ىزدەنۋ جولىندا
ءقازىر ەلىمىز تاريحي جاڭا كەزەڭدە، بيىك اسۋدا تۇرعان شاق. وتكەن جىلى بۇكىل حالقىمىز تويلاعان ۇلكەن مەرەكەلەر ءبىزدىڭ قيالىمىز بەن ىسىمىزگە زور سەرپىلىس بەردى. پارتيامىزدىڭ تاياۋدا بولعان XXIV سەزى سوڭعى جىلدارداعى ىس-تاجىريبەمىزدى تەرەڭ زەرتتەپ، جيناقتاپ قورىتىپ، بۇكىل حالقىمىزدىڭ الدىنا جاڭا مىندەتتەر قويىپ، تاعى دا مارتەبەلى بيىككە نۇسقادى. پارتيا سەزى قاشان دا حالىق ومىرىمەن تىعىز بايلانىستى سوۆەت ادەبيەتىنىڭ الدىنا كەلەلى مىندەتتەر قويىپ، ونى كوركەم ويدىڭ جاڭا بيىگىنە مەگزەدى. قازاقستان جازۋشىلارىنىڭ VI سەزى — وسىنداي اسا جاۋاپتى كەزەڭدە وتكەلى وتىر. بۇل جاعدايدا، ءسوز جوق، جازۋشىلاردىڭ رەسپۋبليكالىق قۇرىلتايىنا ۇلكەن جۇك ارتادى.
پارتيامىزدىڭ XXIV سەزىنىڭ رۋحى — ءبىزدى، ادەبيەتىمىزدىڭ بۇگىنگى جاعدايىنا تەرەڭ بويلاپ، بارىمىز بەن جوعىمىزدى، جاقسىمىز بەن جامانىمىزدى اجىراتىپ، بويلاي الماي جۇرگەن تەرەڭىمىز بەن شىعا الماي جۇرگەن بيىگىمىزدى ءدال بەلگىلەپ الۋدى تالاپ ەتەدى. پارتيا تالابىنا، سەزد رۋحىنا ساي بولۋ ءۇشىن جازۋشىلارىمىزدىڭ ادال ەڭبەگىن ورىنسىز ازىرقانىپ، ءقادىرلىمىزدىڭ باعاسىن كەمىتىپ، بارىمىزدى تارك ەتۋدەن قانداي اۋلاق بولساق، بوس داقپىرتتان، ورىنسىز ماقتاننان دا سونشالىقتى اۋلاق بولۋمىز شارت. جازۋشىلار سەزىندە — ادەبيەتىمىزدىڭ كەڭ تالقىلاۋدى، داۋرىقپاي ويلى پىكىرلەسۋدى كەرەك قىلىپ تۇرعان ماسەلەلەر از ەمەس.
از جىلدا كوپ وسكەن، تەز تولىسىپ، جەدەل جەتىلگەن قازاق سوۆەت ادەبيەتىنىڭ تاماشا تابىستارىن اتاپ جاتۋدىڭ قاجەتى دە بولماس. مۇحتار اۋەزوۆ، بەيىمبەت مايلين باستاعان پروزايكتەر مەن ءىلياس جانسۇگىرىۆ، ساكەن سەيفۋللين باستاعان اقىندارىمىزدىڭ ەسىمدەرىن اتاپ شىعۋدىڭ ءوزى قىرۋار ۋاقىت الار ەدى. جانە سول اقىن، جازۋشىلاردىڭ قاي-قايسىسىنىڭ دا قازاق ادەبيەتىندە ەلەۋلى ورنى بولار ەدى. ەگەر ءبىز جەتىسپەي جاتقان جاقتارىمىزدى، شەشىلمەگەن تۇيىندەرىمىزدى ايتساق — ول تابىسىمىزدىڭ ازدىعىنان ەمەس، قايتا سونىڭ مولدىعىنان. كەشەگى تىگىپ بەرگەن كيىمىڭ بۇگىن كىشىرەيىپ كەتەتىن وسكەلەڭ بالا سياقتى، وسكەلەڭ ادەبيەت تە، ءوزىنىڭ كەشەگى قالىبىنا بۇگىن سىيماي جاتادى. سوندىقتان دا ونىڭ شەشىلمەگەن پروبلەمالارى، ىزدەنەتىن باعدارلارى كوپ بولماق.
