- 05 ناۋ. 2024 02:01
- 183
قازاقستان تاريحى ءپانى بويىنشا ۇبت - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى
قازاقستان تاريحى ءپانى بويىنشا ۇبت - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى
قازىرگى كەزدە وقۋشىلار ءبىلىمىن جوعارى دەڭگەيدە قالىپتاستىرۋ، قازاقستان تاريحى پانىنەن ۇبت - عا دايىنداۋ ءمۇعالىم مىندەتى بولىپ تابىلادى. سوندىقتان جاڭا ادىستەردى پايدالانۋ، مەڭگەرۋ بىردەن ءبىر قاجەت. بۇل ادىستەمەلىك قۇرالدىڭ ماقساتى – وقۋشىلارعا تاريح پانىنەن تەرەڭ ءبىلىم بەرۋگە، جەكە جۇمىستار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ساباققا بەلسەندىلىگىن ارتىرۋ، شىعارماشىلىقپەن ىزدەنىس قابىلەتىنىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەتىن قوسىمشا قۇرال بولادى. ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ ستاندارتتى ءبىلىم مازمۇنىنا ساي جازىلدى.
قازاقستان تاريحىن وقىپ ءبىلۋ، جوعارعى وقۋ ورنىنا ەمتيحان تاپسىرۋ ءۇشىن عانا قاجەت ەتىپ قويماي، ومىرلىك قاجەتتىلىك دەپ قاراۋ كەرەك. 11 جىلدان بەرى جوعارعى وقۋ ورىندارىنا تالاپكەرلەردى دايىنداۋ، ورتا مەكتەپتى ءبىتىرۋ، تەستىلەۋ ارقىلى جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. ونىڭ ىشىندە وقۋعا ءتۇسۋ ءۇشىن تەست تاپسىراتىن نەگىزگى پاندەردىڭ ءبىرى قازاقستان تاريحى. سوندىقتان بۇل ءپاندى وقىتاتىن مۇعالىمدەرگە دە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلەدى. قازاقستان تاريحى ءپانى بويىنشا ۇبت - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى جانە حرونولوگيالىق داتالارىمەن جۇمىس ىستەۋ ءمۇعالىمنىڭ شىعارماشىلىعى، جاڭا تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى وقۋشىنىڭ ءبىلىم ساپاسىن جوعارى بولۋىنا تىكەلەي جاۋاپتى نەگىزگى تۇلعا.
11 سىنىپ كولەمىندە مەكتەپ باعدارلاماسىن مەڭگەرىپ قانا قويماي، ءوز بىلىمدەرىن قورىتا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ول ءۇشىن وقۋشىلاردىڭ تەست تاپسىرمالارى مەن جۇمىس ىستەي الاتىن ءبىلىم جۇيەسىن يكەمدىلىگىن جانە داعدىسىن قالىپتاستىرۋ. سۇراقتارعا ناقتى جۇيەلى تۇردە جازباشا جاۋاپ بەرە بىلۋگە جانە قورىتىندى جاساي ءبىلۋ قاجەت. تاريحي وقيعالار بويىنشا ايتىلاتىن ءتۇرلى كوز قاراستاردى سالىستىرىپ وزدىگىنشە تۇجىرىم جاساۋى، ءوز پىكىرىن دالەلدەۋى ءتيىس. وقۋشىلار العان بىلىمدەرىن ءار قاشان پراكتيكالىق جۇمىستاردا پايدالانۋ كەرەك. مۇعالىمدەر ءوز قالاۋىنشا ۇبت - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارىن جانە حرونولوگيالىق داتالارمەن جۇمىس ىستەۋدە شىعارماشىلىق تۇردە قولدانا الادى.
ۇبت قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم جانە عىلىم مينيستىرلىگى بەكىتكەن مەملەكەتتىك جالپىعا مىندەتتى ءبىلىم بەرۋ ستاندارتىنا، وقۋ باعدارلامالارىنا جانە وقۋلىقتارىنا سايكەس ۇلتىق تەستىلەۋ ورتالىعى ازىرلەگەن تەست تاپسىرمالارىنىڭ نەگىزىندە وتكىزىلەدى. ولاردىڭ مازمۇنى كورسەتىلگەن شەڭبەردەن شىقپايدى. تەست تاپسىرمالارىن قۇراستىرۋدا قازاقستان تاريحى ءپانىنىڭ نەگىزگى مازمۇنى مەكتەپ باعدارلاماسىنىڭ شەڭبەرىندە: تاريحي ۋاقىت، تاريحي كەڭىستىك، تاريحي وقيعالاردىڭ كارتادا وقشاۋلانۋىن قامتيدى.
قازىرگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى مودەلىن قۇراستىرۋعا جاڭا باعىتتار مەن كوزقاراستاردى تالاپ ەتەدى. ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگيالارىنىڭ باستى ماقساتى ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن، بىلىكتىلىگىن، داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلادى. وسى نەگىزدە ءبىلىمنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ جولدارى ءبىلىم بەرۋ مازمۇنىن، وقىتۋ فورماسى مەن ادىستەرىن دامىتۋ ارقىلى جۇزەگە اسادى.
ءبىلىم بەرۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ مەن ساپالى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن قۇرۋ ماقساتىندا 2004 جىلدان باستاپ رەسپۋبليكامىزدا ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ ەنگىزىلگەن بولاتىن. ۇبت - ڭ باستى ماقساتى ءبىرىڭعاي تاپسىرمالار ارقىلى ءبىلىم ساپاسىنا باقىلاۋ ورناتۋ، تالاپكەردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋدا ءادىل بولۋ. ۇبت ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ قىزمەتىن وبەكتيۆتى باعالاۋعا ناقتى رەيتينگ كورسەتكىشىن بەلگىلەۋگە وقىتۋشى مەن وقۋشىنىڭ جوعارى ناتيجەلەرگە جەتۋگە ۇمىتۋشىلىعىن تۋعىزادى.
ءقازىر قازاقستان تاريحى پانىنەن وقۋشىلاردى ۇبت - عا دايارلاۋدا تاريح ءپانىن وقۋشىلارعا مەڭگەرتۋدىڭ ءتيىمدى، ۇزاق ەسكە ساقتاۋدى قالىپتاستىراتىن جولدارىن، ءادىس - تاسىلدەرىن ويلاپ تابۋدامىز.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
قازىرگى كەزدە وقۋشىلار ءبىلىمىن جوعارى دەڭگەيدە قالىپتاستىرۋ، قازاقستان تاريحى پانىنەن ۇبت - عا دايىنداۋ ءمۇعالىم مىندەتى بولىپ تابىلادى. سوندىقتان جاڭا ادىستەردى پايدالانۋ، مەڭگەرۋ بىردەن ءبىر قاجەت. بۇل ادىستەمەلىك قۇرالدىڭ ماقساتى – وقۋشىلارعا تاريح پانىنەن تەرەڭ ءبىلىم بەرۋگە، جەكە جۇمىستار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ساباققا بەلسەندىلىگىن ارتىرۋ، شىعارماشىلىقپەن ىزدەنىس قابىلەتىنىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەتىن قوسىمشا قۇرال بولادى. ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ ستاندارتتى ءبىلىم مازمۇنىنا ساي جازىلدى.
قازاقستان تاريحىن وقىپ ءبىلۋ، جوعارعى وقۋ ورنىنا ەمتيحان تاپسىرۋ ءۇشىن عانا قاجەت ەتىپ قويماي، ومىرلىك قاجەتتىلىك دەپ قاراۋ كەرەك. 11 جىلدان بەرى جوعارعى وقۋ ورىندارىنا تالاپكەرلەردى دايىنداۋ، ورتا مەكتەپتى ءبىتىرۋ، تەستىلەۋ ارقىلى جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. ونىڭ ىشىندە وقۋعا ءتۇسۋ ءۇشىن تەست تاپسىراتىن نەگىزگى پاندەردىڭ ءبىرى قازاقستان تاريحى. سوندىقتان بۇل ءپاندى وقىتاتىن مۇعالىمدەرگە دە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلەدى. قازاقستان تاريحى ءپانى بويىنشا ۇبت - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارى جانە حرونولوگيالىق داتالارىمەن جۇمىس ىستەۋ ءمۇعالىمنىڭ شىعارماشىلىعى، جاڭا تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى وقۋشىنىڭ ءبىلىم ساپاسىن جوعارى بولۋىنا تىكەلەي جاۋاپتى نەگىزگى تۇلعا.
