جۇرەك تۋلايدى
...پروفەسسور سادىقوۆ لابوراتورياعا قاباعى تۇكسيە كىردى. بۇرىن جۇرتپەن جايدارى سالەمدەسەتىن ول بۇگىن تەك باسىن يزەپ، ۇستىندەگى بولونيا پلاششىن شەشپەستەن ءوز كابينەتىنە وتە شىقتى. بيونيكالىق ميكروتولقىنداردى زەرتتەيتىن «مت-6» اپپاراتىنىڭ جۇمىسىن تارتىپتەپ، ونى كەزەكتى سەانسقا دايىنداپ تۇرعان اسپيرانت قايرات ساۋرىقوۆ پروفەسسوردىڭ كەسكىنىن كورىپ، ازداپ ابىرجىپ قالدى. «بۇگىنگى سەانسقا تيىم سالماسا نە قىلسىن»،— دەپ ويلادى ول ىشىنەن. ايتسە دە سىر بەرمەي ءوز ىسىمەن اينالىسا بەردى.
ۇزىنشا كەلگەن بولمەنىڭ ىشىندە ءۇش ادام بار. ءارقايسىسى ارنايى بيوتاجىريبەلەرگە لايىقتاپ قۇراستىرىلعان اسپاپتاردىڭ قاسىندا ءتيىستى جۇمىستارىن شۇقىلاپ ءۇن-تۇنسىز قالدى. اعا لابورانت ءجاميلا داۋلەتوۆا جۇلدىز قۇرتتاردىڭ ءبىر نەشەۋىن كولباعا سالىپ توكپەن تىتىركەندىردى. قۇرتتار بىرىنەن سوڭ ءبىرى ىرشىپ قارعىپ شىعىپ جاتىر. قايرات «مت-6» اپپاراتىن جيناستىردى دا توكقا قوستى. قولىنا كادىمگى ميكروفوندى ۇستاپ ءجاميلا دەپ وتە اقىرىن سىبىر ەتتى. ونىڭ داۋىسى اپپاراتتىڭ تىرسىلداعان دىبىسىنا سۇڭگىپ ەستىلمەي قالدى. دەگەنمەن ءجاميلا جالت بۇرىلدى.
— قايرات، سەن ماعان بىردەڭە دەدىڭ بە؟
— جوق،—دەپ جاۋاپ بەردى قايرات.
قايرات «مت-6» اپپاراتىن جوعارى جيىلىكتەگى توكقا قوستى دا، باسىنا راديوقۇلاقشىندى كيىپ الدى. وسيلوگرافتان قىزىل كۇرەڭ جولاقتار كورىندى. بۇل ونىڭ ميىنداعى بيوتولقىنداردىس ەكرانداعى كورىنىسى. قايرات جاميلامەن ويشا سويلەسە باستادى.
— ءجاميلا، سەن ماعان دوس ەدىڭ عوي. مەن پروفەسسوردىڭ قاباعىنان قورقىپ قالدىم. سەن مەنى ەستيسىڭ بە؟ ماعان بۇرىلشى ءقازىر.
ءجاميلا كەرى بۇرىلدى دا، جىميىپ كۇلدى.
— قورىقپاي-اق قوي. سادىقوۆ تۇنىمەن عىلىمي سوۆەتكە بايانداما ازىرلەگەن. بالكىم ۇيقىسى قانباعان شىعار.
ءجاميلا بۇل سوزدەردى كۇلىمدەپ تۇرىپ ويشا ايتتى. ءبىراق قايرات راديوقۇلاقشىننان انىق ەستىدى. ول قۋانىپ كەتتى. بۇلاردىڭ سوزدەرىن بولمەدەگى ءۇشىنشى ادام ەستىمەگەن ەدى.
