InfoHub Logo

7 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: دۇرىس تاماقتانۋ رەجيمى
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردى تاماقتانۋ مادەنيەتىمەن تانىستىرىپ، مەڭگەرتۋ. ادامنىڭ اعزاسىنا قاجەتتى تاعامدىق زاتتاردىڭ ەرەكشەلىگىن ءتۇسىندىرۋ. قازاقتىڭ ۇلتتىق تاعامدارى مەن سالت — داستۇرلەرىن جاڭعىرتۋ ارقىلى پاتريوتتىق سەزىمدەرىن وياتۋ. سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جارىس ساباق
ءپانارالىق بايلانىس: بيولوگيا، ادەبيەت، تاريح.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: تىرەك سىزبا «تاماقتانۋدىڭ نەگىزگى ەرەكشەلىگى»، «ادام اعزاسىنا قاجەتتى تاعامدىق زاتتار»، ماقال — ماتەل، بۋكلەتتەر اسقا ارنالعان.
ساباقتىڭ جوسپارى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
4. بەكىتۋ ءبولىمى
5. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ
6. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ

ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
وقۋشىلارمەن امانداسىپ، تۇگەندەپ جۋرنال تولتىرۋ. وقۋشىلاردى ءتورت توپقا ءبولىپ وتىرعىزۋ. (الدارىنا ۇيدەن دايىنداپ اكەلگەن استارىن جانە توپتى قورعاۋ ۇرانىن قويۋ)
1 توپ. «نان استىق باسى، قۇدىرەتى، ءارى سيمۆولى» بۇل توپ وقۋشىلارى ۇننان تاعامدار دايارلاپ اكەلەدى.
2 توپ. «دارۋمەندەردىڭ كوزى — كوكونىستە» جەمىس — جيدەك، كوكونىس اكەلەدى.
3 توپ. ەت، جۇمىرتقا، قۇس ەتى، بالىق «ەت قاجەتتى ءنارۋىزدار»
4 توپ. ءسۇت، ايران، قىمىز، شۇبات، قۇرت «اقتى كوپ ىشسە، ۇزاق جاسايسىڭ».

2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ. ۇيگە «اس» تۋرالى، «دەنساۋلىق»، «ەڭبەك» تۋرالى ماقال-ماتەل تاۋىپ، ماعناسىن اشىپ ايتۋ.
1 توپ.
نۇرلان: اس اتاسى — نان

دانيار: ارپا، بيداي اس ەكەن
التىن، كۇمىس تاس ەكەن

گۇلجان: ناندى استىق اتاسى دەپ باعالاعان قازاق.
حالقى ونى بارلىق استىن ارتىق ساناعان.

جانبوتا: ناندى ءبىر قولمەن ۇزبەيدى.
نان ۇستىنە زات قويمايدى.

2 توپ.
شىراي: استى اياق ادەمى.
ايدانا: اس — ادامنىڭ ارقاۋى.
ءمولدىر: اسبار جەردە اۋرۋ جوق.
ەراسىل: دارۋمەندەر كوزى — جەمىستە.
نۇربەك: ءىشىڭ اۋىرسا اۋزىڭدى تىي

3 توپ.
ەرسىن: ەت جەسەڭ تىسىڭە كىرەدى، جەمەسەڭ تۇسىنە كىرەدى.

جارقىن: ەت ەتكە — سورپا بەتكە.

ارۋجان: اس يەسىمەن ءتاتتى، تاعامىمەن جاقسى.
ايىم: سيىر ساۋىپ ىشسەڭ مىڭ كۇندىك،
ساتىپ جەسەڭ مىڭ كۇندىك.

4 توپ.
شىراي: قىمىزدى كىم ىشپەيدى،
قىزعا كىم ءسوز ايتپايدى.

ەليانۋرا: ايران ىشكەن قۇتىلادى،
شەلەك جوعالعان تۇتىلادى.

التى جىل اش جۇرسەڭ دە،
اتا سالتىڭدى ۇمىتپا.

نازىم: اقتى جەرگە توكپەيدى، ىسىراپتامايدى.
اس تۇرعان جەردە، اۋرۋ تۇرمايدى.
اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدە.

3. جاڭا تاقىرىپپەن تانىستىرۋ، ماقساتىن ايتۋ
تاماقتانۋ مادەنيەتى دەگەنىمىز — قالىپتى تاماقتانۋ، تاعامداردىڭ ءار ءتۇرلى بولۋى، قاي كەزدە جانە قانداي مولشەردە ءىشىپ — جەي ءبىلۋ.
ادام تاعامىنان ءوزىنىڭ ءبىر تاۋلىكتە جۇمسايتىن ەنەرگياسىنىڭ مولشەرىنە قاراي قۋات الۋى ءتيىس. ەگەر ادام مولشەردەن تىس ءىشىپ جەسە، ارتىق سالماق قوسىپ، ناتيجەسىندە قانت ديابەتى، اتەروسكلەروز، جۇرەك اۋرۋلارىنا شالدىعادى. الايدا تاماقتى از ءىشىپ، ۇنەمى اش جۇرۋگە دە بولمايدى. بۇنىڭ دا ءقاۋىپتى زارداپتارى بار. تاماقتانۋدىڭ اقىلعا قونىمدى جاي - جاپسارى بولۋعا ءتيىس. ادام اعزاسىندا (مىسالى، سالماعى 70 كگ تارتاتىن) 40 - 45 كگ سۋ، 16 - 17 كگ ءنارۋىز، 7 - 10 كگ حيميالىق ەلەمەنتتەن، 2، 5 — 3 كگ مينەرالدى تۇزدار، 0، 5 - 0، 8 كگ كومىرسۋتەگىدەن تۇرادى. ادامنىڭ اعزاسى تاعام تۇرلەرىنەن دارۋمەندەردى، بيولوگيالىق زاتتاردى ۇدايى قابىلداپ تۇرۋ كەرەك!
دۇرىس تاماقتانۋ رەجيمى جۇكتەۋ