11 سىنىپ كولەمىندە مەكتەپ باعدارلاماسىن مەڭگەرىپ قانا قويماي، ءوز بىلىمدەرىن قورىتا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ول ءۇشىن وقۋشىلاردىڭ تەست تاپسىرمالارى مەن جۇمىس ىستەي الاتىن ءبىلىم جۇيەسىن يكەمدىلىگىن جانە داعدىسىن قالىپتاستىرۋ. سۇراقتارعا ناقتى جۇيەلى تۇردە جازباشا جاۋاپ بەرە بىلۋگە جانە قورىتىندى جاساي ءبىلۋ قاجەت. تاريحي وقيعالار بويىنشا ايتىلاتىن ءتۇرلى كوز قاراستاردى سالىستىرىپ وزدىگىنشە تۇجىرىم جاساۋى، ءوز پىكىرىن دالەلدەۋى ءتيىس. وقۋشىلار العان بىلىمدەرىن ءار قاشان پراكتيكالىق جۇمىستاردا پايدالانۋ كەرەك. مۇعالىمدەر ءوز قالاۋىنشا ۇبت - عا دايىنداۋدىڭ ءتيىمدى جولدارىن جانە حرونولوگيالىق داتالارمەن جۇمىس ىستەۋدە شىعارماشىلىق تۇردە قولدانا الادى.
ۇبت قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم جانە عىلىم مينيستىرلىگى بەكىتكەن مەملەكەتتىك جالپىعا مىندەتتى ءبىلىم بەرۋ ستاندارتىنا، وقۋ باعدارلامالارىنا جانە وقۋلىقتارىنا سايكەس ۇلتىق تەستىلەۋ ورتالىعى ازىرلەگەن تەست تاپسىرمالارىنىڭ نەگىزىندە وتكىزىلەدى. ولاردىڭ مازمۇنى كورسەتىلگەن شەڭبەردەن شىقپايدى. تەست تاپسىرمالارىن قۇراستىرۋدا قازاقستان تاريحى ءپانىنىڭ نەگىزگى مازمۇنى مەكتەپ باعدارلاماسىنىڭ شەڭبەرىندە: تاريحي ۋاقىت، تاريحي كەڭىستىك، تاريحي وقيعالاردىڭ كارتادا وقشاۋلانۋىن قامتيدى.
قازىرگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى مودەلىن قۇراستىرۋعا جاڭا باعىتتار مەن كوزقاراستاردى تالاپ ەتەدى. ءبىلىم بەرۋ تەحنولوگيالارىنىڭ باستى ماقساتى ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن، بىلىكتىلىگىن، داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلادى. وسى نەگىزدە ءبىلىمنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ جولدارى ءبىلىم بەرۋ مازمۇنىن، وقىتۋ فورماسى مەن ادىستەرىن دامىتۋ ارقىلى جۇزەگە اسادى.
ءبىلىم بەرۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ مەن ساپالى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن قۇرۋ ماقساتىندا 2004 جىلدان باستاپ رەسپۋبليكامىزدا ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ ەنگىزىلگەن بولاتىن. ۇبت - ڭ باستى ماقساتى ءبىرىڭعاي تاپسىرمالار ارقىلى ءبىلىم ساپاسىنا باقىلاۋ ورناتۋ، تالاپكەردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋدا ءادىل بولۋ. ۇبت ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ قىزمەتىن وبەكتيۆتى باعالاۋعا ناقتى رەيتينگ كورسەتكىشىن بەلگىلەۋگە وقىتۋشى مەن وقۋشىنىڭ جوعارى ناتيجەلەرگە جەتۋگە ۇمىتۋشىلىعىن تۋعىزادى.
ءقازىر قازاقستان تاريحى پانىنەن وقۋشىلاردى ۇبت - عا دايارلاۋدا تاريح ءپانىن وقۋشىلارعا مەڭگەرتۋدىڭ ءتيىمدى، ۇزاق ەسكە ساقتاۋدى قالىپتاستىراتىن جولدارىن، ءادىس - تاسىلدەرىن ويلاپ تابۋدامىز.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