىنا بىلدىرەتىنىن تاۋىپ ايتۋ.
ەير
مۋررەي
ۇلكەن سۋايرىق جوتاسى
جاڭا گۆينەيا
ۇلكەن توسقاۋىل ءريفى
دينگو
ۆيللي - ۆيللي
كريك
دارلينگ
ەۆكاليپت
كوالا
ناللاربور
كۋپەرس - كريك
سۋككۋلەنت
راۆەنال
سكرەب
ءىح. بايگە.
♦ تروپيكتىك ءشول زوناسىندا كەزدەسەتىن شولدەر ءتۇرى.
♦ وڭتۇستىك جاعالاۋداعى ءشول.
♦ ناللاربور ءشولىن كىم، قاشان اشتى؟
♦ سۋككۋلەنتتى وسىمدىكتەر قانداي وسىمدىكتەر؟
♦ “اۋستراليانىڭ ءولى جۇرەگى” دەگەن نە، ول قانداي تابيعات زوناسىندا؟
♦ اۋستراليا ءشولىنىڭ افريكا شولدەرىنەن ايىرماشىلىعى.
♦ ساۆاننا زوناسىنداعى توپىراق ءتۇرى.
♦ ورماندار ماتەريكتىڭ قانداي بولىگىن الىپ جاتىر؟
♦ تاسمان ارالىنىڭ جانۋارلارى مەن قۇستارى.
♦ اۋستراليا گوندۆانالىق پليتا قۇرامىندا بولعانىن دالەلدەيتىن جاعدايلار
♦ ەندەميك دەگەن نە؟
جاڭا ساباق:
اۋستراليا ماتەريگى مەن كورشىلەس ورنالاسقان تاسمانيا ارالىن ءبىر عانا ەل – اۋستراليا وداعى الىپ جاتىر. قازىرگى كەزدە حالىق سانى 21 ملن. ادامنان اسادى. ەلدەگى قالا حالقىنىڭ ۇلەسى 86% - دان اسادى. مەملەكەتتىڭ بايىرعى حالقى ابوريگەندەر مەتيستەرمەن قوسقاندا حالىقتىڭ 1%- ىن قۇرايدى. ازيادان قونىس اۋدارعان قىتايلار مەن ۇندىلەردىڭ سانى كوپ.
ابوريگەندەر ءبىر - بىرىنەن تىلدىك ايىرماشىلىقتارى ارقىلى بولىنەتىن 200 - دەن استام تايپالاردان قۇرالعان. ابوريگەندار اڭشىلىق كاسىپتى جاقسى مەڭگەرگەن.
ەۋروپادان قونىس اۋدارعان اعىلشىن ۇرپاقتارىنان ماتەريكتىڭ كەلىمسەك حالقى – اۋستراليالىق اعىلشىندار قالىپتاستى.
اۋستراليا وداعى – شارۋاشىلىعى دامىعان ەل. تاۋ - كەن ونەركاسىبى دامىپ، قالىپتاسقان. ماشينا جاساۋ، حيميا جانە تاماق ونەركاسىبى وركەندەگەن. اۋستراليا مەرينوس قويلارىنىڭ سانى جونىنەن دۇنيە جۇزىندە
1 - ءشى ورىندا. ەلدىڭ وڭتۇستىك - شىعىس جانە وڭتۇستىك - باتىستا بيداي ەگىلەدى. ابوريگەندەر ءبىر - بىرىنەن تىلدىك ايىرماشىلىقتارى ارقىلى بولىنەتىن 200 - دەن اسا تايپالاردان قۇرالعان. ولار ەكۆاتورلىق قار ءناسىلدىڭ اۋستراليالىق توبىنا جاتادى. ءوڭى قارا قوشقىل، بۇيرا قارا شاشتى، كەڭ تاناۋلى، قاباقتارى شىعىڭقى بولىپ كەلەدى. ابوريگەندەر اڭشىلىق كاسىپتى جاقسى مەڭگەرگەن. ولاردىڭ ويلاپ تاپقان اڭشىلىق قارۋى بۋمەرانگ دەپ اتالادى. بۋمەرانگتى لاقتىرسا، نىساناعا ءدال تيەدى، ال ەگەر تيمەي قالسا، اڭشىنىڭ قولىنا قايتىپ كەلەدى.
بەكىتۋ. تەست.
1. اۋستراليانىڭ حالىق سانى.
1. 19
2. 20
3. 21
2. حالىقتىڭ قانشا پايىزى قالادا تۇرادى؟
1. 85
2. 86
3. 86
3مال شارۋاشىلىعىنان شارۋاشىلىق ءتۇرى
2. 1. تۇيە
2. قوي
3. كەنگۋرۋ
4. جەرىنىڭ اۋدانى بويىنشا نەشىنشى ورىندا؟
1. 4
2. 5
3. 6
5. اۋستراليا وداعىن قانداي ەل بىرلەستىگىنە مۇشە
1) ۇلىبريتانيا
2) گەرمانيا
3) فرانسيا
قورىتىندى. باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما. اۋستراليا وداعى.
گەورگرافيا ءپانى ءمۇعالىمى: انار داۋموۆا
You Might Also Like
-
قازاق حالقىنىڭ سالت - داستۇرىندەگى ويىن ەلەمەنتتەرىنىڭ بالا تاربيەسىندەگى ءرولى
-
4 (ا)-بولىمتەڭدەۋ جانە تەڭسىزدىك، ورنەك ورتاق تاقىرىپ «عارىشقا ساياحات»ساباق 6.04№131 ساباقتاقىرىبىقوس تەڭسىزدىكتەرماقساتىقوس تەڭسىزدىكتەرمەن تانىسامىز جانە شەشىمدەر جيىنىن تابۋدى ۇيرەنەمىز.بۇگىنگ...