قايرات ۋنيۆەرسيتەتتىڭ بيولوگيا فاكۋلتەتىن ءبىتىرىپ، بيوفيزيك ماماندىعىن العان-دى. اسپيرانتۋراعا تۋسكەنىنە ەكىنشى جىل. العان تاقىرىبى «بيوتولقىنداردىڭ ءتۇرلى ادامدار ورگانيزمىندەگى ۇندەستىگى». بيوتولقىندار جونىندەگى كوپ ءجاي عىلىمعا بۇرىننان دا بەلگىلى. ول ادام ورگانيزمىندە شاعىن مولشەردە پايدا بولىپ، بىلىنەر-بىلىنبەس ماگنيت ءورىسىن تۋدىرادى. بار بولعانى وسى عانا. الايدا كەيبىر شەت ەلدەردە پاراپسيحولوگيا دەگەن عىلىم بار. بۇل عىلىممەن كوپتەگەن عالىمدار شۇعىلدانادى. ارنايى جۋرنالدار شىعىپ تۇرادى. بۇل جونىندە «توقسان توعىز» عىلىمي ەڭبەكتەر دە جازىلعان. ءبىراق ءبىزدىڭ عالىمدار مۇنىڭ بارلىعىن قۇر شيماي دەپ ۇعادى. راسىندا دا سەنەر-سەنبەسىڭدى بىلمەيسىڭ. شەت ەل عالىمدارىنىڭ ويىنشا ادام ورگانيزمى، دالدەپ ايتقاندا ورتالىق مي قابىعى شوعىرلانعان بيوتولقىندار شىعارادى. ول بوگدە ءبىر ادامعا اسەر ەتەدى. ءتىپتى الەم كەڭىستىگىنە تارايدى. قاشىقتىق تالعامايدى دەيدى. بۇل بۇل ما، ولاردىڭ ايتۋىنشا كەيبىر قابىلەتتى ادامدار كوزدەن ۇشقىندايتىن پىكىر تولقىندار ارقىلى ءبىرشاما جەردە تۇرعان جەكە زاتتاردى ورنىنان قوزعاۋى دا مۇمكىن ەكەن. تۇتقاسىنان تارتپاي-اق ەسىكتى دە اشىپ جىبەرۋى عاجاپ ەمەس. ارينە، بۇل بوس ءسوز دەلىك... ادام ميىندا پايدا بولاتىن ماگنيت ءورىسىنىڭ كۇشى ۇلپا ءجۇندى دە ۇشىرا المايدى. دەگەنمەن...
قايراتتىڭ ەسىنە بالالىق شاعىندا بولعان ءبىر وقيعالار ءتۇستى. ول تىم جاس ەدى سول كەزدە. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ سۇراپىل جىلدارى. قايراتتىڭ اكەسى ساۋرىق مايداندا ءجۇر. اپتا سايىن ساعىنىشتى سالەم حاتتار كەلىپ تۇرادى. «قايراتىمنىڭ ماڭدايىنان ءسۇيدىم» دەپ جازاتىن.
الدە قانداي ءبىر كۇنى قايراتتىڭ جۇرەگى دۇرسىلدەپ شوشىنىپ كەتتى. ىشكى دۇنيەسىن ازناعان ءبىر سۋىق كەۋلەپ، جانى ەگىلە بەردى ونىڭ. ول ۇيىندە وتىرا الماي، دالاعا بەزىپ كەتتى. تۇسىنىكسىز ءبىر قايعىلى اۋەن ونىڭ جان دۇنيەسىندە ويناپ، ازاپ شەكتىردى. كوزىنەن اششى جاس شىعاردى. ول ءبىر قايعىلى وقيعانىڭ بولاتىنىن سەزگەندەي. «قايرات قوش بول، مەنى ەشقاشان ۇمىتپا» دەپ اكەسى وتە ءبىر الىستان سويلەپ تۇرعانداي. كوز الدىنا اكەسىنىڭ ءولىپ جاتقان بەينەسى كەلدى. ول سولقىلداپ جىلاي بەردى. ءاربىر جاپىراقتىڭ سىبدىرىندا، جەلدىڭ ۋىلىندە، ارلى-بەرلى زۋلاپ جۇرگەن قارلىعاشتىڭ قانات سۋسىلىندا قايراتتى جۇباتاتىنداي اۋەن بار ءتارىزدى. ول جۇگىرىپ ۇيگە كەلدى. الدىنان جۇگىرىپ اناسى شىقتى.
— سەن نەعىپ جوعالىپ كەتتىڭ، جارىعىم.
قايرات اناسىنىڭ توسىنە باسىن قويىپ جىلاپ جىبەردى.
— اپاشىم، اپاتايىم، مەنىڭ اكەم ءولدى عوي دەيمىن. جاڭا مەن ونىڭ قوشتاسقان داۋسىن ەستىدىم،— دەدى.
