InfoHub Logo

ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى
ءبىلىم بەرۋ سالاcى:«قاتىناس»
ءبولىمى: قازاق ءتىلى
تاقىرىبى: ءبىلىم ەلىنە ساياحات

ماقساتى: بايلانىستىرىپ سويلەۋ ارەكەتىن دامىتۋ، قويىلعان سۇراققا دۇرىس جاۋاپ بەرۋگە داعدىلاندىرۋ.
بىلىمدىلىك مىندەتى: ءوزى تۋرالى قىسقاشا مالىمەت بەرىپ، بالاباقشادا نە ىستەيتىنىن ايتا الۋعا ۇيرەتۋ. قازاق تىلىنە ءتان دىبىستاردى دۇرىس ايتۋعا جاتتىقتىرۋ
دامىتۋشىلىق مىندەتى: ەرتەگىنى ساحنالاۋ ارقىلى ءتىلىن، ەستە ساقتاۋ، جاتتاپ الۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ تاربيەلىك مىندەتى: وزىنە دەگەن سەنىمدىلىككە، ءوزارا تۇسىنىستىككە، دوستىققا تاربيەلەۋ
قوس تىلدىك كومپونەنت: قىز - ديەۆوچكا، مىسىق - كوشكا، سيىر - كوروۆا، اعاش - دەريەۆو، تىشقان - مىشكا، تاۋىق - كۋريسا، ەرتەگى - سكازكا، جۇمىرتقا - يايسو، قاتىق - سمەتانا، مەيىز - يزيۋم، سۋ - ۆودا، ساعىز - جيەۆاچكا، ءدان - زەرنو، جاپىراق - ليستيا
سوزدىك جۇمىسى: ساحنالاۋ
كورنەكىلەر: بالالاردىڭ فوتو سۋرەتتەرى، سۇيىكتى ويىنشىقتارى، ەرتەگىگە قاجەتتى نارسەلەر، ەرتەگى كەيىپكەرلەرىنىڭ كيىمدەرى، ماسكاسى، ءسابىز

سەبەپتىك – ىنتالاندىرۋ
- بالالار كەلگەن قوناقتارمەن امانداسايىق
- سالەمەتسىزدەر مە!
- ورتاعا تۇرىپ شاتتىق شەڭبەرىن جاسايدى
شاتتىق شەڭبەرى
امانسىڭ با، اسپان اتا!
امانسىڭ با، جەر انا!
امانسىڭ با، التىن كۇن!
امانسىڭ با، دوستارىم!
سەندەردى كورسەم قۋانام.

ۇيىمداستىرۋ - ىزدەستىرۋ
1. سۇراق - جاۋاپ
- ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- ءقازىر قىس مەزگىلى
- قىس ايلارىن اتاڭدار؟
- جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان
اۋا رايى قانداي بولادى؟
- كۇن سۋىق بولادى
- قىستا نە جاۋادى؟
- قىستا قار جاۋادى
- قىستا قالاي كيىنەمىز؟
- جىلى كيىنەمىز
- قىستا قالاي كيىنەمىز؟
- قۇلاقشىن كيەمىز
- ەتىك كيەمىز
- قولعاپ كيەمىز
- بوكەباي تاعامىز
2. ءتىلىمىزدى جاتتىقتىرىپ، دىبىستىق جاتتىعۋ جاسايىق
بالالار دىبىستىق جاتتىعۋدى 2 - 3 رەت قايتالايدى
- كى - كى - كى - قۋ تۇلكى
- اق - اق - اق - قورقاق قويان
- يۋ - يۋ - يۋ - مايماق ايۋ
- قىر - قىر - قىر - سۇر قاسقىر
- ىق - ىق - ىق - ادەمى مىسىق
3. قىزىقتى ءسات
مۋزىكا ىرعاعىمەن قويان سەكىرىپ كەلەدى
- سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار!
سالەمەتسىز بە، قويان!
قويان: بالالار، سەندەرمەن بىرگە قازاق ءتىلىن ۇيرەنگىم كەلەدى. سەندەرمەن تانىسىپ، ەرتەگىنى تاماشالاعىم كەلەدى.
ءمۇعالىم: بالالار قوياننىڭ تىلەگىن ورىندايىق
4. توسىن سىي
تاقتاداعى بالالاردىڭ فوتو سۋرەتتەرىنىڭ استىنا سۇيىكتى ويىنشىقتارى ىلىنگەن(فوتونىڭ بەتىن اق قاعازبەن جاۋىپ قويۋ كەرەك)
1)- بالالار مىناۋ كىمنىڭ ويىنشىعى؟
- مەنىڭ قويانىم
- قويان قانداي اڭ؟
- قويان جابايى اڭ
بالا ءوزىنىڭ فوتو سۋرەتىن كورسەتىپ ءوزى تۋرالى ايتادى
- سەنىڭ اتىڭ كىم؟
- مىناۋ مەن
- مەنىڭ اتىم - يسلام
- مەنىڭ تەگىم - گاليۋللين
- جاسىڭ نەشەدە؟
- جاسىم بەستە
- قاي بالاباقشاعا باراسىڭ؟
-«التىن ساقا»بالاباقشاسىنا بارامىن
- بالاباقشادا نە ىستەيسىڭ؟
- بالاباقشادا وينايمىن، تاماق ىشەمىن، ۇيىقتايمىن، سۋرەت سالامىن، ساباق وقيمىن، سەرۋەنگە شىعامىن

