- 05 ناۋ. 2024 03:40
- 177
بالالار شىعارماشىلىق ورتالىعىندا ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتى
بالالار شىعارماشىلىق ورتالىعىندا ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتى
قازىرگى زامانعى قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى مۇعالىمدەردىڭ كاسىپتىك قۇزىرەتتىلىگىن ۇنەمى كوتەرۋدى، اتاپ ايتقاندا وقۋشىلاردىڭ ءارتۇرلى ءبىلىم بەرۋ ءىس - شارالارىن ۇيىمداستىرۋعا دايىندىعىن ىنتالاندىرادى.
قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى نەگىزگى تۇلعالاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىن ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتىنىڭ مازمۇنى، نىساندارى، تەحنولوگيالارى، ادىستەرىن جانە شەشىلەتىن ماسەلەلەر بويىنشا ۇيىمدىق تۇرعىدان ءارتۇرلى جانە كۇردەلى بولىپ تابىلادى.
وقىتۋشى - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتى ءبىلىم بەرۋ جانە دامىتۋ ءىس - شارالارىن جۇرگىزۋ، ءتۇرلى بوس ۋاقىتتى وتكىزۋ، پاندەرمەن ءوزارا ارەكەتتەسۋ: بالالار شىعارماشىلىق ۇجىمدارى، اتا - انالارمەن، اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرى، الەۋمەتتىك سەرىكتەستەر جانە ت. ب.
بالالار شىعارماشىلىق ۇجىمىنداعى ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتىنىڭ ەرەكشەلىگى ونىڭ اتقارعان جۇمىستارى مەن اتقاراتىن قىزمەتتەرىنىڭ ءار ءتۇرلى باعىتتارىنان تۇرادى.
وقىتۋشى - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى مەن ەرەكشەلىگى ول جۇمىس ىستەيتىن ۇجىمنىڭ قىزمەتىنە بايلانىستى. ول ءارتۇرلى فۋنكسيالاردى ورىنداۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى قۇزىرەتتىلىككە يە بولۋى كەرەك: ءادىسناما، جاپپاي جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋشى، قوسىمشا ءبىلىم بەرۋدىڭ ءمۇعالىمى - ونىڭ قۇزىرەتىنىڭ شەكارالارى كەڭ.
ۇيىمداستىرۋشىنىڭ ءارتۇرلى كومپەتەنسيالارىن تۇتاس كورۋ، قاراۋ جانە تالداۋ ونىڭ قىزمەتىن نەگىزگى باعىتتارى مەن كومپونەنتتەرى رەتىندە اتقاراتىن فۋنكسيالاردى سارالاۋ ارقىلى مۇمكىن بولادى.
سوندىقتان، جوبانىڭ مازمۇنى ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشىنىڭ فۋنكسيالارىنىڭ ولاردىڭ تۇتاستىعى، جۇيەلىك جانە ءوزارا بايلانىستى بولۋى تۋرالى اقپاراتتى اشۋ بولىپ تابىلادى.
ۇيىمداستىرۋ جانە باسقارۋ فۋنكسياسى - ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشىنىڭ قىزمەتىندە جەتەكشى ءرول اتقارادى. جۇمىستىڭ بۇل باعىتى: ماقساتتار، مىندەتتەر قويۋ، جوسپارلاۋ، كوماندالىق ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىن ەنگىزۋ جانە تالداۋ. بۇل سالانىڭ قالىڭدىعى - ۇيىمدىق جانە تاربيەلىك جۇمىستاردى جۇرگىزۋ جولدارىن جوبالاۋ.
گۋمانيستىك فۋنكسيا - ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشىنىڭ پوزيسياسىنا جانە جەتەكشى باعىتىنا جاۋاپ بەرەدى. ول نەگىزدەلەدى: تاربيە جۇمىسىن جۇرگىزۋ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ناسيحاتتاۋ، سونداي - اق توپ پەن ءتۇرلى ۇيىمدار اراسىنداعى الەۋمەتتىك ءوزارا ءىس - قيمىلدى جۇزەگە اسىرۋ.
وقۋ فۋنكسياسى: ستۋدەنتتەردىڭ جەكە قالىپتاسۋىنا ماقساتتى پەداگوگيكالىق اسەر ەتەدى؛ ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىندە ءتيىمدى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ؛ وقۋشىلاردى رۋحاني، مورالدىق جانە مادەني قۇندىلىقتارمەن تانىستىرۋ؛ قورشاعان ورتانىڭ ءبىلىم بەرۋ الەۋەتىن تولىق پايدالانۋ؛ الەۋەتتى، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، ءمۇسىنىن، بالالاردىڭ تالانتىن جۇزەگە اسىرۋ؛ وزدەرىنىڭ ۇمتىلىستارىن قاناعاتتاندىرۋ، تاۋەلسىز قىزمەتكە دەگەن قاجەتتىلىكتەر، رەفلەكسيا، سونداي - اق ءوزىن - ءوزى تاربيەلەۋگە ىنتالاندىرۋ.
تەحنولوگيالىق جانە ادىستەمەلىك جۇمىس مۇعالىمدەرگە ادىستەمەلىك كومەك كورسەتۋدى قامتيدى. وسى فۋنكسياعا سايكەس ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشى ۇجىمنىڭ وقىتۋشىلارىنىڭ كاسىبي دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ تۋرالى قامقورلىق جاساۋعا جانە ولارعا كونسۋلتاتيۆتىك كومەك كورسەتۋگە ءتيىس.
