InfoHub Logo

بۇيرا جانە قىزعىلت ءبىرقازاندار — ءبىر تۋىسقا جاتاتىن بۇل ەكى ءتۇر بىر-بىرىنە وتە ۇقساس، ەلىمىزدىڭ سۋ قويمالارىندا تىرشىلىك ەتەدى. بۇل ءىرى اقشىل قۇس (سالماعى 13 كگ)، ەرەكشە ۇلكەن (ۇزىندىعى 45 سم) تۇمسىعى بار، ونىڭ تومەنگى جاعى وتە قاتتى سوزىلاتىن تەرى قاپشىقتان تۇرادى. قاناتىن سوزعاندا 3 مەترگە دەيىن جەتەدى. ولار وتە جاقسى ۇشادى. ۇشقاندا ەرتەدە جەر بەتىندە مەكەندەگەن پتەروداكتيلدەرگە ۇقساس. قىزعىلت ءبىرقازاننىڭ اتىنا سايكەس قاۋىرسىندارى قىزعىلت ءتۇستى. كوزىنىڭ اينالاسىنداعى جالاڭاش تەرىسى دە قىزعىلت ءتۇستى جانە سارى القىم قاپشىعى بولادى.

بۇيرا ءبىرقازان سۇرعىلت ءتۇستى، باسىنداعى ەرەكشە «بۇيرا» شاشى قىزعىلت سارى قىزىل بولادى. ءبىرقازان بالىقپەن قورەكتەنەدى، وجاۋ سياقتى تۇمسىعىمەن ۇستايدى. قازاقستاندا ۇيالارى باتىس قازاقستان، قوستاناي، اقمولا، شىمكەنت وبلىستارىنىڭ، بالقاش-الاكول جانە زايسان ويپاتتارىنىڭ وزەن-كولدەرىندە ساقتالعان. رەسپۋبليكامىزدا 4 مىڭدايى عانا ۇيالايدى. توپ بولىپ، كوبىنە ارالاس — ءبىرقازاننىڭ ەكى ءتۇرى سۋقۇزعىنمەن جانە قۇتاندارمەن بىرىگىپ قونىستانادى. ۇياسىن قامىستىڭ كەپتەلگەن جەرىندە، كەيدە كىشىلەۋ ارالشىقتىڭ اشىق جەرىنە سالادى.

ۇياسىنىڭ ءپىشىنى مەن سىرتقى ءتۇرى ءارتۇرلى: ارەڭ دەگەندە يكەمدەلگەن شۇڭقىردان قامىستان كەرمەت ەتىپ ساڭعىرىعىمەن جاپسىرىلعان، اۋماعى 1،5 م جانە بيىكتىگى 1-1،5 م بولاتىن ۇيالار سالادى. 2-6، كوبىنە 2-4 اق جۇمىرتقالارىن ەكەۋى باسىپ شىعارادى. بالاپاندارىن ۇزاق ۋاقىت القىم قاپشىعىنا سالىنعان جارتىلاي قورىتىلعان، كەيىن ءبۇتىن بالىقپەن قورەكتەندىرەدى. بالاپاندارى ەكى جارىم ايدان كەيىن ۇشادى. سودان كەيىن توپقا قوسىلىپ، قورەك ىزدەپ باسقا سۋ قويمالارىنا قونىس اۋدارادى. قازاقستاندا ناۋرىزدان قاراشاعا دەيىن بولادى. ءبىرقازاندار ادامنىڭ تىكەلەي قۋعىنعا ۇشىراتۋىنان، سوڭعى جىلدارى سانى ازايىپ كەتتى. ەكى ءتۇر دە قاتاڭ قورعاۋدى قاجەت ەتەدى. قازاقستانىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگىزىلگەن.

---