2)- مىناۋ كىمنىڭ ويىنشىعى؟
- مەنىڭ مىسىعىم
- مەنىڭ اتىم - انيا
- مەنىڭ تەگىم - دىچكو
- قاي قالادا تۇراسىڭ؟
- قاراعاندى قالاسىندا تۇرامىن
- قاي بالاباقشاعا باراسىڭ؟
«التىن ساقا»بالاباقشاسىنا بارامىن
- بالاباقشاڭ قانداي؟
بالاباقشا ادەمى، ۇلكەن، جارىق

3) مىناۋ كىمنىڭ ويىنشىعى؟
- مەنىڭ ويىنشىعىم
- مىناۋ نە؟
- مىناۋ يت
- يت قانداي جانۋار؟
- يت ءۇي جانۋارى
- مەنىڭ اتىم - داۆيد
سەنىڭ تەگىڭ كىم؟
- مەنىڭ تەگىم - تولستاكوروۆ
- جاسىم التىدا
- شاشىم سارى، كوزىم كوك

4)- مىناۋ كىمنىڭ ويىنشىعى؟
- مەنىڭ ويىنشىعىم
- ايۋ قانداي؟
- مىناۋ مايماق ايۋ
- سەنىڭ اتىڭ كىم؟
- مەنىڭ اتىم - نيكيتا
- سەنىڭ تەگىڭ كىم؟
- مەنىڭ تەگىم - سوليانوۆ
- توبىڭ قالاي اتالادى؟
- مەنىڭ توبىم «قۋانىش»
- تاربيەشىڭ كىم؟
- تاربيەشىلەر ليۋبوۆ لەنيدوۆنا،
مادينا ماحمۋتوۆنا
- كۇتۋشىڭ كىم؟
- كۇتۋشى جاننا رامازانوۆنا

5. سەرگىتۋ جاتتىعۋ
بالالار سەرگىتۋ جاتتىعۋىن وزدەرى ايتا وتىرىپ، قيمىلمەن كورسەتەدى
قويان، قويان تۇرشى،
قولىڭدى جۋشى،
ايناعا قاراشى،
شاشىڭدى تاراشى
اياعىڭدى باسشى
بويىڭدى جازشى
قويان دالاعا شىقتى
اينالاعا قارادى
جۇگىردى، سەكىردى
وتىردى، تۇردى
- بالالار قانداي ەرتەگىلەردى بىلەسىڭدەر؟
- ۇيشىك، شالقان، باۋىرساق
زالدا «ەرتە، ەرتە، ەرتەدە»ولەڭى ورىندالادى
- بالالار، بۇگىن ىبىراي ءالتىنساريننىڭ «ماقتا قىز بەن مىسىق» ەرتەگىسىن تاماشالايسىڭدار

ەرتەگىنى وينايتىن بالالار ءوز ورىندارىنا بارىپ تۇرادى
ەرتە، ەرتە، ەرتەدە ماقتا قىز بەن مىسىق ءومىر ءسۇرىپتى