قازىرگى زامانعى قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى مۇعالىمدەردىڭ كاسىپتىك قۇزىرەتتىلىگىن ۇنەمى كوتەرۋدى، اتاپ ايتقاندا وقۋشىلاردىڭ ءارتۇرلى ءبىلىم بەرۋ ءىس - شارالارىن ۇيىمداستىرۋعا دايىندىعىن ىنتالاندىرادى.
قوسىمشا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى نەگىزگى تۇلعالاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلاتىن ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتىنىڭ مازمۇنى، نىساندارى، تەحنولوگيالارى، ادىستەرىن جانە شەشىلەتىن ماسەلەلەر بويىنشا ۇيىمدىق تۇرعىدان ءارتۇرلى جانە كۇردەلى بولىپ تابىلادى.
وقىتۋشى - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتى ءبىلىم بەرۋ جانە دامىتۋ ءىس - شارالارىن جۇرگىزۋ، ءتۇرلى بوس ۋاقىتتى وتكىزۋ، پاندەرمەن ءوزارا ارەكەتتەسۋ: بالالار شىعارماشىلىق ۇجىمدارى، اتا - انالارمەن، اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرى، الەۋمەتتىك سەرىكتەستەر جانە ت. ب.
بالالار شىعارماشىلىق ۇجىمىنداعى ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتىنىڭ ەرەكشەلىگى ونىڭ اتقارعان جۇمىستارى مەن اتقاراتىن قىزمەتتەرىنىڭ ءار ءتۇرلى باعىتتارىنان تۇرادى.
وقىتۋشى - ۇيىمداستىرۋشى قىزمەتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى مەن ەرەكشەلىگى ول جۇمىس ىستەيتىن ۇجىمنىڭ قىزمەتىنە بايلانىستى. ول ءارتۇرلى فۋنكسيالاردى ورىنداۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى قۇزىرەتتىلىككە يە بولۋى كەرەك: ءادىسناما، جاپپاي جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋشى، قوسىمشا ءبىلىم بەرۋدىڭ ءمۇعالىمى - ونىڭ قۇزىرەتىنىڭ شەكارالارى كەڭ.
ۇيىمداستىرۋشىنىڭ ءارتۇرلى كومپەتەنسيالارىن تۇتاس كورۋ، قاراۋ جانە تالداۋ ونىڭ قىزمەتىن نەگىزگى باعىتتارى مەن كومپونەنتتەرى رەتىندە اتقاراتىن فۋنكسيالاردى سارالاۋ ارقىلى مۇمكىن بولادى.
سوندىقتان، جوبانىڭ مازمۇنى ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشىنىڭ فۋنكسيالارىنىڭ ولاردىڭ تۇتاستىعى، جۇيەلىك جانە ءوزارا بايلانىستى بولۋى تۋرالى اقپاراتتى اشۋ بولىپ تابىلادى.
ۇيىمداستىرۋ جانە باسقارۋ فۋنكسياسى - ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشىنىڭ قىزمەتىندە جەتەكشى ءرول اتقارادى. جۇمىستىڭ بۇل باعىتى: ماقساتتار، مىندەتتەر قويۋ، جوسپارلاۋ، كوماندالىق ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىن ەنگىزۋ جانە تالداۋ. بۇل سالانىڭ قالىڭدىعى - ۇيىمدىق جانە تاربيەلىك جۇمىستاردى جۇرگىزۋ جولدارىن جوبالاۋ.
گۋمانيستىك فۋنكسيا - ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشىنىڭ پوزيسياسىنا جانە جەتەكشى باعىتىنا جاۋاپ بەرەدى. ول نەگىزدەلەدى: تاربيە جۇمىسىن جۇرگىزۋ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ناسيحاتتاۋ، سونداي - اق توپ پەن ءتۇرلى ۇيىمدار اراسىنداعى الەۋمەتتىك ءوزارا ءىس - قيمىلدى جۇزەگە اسىرۋ.
وقۋ فۋنكسياسى: ستۋدەنتتەردىڭ جەكە قالىپتاسۋىنا ماقساتتى پەداگوگيكالىق اسەر ەتەدى؛ ءبىلىم بەرۋ قىزمەتىندە ءتيىمدى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ؛ وقۋشىلاردى رۋحاني، مورالدىق جانە مادەني قۇندىلىقتارمەن تانىستىرۋ؛ قورشاعان ورتانىڭ ءبىلىم بەرۋ الەۋەتىن تولىق پايدالانۋ؛ الەۋەتتى، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، ءمۇسىنىن، بالالاردىڭ تالانتىن جۇزەگە اسىرۋ؛ وزدەرىنىڭ ۇمتىلىستارىن قاناعاتتاندىرۋ، تاۋەلسىز قىزمەتكە دەگەن قاجەتتىلىكتەر، رەفلەكسيا، سونداي - اق ءوزىن - ءوزى تاربيەلەۋگە ىنتالاندىرۋ.
تەحنولوگيالىق جانە ادىستەمەلىك جۇمىس مۇعالىمدەرگە ادىستەمەلىك كومەك كورسەتۋدى قامتيدى. وسى فۋنكسياعا سايكەس ءمۇعالىم - ۇيىمداستىرۋشى ۇجىمنىڭ وقىتۋشىلارىنىڭ كاسىبي دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ تۋرالى قامقورلىق جاساۋعا جانە ولارعا كونسۋلتاتيۆتىك كومەك كورسەتۋگە ءتيىس.