اناسى قايراتتى قۇشاقتاپ قوسا ەگىلدى. ونىڭ دا كۋرەگى الدە ءبىر سۇمدىقتى سەزگەندەي بولاتىن. سول كۇننەن باستاپ قايراتتىڭ اكەسىنەن حابار بولماي كەتتى. ءۇش ايدان كەيىن قارا قاعاز كەلدى...
ساۋرىقوۆ، ءسىزدى پروفەسسور شاقىرادى،—دەدى بىرەۋ.
شىم-شىتىرىق وي-قيالدىڭ قۇنداعىندا تۇرعان قايرات سەلت ەتىپ قالدى دا، شاقىرۋشى قايتالاپ ايتقاندا عانا بارىپ ۇقتى. ول كابينەتكە جەدەلدەي باسىپ ەندى.
پروفەسسور باسىن كوتەرگەن جوق. الدىنداعى قاعازدارىن ارى-بەرى اۋدارىستىرىپ تىكتەپ قاراي المايدى. ءبىر كەزدە:
— قايرات، شىراعىم، سەنىڭ بيوتەلەفون دەپ جۇرگەنىڭ نە نارسە،— دەدى پروفەسسور.
قايرات ەندى ءتۇسىندى. پروفەسسور ەكەۋىنىڭ ءدال ءقازىر ءبىر ويدىڭ تىزگىنىندە وتىرعانىن سەزىپ دۇرسىلدەگەن جۇرەگى ورنىنا ءتۇستى. ول ءوزىنىڭ وتكەندەگى ءبىر تاجىريبەسىنەن شيكى شىعىپ قالدى ما دەپ قورىققان ەدى. ءقازىر قۋانىپ قالدى. ونداي وقيعا بۇدان ءۇش كۇن بۇرىن بولعان-دى. ول لابوراتورياعا سيركتىڭ ءبىر ءارتيسىن الىپ كەلىپ تاجىريبە جۇرگىزگەن. سيرك ءارتيسى ساحناعا شىعىپ، جۇرتتىڭ ويلاعان ويىن تابادى ەكەن. كادىمگى ءوزىمىزدىڭ ۆولف مەسسينگ، كارل نيكولايەۆتار سياقتى ساحنادان كەز كەلگەن ادامدى شاقىرىپ الادى دا ودان ءبىر جۇمىستى اتقارۋعا بۇيرىق بەر دەپ وتىنەدى. (ماسەلەن، ستاكانعا سۋ قۇيىپ ءىشۋ، زالدا وتىرعان بىرەۋدىن ساعاتىن شەشىپ، ەكىنشى بىرەۋدىڭ قالتاسىنا سالۋ، ورىندىقتى كوتەرىپ ەكىنشى جەرگە قويۋ ت. س. س.). بۇيرىق بەرەتىن كىسى ءارتيستىڭ وڭ بىلەگىنەن ۇستايدى دا، ويشا بۇيرىق بەرەدى. ارتيست بۇيرىق بەرگەن جاققا قوزعالادى. سول كەزدە بۇيرىق ەتۋشى ءوزىنىڭ ماقساتىن دۇرىس ورىنداتۋ ءۇشىن قايتالاپ بۇيىرا بەرەدى. ارتيست ويشا بەرىلگەن بۇيرىقتى سوزبەن ايتقانداي ءتۇسىنىپ ورىنداپ شىعادى ەكەن. بۇرىن تالاي كورگەنمەن كوڭىلى ونشا تولمايتىن قايرات بۇل جولى ءارتيستىڭ عاجاپ ويىنىن ەرەكشە قۇشتارلانا باقىلادى. سودان كەيىن ول ءارتيستى لابوراتورياعا الىپ كەلىپ، بىرنەشە تاجىريبە جۇرگىزگەن. وعان پروفەسسور سادىقوۆ تا قاتىسىپ وتىردى. سەانستار تۇگەل دەرلىك تاماشا ناتيجە بەردى. سيرك ءارتيسى كاربۋج ادام ويىن شىنىندا دا وقي الاتىن بولىپ شىقتى. لابوراتوريانىڭ بارلىق قىزمەتكەرلەرى تاڭ قالىستى. مىنە ءقازىر پروفەسسور سول جايعا قايتا ورالىپ وتىر. العاشقىدا سەن ءبىر الاياقتى الىپ كەلىپ، ءبارىمىزدى جاس بالاداي الداپ سوقتىڭ دەپ ۇرىسقالى وتىر ما دەپ قالعان قايرات پروفەسسوردىن بايسالدى جۇزىنە كوز سالىپ كوڭىلى ورنىنا ءتۇستى. ەندى بايقاسا كابينەتتە تاعى ءبىر ەكى فيزيك وتىر ەكەن. ەسىكتەن ءجاميلا كىردى. بىردەن سۋىرىلا سويلەپ كەتۋگە ىڭعايسىزدانىپ وتىرعان قايرات جۇمعان اۋزىن اشپادى. تەك جىپىلىقتاپ پروفەسسورعا قاراي بەرەدى. پروفەسسور ءوزىنىڭ سۇراعىن قايتالاپ:
— ءبىزدىڭ لابوراتوريادا ساۋرىقوۆتىڭ بيوتەلەفونى جونىندە نەشە قيلى ءسوز گۋلەيدى. سونىڭ ءوزى نە نارسە؟ اسپيرانت ساۋرىقوۆ سول جونىندە بايانداپ بەرسىن، — دەدى.
