ەل ەرمەگى
ەلدە كاسىپ جوق. قار كەتىسىمەن تىربانىپ بىر-ەكى جەر ەگىن سالسا، جازعى كاسىپتى سونىمەن ءبىتتى دەپ سانايدى. كولەڭكەگە جاتىپ، ايران-شالابىن ءىشىپ، ۇزاق كۇندى تەك جاتۋمەن كەش قىلادى. ءوزى قاراپ جاتقان سوڭ، جۇمىس ىستەگەندى جاقتىرمايتىن ادەتى عوي، قيت ەتسە ورىستاردى ەرمەك قىلادى:
— اپىرماي، ورىس دەگەن جان تىنىشتىعىن بىلمەيتىن "ماقۇلىق"-اۋ. شىلدەنىڭ ىستىق كۇنىندە شىجىپ جۇمىس ىستەپ جۇرگەنى. ءبۇيتىپ تاپقان مالى قۇرىسىن! — دەيدى.
ورىستىڭ كاسىبى ءونىمدى. ەگىندى كوپ سالعان سوڭ، كۇزدى كۇنى استىقتى كوپ الادى. جازداي دامىل كورمەي، تىربانىپ ءشوپ جيادى. "جان تىنىشتىعىن" بىلگىش قازاقتىڭ بىر-ەكى جەر ەگىنى قىس ىشۋىنە جەتپەي قالىپ، ءبىر كۇنى دورباسىن قولتىعىنا قىسىپ تامىرىنا بارادى.
— اي، تامىر، مەنىكى ۇن بىتكەن. سەن ماعان بيداي بەر، مەنىكى ساعان جەر بەرەدى!..
مىنە، وڭاي ساۋدا!
از عانا جەرىنىڭ تاڭداۋىن الماقشى بولىپ ورىس بيداي بەرەدى. قازاقتىڭ تاڭداۋلى جەرىنە سالعان سوڭ، ورىستىڭ ەگىنى تاعى بىتىك بولادى!..
جالقاۋ ەلدىڭ باققانى كوبىنە اڭگىمە-وسەك. اڭگىمەسىنىڭ دە ءتۇر-تۇرى بار. جازعىتۇرعى كەزدە جاڭبىردى اڭگىمە قىلۋشى ەدى:
— بيىل قويان عوي. ەگىن-پىشەن بولماس-اق. ەل شۇبىرادى عوي،— دەپ كۇرسىنەدى.
ەگىن-شوپتىڭ بولماسىن، ەلدىڭ شۇبىراتىنىن بىلسە، كۇن بۇرىن نەگە قام قىلمايدى؟ كاسىپ قىلىپ قىسقى ازىقتى تاۋىپ الۋدىڭ قامىنا نەگە كىرىسپەيدى؟ جوق، ونى ويلاعان ادامدى كورە المايسىڭ. قىستى كۇنى بالا-شاعا اشتان ولەدى ەكەن دەپ جازعى ىستىقتا جاندى نەعىپ قيناسىن!
بەرى كەلە اڭگىمەنىڭ ءتۇرى وزگەردى. اسكەرلىككە دايىنداۋعا جاستاردى الۋ ناۋقانى كەلدى. ونىمەن قابات شابىندىق جەردى بولۋ جۇمىسى باستالدى. جۇرت "قوياننىڭ ۋايىمىن" تاستاي بەرىپ، بەتتى وسىعان بۇردى:
— سالاۋمالايكۇم!
— اليكسالام. ە، نە حابار؟ بالالاردى نە عىلىپتى؟ سوعىسقا ايداماي ما ەكەن؟
— بالالار اماندىق دەيدى. ويناتادى دەيدى. تاڭەرتەڭ سۋعا تۇسەدى دەيدى. تۇستە بورتە بەرەدى دەيدى...
— اي، ورىستا اقىل بولسايشى! تەككە اۋرە قىلىپ، بالالاردى الماي-اق قويسا قايتەدى ەكەن؟!..
بۇدان كەيىن بولىسكە كوشەدى:
— نەمەنە، سىزدەردىڭ جەرلەرىڭىزدى ءبولدى مە؟
— بولىستان بىرەۋلەر شىعىپ، بولەمىز دەگەن بولىپ ءجۇر ەدى. سوعان ادام بولمادى بىلەم. اشەيىن اۋرەشىلىك قوي. باياعىدان بەرى ورىستى ارالاستىرماي دا شابىندى ءبولىپ شاۋىپ ءجۇر ەدىك قوي...
— مىنا بولەكباي اۋىلى ءۇي باسىنا ءبولىپ الىپتى دەگەن حابار بار، ودان نە ءبىلدىڭىز؟
— وي، شىراعىم-اي، ول اۋىلدا نە بولماس دەيسىڭ. اۋىلىندا كومەنەس بولعان سوڭ، سولاي بولادى عوي...
بۇل — ىمىراشىل، اتا جولىن بۇزبايتىنداردىڭ كەڭەسى. وسى كەڭەس ەلدىڭ كوبىندە بار. كولەڭكەدە جاتىپ، ۇزاق كۇندى كەش قىلۋ ءۇشىن وسىنى ەرمەك قىلادى. كەرتارتپالىقپەن كۇنى وتەدى...
اسكەرلىككە الىنعان جاستار ەلگە كەلدى. شابىندىق ءبولىسى ءوتتى. ەندىگى ەرمەگى نە؟
ساسپاڭدار، ەل تابار. شابىندىقتان تۋعان ءبىرتالاي داۋ بار. كۇزگە شەيىن سول ەرمەك. كۇزگە قاراي، ەگىس شىقپاسا، اشتىق ەرمەك بولماس پا ەكەن؟
You Might Also Like
-
شال گولفستريمگە قايىعىمەن ءبىر ءوزى عانا شىعىپ ءجۇردى. مىنە، سەكسەن ءتورت كۇن بولدى، تەڭىزگە كۇندە شىعادى، ءبىراق قارماعىنا ءالى دە ەشتەڭە ىلىككەن جوق. باستاپقى ءبىر جارىم ايداي ۋاقىت بويىندا بۇعان ءبىر ب...
-
مەيگەرن مىرزا كوزاينەگىن كيىپ، ادەتتەگىسىنشە تاماعىن قىرناپ ءبىر جوتەلىپ قويدى. سوسىن ول قارسى الدىندا وتىرعان، قاساقانا كىسى ءولتىردى دەپ ايىپ تاعىلعان ادامعا قايتا قارادى.
