InfoHub Logo

ءبىر ورىنعا ءۇش باستىق، ۇشەۋىندە ءۇش جاستىق. ءۇش باستىقتىڭ ءبىر جاستىقتى جاستانىپ جاتقانىنىڭ ءبىرى — قاپيا. قاپيا قالجىراپ قالىپتى، شالىعىپ جەتىپتى، بىرەسە شالقالاپ، بىرەسە قىرىنداپ جاتىپ ۇھلەيدى.

— ەگەر، مەن كەلمەسەم وسى كولحوزدىڭ قوي فەرماسىنا باستىق تابىلماي قالاتىنداي! — دەپ رەنجيدى ول.

— سەمياڭىز قايدا؟

— اۋداندا، كوشىرىپ كەلۋ كەرەك. وعان كولىك، وعان ۋاقىت، ات، اربا، اقشا... كەرەك.

— ءسىزدى كىم جىبەردى؟

— اۋدان! مىنە جولداما! — دەپ ماشينكاعا باسقان ءبىر جاپىراق قاعازدى ومىراۋ قالتادان سۋىردى.

ەندىگى ءۇش جاستىقتىڭ ءبىرىن جاستانىپ جاتقان — بەكىش. بۇل وسى كولحوزدىڭ ءوز ادامى، بۇرىنعى بريگادير، قازىرگى قوي فەرماسىنىڭ بولاشاق باستىعى، بەكىش تە بويكۇيەزدەنىپ قالىپتى. سالماقتانىپ سويلەيدى، اۋىر قيمىلدايدى، ارەڭ قوزعالادى.

— ارباعا ءبىر ات جەككەننەن ەكى ات جەككەن جامان ەكەن. دىرىلداتا قاشىپ، الا جونەيدى. قارىم سالدىراپ، قولىم سالبىراپ قالدى. ەتى جىرتىلعان با، جەلكە دە كوتەرتپەيدى، شالقايا بەرگەن سوڭ... — دەپ ول دا قالتاسىنان قاعازدى سۋىرىپ جاتىر.

بەكىشتىڭ قاعازى مىقتى سەكىلدى، ءمورى دە جالپاق، قويىلعان قولى دا يرەك-يرەك.

— اۋداندىق اۋىلشارۋاشىلىق ءبولىمى ارناپ شاقىرىپ، قولىما جولداما بەرمەگەندە، مەن كونبەگەن دە بولار ەدىم. باسقاسى دا ەمەس، ەڭ دوكەي باستىعىنىڭ ءوزى كابينەتىنە كىرگىزىپ الىپ، وسى قاعازدى بەردى — دەپ و دا شىرەندى.

ءۇش جاستىقتىڭ تاعى ءبىرىن جاستانعان — سماعۇلدىڭ ءوزى، بۇرىنعى باستىق. اناۋ ەكەۋى "ورنىڭا كەلدىك" دەسە، ول كەڭكىلدەپ كۇلەدى، كۇلەدى دە كەۋدەسىن كوتەرەدى، ماڭعازدانىپ جوتەلەدى.

— ماعان ءالى "ورنىڭنان ءتۇستىڭ" دەگەن ارناۋلى بۇيرىق جوق! — دەدى دە جاستىقتى باۋىرىنا تارتا ءتۇستى. ءسوز سونىمەن تىندى...

اقىرىن عانا ىڭىلداپ قاپيا جاتىر:

دەگەن ەكەن دەگەنگە دەگەن ەكەن،

قۇر اۋرە بوپ قاپيا كەلگەن ەكەن! —

دەسە، بۇرىن ويلاسىپ وسىنى ايتايىق دەگەندەي:

ءبىزدى اۋرە قىپ شاقىرعان اۋدانداعى، —

بيۋروكرات تورە مە، نەمەنە ەكەن؟!

دەپ بەكىش دومبىرانى تىڭقىلداتتى.

سماعۇل دا ءتىس اراسىنان سىزىقتاپ ىسقىرىپ الدى دا مۇقالداپ "توقپاعىم مىقتى..." دەگەندەي ەمەۋرىن ءبىلدىردى:

— سولاي بولسا، جولداستار، سولاي شىعار،

قايتقاندارىڭ اۋلىڭا قولاي شىعار.

مەنىڭ اتىم سماعۇل، ءوزىم باستىق،

قانداي كىسى الۋدى وڭاي سىنار.

سونىمەن ءبىر ورىنعا ءۇش باستىق، ۇشەۋىندە ءۇش جاستىق. ولار ءارى جاتتى، بەرى جاتتى، اقىرى ءبورى اۋدانعا تارتتى، مۇددەلەرىن ايتتى.

مال نەعىپ جاتىر؟ كىم باعىپ جاتىر؟ قىس قالاي بولدى، ونداعى ءىس قالاي بولدى؟ وندا ەشكىمنىڭ جۇمىسى جوق.

قىس ءوتتى، كوكتەم تۋدى، قوي قوزداي باستادى. ونىمەن تاعى دا ەشكىمنىڭ ءىسى جوق. "سەن سالار دا، مەن سالارمەن" جۇمىس ءجۇرىپ جاتتى.

— قىسقى وتارىمىز "قوندى"، جايىلىمعا وندى. مال سەمىز - اق بولدى، — دەپ (سۇراي قالساڭ) سماعۇل ءتوسىن قاعادى. ءبىراق قىس بويى ول مال باسىنا بارىپ كورگەن ەمەس. سىرتتان جوبالاپ، سىرتتان شامالاپ، اۋداندا ءجۇرىپ كەسىپ-پىشىپ ءجۇر... ايتىسۋ بىتكەن جوق.

سونىمەن ءۇش باستىققا دا تىنىم جوق. باستىقتار اۋدانعا قاراي دومالايدى، اركىم ءارتۇرلى جوبالايدى. قايسىسىنىڭ بولارى بەلگىسىز.

تەگى اۋدان باسشىلارى وسىندايدى قىزىق كورەدى-اۋ شاماسى.

---