قارت فيزيك كولوميەس پروفەسسوردىڭ سوزىنە باس شۇلعىپ «يا ءسويتسىن» دەگەندەي ماقۇلداپ يشارات ءبىلدىردى. اعا لابورانت ءجاميلا داۋلەتوۆا كۇلىم-كۇلىم ەتىپ قايراتقا كوزىن قىستى.
— بيوتەلەفون جونىندە بايانداۋدان بۇرىن،— دەدى قايرات،— سيرك ارتيسىمەن جاساعان تاجىريبەمىز جونىندە پىكىر الىسساق. ويتكەنى، ءبىزدىڭ قىزمەتكەرلەر اراسىندا الىپقاشتى سوزدەر تۋىپ ءجۇر. وسى جونىندە جولداس پروفەسسور ءسىزدىڭ پىكىرىڭىز قانداي؟
— تاجىريبەدە ەشبىر ءمىن جوق،— دەدى سادىقوۆ. ءبىراق سونىڭ بيوتولقىندار كۇشى ەكەنىنە ءشۇبام بار. مەنىڭشە كاربۋجدىڭ بيوتولقىن قابىلدايتىنداي قابيىلەتى جوق. وندا لوگيكالىق جۇمباقتاردى شەشەتىن قابىلەت بار سياقتى. سىزدەر جۇمباقتى شەشەر كەزدەگى ونىڭ بەت الپەتىنە نازار اۋدارىپ كوردىڭىزدەر مە؟ ول ۇنەمى شىتىرمان وي ارپالىسىندا جۇرەدى عوي.
— ءيا، ءيا،— دەدى كولوميەس،— ول بۇيرىق بەرۋشى ادامدى بىلەگىنەن ۇستاتىپ جۇرۋىندە دە ءبىر سىر بار. ويتكەنى، ادامزات بالاسىنىڭ نەرۆ جۇيەسى وتە نازىك قوي. بالكىم كاربۋج ءجۇرىپ كەلە جاتقاندا بۇيرىق بەرۋشى ادام ءوز ويىن تامىر سوعىسى ارقىلى ءبىلدىرىپ قويۋى عاجاپ ەمەس.
— رۇحسات بولسا،—دەپ ولاردىڭ ءسوزىن ءجاميلا ءبولدى. مەنىڭشە، ماسەلە تەك كاربۋجدىڭ باسىندا ەمەس. تاياۋدا مەن موسكۆادا بولعاندا كارل نيكولايەۆ دەگەن ءارتيستىڭ ويىنىن كورىپ ەدىم. ول كەيبىر سەانستاردا كىسىنىڭ ويىن بىلەگىنەن ۇستاتپاي-اق تابادى ەكەن. تامىر سوعىسىن قالاي ەستىدى ول سوندا؟
— كەيبىر ادامداردا ەكىنشى بىرەۋدىڭ ىشكى سەزىم تولعانىسىن دا تۇسىنەتىن قابىلەت بولادى،— دەپ كولوميەس بەرىلە قويمادى. قارل نيكولايەۆتى جانە مەسسينگتى مەن دە بىلەمىن. ولار تاپسىرما بەرۋشى ادامنىڭ اياق الىپ جۇرۋىنە، ىركىلۋ-ىركىلمەۋىنە، دەم شىعارۋىنا كۇشتى نازار اۋداراتىن سياقتى. ءتىپتى ول ادامداردىڭ جۇرەك سوعىسىن دا ەستي مە قايدام. بۇعان تاڭدانۋدىڭ ەشبىر رەتى جوق. ويتكەنى، ادام تۇرماق قاراپايىم جاندىكتەردىڭ باسىندا دا مىڭ-ميلليون سەزىمتالدىق قاسيەت بار ەمەس پە؟
— ارينە، جارقانات شىعاراتىن ۋلترادىبىستاردى، بالىقتىڭ ۇندەرىن ءبىزدىڭ قۇلاعىمىزدىڭ ەستىمەيتىنى راس،— دەدى باعانادان بەرى سوزگە ارالاسپاي وتىرعان قايرات. سوندا ءسىزدىڭ ويىڭىزشا، ادامدار جيىلىگى تۇرلىشە تولقىندار شىعارىپ قاتىناس جاسايتىن بولعانى ما؟
— بۇل جاعىن زەرتتەۋ كەرەك،— دەدى سادىقوۆ. قانداي تولقىن بولماسىن ول بيولوگيالىق تولقىن. ۋلترا مەيلى ينفرا، مەيلى باسقا ءبىر ادام بالاسىنا بەلگىسىز جيىلىكتەگى تولقىن بولسىن، ونىڭ شىعاتىن كوزى بولۋعا ءتيىس. ال قازىرگى زەرتتەۋلەرگە قاراعاندا ادام ميىنىڭ ونداي كۇش-قۋاتتى تولقىن كوزى بولۋىنا ەشبىر دالەل جوق.
قايرات ورنىنان تۇرا كەلدى.
— جۇرىڭىزدەر، مەن سىزدەرگە ءبىر قىزىق كورسەتەيىن. بيوتەلەفون جونىندە دە سول جەردە جاۋاپ بەرەيىن.
پروفەسسور كۇلىمسىرەپ ورنىنان تۇردى.
— قايراتتىڭ جۇلقىنا تۇرۋىنا قاراعاندا ءبىزدىڭ لابوراتوريادا ءبىر ۇلكەن عىلىمي توڭكەرىس بولىپ جۇرمەسىن.
— يا، سويتپەسە يگى ەدى،— دەپ شانشىپ الدى ءجاميلا.
بارلىعى تۇرەگەلدى دە دابىرلاسا كۇلىپ، قايراتتى تۇرتكىلەپ الدارىنا ءتۇسىردى. قايرات بۇلاردى ءوزىنىڭ بولمەسىنە الىپ كەلدى.
لابوراتوريانىڭ سىرت كورىنىسىندە تاڭداناتىنداي ەشنارسە جوق ەكەن. كادىمگى فيزيكالىق لابوراتوريا. ءتور الدىندا وسديلوگراف ونىڭ جانىندا پوتەنسيومەتر، شاعىن رەوستاتتار. ءبىر جەردە پاراللەل جالعانعان تىزبەك. ءبىراق سول جاقتا ۇلكەن قارا جامىلعىنىڭ استىندا تۋمبا ستول تۇر. ول قارا جامىلعىش ارقىلى ەكىنشى فوتولابوراتوريا تارىزدەس شاعىن بولمەگە جالعاسىپتى. ستولدىڭ ۇستىڭگى جاعىنان جيىلىگى جوعارى توك گەنەراتورى ءتونىپ تۇر. قايرات ستولىنا وتىردى دا استىڭعى جاعىنان ەكى شىنى قوبديشا كوتەرىپ الدى. قوبديشالاردشش ىشىندە ەكى باقا جاتىر.
— مەنىڭ، بيوتەلەفون دەپ جۇرگەنىم مىنە. دۇرىستاپ ايتسام بۇل بيوتەلەفون ەمەس، بيوتەلەگراف. ءقازىر مەن سىزدەرگە ونى دالەلدەپ كورسەتەم،— دەدى ول. ول قوبديشانىڭ بىرەۋىن ستولعا قويدى. ونى ەلەكتر تىزبەككە جالعادى. ۆولتمەتردى تەكسەرىپ جوندەپ شىقتى. رەوستاتتىڭ قۇلاعىن سول جاققا قاراي شەگىندىردى. باقالار تۇياق سەرپپەي تىپ-تىنىش جاتىر. ال ەكىنشى قوبديشانى قايرات ءجاميلانىڭ قولىنا ۇستاتتى.
