- 05 ناۋ. 2024 01:12
- 235
احمەت ياساۋي ءومىرى، شىعارماشىلىعى
سىنىبى: 9
قازاق ادەبيەتى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: احمەت ياساۋي ءومىرى، شىعارماشىلىعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا احمەت ءياساۋيدىڭ اقىندىعىن، ولەڭدەرىندەگى ماقسات - مۇراتىن اشىپ ءتۇسىندىرۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، دۇنيەتانىمىن دامىتۋ.
3. ا. ياساۋي ولەڭدەرى ارقىلى وقۋشىلاردى ءبىلىم - عىلىمدى قۇرمەتتەۋگە، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، مانەرلەپ وقۋ؛
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايد
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح
ءى. ۇيىمداستىرۋ وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، ساباققا نازار اۋدارتۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
1. قازاق دالاسى ءابۋناسىر ءال - فارابي ءومىر سۇرگەن تۇستا قانداي مەملەكەت قۇرامىندا بولدى؟
2. وسى ءداۋىر قانداي ەكى بولىككە ءبولىندى؟
ءىىى. ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ
1 تۋعان جىلى 870
2 تۋعان جەرى وتىرار قالاسى
3 ءبىلىم العان جەرى باعدات قالاسى
4 قايتىس بولعان جەرى تۋعان جەرىندە
مەڭگەرگەن ءتىلى: اراب، پارسى، گرەك
عىلىمي ەڭبەكتەرى:
ءىۇ. جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ:
قوجا احمەت ياساۋي – اقىن، ويشىل، ۇستاز، تۇركى جۇرتىنا يماندىلىق نۇرىن شاشقان ءدىني اعارتۋشى سوپىلاردىڭ ءبىرى.
ول قازىرگى شىمكەنت وبلىسىنداعى سايرامدا تۋىپ، قازاق جەرىن ءۇندى، جۇڭگو، ەۋروپامەن بايلانىستىرعان تۇركىستان قالاسىندا تۋدى.
ءياساۋيدىڭ اكەسى – شايحى يبراحيم پوپىلىق جولدى ۇستاعان ءدىندار ادام بولعان. احمەتتىڭ اناسى - قاراشاش پەن اكەسى ءيبراحيمنىڭ مازارى – سايرامدا
ۇستازى – ارىستانباب
شىعارمالارى: «ديۋاني حيكمەت» «ديۋان»- جيناق، «حيكمەت» - اللانىڭ اق جولى دەگەندى بىلدىرەدى. احمەت ءياساۋيدىڭ 90 مىڭ شاكىرتى بولعان، ولار ۇستازىنىڭ ءىلىمىن ورتا ازيا، انادولى – تۇركياعا دەيىن تاراتقان.
ياساۋي 63 جاسقا كەلگەن سوڭ، مۇحاممەد پايعامباردىڭ جاسىنان ارتىق جاس جاساۋدى قاجەتسىنبەي، جەر استىنا قىلۋەتكە ءتۇسىپ وتىروادى. بارلىق ۋاقىتىن شىعارما جازۋعا ارنايدى.
احمەد ياساۋي ءوزىنىڭ «حيكمات» اتتى ولەڭىندە سوفىلىق ءىلىم نەگىزدەرىن باياندايدى، تۇرمىس - تىرشىلىككە تارتىمدى كەڭەستەر بەرەدى، بايلىققا قۇمار بولماۋعا شاقىرادى، ادىلەتتىلىكتى جاقتايدى.
جەتى جاستا ارىستانباب كەلدى ماعان،
حاق مۇستافا اماناتىن بەردى ماعان.
سول ساتىندە - اق كوڭىلىم تاۋىپ بايان،
ءناپسىم ءولىپ، ءتاڭىرى جولىنا ءتۇستىم مەن دە.
قۇرما بەرىپ، مەيىرلەنە نازار سالدى،
سول زاماتتا كەۋدەمدە ءبىر شىراق جاندى.
ەركەلەتە شاقىرىپ قاسىنا الدى،
مەكتەپ بارىپ، بەك قۋانىپ تۇردىم مەن دە.
سوزدىكپەن جۇمىس: ءناپسى - ءىشىپ - جەۋ، پەندەلىك قاجەتتەرى
حاق مۇستافا اماناتى - مۇحاممەد پايعامباردىڭ امانات قىلىپ بەرگەن قۇرماسىن ايتادى.
ماقشار كۇنى - و دۇنيەدەگى سۇراق كۇنى
ءتاۋبا - شۇكىرشىلىك قىلۋ
ىسىرات كوپىرى - و دۇنيەدەگى قىل كوپىر
ءۇ. حيكمەتتەرىن تالداۋ
1. حيكمەتتەرىن تالداي وتىرىپ، مازمۇنداپ، بولىكتەرگە ءبولۋ.
1. ءومىر ءۇشىن كۇرەس.
2. ادامدىق ىزگىلىك جولىندا
3. زامانا زارى.
4. اللانى مويىنداۋ
5. ءومىر مەن ءولىم.
6. دوستارعا وسيەت
اۋدارمانى جاساعان - ءابدىراش ءجامىشوۆ
ءۇى. احمەت ءياساۋيدىڭ ولەڭدەرىنەن اقىل ناقىل سوزدەردى تەرىپ جاز.
سوزدىكپەن جۇمىس:
1. ءناپسى - ءىشىپ - جەۋ، پەندەلىك قاجەتتىلىك
2. ماقشار كۇنى - و دۇنيەدەگى سۇراق كۇنى
3. ءتاۋبا – شۇكىرشىلىك قىلۋ
4. ءتورت اياقتى اعاش ات - تابىت
5. ىسىرات كوپىرى - و دۇنيەدەگى قىل كوپىر
6. ءفاني شاحارى - و دۇنيە
بەكىتۋ سۇراقتارى:
1. احمەت ءياساۋيدىڭ ومىرلىك ماقسات - مۇراتى قانداي؟
2. احمەت ياساۋي نەنى جىرلادى؟
3. احمەت ءياساۋيدىڭ يماندىلىق تۋرالى ويلارى قازىرگى زامانعى تاربيەگە ساي كەلە مە؟
باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما:
1. احمەت ءياساۋيدىڭ حيكمەتتەرىن جاتتاۋ؛
2. اباي ولەڭدەرىمەن سالىستىرۋ
قازاق ادەبيەتى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: احمەت ياساۋي ءومىرى، شىعارماشىلىعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا احمەت ءياساۋيدىڭ اقىندىعىن، ولەڭدەرىندەگى ماقسات - مۇراتىن اشىپ ءتۇسىندىرۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، دۇنيەتانىمىن دامىتۋ.
3. ا. ياساۋي ولەڭدەرى ارقىلى وقۋشىلاردى ءبىلىم - عىلىمدى قۇرمەتتەۋگە، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، مانەرلەپ وقۋ؛
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايد
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح
ءى. ۇيىمداستىرۋ وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، ساباققا نازار اۋدارتۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
1. قازاق دالاسى ءابۋناسىر ءال - فارابي ءومىر سۇرگەن تۇستا قانداي مەملەكەت قۇرامىندا بولدى؟
2. وسى ءداۋىر قانداي ەكى بولىككە ءبولىندى؟
ءىىى. ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ
1 تۋعان جىلى 870
2 تۋعان جەرى وتىرار قالاسى
3 ءبىلىم العان جەرى باعدات قالاسى
4 قايتىس بولعان جەرى تۋعان جەرىندە
مەڭگەرگەن ءتىلى: اراب، پارسى، گرەك
عىلىمي ەڭبەكتەرى:
ءىۇ. جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ:
قوجا احمەت ياساۋي – اقىن، ويشىل، ۇستاز، تۇركى جۇرتىنا يماندىلىق نۇرىن شاشقان ءدىني اعارتۋشى سوپىلاردىڭ ءبىرى.
ول قازىرگى شىمكەنت وبلىسىنداعى سايرامدا تۋىپ، قازاق جەرىن ءۇندى، جۇڭگو، ەۋروپامەن بايلانىستىرعان تۇركىستان قالاسىندا تۋدى.