ماقتا قىز - انيا:
ۇستەل ءۇستىن رەتتەپ، ىدىستاردى جيىستىرعان كەزدە مەيىز تاۋىپ الادى
ماقتا قىز - انيا: - مياۋىم مەنىڭ قايداسىڭ؟
- تارعىلىم مەنىڭ، كەلە عوي، مەن ساعان مەيىز بەرەمىن - كەلمەسەڭ، كەلمەي - اق قوي،- دەپ (مەيىزدى قىز جەپ قويادى)
ماقتا قىز ىڭىلداپ ءان سالادى
ماقتا قىز - انيا:
مىسىعىم - اۋ، مىسىعىم،
تارعىلى جاقسى ءتۇسىنىڭ.
تاڭەرتەڭ دە، كەشتە دە،
بەتىن جۋعان پىسىعىم.
ءپىش - ءپىش دەسەم، كەلە عوي،
ايتقانىما كونە عوي.
شاقىرعاندا ءپىش - ءپىش دەپ،
«مياۋ»- دەپ دىبىس بەرە عوي.
ءمۇعالىم: سول كەزدە مىسىق شىعىپ ماقتا قىزعا ولەڭ ايتىپ بەرەدى.
مىسىق - يسلام:
مەنىڭ اتىم مىسىق،
ەكى كوزىم قىسىق.
تىشقان اۋلاپ وتىرامىن
ءسۇت - كوجەمدى ءىشىپ - دەيدى.
مىسىق؛ ماقتا قىز، مەنى نەگە شاقىردىڭ؟
ماقتا قىز - انيا:
- ايتپايمىن!
مىسىق - يسلام:
- ەندەشە، مەن سەنىڭ قاتىعىڭدى توگەمىن.
ماقتا قىز - انيا:
- وي، وي. سەن نە ىستەدىڭ؟
- سول ءۇشىن مەن سەنىڭ قۇيرىعىندى كەسىپ الامىن!
(قۇيرىعىن كەسىپ الادى)
مىسىق - يسلام:
- بەرشى، قۇيرىعىمدى!
ماقتا قىز - انيا:
- بەرمەيمىن! قاتىعىمدى قايتارىپ بەر
ءمۇعالىم: ءسويتىپ، مىسىق سيىرعا كەلەدى.
سيىر - ديما:
مەنىڭ اتىم سيىر،
ءورىسىم الىس قيىر. ەتىم ءۇشىن، ءسۇتىم ءۇشىن،
ادامدار ماعان – دەيدى
مىسىق - يسلام:
- مياۋ، سيىر، سيىر، سيىر، سەن ماعان قاتىق بەرشى!
سيىر - ديما:
- سەن ماعان جاپىراق اكەل، مەنىڭ قارنىم اشىپ تۇر.
ءمۇعالىم: ءسويتىپ، مىسىق اعاشقا بارادى.
اعاش - دانيا:
مەن جاسىل اعاشپىن،
كۇتسەڭدەر گۇل اشام،
جولىنا نۇر شاشام،
جاپىراعىم ازىق،
بۇتاعىم قازىق.
ساياما ساعالارسىڭ،
سالقىنداپ دەم الارسىڭ.
مىسىق - يسلام: اعاش، اعاش، ماعان جاپىراق بەرشى.
اعاش - دانيا:
- ماعان سۋ اكەلىپ بەر مەن شولدەدىم، مەن ساعان جاپىراق بەرەم.
ءمۇعالىم: ءسويتىپ، مىسىق سۋ ىزدەپ كەلە جاتسا، الدىنان سۋ تاسىپ جۇرگەن قىزدار شىعادى.
قىزدار - سابينا، ديليارا:
سۋ – تىرشىلىك نەگىزى،
ونسىز ءومىر سۇرمەيسىڭ.
تازالىقتىڭ نەگىزى،
سۋ دەپ جانە بىلگەيسىڭ - دەپ اندەتىپ جۇرەدى.
مىسىق - يسلام: مياۋ، قىزدار ماعان سۋ بەرىڭدەرشى.
قىزدار - سابينا، ديليارا: - سەن بىزگە دۇكەننەن ساعىز اكەلىپ بە
ءمۇعالىم: ءسويتىپ، مىسىق دۇكەنشىگە كەلەدى.
مىسىق - يسلام:
- مياۋ، دۇكەنشى، دۇكەنشى ماعان ساعىز بەرشى.
دۇكەنشى - ۋليانا:
- ماعان جۇمىرتقا اكەلىپ بەر، مەن ساعان ساعىز بەرە
ءمۇعالىم: مىسىق ابدەن شارشادى جۇمىرتقا ىزدەپ تاۋىققا بارادى.
تاۋىق - داۆيد:
مەن اق تاۋىقپىن،
ءوزىم قاقساۋىقپىن.
كۇنىنە ءبىر جۇمىرقا تابام،
وسىعان جەتەدى شامام - دەپ اندەتەدى. مىسىق - يسلام:
- مياۋ، تاۋىق، تاۋىق ماعان جۇمىرقا بەرشى.
تاۋىق - داۆيد:
- سەن ماعان بالاپاندارىما ءدان اكەلىپ بەر، ءبىز اشپىز.