— ال ەندى قاراڭىزدار، قولداعى قوبديشا ەلەكتر تىزبەگىنەن وقشاۋ تۇر. كەرەك دەسەڭىز سىرتقى قابىعى دا يزولياتور. مەن ستولداعى قوبديشاعا توك جىبەرەمىن. ول مىنا باقانى سوعادى. سول كەزدە سىزدەر ءجاميلانىڭ قولىڭداعى باقاعا قاراپ تۇرىڭىزدار.
قايرات توك كوزىن قوستى. ۆولتمەتردىڭ جەبەسى ويناقشىپ، وسيلوگرافتىڭ جاسىل ەكرانىندا قۇبىلما تولقىندى سىزىقتار پايدا بولدى. ءبىر كەزدە توك جالعاسقان قوبديشانىڭ ىشىندەگى باقا تىپىر-تىپىر ەتتى. بارلىعى ءجاميلانىڭ قولىنا قارادى. باقا العاشىندا تىنىش جاتتى.
سودان كەيىن باسىن كوتەردى دە اتىپ تۇرىپ، شورشىپ كەتتى. قوبديشانىڭ قابىرعاسىنا سوعىلىپ جالپاسىنان ءتۇستى. قايتا شورشىدى. وسى كەزدە قايرات توك كوزىن اجىراتىپ جىبەردى. باقا جانتالاسقان مىنەزىن قويا قويدى. كوزى جىلتىراپ سۇلىق جاتىپ قالدى. تاجىريبە وسىلايشا بىرنەشە قايتالاندى.
پروفەسسور سادىقوۆ ەلەكتر تىزبەگىن، قوبديشالاردى جان-جاقتى زەرتتەپ شىقتى. ءبارى دە دۇرىس. كولوميەس قايران بوپ تۇر. ءجاميلا ءوزىنىڭ تاڭدانعان كەيىپىن جاسىرا الماعانداي.
— تاجىريبەڭنىڭ ءتۇرى وسى ما — دەدى پروفەسسور ءبىراز ۇنسىزدىكتەن كەيىن.
— ءسىزدىڭ قانداي قارسى داۋ ايتايىن دەپ تۇرعاڭىزدى سەزىپ تۇرمىن،— دەدى قايرات. توك سوققان باقانىڭ نەرۆ جۇيەسى اۋادا تەربەلىس تۋدىردى. ول ەكىنشى باقاعا بەرىلدى دەمەكشىسىز عوي. ەندەشە مىنا تاجىريبەنى قاراڭىز.
قايرات قاراڭعى بولمەنىڭ ىشىنەن اعاش جاشىك الىپ شىقتى. ىشىندە بىلەكتەي جىلان جاتىر ەكەن.
سىرت جاقتان ءبىز جىلاندى كورەمىز، ال جىلان ءبىزدى كورمەيدى دەپ ءتۇسىندىردى قايرات. سودان كەيىن ول كىشكەنە شىنى ساۋىت الدى دا وعان ءبىر باقا وتىرعىزدى. ساۋىتتى جاشىكتىڭ ەسىك جاعىنان اپارىپ اقىرىن كىرگىزدى. العاشقى ساتتە جىلان سۇلىق تىنىش جاتتى. سودان كەيىن جاشىكتىڭ ىشىندە سۋماڭداپ، ءتىلىن جالاقتاتىپ جۇرە باستادى. باقا تىم-تىرىس. جىلان شىنى ساۋىتتى تىلىمەن ەكى-ۇش رەت جالاپ ەتىپ، يىعىمەن سوقتى. سودان كەيىن ساۋىتقا ورالا باستادى. باقا شىداي الماعان بولۋ كەرەك، ساۋىتتىڭ ىشىنەن شورشىپ اتىپ شىقتى. تۇرعانداردىڭ ءبىر كوزى جىلان ارباعان باقادا بولسا، ەكىنشى كوزى ءجاميلانىڭ قولىندا. كەنەت ەشقانداي ءقاۋىپ تونبەگەن، قاننەن-قاپەرسىز جاتقان الگى باقا دوڭبەكشىپ اۋناپ ءتۇستى. تىرباڭداپ قوبديشانىڭ ەكىنشى جاعىنا قاشتى. جىلان وسى كەزدە ەكىنشى باقانى جۇتىپ جاتقان ەدى...
«اقبوكەن» راكەتاسى كوسموس الەمىن بەتكە الىپ جەردەن ۇشىپ شىققانىنا ەكىنشى كۇن. كوسموناۆتار سپۋتنيك ستانسيادا بىرەر ساعات دەم الىپ يۋپيتەر پلانەتاسىنا بەتتەپ بارادى. «اقبوكەننىڭ» بورتىندا كوسموس بيولوگياسىنان جازعان ەڭبەكتەرى دۇنيە ءجۇزى عالىمدارىنان ۇلكەن باعا العان جاس عىلىم دوكتورى، ايگىلى اكادەميك قايرات ساۋرىقوۆ وتىر. قولىندا ءوزىنىڭ پەرزەنتى بيوتەلەفون. ول بيوتەلەفوندى الدى دا باسىنا كيدى. كوز الدىنا جەردە قالعان تۋىستارى، سۇيىكتى جارى، بالالارى ەلەستەدى. جۇرەگى تۋلاپ قويا بەردى. وسى كەزدە بيوتەلەفون دا جۇمىس ىستەپ، جاسىل وتتارى جىپىلىقتاپ جاندى. قولىنداعى ەكراننانيا قايرات جاۋاپ وتتاردى كوردى. «مەن تۋرالى ولار دا ويلاپ وتىر ەكەن عوي. «گۇلجان دەپ ىشتەي سىبىرلادى ول. ەستيمىسىڭ سەن مەنى، مەنىڭ جاعدايىم جاقسى، كوڭىلىم قۋانىشتى، سەندەر قالايسىڭدار؟»
«جانىم، سۇيىكتىم، ەستىدىم جۇرەگىڭنىڭ ءدۇرسىلىن. ءبىز دە امانبىز. الاڭداماي دۇرىس بارىپ قايت».
وسى كەزدە كابينانىڭ ەسىگى اشىلىپ، بورت راديست كىرىپ كەلدى. جولداس ساۋرىقوۆ مەن ابايسىزدا ءسىزدىڭ ءبىر جاقىن ادامىڭىزدان بيوتەلەفونوگرامما قابىلدادىم. مىنەكي ول دەپ قايراتتىڭ الدىنا تاستاي سالدى. قايرات قاعازدان جاڭا عانا ءوزى گۇلجانمەن سويلەسكەن سوزدەردى وقىدى. ىشتەي ءماز بولىپ كۇلدى.
باياعىدا اتا تەگىمىز «ادام ءبىرىن-بىرى جۇرەكپەن ۇعىنىسادى» دەۋشى ەدى. دۇرىس ەكەن-اۋ، سول، ءا...»
قايرات ءدال ءقازىر ءوزىنىڭ لابوراتورياسىندا وتىر. ونىڭ جۇرەگى الدە نەگە ەلەگىزىپ تۋلايدى. ونى مەن ەستىپ وتىرمىن. وعان جاۋاپ رەتىندە مەنىڭ دە جۇرەگىم ءدۇرس-دۇرس ەتتى.
— قايرات، مەن سەنىڭ قيالىڭدى ەستىدىم. سەن مەنى ەستيسىڭ بە؟
You Might Also Like
-
سونىمەن بۋ جالعاننان ءوتتىڭ، كەتتىڭ، ماقساتقا، اۋرە - پەندە، قاشان جەتتىڭ؟! "اس تابىلسا، - دەگەندەي،- دوس تابىلماس!" ءبىرى بولسا، ءبىرى جوق بولىپ كەتتىڭ! ءبىر سونى جەر قىلعان جوق - شيىر، ...
-
ءتۇس كەزى. بويشاڭ كەلگەن، سوم دەنەلى، تاقىر باستى، بادىراق كوز ۆولدىريەۆ دەيتىن الپاۋىت پالتوسىن شەشىپ، ماڭدايىنىڭ تەرىن جىبەك ورامالىمەن ءسۇرتتى دە، مەكەمەگە يمەنە، باتىلسىزداۋ كىردى. ونداعىلاردىڭ ب...
