- 09 ماۋ. 2020 00:00
- 371
ەدىگە باتىر تۋرالى
ەكى شارۋا جىگىت نارىن قۇمىن مەكەن ەتكەن. بايگەگە ات جاراتىپ، اڭعا يت جۇگىرتكەن سال-سەرى بولسا كەرەك.
ءبىر كۇنى التى ايشىلىق جول ءجۇرىپ، ءبىر قىراننىڭ بالاپانىن اكەلەدى. ونى باپتاپ، وسىرە باستايدى. قۇسىن اڭعا سالىپ، قىزىعىن كورەدى. قىران قۇس اڭدى قاققىش بولادى. ونى ەستىگەن حان قىراندى قالاپ، كىسى جىبەرەدى. ءبىراق يەسى بەرمەيدى. بۇعان اشۋلانعان حان جىگىتتىڭ سوڭىنا ءتۇسىپ، ۇرلىق ىستەدى دەگەن جالامەن سىبىرگە جەر اۋدارادى. وسى كەزدە ەكەۋىنىڭ دە ۇل بالاسى بولادى. ءبىر ۇلدىڭ اتى ەدىگە، ەدىگەنىڭ اكەسى سىبىرگە اتتانار الدىندا دوسىنا بىلاي دەيدى: «مەن جولداعى جالعىز تەرەككە بالامدى بايلاپ كەتەمىن، سول جەردەن شەشىپ الاسىڭ، ساعان امانات!»—دەپ ءجۇرىپ كەتكەن.
مەجەلى جەردەن دوسى بالانى اكەلىپ، ءوز بالاسىنداي ەتىپ وسىرەدى. حان سارايىنداعى بالگەر بال اشىپ، حانعا بىلاي دەگەن: «اجالىڭ بيىلعى تۋعان بالالاردىڭ بىرىنەن بولادى».
دوسى ەدىگەنى الىپ قالىپ، ءوزىنىڭ بالاسىن حانعا بەرەدى. حان جيناپ العان بالالاردىڭ ءبارىن دە نايزانىڭ ۇشىنا الادى.
كۇندەر جىلجىپ جاتتى. ەدىگە ون التى جاسقا تولدى. ءوز قاتارىنىڭ كۇشتىسى بولدى. ءبىر كۇنى ونى حان سارايىنىڭ قىزمەتىنە الادى. ەدىگە حان سارايىندا جۇرگەندە حانمەن قىرعيقاباق بولىپ، شەكىسىپ قالىپ جۇرەدى. بىردە بالگەر تاعى دا بال اشىپ، «حان اجالىن» وسىنداعى جاڭا قىزمەتكە كەلگەن بالادان كورەدى. حان ەدىگەنى ءولتىرۋدىڭ امالىن ويلايدى. حان بايبىشەسى ايرانعا ۋ قوسىپ، ەدىگەگە بەرەدى. ايراندى ەدىگە ىشپەيدى. ىشىندەگى قاستاندىقتىڭ ءدامىن سەزەدى. ايراندى ىدىسىمەن بىرگە ءتورت ءبولىپ، سوسىن ارالاستىرىپ، قايتارىپ بەرەدى. بايبىشە شوشىپ، تەز ارادا حانعا حابار بەرىپ، تۇتقىن داۋىن سۇرايدى.
ايراندى تورتكە قاق ورتادان بولگەنى—«ەندى بۇلاي ىستەسەڭدەر، تورتكە بولەمىن. ارالاستىرىپ جىبەرگەنى الا توپالاڭىن شىعارامىن» دەگەنى ەكەن. جاس قۇستىڭ الەگىنەن ەلىنەن، جەرىنەن ايرىلعان جىگىت (ەدىگەنىڭ اكەسى) سول جەرگە «جاسقۇس» دەگەن ات قويادى.