InfoHub Logo

   

Fashion. جاستاردى ءجيى «fashion» دەگەن ءسوز قىزىقتىرادى. سونىمەن، فەشن-اعىلشىن تىلىندە fashion دەلىنسە، قازاق تىلىندە " ءسان " دەپ اۋدارىلادى. ول مودەلەردىڭ جۇمىسىن، ءساندى كورسەتۋدى، ءستيلدى بەينەلەردى جاساۋدى بىلدىرەتىن قۇرامداس فرازالار بولىگى قاتارىنا جاتادى. 21 عاسىردا ءسان تالاپتارى ەرەكشە. جازىلىپ قالعان بۇرىنعى جۇمىس ەرەجەلەرى ارەكەت ەتۋدى توقتاتادى. ترەندتەر ۇنەمى وزگەرىپ وتىرادى، سوندىقتان تەز وزگەرىستەرگە دايىن بولۋ، جاڭاعا جەدەل ارەكەت ەتۋ وتە ماڭىزدى.

جىلان جىل سايىن تۇلەيتىن بولسا، ءساندى يندۋستريا دا سول سەكىلدى وزگەرىسسىز قالا المايتىن موديفيكاسيادان، ءار ءتۇرلى رولدەردە ءوزىڭدى سىناپ كورۋدەن جانە جاڭالىققا اشىق بولۋعا دايىندىقتان تۇرادى. مىسالى، ايەلدەر گاردەروبىندا ەرلەر كيىمى پايدا بولادى، ال كويلەكتەر مەن يۋبكالار تانىمال بولۋدان قالادى.ءساندى وبرازدار ءجيى كوزدەيتىن تاڭداۋ : فۋتبولكالارعا، بومبەرلەرگە، سۆيتشوتتارعا جانە شالبارلى كوستيۋمدەرگە تۇسەدى. وسى جەردەن فەشن پسيحولوگيانى 21 عاسىردىڭ جاڭا ءبىر عىلىم سالاسى دەپ تانۋعا بولادى. «شىن مانىندە، پسيحولوگيا ءالى كۇنگە دەيىن كيىنۋى بويىنشا ءينديۆيدتىن قانداي جانە كىم ەكەنىن ءدوپ باسىپ ايتا المايدى». پسيحولوگيا سونداي-اق بەينەلەردى جاساۋ قۇپيالارىن اشپايدى. عىلىم كيىمدى قابىلداۋ جانە ونى ءتۇسىنۋ ەرەكشەلىكتەرىن زەرتتەۋگە ارنالعان. ءسان مەن ستيل كۇندەلىكتى ءومىردىڭ ماڭىزدى بولىگى بولىپ تابىلادى، جانە دە ولار الەۋمەتتىك وزگەرىستەر تۋدىرادى، قوعامداعى كوڭىل-كۇيگە اسەر ەتەدى، ءار ادامنىڭ دامۋ مۇمكىندىكتەرىن انىقتايدى. 

                                        

                                                                                               

                    

سوڭعى زەرتتەۋلەرگە كوز جۇگىرتەتىن بولساق، رەسمي الەمدىك تالعامعا ساي الىنعان كيىم دەرەكسىز ويلاۋعا وڭ اسەر ەتەدى، قارجىلىق جاعدايدىڭ جاقسارۋىنا دا ىقپالى زور. وسى سەبەپتى بەلگىلى ءبىر سالادا تابىسقا جەتۋدى قالايتىندار كيىم ۇلگىسىن مۇقيات ويلاستىرۋى جانە جەكە گاردەروبى ءۇشىن لايىقتى دۇنيەلەردى تاڭداۋ كەرەك.

عىلىم، سونداي-اق برەندتەر ينكليۋزيۆتىك زاتتاردى ۇسىناتىنىن جانە ولار قوعام ءومىرىن جاقسارتۋعا قاراي باعىتتالاتىنىن راستايدى. 

Brand. ايەلدەر قاۋىمى گاردەروبتى ۇنەمى جاڭارتۋدى جاقسى كورەدى جانە كيىم تاڭداۋدى تانىمال الەمدىك برەندتەردەن توقتاتادى. نەگە ولاي ەكەنى ايەلدەر كيىمىنىڭ برەندتەرىن شىعاراتىن وندىرۋشىلەر ءوز ونىمدەرىنىڭ ساپاسىن باقىلاپ، ءار ماۋسىم سايىن جاڭا توپتامالارىن ۇسىناتىنىن ەسكەرسەك، تۇسىنىكتى. الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە جينالعان سانكوي جاندار الەمدىك برەندتاردىڭ جاڭارعان نۇسقاسىن عانا تۇتىنىپ وتىرادى. نازىك جاندىلار ءۇشىن ەكسكليۋزيۆتى كيىم ساپالى، قىمبات ماتالاردان تىگىلەدى، ال اتاقتى ديزاينەرلەر قايتالانباس فاسوندار ويلاپ تابادى. ءدال وسى تۇستا سۇراق تۋىندايدى. بۇلاي كيىنەتىن جاندار لوگيكا بويىنشا قاراپايىم ءومىر سۇرەتىن، ورتاشا جالاقى الاتىن تۇلعالار ەمەستىگى انىق. الەمدىك برەندتەر ونداعان جىلدار بويى وزىنە جاقسى اتاۋ، داڭق پەن دارەجە قالىپتاستىردى، سەبەبى وسى ەڭبەكتىڭ ناتيجەسىندە دۇنيەجۇزىندەگى كينو جۇلدىزدارى، شوۋ-بيزنەس ارتىستەرى تاعى باسقا ساناۋلى وندىرىلەتىن كيىمدى قالاۋشىلار تۇتىنۋ ءۇشىن. بۇكىل الەم بويىنشا تانىمال ايەلدەر كيىمىنىڭ ۇزدىك برەندتەرى: 

Gucci، Chanel، Prada، Dolce&Gabbana، Christian Dior، Versace، Valentino.

 ارينە قازىرگى زاماندا بۇل جەرلەردى قالتالارى كوتەرمەيتىن، الايدا ادەمى، ءساندى، سونعى ۇلگىدە كيىنگىلەرى كەلەتىندەر ءۇشىن دە جاعدايلار قاراستىرىلعان. الەمدىك اتاۋداعى بۋتيكتەردە كيىنۋگە مۇمكىندىگى بولا بەرمەيتىن قىزدار ماسس-مەديا كيىم وندىرۋشىلەرىنەن ءساندى جاڭارتۋلاردى ءجيى ساتىپ الادى. باستى تالاپ-ولار ساپالى، زاماناۋي جانە جايلى بولۋى ءتيىس. قولجەتىمدى تانىمال ايەلدەر كيىمىنىڭ برەندتەرى:

Mango، Zara، Sela، Froggy، Sisters، Reserved، Morgan، H&M، Colin`s، Kira Plastinina، Savage.

 

Fashion undustry. Fashion-يندۋستريا تەك 100 جىل بۇرىن عانا پايدا بولدى،ءبىراق وسى قىسقا ۋاقىت ىشىندە ول كوپ جانە كەڭ باعىتتا قالىپتاستى. ونىڭ بارلىق قۇرامداستارىن اتاپ ءوتۋ مۇمكىن ەمەس، سەبەبى ولاردىڭ سانى وتە كوپ. بۇل يندۋسترياعا كوپتەگەن ادامدار، رەسۋرستار، وندىرىستىك قۋاتتار جانە ت.ب. جۇمىس ىستەيتىن ماماندىقتار – فوتوگرافتار، مودەلەرلەر، مودەلدەر، مەيكاپەرلەر، جارناماشىلار، ستيليستەر، ەكونوميستەر جانە، ارينە فابريكالار، شەبەرحانالار مەن ءوندىرىس جۇمىسشىلارى جۇمىلدىرىلعان. ءساندى كيىم جاساۋعا قاتىساتىن ءاربىر بۋىندى شتاتتا ورىندالعان كەزەڭنىڭ ساپاسىنا جاۋاپ بەرەتىن كاسىپقويلار عانا بولۋى ءتيىس. مۇندا ءتىپتى توپتامالىق كيىمگە تىگىلگەن زاتتاڭبالار بەلگىلى ءبىر ستاندارتتار بويىنشا دايىندالادى!

كوپتەگەن ادامدار فەشن-يندۋستريا تەك ءساندى كيىم جاسايدى دەپ ويلايدى، ءبىراق ولار قاتەلەسەدى. ويتكەنى، ءسان باس كيىمدەر، اكسەسسۋارلار، اياق كيىم جانە سومكەلەر بار. ەگەر اتاقتى مودەلەرلەر جاساعان كوللەكسيالىق زاتتار ستيل مەن ساپانىڭ بارلىق تالاپتارىن قاناعاتتاندىرسا، وندا سومكەلەر، اياق كيىمدەر، سونداي-اق زەرگەرلىك بۇيىمدار مىندەتتى تۇردە سايكەس كەلۋى ءتيىس. 

                                                     

Mass Media. بۇقارالىق اقپارات قۇرالى (قىسقارتىلعان "ب ا ق"، سونداي-اق ماسس — مەديا)-بۇقارالىق كوممۋنيكاسيا ماقساتىندا اۋىزشا، بەينەلى جانە مۋزىكالىق اقپاراتتى جاساۋدى، مەرزىمدى بەرۋدى جانە جاپپاي تيراجداۋدى قامتاماسىز ەتەتىن ۇيىمدىق-تەحنيكالىق كەشەن. بۇل كەلتىرىلگەن اقپارات جالپى ماسس- مەديانىڭ ۇعىمى. ال ول ءسان ورتاسىندا قالاي تۇسىندىرىلەدى؟ ياعني سۇرانىسقا يە توۆارلار. قولدانىس اياسىن جەلىلەر ارقىلى كەڭەيتىپ العان، قولجەتىمدى باعاداعى كوپكە تانىمال برەندكە اينالعان ماگازيندەر،بۋتيكتەر جانە ت.ب. Fashion Media  دەسەكتە قاتە بولمايدى. 

Trend. ءبىرى تۇسىنسە ءبىرى تۇسىنە بەرمەيتىن ۇعىم ول - ترەند. ءار سالانىڭ وزىندىك ترەندى بولادى. ەڭ الدىمەن، بۇل عالامدانۋ دەڭگەيى، ياعني بەلگىلى ءبىر قىزمەت سالاسىنا قاتىستى بەلگىلى ءبىر زاڭدىلىقتىڭ ارەكەت ەتۋ ۋاقىتى مەن وزەكتىلىگى. ماسەلەن، ءسان ۇلگىسىن قاراستىرايىق. بۇل سالادا ترەند سوڭعى جانە ەڭ وزەكتى ماسەلە بولىپ تابىلادى، ول كەزدە ءبىر نارسە پايدا بولىپ، تۇتىنۋشىلار اراسىندا كوشباسشىلىق ورىنعا يە بولادى.ساندەگى ترەند-سان دامۋىنىڭ وزەكتى (جاقىن، قىسقا مەرزىمدى) باعىتى. مىسالى، ديزاينەرلەر بولاشاقتا تانىمال بولۋى ءتيىس نارسەنى كورسەتەدى جانە ارادا ۋاقىت وتكەننەن كەيىن بەلگىلى ءبىر قورىتىندى جاساۋعا بولادى. ياعني ۋاقىتشا باعىت پا نەمەسە ءۇردىس پە؟ ويتكەنى، ەگەر باعىت بىرنەشە ماۋسىم بويى وزەكتى جانە سۇرانىسقا يە بولسا، وندا بۇل تۇراقتى ۇردىسكە اينالدى. ال، ءۇردىس تانىمالدىق شىڭىندا جانە كەيىنگى جىلدارى بولعان كەزدە، بۇل كەز-كەلگەن ءساندى اعىمدارعا قاراماستان، ۋاقىتقا بەرىلمەيتىن " كلاسسيكا " بولادى. ول تەرميندى دە كيىنۋ بارىسىندا كوپ ەستەيمىز.

                                             

فەشن توڭىرەگىندە اڭگىمە قوزعالعان كەزدە برەند پەن ترەندتىڭ ايىرماشىلىعىن كوبى تۇسىنبەي، بىردەي دەپ جاتادى. سول سەبەپتى مەن سىزدەرگە ءبىر عانا مىسال كەلتىرەمىن. برەند ول بەلگىلى ءبىر اتپەن بەلگىلى ءبىر دۋنيەنى ەكسپورتتاۋ. ول وشپەيدى، برەند دۋنيەگە كەلسە، سۇرانىسقا يە بولسا، ول ءارى قاراي داميدى. ال ترەند دەگەنىمىز سول زاتتاردىڭ بەلگىلى ءبىر ۋاقىت ارالىعىندا ، ءبارىنىڭ بىردەي قولدانىسقا الىپ كەلۋى. ونىڭ ورنىن باسقا ترەند باسادى. ولار الما كەزەك ۋاقىت ەسەبىمەن وزگەرىپ وتىرادى. وزگەرمەي ۇزاق مەرزىمگە قالعان ترەند كلاسسيكاعا اينالادى.

ەندى وسىعان سۇيەنە وتىرىپ وسى 2019 جىلدىڭ ەڭ ۇزدىك دەگەن ترەندتەرىنە توقتالامىز. وتكەن جىلى دا ، وسى جىلى دا تابيعيلىق وزەكتىلىگىن جويعان جوق. ياعني ارتىق قوسپاسى جوق مەيكاپ، ۇيدەگى شاش ۇلگىسى. ونداي جاعدايدا ماكياج جەڭىل جاعىلعان،شاشتىڭ ارلەنۋى ۋىسقا جينالعان ، ءسال يىقتان ءتۇسىپ تۇراتىن جەڭىل بۇيرا بولۋى كەرەك. ال كيىمگە كەلەتىن بولساق، ءبارى وڭاي ەمەس. ترەندتە كۇردەلى جانە سان ءتۇرلى بەينەلەر. كيىمنىڭ جيىنتىعىندا ءوز يەسىنىڭ ءار ءتۇرلى جاقتارىن اشاتىن ءتۇرلى ستيلدەردەن جاسالعان زاتتار بولۋى مۇمكىن. وعان ناعىز مىسال- كەشكى كويلەكتەر مەن ۇزارتىلعان سارافاندارمەن ۆەلوسيپەدتەردىڭ بىرگە كيىلۋى. مىسال رەتىندە وسى كۇزگى-قىسقى ماۋسىمنىڭ باستى ترەندىمەن تانىسايىق. 

سونىمەن، كۇزگى-قىسقى گاردەروبقا ءساندى جانە ءستيلدى نە ساتىپ الۋعا بولادى؟ بۇرىنعىسىنشا، كوپ قاباتتى، سپورتتىق-قالالىق ستيل، ەركىن ءپىشىم جانە ىڭعايلىلىق وزەكتى بولىپ قالۋدا. ماۋسىمنىڭ ءساندى رەڭكتەرى – ءداستۇرلى كوك، سۇر جانە قوڭىر، سونداي-اق اشىق سارى جانە جۇمباق كۇلگىن. وۆەرسايز تاقىرىبى ءوز ورنىندا قالادى. وعان  كولەمدى سۆيتەرلەر، كارديگاندار، كەڭ پالتو جانە پيدجاكتار جاتادى. تاعى ءبىر ءساندى باعىت-فۋتۋريزم. ءساندى ايەلدەر كيىمىن تاڭداعان كەزدە جەڭىل شيممەر نەمەسە مەتالليك اسەرى بار قىزىقتى ماتالاردان جاسالعان بۇيىمدارعا نازار اۋدارىڭىز. اياق كيىمگە كەلسەك تومەن وكشە تاڭداعان دۇرىس. 2019-دا كروسسوۆكالار، ءارتۇرلى ستيلدەگى باتەڭكە، اشىق ءتۇستى كوۆبوي ەتىك ترەندتا. كۇندەلىكتى كەڭسە بەينەسىنە ستيل بەرۋگە بولادى ، ول ءۇشىن قىزىقتى اياق كيىم  نەمەسە ءساندى بەلدىك سومكە تۇرىندە اكسەسسۋار. وسىلاردىڭ بىرەۋى بولسىن ساقتالاتىن بولسا،جالپى وسى سەزوننىڭ ترەندى جايلى بىلەتىنىڭدى كورسەتەدى.

                                                                                                                                    

Fashion Retail. فەشن ريتەيل ءستيلدى زاماناۋي كيىمدى ءتيىمدى ساتۋعا بايلانىستى. بۇل ادامداردىڭ ءومىر سالتى ەرەكشەلىكتەرىن، جەكە تالعامدارىن ەسكەرە وتىرىپ ءستيلدى بەينەلەر جاساۋعا كومەكتەسەدى. ساتۋشى-ستيليست كەلەسى قىزمەتتەردى كورسەتەدى:

1.كليەنتتىڭ تىلەكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، جەكە ءستيلدى ءتۇسىنىپ، زاتتاردى  ۇيلەسىمىنە قاراي تاڭداۋ كومەگىن؛

2. قولدا بار زاتتاردىڭ اسسورتيمەنتىنە قاراماستان، قولايلى كيىمدى تاڭداۋ كومەگىن؛

3. جاڭادان زاتتار تۇسكەن كەزدە كليەنتتى دۇكەنگە شاقىرۋ.

