ايتەكە ءبيدىڭ قازاسى
بۇكىل كىشى ءجۇز جاڭا قونىسقا قازىرگى قازالى وڭىرىنە كو ءشىپ كەلىپ ورنالاسا باستاعاندا ايتەكە بي وزىنە قاراستى اعايىن-تۋىس، تۋمالارىمەن بۇقارانىڭ ماڭىن قىستاپ قالادى. ول جەردە قالۋىنىڭ ءمانىسى: ءبىر شەتى قوڭىرات ەلى، ەكىنشى شەتى ۇرگەنىش-حيۋا ەلى ارالىعىندا ىدىراپ كوشە الماي قالىپ قويعان كىشى ءجۇزدىڭ حالقىن ءبىر جەرگە جيناپ، كەلەسى جازدا وسى جەرگە الىپ كەلىپ باسىن قوسۋ ەدى. وسى ماقساتىمەن ايتەكە قىستى سول ءوزىنىڭ وتىرعان جەرىندە وتكىزەدى.
جاز شىعا بىتىراڭقى وتىرعان ءالىم، شومەن اۋىلدارىن ءبىر جەرگە جيناپ شوعىرلاندىرا باستايدى. كوكتەمنىڭ اياعىنا دەيىن بۇل جۇمىستى ءبىتىرىپ، كوشىرۋدى باستاۋعا ساناۋلى كۇندەر عانا قالادى. «ەرتەڭ ءبىر كۇن كوشەمىز» دەپ وتىرعاندا قاراقالپاق جەرىنە بارىپ، اق جۇگەرى الىپ كەلگەن ءوزىنىڭ ءبىر جاقىن ءىنىسى:
— مىناۋ بازارلىعىم، اعا، — دەپ ۇلكەن بەكىرەنى ايتەكەنىڭ ۇيىنە اكەلىپ تاستايدى. بۇزىلماسىن دەپ ازداپ قانا تۇز سەپكەن بەكىرە بابىندا ەكەن. جەڭسىك اسقا كىم-كىمنىڭ دە قۇمار بولاتىنى انىق. بەكىرەگە قۇمارتقان بايبىشە بەكىرەنى كەسپەلەپ اسادى. ۇيلەس وتىرعان كورشىلەرىنىڭ ۇلكەندى-كىشى ءلى ادامدارىمەن بىرگە بەكىرەنىڭ ەتىن ايتەكە دە جەيدى. ءدامدى استى وتىرعاندارمەن تالاسا جەگەن ايتەكەنىڭ تاماعىنا كەنەت بەكىرەنىڭ ارقاسىنداعى جيەگى ەگەۋ ءتارىزدى تۇرپىلەنگەن ءۇش قىرلى تاسى قادالا قالادى. ارى-بەرى جۇتقىنشاعىن توعىعانمەن، قىلقان شىقپايدى.
ارادا ءبىر جەتى ۋاقىت وتەدى. ايتەكەنىڭ تاماعىنان قىلقان كەتپەي، اۋرۋى مەڭدەي بەرەدى. كۇن وتكەن سايىن ناۋقاستىڭ احۋالى كەمي تۇسەدى. ءۇشىنشى جەتىگە قاراعاندا ايتەكە ءسوز دەن قالادى. سىبىرلاعان ءسوزىن تەك باسىندا وتىرعان بايبىشە ءسى عانا ەسىتەدى. ول دا انىق ەمەس، كۇمىلجى. ابدەن تالىقسى عان ايتەكە باسىندا وتىرعان بايبىشەسىنە «مەنى، مە-نى ءمىڭتو. بە..دەگى سەيىت..باتتال.. ءاۋ..ليە مەن ءزاڭ..گى اتا اۋليە.. گە اپا..رىپ قويىڭ.. دار. مەن ءبىت..ءتىم»، — دەيدى دەمى ءبولىنىپ.
سول كۇنى كەشكى ىڭىردە ايتەكە سابىرلى قالپىمەن جاتىپ جان كەشەدى.
حالىق ءۇش ءجۇزدىڭ ءۇش ءبيىنىڭ ءبىرى، كىشى ءجۇزدىڭ كەمەڭگەر داناسى، اداستىرماس تەمىرقازىق جۇلدىزى، اياۋلى ايتەكەسىنەن ايرىلعان سوڭ جاقىن جەردە وتىرعان اۋىل-اۋىلعا ات شاپتىرىپ، حابار بەرىلەدى. ەكى كۇن ءوتىپ، ءۇشىنشى كۇنى ايتەكەنىڭ مۇددەسىن ارباعا سالىپ، مىڭتوبەگە قاراي الىپ جۇرەدى. سونىمەن كىشى ءجۇزدىڭ دارا ءبيى، اسقار تاۋداي بيىك شىڭى، دانا باسشىسى بايدىبەكتىڭ ۇلى ايتەكە ەلۋ جەتى جاسىندا بۇقارا ايماعىندا دۇنيەدەن قايتىپتى.
بۇكىل كىشى ءجۇز ءولىمىن ەستىگەندە ازا تۇتىپ، نەبىر شىرىن ءتىلدى شىرايلى سوزبەن ەسكە ءتۇسىرىپ جوقتايدى. قارالى تۋ كوتەرەدى. ءار جەردە مال سويىلىپ، اياۋلى ازاماتىنىڭ رۋحىنا ارناپ قوناقاسى بەرىلەدى. وزدەرى ارداقتاعان ءادىل ءبيىنىڭ قارالى ازاسىنا قاتىسا الماعاندارىنا قاتتى قايعىرىپ، وكىنەدى. ءبىر جەتى جول ءجۇرىپ، ايتەكەنىڭ مۇردەسىن سول كەزدە مىڭتوبە دەپ اتالعان جەردەگى زاڭگى اتا مەشىتىنىڭ ىرگەسىنە اكەلىپ جەرلەيدى.
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
ايتەكەنىڭ جەكپە-جەكتەگى جەڭىسى
You Might Also Like
-
وسى كەزدە سىرتتان بابا باتىرلاردىڭ داۋسى ەستىلەدى. قىلىش قىلىشقا ءتيىپ شاق-شۇق ەتەدى. بولات نايزانىڭ ۇشى قالقانعا ءتيىپ بارىپ تايقيدى. بابا باتىرلار ازاتتىق ءۇشىن جان الىسىپ،جان بەرىسىپ جاتادى. جوق! ب...
-
ابىلاي دا ەسكەلدىنى ەس تۇتقان. بىردە قالماق باسقىنشىلارى جاۋىنگەرلەرىنىڭ جويقىندىعىن، ءدۇبىرلى ەكەندىگىن سەزگەن ابىلاي ساربازدارىنا:
