بالا تاربيەسىندەگى اكەنىڭ ءرولى
تاقىرىبى: بالا تاربيەسىندەگى اكەنىڭ ءرولى
ماقساتى: وتباسىنداعى اكە مەن ەر ازاماتتىڭ ءرولىڭ ءمانىن ۇعىندىرۋ، ءاربىر تۇلعانى تاربيەلەۋ تۋرالى وي - پىكىرلەرمەن ءبولىسۋ.
ءتۇرى: دوڭگەلەك ۇستەل
ءادىسى: وي قوزعاۋ، پىكىرتالاس
ساباقتىڭ بارىسى:
I. كىرىسپە ءبولىم
II. «اكە – شاڭىراقتىڭ نەگىزگى تىرەگى»
III. (اكە تۋرالى ءسوز، اكەنىڭ ءرولى قانداي؟)
IV. كورىنىس كورسەتۋ.
V. اشىق پىكىر تىڭداۋ.
VI. سەرگىتۋ ءساتى.
VII. سيتۋاسيالىق جاعداياتتاردى شەشۋ.
VIII. قىزىقتى سۇراقتار.
IX. قورىتىندى.
I. كىرىسپە ءبولىم
پسيحولوگ: «انا – سايا بولار باعىڭ بولسا،
اكە - اسقار تاۋىڭ» دەيدى قازاقتا.
ءبىر كۇن بار، جىلاتار كۇن، جۇباتار كۇن.
ءبىر كۇن بار، مۇڭايتار كۇن، قۋانتار كۇن.
مەيلى ول شاڭىراق ءساتتى بولسىن، ءساتسىز بولسىن،
«اكە» دەگەن سەزىمدى ۇمىتار كىم، - دەي وتىرىپ،
سىزدەرگە ارنالعان: «بالا تاربيەسىندەگى اكەنىڭ ءرولى» اتتى دوڭگەلەك ۇستەلىمىزدى اشىق دەپ جاريالاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
«جاقسىدان جامان تۋادى، ءبىر اياق اسقا العىسىز.
جاماننان جاقسى تۋادى، ادام ايتسا نانعىسىز» دەيدى حالقىمىز، بۇگىنگى دوڭگەلەك ۇستەلىمىزدە اكە تۋرالى وي قوزعالادى. ءار شاڭىراقتا اكەنىڭ ورنى ەرەكشە. اكە – وتباسىنىڭ اسىراۋشىسى، وتباسى مۇشەلەرىنىڭ تىرەگى، قامقورشىسى. اكەنىڭ مىنەز – قۇلقى، وزگەلەرمەن قارىم – قاتىناسى، ونەرى مەن ءبىلىمى – بالانىڭ كوز الدىنداعى ۇلگى، ونەگە الاتىن، وعان قاراپ وسەتىن نىساناسى. وتباسىنىڭ پەيىل – بەرەكە، ىنتىماعى ءۇشىن وتاعاسىنىڭ ءادىل، ۇستامدى بولۋى وراسان ماڭىزعا يە. ونىڭ تاربيەلىك ءرولى دە زور. «اكە – اسقار تاۋ»، «اكە – بالاعا سىنشى» دەيدى حالقىمىز.
ەر بالا اكەسىمەن سىرلاس، جولداس، دوس. ول ءارقاشان ءبىر ارەكەت جاساۋ ءۇشىن اۋەلى اكەسىمەن سىرلاسادى. ەر بالانىڭ ءوسىپ، جەتىلىپ، ءوز الدىنا جەكە تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋىنا، قوعامداعى ءوز ورنىن دۇرىس تابۋىنا اكەنىڭ اتقارار ەڭبەگى ەرەكشە. قازاق حالقىندا «ءبىر بالا بار – اتادان وتە تۋادى، ءبىر بالا بار – كەرى كەتە تۋادى» دەگەن تۇجىرىمعا، بالانىڭ قانداي بولماعىنا نەگىز قالايتىن دا اكەنىڭ ءوزى.
II. كورىنىس كورسەتۋ.
1. كورىنىس.
ەرتەدە ءبىر ۇلكەن قارت قاتتى سىرقاتتانىپ جاتسا، جالعىز ۇلى كەلىپ:
- اكە، مەن سەنى ايشىلىق جەردە اتى شىققان تاۋىپكە اپارىپ ەمدەتەمىن، - دەپتى. ءسويتىپ اكەسىن ارقاسىنا سالىپ، جولعا شىعىپتى. ولار ۇزاق ءجۇرىپتى، قاس قارايعان كەزدە الدان قاراۋىتقان سۇلبانى كورسەتىپ، اكەسى:
- «بالام اناۋ نە؟ – دەپ سۇراپتى.
- «ول – تۇيە» - دەپ جاۋاپ بەرىپتى. سالدەن كەيىن اكەسى الگى جاۋابىن قايتالاپتى. اكە وسى ساۋالىن ءۇشىنشى رەت قايتالاپ سۇراعاندا بالاسى:
- «ول – تۇيە، تۇيە» ءوزىم شارشاپ كەلە جاتقاندا، نەگە سۇراي بەرەسىڭ؟ - دەپ رەنجىپتى.
سوندا اكەسى:
- «بالام، كىشكەنە كەزىڭدە مەن اۋىر تىرلىكتەن شارشاپ كەلىپ وتىرسام دا، سەنىڭ «اناۋ نە، مىناۋ نە؟» دەپ كۇنىنە ءجۇز رەت سۇرايتىن سۇراعىڭا بەتى قايتپاسىن، جىگەرى جاسىماسىن دەپ ۇنەمى جاۋاپ بەرەتىنمىن. بۇل اۋرۋدان ەمدەلەيىن دەگەن ويىم جوق ەدى، تەك بەتىڭدى قايتارمايىن دەپ كونگەنمىن، ەندى سەنەن ءسوز ەستىگەنشە، ۇيىمە بارىپ، اجالعا مويىن ۇسىنعانىم ارتىق، مەنى جەرگە ءتۇسىر» دەپتى.
(كورىنىستەن قانداي وي تۇيگەندەرى سۇرالادى؟)
1. اكە بالاسىنا نەگە رەنجىدى؟
2. بالانىڭ ورنىندا ءسىز بولساڭىز اكەڭە قالاي جاۋاپ بەرەر ەدىڭىز؟
پسيحولوگ: وتباسىنىڭ ۇيىتقىسى، بەرەكەسى، مەيىر – شاپاعات كوزى – اكە. اكەنىڭ بۇل ءرولى بالا – شاعانىڭ اكەگە، اناعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمەن، قامقورلىعىمەن، انا جانىن قاس - قاباعىنان، جانارىنان تانىعىشتىقپەن نىعايا بيىكتەي بەرەدى. ارينە، ەر ازامات ءوزىنىڭ اكەلىك بورىشىن ۇمىتپاعاندا، اسىرەسە ايەلىمەن قاباعى جاراسىپ، تاتۋ، سۇيىسپەنشىلىكتە تۇرعاندا، وعان دەگەن كوزقاراسىندا حالقىمىزدىڭ ىزگى ءداستۇرىن، ونەگەلى ومىرشەڭ سالتىن، ءدىني جول – جوسىعىمىزدى ەسكەرگەندە عانا ونىڭ ءقادىر - قاسيەتى، بۇكىل وتباسىن، اۋىلدى اعايىن - تۋىستى توپتاستىرۋشىلىق مارتەبەسى ارتا تۇسپەك. كەلەسى كورىنىستى تاماشالايىق.
2. كورىنىس.
اكەسى جۇمىستان كەلە سالا «جۇمىس دەگەنىڭ قۇرىپ كەتسىن! جاتىپ الىپ دەمالعانعا جەتەتىن نە بار ەكەن، شىبىن جاننىڭ راحاتىن ىزدەۋ كەرەك، جۇمىستى تەك اقىماقتار عانا ىستەسىن» دەپ وزىنەن - ءوزى ىزالانادى. وسىنى ەستىگەن 5 - سىنىپتا وقيتىن بالاسى دا «ساباق كۇننەن - كۇنگە قيىنداپ بارادى، باستى اۋىرتىپ كەرەگى نە، ءبارىبىر تۇسىنبەيمىن» دەگەن ءسوزدى ءجيى ايتىپ، وقۋعا سالقىن قاراي باستايدى.
1. اكەدەن قانداي تاربيە كۇتۋگە بولادى؟
بۇل وتباسىنداعى بالانىڭ تاربيەسى قانداي بولماق؟
وتباسى - ادام بالاسىنىڭ التىن دىڭگەگى. ويتكەنى ادام ەڭ العاش شىر ەتىپ دۇنيەگە كەلگەن ساتىنەن باستاپ، وسىندا ەر جەتىپ، وتباسىنىڭ تاربيەسىن الادى. سوندىقتان دا وتباسى - ادامزاتتىڭ اسا قاجەتتى، ءارى قاسيەتتى التىن مەكتەبى. وتباسىنىڭ ادامزات ۇرپاعىنا دەگەن ىقپالى مەن اسەر كۇشىن ومىردەگى باسقا ەش نارسەنىڭ كۇشىمەن سالىستىرۋعا بولمايتىنداي. ويتكەنى اتا - انانىڭ بالاعا دەگەن تاربيەسىنىڭ ورنىن ەش نارسە تولتىرا الار ەمەس. «ەل بولام دەسەڭ، بەسىگىڭدى تۇزە»،- دەگەن ناقىل ءسوز وتباسى تاربيەسىنىڭ ماڭىزىن ايقىنداتىپ تۇر ەمەس پە؟
كەلەسى كورىنىستى تاماشالايىق.
3. كورىنىس.
ءبىر ۇيدە ءتورت ادام. اتا، بالا، كەلىن، نەمەرە. كارى كىسى تارەلكەنى سىندىرىپ الادى دەپ، كەلىنى اتاسىنا تاماقتى تەمىر تاباقپەن بەرەدى. ءبىر كۇنى شالدىڭ نەمەرەسى اعاش جونىپتى. اكە – شەشەسى:
- بالام، نە ىستەپ وتىرسىڭ؟ – دەپ سۇرايدى.
- ەرتەڭ سەندەر قارتايىپ، اتام سياقتى بولعاندا تاماق ىشەتىن اعاش استاۋ جاساپ وتىرمىن،- دەپتى بالاسى.
«اكەسىن سىيلاماعاندى، بالاسى سىيلامايدى،- دەگەن بار ەمەس پە؟ اتا - اناعا قاتىگەزدىك جاساعان ادام دۇنيەدەگى ەڭ كۇناسى كوپ، ادامدىق اردان بەزگەن جان بولىپ سانالادى. قازاق حالقىندا ونداي پەندەلەر قاتاڭ جازاعا، قاتتى قارعىسقا ۇشىراعان. وتىرعان اكەلەر، ەر ازاماتتار ءوز مىندەتىن قالاي ورىنداپ ءجۇر ەكەن؟ بىرنەشە ساۋالناما قويىپ، جاۋاپ قايتارادى، تاربيە تۋرالى ويلارىن ورتاعا سالادى.
III. اشىق پىكىر تىڭداۋ.
IV. سەرگىتۋ ءساتى.
قيمىل قوزعالىس ارقىلى جاۋاپ بەرۋ.
- «ءيا» دەسەڭىزدەر - قولدارىڭىزدى شاپالاقتاڭىز؛
- «جوق» دەسەڭىزدەر – اياقتارىڭىزدى تارسىلداتىڭىزدار؛
1) گازەت بەتىندەگى ماقالالاردان، تەلەديدارداعى باعدارلامادان تاربيەگە بايلانىستى سۇراقتاردى تىڭداپ، قاراپ جۇرەسىز بە؟
2) بالاعا تاربيە بەرۋ كەزىندە ۇيدە اتا - انا بىردەي ىقپال جاساي ما؟
3) بالا تاربيەلەۋ جاۋاپكەرشىلىگى كىمدە دەپ ويلايسىز؟
- ەگەر «اكە» دەسەڭىزدەر، قولدى الدىمىزعا سوزامىز.
- ەگەر «شەشە» دەسەڭىزدەر، جىميىڭىز.
- ەگەر «ەكەۋى» دەسەڭىزدەر، قولدارىڭىزدى شاپالاقتاڭىز.
V. سيتۋاسيالىق جاعداياتتاردى شەشۋ.
پسيحولوگ: «ومىرگە ۇرپاق كەلتىرىپ، ونى اسىراۋ ارقىلى اكە ءوز مىندەتىنىڭ ۇشتەن ءبىرىن عانا ءۇش مىندەتتى ورىنداۋعا قابىلەتتى بولا تۇرا كىمدە - كىم ونى ورىنداماسا ايىپتى» دەگەن ەكەن پەداگوگ جان جاك رۋسسو. ەندەشە بۇگىنگى ءبىزدىڭ دوڭگەلەك ۇستەلىمىزدە وتىرعان اكەلەر، ەر ازاماتتار ءوز مىندەتىن قالاي ورىنداپ ءجۇر ەكەن؟ سىزدەرگە ساۋال.
1. «بالانىڭ بالالىعىن تىيدىم دەگەنشە، ەر جەتكەندەگى دانالىعىن تىيدىم دەڭىز» دەپتى ءبىر كەمەڭگەر. بۇعان پىكىرىڭىز قانداي؟
2. 2. اۋىلداعى بالالاردىڭ ەڭ ەرەسەگى ءسىزدىڭ ۇلىڭىز. ۇلكەندەردىڭ بىرنەشە رەت ەسكەرتكەنىن قاراماستان ولار ءۇي ماڭىندا دوپ ويناۋدى دوعارمادى. بالاڭىزدىڭ قاتتى تەپكەن دوبى اقىرى كورشىڭىزدىڭ تەرەزەسىن سىندىردى. ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز؟
3. 3. «ايەلىڭە بالاڭ جوق جەردە اقىل ايت، بالاڭا ادام جوق جەردە اقىل ايت» دەيدى. ءسىز اقىلدى قالاي ايتاسىز؟
ماقساتى: وتباسىنداعى اكە مەن ەر ازاماتتىڭ ءرولىڭ ءمانىن ۇعىندىرۋ، ءاربىر تۇلعانى تاربيەلەۋ تۋرالى وي - پىكىرلەرمەن ءبولىسۋ.
ءتۇرى: دوڭگەلەك ۇستەل
ءادىسى: وي قوزعاۋ، پىكىرتالاس
ساباقتىڭ بارىسى:
I. كىرىسپە ءبولىم
II. «اكە – شاڭىراقتىڭ نەگىزگى تىرەگى»
III. (اكە تۋرالى ءسوز، اكەنىڭ ءرولى قانداي؟)
IV. كورىنىس كورسەتۋ.
V. اشىق پىكىر تىڭداۋ.
VI. سەرگىتۋ ءساتى.
VII. سيتۋاسيالىق جاعداياتتاردى شەشۋ.
VIII. قىزىقتى سۇراقتار.
IX. قورىتىندى.
I. كىرىسپە ءبولىم
پسيحولوگ: «انا – سايا بولار باعىڭ بولسا،
اكە - اسقار تاۋىڭ» دەيدى قازاقتا.
ءبىر كۇن بار، جىلاتار كۇن، جۇباتار كۇن.
ءبىر كۇن بار، مۇڭايتار كۇن، قۋانتار كۇن.
مەيلى ول شاڭىراق ءساتتى بولسىن، ءساتسىز بولسىن،
«اكە» دەگەن سەزىمدى ۇمىتار كىم، - دەي وتىرىپ،
سىزدەرگە ارنالعان: «بالا تاربيەسىندەگى اكەنىڭ ءرولى» اتتى دوڭگەلەك ۇستەلىمىزدى اشىق دەپ جاريالاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
«جاقسىدان جامان تۋادى، ءبىر اياق اسقا العىسىز.
جاماننان جاقسى تۋادى، ادام ايتسا نانعىسىز» دەيدى حالقىمىز، بۇگىنگى دوڭگەلەك ۇستەلىمىزدە اكە تۋرالى وي قوزعالادى. ءار شاڭىراقتا اكەنىڭ ورنى ەرەكشە. اكە – وتباسىنىڭ اسىراۋشىسى، وتباسى مۇشەلەرىنىڭ تىرەگى، قامقورشىسى. اكەنىڭ مىنەز – قۇلقى، وزگەلەرمەن قارىم – قاتىناسى، ونەرى مەن ءبىلىمى – بالانىڭ كوز الدىنداعى ۇلگى، ونەگە الاتىن، وعان قاراپ وسەتىن نىساناسى. وتباسىنىڭ پەيىل – بەرەكە، ىنتىماعى ءۇشىن وتاعاسىنىڭ ءادىل، ۇستامدى بولۋى وراسان ماڭىزعا يە. ونىڭ تاربيەلىك ءرولى دە زور. «اكە – اسقار تاۋ»، «اكە – بالاعا سىنشى» دەيدى حالقىمىز.
ەر بالا اكەسىمەن سىرلاس، جولداس، دوس. ول ءارقاشان ءبىر ارەكەت جاساۋ ءۇشىن اۋەلى اكەسىمەن سىرلاسادى. ەر بالانىڭ ءوسىپ، جەتىلىپ، ءوز الدىنا جەكە تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋىنا، قوعامداعى ءوز ورنىن دۇرىس تابۋىنا اكەنىڭ اتقارار ەڭبەگى ەرەكشە. قازاق حالقىندا «ءبىر بالا بار – اتادان وتە تۋادى، ءبىر بالا بار – كەرى كەتە تۋادى» دەگەن تۇجىرىمعا، بالانىڭ قانداي بولماعىنا نەگىز قالايتىن دا اكەنىڭ ءوزى.
II. كورىنىس كورسەتۋ.
1. كورىنىس.
ەرتەدە ءبىر ۇلكەن قارت قاتتى سىرقاتتانىپ جاتسا، جالعىز ۇلى كەلىپ:
- اكە، مەن سەنى ايشىلىق جەردە اتى شىققان تاۋىپكە اپارىپ ەمدەتەمىن، - دەپتى. ءسويتىپ اكەسىن ارقاسىنا سالىپ، جولعا شىعىپتى. ولار ۇزاق ءجۇرىپتى، قاس قارايعان كەزدە الدان قاراۋىتقان سۇلبانى كورسەتىپ، اكەسى:
- «بالام اناۋ نە؟ – دەپ سۇراپتى.
- «ول – تۇيە» - دەپ جاۋاپ بەرىپتى. سالدەن كەيىن اكەسى الگى جاۋابىن قايتالاپتى. اكە وسى ساۋالىن ءۇشىنشى رەت قايتالاپ سۇراعاندا بالاسى:
- «ول – تۇيە، تۇيە» ءوزىم شارشاپ كەلە جاتقاندا، نەگە سۇراي بەرەسىڭ؟ - دەپ رەنجىپتى.
سوندا اكەسى:
- «بالام، كىشكەنە كەزىڭدە مەن اۋىر تىرلىكتەن شارشاپ كەلىپ وتىرسام دا، سەنىڭ «اناۋ نە، مىناۋ نە؟» دەپ كۇنىنە ءجۇز رەت سۇرايتىن سۇراعىڭا بەتى قايتپاسىن، جىگەرى جاسىماسىن دەپ ۇنەمى جاۋاپ بەرەتىنمىن. بۇل اۋرۋدان ەمدەلەيىن دەگەن ويىم جوق ەدى، تەك بەتىڭدى قايتارمايىن دەپ كونگەنمىن، ەندى سەنەن ءسوز ەستىگەنشە، ۇيىمە بارىپ، اجالعا مويىن ۇسىنعانىم ارتىق، مەنى جەرگە ءتۇسىر» دەپتى.
(كورىنىستەن قانداي وي تۇيگەندەرى سۇرالادى؟)
1. اكە بالاسىنا نەگە رەنجىدى؟
2. بالانىڭ ورنىندا ءسىز بولساڭىز اكەڭە قالاي جاۋاپ بەرەر ەدىڭىز؟
پسيحولوگ: وتباسىنىڭ ۇيىتقىسى، بەرەكەسى، مەيىر – شاپاعات كوزى – اكە. اكەنىڭ بۇل ءرولى بالا – شاعانىڭ اكەگە، اناعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمەن، قامقورلىعىمەن، انا جانىن قاس - قاباعىنان، جانارىنان تانىعىشتىقپەن نىعايا بيىكتەي بەرەدى. ارينە، ەر ازامات ءوزىنىڭ اكەلىك بورىشىن ۇمىتپاعاندا، اسىرەسە ايەلىمەن قاباعى جاراسىپ، تاتۋ، سۇيىسپەنشىلىكتە تۇرعاندا، وعان دەگەن كوزقاراسىندا حالقىمىزدىڭ ىزگى ءداستۇرىن، ونەگەلى ومىرشەڭ سالتىن، ءدىني جول – جوسىعىمىزدى ەسكەرگەندە عانا ونىڭ ءقادىر - قاسيەتى، بۇكىل وتباسىن، اۋىلدى اعايىن - تۋىستى توپتاستىرۋشىلىق مارتەبەسى ارتا تۇسپەك. كەلەسى كورىنىستى تاماشالايىق.
2. كورىنىس.
اكەسى جۇمىستان كەلە سالا «جۇمىس دەگەنىڭ قۇرىپ كەتسىن! جاتىپ الىپ دەمالعانعا جەتەتىن نە بار ەكەن، شىبىن جاننىڭ راحاتىن ىزدەۋ كەرەك، جۇمىستى تەك اقىماقتار عانا ىستەسىن» دەپ وزىنەن - ءوزى ىزالانادى. وسىنى ەستىگەن 5 - سىنىپتا وقيتىن بالاسى دا «ساباق كۇننەن - كۇنگە قيىنداپ بارادى، باستى اۋىرتىپ كەرەگى نە، ءبارىبىر تۇسىنبەيمىن» دەگەن ءسوزدى ءجيى ايتىپ، وقۋعا سالقىن قاراي باستايدى.
1. اكەدەن قانداي تاربيە كۇتۋگە بولادى؟
بۇل وتباسىنداعى بالانىڭ تاربيەسى قانداي بولماق؟
وتباسى - ادام بالاسىنىڭ التىن دىڭگەگى. ويتكەنى ادام ەڭ العاش شىر ەتىپ دۇنيەگە كەلگەن ساتىنەن باستاپ، وسىندا ەر جەتىپ، وتباسىنىڭ تاربيەسىن الادى. سوندىقتان دا وتباسى - ادامزاتتىڭ اسا قاجەتتى، ءارى قاسيەتتى التىن مەكتەبى. وتباسىنىڭ ادامزات ۇرپاعىنا دەگەن ىقپالى مەن اسەر كۇشىن ومىردەگى باسقا ەش نارسەنىڭ كۇشىمەن سالىستىرۋعا بولمايتىنداي. ويتكەنى اتا - انانىڭ بالاعا دەگەن تاربيەسىنىڭ ورنىن ەش نارسە تولتىرا الار ەمەس. «ەل بولام دەسەڭ، بەسىگىڭدى تۇزە»،- دەگەن ناقىل ءسوز وتباسى تاربيەسىنىڭ ماڭىزىن ايقىنداتىپ تۇر ەمەس پە؟
كەلەسى كورىنىستى تاماشالايىق.
3. كورىنىس.
ءبىر ۇيدە ءتورت ادام. اتا، بالا، كەلىن، نەمەرە. كارى كىسى تارەلكەنى سىندىرىپ الادى دەپ، كەلىنى اتاسىنا تاماقتى تەمىر تاباقپەن بەرەدى. ءبىر كۇنى شالدىڭ نەمەرەسى اعاش جونىپتى. اكە – شەشەسى:
- بالام، نە ىستەپ وتىرسىڭ؟ – دەپ سۇرايدى.
- ەرتەڭ سەندەر قارتايىپ، اتام سياقتى بولعاندا تاماق ىشەتىن اعاش استاۋ جاساپ وتىرمىن،- دەپتى بالاسى.
«اكەسىن سىيلاماعاندى، بالاسى سىيلامايدى،- دەگەن بار ەمەس پە؟ اتا - اناعا قاتىگەزدىك جاساعان ادام دۇنيەدەگى ەڭ كۇناسى كوپ، ادامدىق اردان بەزگەن جان بولىپ سانالادى. قازاق حالقىندا ونداي پەندەلەر قاتاڭ جازاعا، قاتتى قارعىسقا ۇشىراعان. وتىرعان اكەلەر، ەر ازاماتتار ءوز مىندەتىن قالاي ورىنداپ ءجۇر ەكەن؟ بىرنەشە ساۋالناما قويىپ، جاۋاپ قايتارادى، تاربيە تۋرالى ويلارىن ورتاعا سالادى.
III. اشىق پىكىر تىڭداۋ.
IV. سەرگىتۋ ءساتى.
قيمىل قوزعالىس ارقىلى جاۋاپ بەرۋ.
- «ءيا» دەسەڭىزدەر - قولدارىڭىزدى شاپالاقتاڭىز؛
- «جوق» دەسەڭىزدەر – اياقتارىڭىزدى تارسىلداتىڭىزدار؛
1) گازەت بەتىندەگى ماقالالاردان، تەلەديدارداعى باعدارلامادان تاربيەگە بايلانىستى سۇراقتاردى تىڭداپ، قاراپ جۇرەسىز بە؟
2) بالاعا تاربيە بەرۋ كەزىندە ۇيدە اتا - انا بىردەي ىقپال جاساي ما؟
3) بالا تاربيەلەۋ جاۋاپكەرشىلىگى كىمدە دەپ ويلايسىز؟
- ەگەر «اكە» دەسەڭىزدەر، قولدى الدىمىزعا سوزامىز.
- ەگەر «شەشە» دەسەڭىزدەر، جىميىڭىز.
- ەگەر «ەكەۋى» دەسەڭىزدەر، قولدارىڭىزدى شاپالاقتاڭىز.
V. سيتۋاسيالىق جاعداياتتاردى شەشۋ.
پسيحولوگ: «ومىرگە ۇرپاق كەلتىرىپ، ونى اسىراۋ ارقىلى اكە ءوز مىندەتىنىڭ ۇشتەن ءبىرىن عانا ءۇش مىندەتتى ورىنداۋعا قابىلەتتى بولا تۇرا كىمدە - كىم ونى ورىنداماسا ايىپتى» دەگەن ەكەن پەداگوگ جان جاك رۋسسو. ەندەشە بۇگىنگى ءبىزدىڭ دوڭگەلەك ۇستەلىمىزدە وتىرعان اكەلەر، ەر ازاماتتار ءوز مىندەتىن قالاي ورىنداپ ءجۇر ەكەن؟ سىزدەرگە ساۋال.
1. «بالانىڭ بالالىعىن تىيدىم دەگەنشە، ەر جەتكەندەگى دانالىعىن تىيدىم دەڭىز» دەپتى ءبىر كەمەڭگەر. بۇعان پىكىرىڭىز قانداي؟
2. 2. اۋىلداعى بالالاردىڭ ەڭ ەرەسەگى ءسىزدىڭ ۇلىڭىز. ۇلكەندەردىڭ بىرنەشە رەت ەسكەرتكەنىن قاراماستان ولار ءۇي ماڭىندا دوپ ويناۋدى دوعارمادى. بالاڭىزدىڭ قاتتى تەپكەن دوبى اقىرى كورشىڭىزدىڭ تەرەزەسىن سىندىردى. ءسىزدىڭ ارەكەتىڭىز؟
3. 3. «ايەلىڭە بالاڭ جوق جەردە اقىل ايت، بالاڭا ادام جوق جەردە اقىل ايت» دەيدى. ءسىز اقىلدى قالاي ايتاسىز؟
You Might Also Like
-
جينالىستىڭ تاقىرىبى: وتباسىلىق تاربيەنىڭ ەرەكشەلىكتەرى
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: يبالى ۇل، يناباتتى قىز – ءومىر كوركى