ءياساۋيدىڭ اكەسى – شايحى يبراحيم پوپىلىق جولدى ۇستاعان ءدىندار ادام بولعان. احمەتتىڭ اناسى - قاراشاش پەن اكەسى ءيبراحيمنىڭ مازارى – سايرامدا
ۇستازى – ارىستانباب
شىعارمالارى: «ديۋاني حيكمەت» «ديۋان»- جيناق، «حيكمەت» - اللانىڭ اق جولى دەگەندى بىلدىرەدى. احمەت ءياساۋيدىڭ 90 مىڭ شاكىرتى بولعان، ولار ۇستازىنىڭ ءىلىمىن ورتا ازيا، انادولى – تۇركياعا دەيىن تاراتقان.
ياساۋي 63 جاسقا كەلگەن سوڭ، مۇحاممەد پايعامباردىڭ جاسىنان ارتىق جاس جاساۋدى قاجەتسىنبەي، جەر استىنا قىلۋەتكە ءتۇسىپ وتىروادى. بارلىق ۋاقىتىن شىعارما جازۋعا ارنايدى.
احمەد ياساۋي ءوزىنىڭ «حيكمات» اتتى ولەڭىندە سوفىلىق ءىلىم نەگىزدەرىن باياندايدى، تۇرمىس - تىرشىلىككە تارتىمدى كەڭەستەر بەرەدى، بايلىققا قۇمار بولماۋعا شاقىرادى، ادىلەتتىلىكتى جاقتايدى.
جەتى جاستا ارىستانباب كەلدى ماعان،
حاق مۇستافا اماناتىن بەردى ماعان.
سول ساتىندە - اق كوڭىلىم تاۋىپ بايان،
ءناپسىم ءولىپ، ءتاڭىرى جولىنا ءتۇستىم مەن دە.
قۇرما بەرىپ، مەيىرلەنە نازار سالدى،
سول زاماتتا كەۋدەمدە ءبىر شىراق جاندى.
ەركەلەتە شاقىرىپ قاسىنا الدى،
مەكتەپ بارىپ، بەك قۋانىپ تۇردىم مەن دە.
سوزدىكپەن جۇمىس: ءناپسى - ءىشىپ - جەۋ، پەندەلىك قاجەتتەرى
حاق مۇستافا اماناتى - مۇحاممەد پايعامباردىڭ امانات قىلىپ بەرگەن قۇرماسىن ايتادى.
ماقشار كۇنى - و دۇنيەدەگى سۇراق كۇنى
ءتاۋبا - شۇكىرشىلىك قىلۋ
ىسىرات كوپىرى - و دۇنيەدەگى قىل كوپىر
ءۇ. حيكمەتتەرىن تالداۋ
1. حيكمەتتەرىن تالداي وتىرىپ، مازمۇنداپ، بولىكتەرگە ءبولۋ.
1. ءومىر ءۇشىن كۇرەس.
2. ادامدىق ىزگىلىك جولىندا
3. زامانا زارى.
4. اللانى مويىنداۋ
5. ءومىر مەن ءولىم.
6. دوستارعا وسيەت
اۋدارمانى جاساعان - ءابدىراش ءجامىشوۆ
ءۇى. احمەت ءياساۋيدىڭ ولەڭدەرىنەن اقىل ناقىل سوزدەردى تەرىپ جاز.
سوزدىكپەن جۇمىس:
1. ءناپسى - ءىشىپ - جەۋ، پەندەلىك قاجەتتىلىك
2. ماقشار كۇنى - و دۇنيەدەگى سۇراق كۇنى
3. ءتاۋبا – شۇكىرشىلىك قىلۋ
4. ءتورت اياقتى اعاش ات - تابىت
5. ىسىرات كوپىرى - و دۇنيەدەگى قىل كوپىر
6. ءفاني شاحارى - و دۇنيە
بەكىتۋ سۇراقتارى:
1. احمەت ءياساۋيدىڭ ومىرلىك ماقسات - مۇراتى قانداي؟
2. احمەت ياساۋي نەنى جىرلادى؟
3. احمەت ءياساۋيدىڭ يماندىلىق تۋرالى ويلارى قازىرگى زامانعى تاربيەگە ساي كەلە مە؟
باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما:
1. احمەت ءياساۋيدىڭ حيكمەتتەرىن جاتتاۋ؛
2. اباي ولەڭدەرىمەن سالىستىرۋ