ءمۇعالىم: مىسىق ويعا باتىپ، باسىن ۇستاپ نە ىستەرىن بىلمەي وتىرىپ قالادى. وسى كەزدە ءبىر تىشقان جۇگىرىپ شىعىپ، ءىندى قازا باستايدى.
تىشقان - نيكيتا:
مەن تىشقانمىن،
ءوزىم ءدان ەكپەيمىن،
ەگىستەن ۇزاپ كەتپەيمىن،
اينالام تولى ءان،
قويمام تولى ءدان،
ءداندى تاستاپ كەتپەيمىن
مىسىق - يسلام:
ءان سالىپ جۇرگەن تىشقاندى مىسىق باس سالىپ ۇستاپ الادى.
- ايت، ۇيىڭدە نە بار؟ جانىڭنىڭ بارىندا ايت، تەز، ايتپەسە، ءقازىر جەپ قويامىن.
تىشقان - نيكيتا:
- سەن ماعان ءبىر ءان ايتىپ بەر.
مىسىق پەن ماقتا قىز قوسىلىپ ءان ايتادى
«سۇر قويان» ءانىن ايتىپ بەرەدى
ءمۇعالىم: تىشقان مىسىققا راحمەت ايتىپ، ءبىر قاپ تارى بەرەدى، مىسىق ءداندى تاۋىققا بەرەدى، مىسىق جۇمىرتقانى دۇكەنشىگە بەرەدى، دۇكەنشى مىسىققا ساعىز بەرەدى، ساعىزدى مىسىق قىزدارعا بەرەدى، قۋانعان قىزدار مىسىققا سۋ بەرەدى، سۋدى مىسىق اعاشقا قۇيادى، ءشولى قانعان اعاش مىسىققا جاپىراق بەرەدى. جاپىراقتى مىسىق سيىرعا بەرەدى، سيىر وعان قاتىق بەرەدى، قاتىقتى مىسىق ماقتا قىزعا بەرەدى
مىسىق - يسلام:
- ماقتا قىز، قاتىعىڭ مىنە مەن ەندى بۇزىق بولمايمىن، ايتقانىڭدى تىڭدايمىن
ءمۇعالىم: ءسويتىپ ماقتا قىز قاتىعىن، مىسىق قۇيرىعىن قايتارىپ الىپ، ەكەۋى تاتۋ - ءتاتتى ءومىر سۇرگەن ەكەن.

قويان:
- بالالار مەن بۇگىن قازاقشا كوپ - كوپ سوزدەر ۇيرەندىم، ماعان «ماقتا قىز بەن مىسىق» ەرتەگىسى قاتتى ۇنادى
- بالالار سەندەرگە ۇلكەن راحمەت!
- مەنىڭ سەندەرگە اكەلگەن سىيلىعىم بار
(ۇلكەن ءسابىزدىڭ ىشىندە بالالارعا ارنالعان سىيلىق بار)
بالالار قوياننىڭ سىيلىعىن الىپ، ءماز بولادى، راحمەت ايتادى
- بالالار، ساۋ بولىڭدار! (قويان قوشتاسىپ شىعىپ كەتەدى)
- ساۋ بولىڭىز، قويان!
رەفلەكسيالىق - تۇزەتۋ

- بالالار بۇگىن قانداي ەرتەگىنى تاماشالادىڭدار؟
-«ماقتا قىز بەن مىسىق»
- ەرتەگىدە قانداي كەيىپكەرلەر بولدى؟
- تىشقان، مىسىق، اعاش، سيىر، تاۋىق، دۇكەنشى، قىزدار، ماقتا قىز
- سەندەرگە ەرتەگى قويىلىمى ۇنادى ما؟
- ساۋ بولىڭدار، بالالار

كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى بىلەدى: ءوزى تۋرالى قىسقاشا مالىمەت بەرە الادى
قانداي تۇسىنىكتەردى يگەردى: قويىلعان سۇراقتاردى ءتۇسىنىپ، جاۋاپ بەرەدى. بايلانىستىرىپ سويلەم قۇراپ ايتادى
مەڭگەرگەن داعدىلارى مەن ىسكەرلىكتەرى: ەرتەگىنى رولگە ءبولىپ وينايدى، ءاندى جاتقا ايتادى