ريتەيل-بۇل كاسىپكەرلىك قىزمەت ءتۇرى، ول ساۋدا سالاسىندا وتەدى جانە سوڭعى ساتىپ الۋشى ءۇشىن، ءوز قاجەتتىلىكتەرى ءۇشىن ءارتۇرلى ونىمدەردى ساتۋعا باعىتتالعان. تەرميننىڭ ماعىناسى فرانسۋز تىلىنەن كەلدى، وندا retail-بۇل "ۇساقتاۋ"ءسوزى. ال اعىلشىن انالوگىندا، بۇل retail trade، ەگەر ورىس تىلىنە اۋدارىلسا، تۇسىنۋگە بولادى. قازاقشا  "ۇساق بيزنەس" تىركەسى . ريتەيلەر دەگەن كىم؟ بۇل ساتىپ الۋشى مەن وتكىزۋشى اراسىنداعى قاتىناستاردى جۇزەگە اسىراتىن تۇلعالار. ءبىرىنشىسى تاڭدالعان تاۋار ءۇشىن اقشا بەرەدى، ال ەكىنشىسى — ونى ساتۋعا مىندەتتى. مۇنداي ساۋدانىڭ اۋقىمى ءقازىر ەلدەن جانە بۇكىل الەمنەن تىس ولشەنەدى. ءونىمدى ساتىپ الۋشىعا بەرۋ جانە بۇل ءۇشىن ماتەريالدىق قۇرالداردى الۋ كاسىپكەرلىك قىزمەتتىڭ كەڭ تارالعان ءتۇرى بولىپ تابىلادى. بۇكىل الەمدەگى بولشەك ساۋدانىڭ ءمانى باعا جەتپەس. ونىڭ ارقاسىندا ءاربىر ادام وعان قاجەت نارسەنى ساتىپ الا الادى.ماگازينگە توۆاردى جيناپ،ونى تۇتىنۋشىعا ساتۋ ۇشىندە قولداناتىن وزىندىك تاسىلدەرى بار. ول بىرىنشىدەن ادەمى، ترەند جانە ترەندتاعى تۇستەر قاتارىنان الىنعان كيىمدەر بولۋى كەرەك. ولاي بولماعان جاعدايدا دامۋ جاعى سۇراققا الىنادى.

راntone.Pantone (پانتون) — ءتۇرلى ونەركاسىپ سالالارى: باسپا، ءتۇستى بوياۋلار، ماتا جانە پلاستيكا، ساندىق تەحنولوگيالار، ءسان، ساۋلەت، ينتەرەر ديزاينى ءۇشىن ءتۇس سحەمالارى مەن الدىڭعى قاتارلى تەحنولوگيالاردى جەتكىزۋشى. بۇكىل الەمدە Pantone "ديزاينەر-وندىرۋشى-ساتۋشى-ساتىپ الۋشى" تىزبەگى بويىنشا حابارلاما بەرۋگە كومەكتەسەتىن ءتۇستى ءتىل بولىپ تابىلادى. ول ءار جىلدىڭ ءتۇسىن جاريالاپ وتىرادى. بارلىق فەشن ريتەيلدار وسىنى باسشىلىققا الا وتىرىپ، جاڭا توپتامالارىن شىعارادى جانە تاپسىرىس بەرۋ ارقىلى ءوز بيزنەس وشاعىن تولتىرادى. ماۋسىمنىڭ تۇستەرىندە پانتون جاڭارتادى،جاريالايدى. 

                                               

سىزگە كەلگەن كيىم، ءسىز كيگەنگە دەيىن قانشاما قيىندىقتاردان وتەتىنىن سەزەتىن بولساق، ۇناعان كيىمدەرىڭىزدى سونشا سۇيىسپەنشىلىكپەن الىپ، ىنتىزارلىقپەن تۇتىنار ەدىڭىزدەر!!!

ەسەنگالييەۆا دانيا ( D for Denmark)

---