بۇگىنگى قازاق ادەبيەتىنىڭ ۇلكەن ءۇمىت كۇتتىرەتىن جاقسى ءبىر قاسيەتى — وندا توقمەيىلدىك، قولى جەتكەنگە قاناعات جوق. ادەبيەتىمىز تىنىمسىز ىزدەنۋ ۇستىندە. مۇنى پروزادان دا، پوەزيا مەن دراماتۋرگيادان دا كورۋگە ابدەن بولادى. كەيىنگى ۇرپاق الدىڭعى بۋىننىڭ قولى جەتكەن كوركەمدىك تابىستارىن جەدەل يگەرە وتىرىپ، ەسكى شيىرعا سوقپاي، وزىنشە سونى سوقپاق سالعىسى كەلەدى. بۇل ساپاردا ولار دۇنيە ءجۇزى ادەبيەتىنىڭ سوڭعى ۇلگىلەرىنە دە ۇڭىلەدى. وسى كۇنگى كوركەم ادەبيەتتىڭ قولى جەتكەن بەينەلەۋ تاسىلدەرىن، ادامعا اسەر ەتۋ ادىستەرىن مولىراق يگەرۋگە ۇمتىلادى. سوڭعى ون شاقتى جىلداعى ادەبيەتكە كەلگەن جاستاردىڭ وسىنداي ىزدەنىس-تالپىنىستارى — انشەيىن جاستىق شاقتىڭ اۋەسقويلىعى ەسەبىندە ءىز-تۇزسىز كەتكەن جوق. ول جانە حەمينگۋەي، بەل، سەليندجەر سياقتى باتىستىڭ شەبەر جازۋشىلارىنا ەلىكتەۋ دارەجەسىندە دە قالعان جوق. كەيىنگى تولقىننىڭ ەڭبەكتەرى — قازاق ادەبيەتىنىڭ ءتول تۋىندىلارى ەسەبىندە قابىلداندى. ولار ادەبيەتىمىزگە سونى بوياۋلارىمەن، وزىندىك داۋىستارىمەن، جاڭاشا بالاۋسا سەزىمدەرىمەن كەلدى. بۇگىنگى پروزامىزدى ءابىش كەكىلبايەۆ پەن اكىم تارازيدىڭ، ساكەن ءجۇنىسوۆ پەن سايىن مۇراتبەكوۆتىڭ، قاليحان ىسقاقوۆ پەن جايساڭبەك مولداعالييەۆتىڭ اڭگىمە، پوۆەست، روماندارىنسىز كوز الدىمىزعا ەلەستەتۋ قانداي قيىن بولسا، تالانتتى اقىندارىمىز ساعي جيەنبايەۆ پەن تۇمانباي مولداعالييەۆ، مۇقاعالي ماقاتايەۆ پەن جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ، تولەگەن ايبەرگەنوۆ پەن قادىر مىرزالييەۆ، وتەجان نۇرعالييەۆتاردىڭ شىعارمالارىنسىز قازىرگى قازاق پوەزياسى دا ولقى بولىپ تۇرار ەدى. وسى تىزىمگە كىرمەي قالعان، ءبىراق قازاق ادەبيەتىنە وزىندىك ءبىر بوياۋىن قوسقان تالانتتى جاستارىمىز قانشا؟!
وسى بىزدەن كەيىنگى بۋىننىڭ ادەبيەتكە الىپ كەلگەن ەرەكشەلىگى، كوركەمدىك تاسىلدەرى، ستيل ماشىقتارى — ءتيىپ قاشتى بولماسا، سىنشى قالامى تەرەڭدەپ باتا الماي تىڭ جاتقان نارسە. بۇل دا ءبىر الداعى ۋاقىتتا كوپ زەرتتەۋدى، ۇڭىلە زەرتتەۋدى كەرەك ەتەتىن دۇنيە. ءبىزدىڭ سىنىمىز ىزدەنۋ جولىنداعى جەڭىل اۋەسقويلىعىن، كەزدەيسوق وتكىنشى قۇبىلىستارىن، كەيبىر اسىرە قىزىلدىعىن تاۋىپ، تانىپ الىپ، دالەلدەپ ءتۇسىندىرىپ، ساقتاندىرا قويعان جوق. سونىمەن بىرگە ولاردىڭ ءارقايسىنىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگىن، از بولسىن، كوپ بولسىن ءبىزدىڭ ادەبيەتكە قوسقان ۇلەسىن، تالانت سيپاتىن، سۋرەتكەرلىك كەلبەتىن ايقىنداپ اشىپ، كوپكە تانىتىپ تا بەرە العان جوق.
جاڭاعى تالپىنۋ جاستىققا ءتان قاسيەت دەۋشى ەدى. بۇل قاسيەت بۇگىندە ءبىزدىڭ قازاق ادەبيەتىنىڭ اينىماس مىنەزىنە اينالعان ءتۇرى بار. قالامى توسەلىپ قالىپتاسقان، ادەبيەتتەن بەلگىلى ورىن العان جازۋشىلاردىڭ ءوزىن ءقازىر ۇدايى ىزدەنىس ۇستىندە كورەمىز. «قان مەن تەر» تريلوگياسىن جازۋ ۇستىندە ءا. نۇرپەيسوۆ شەبەرلىگىنىڭ قانشالىقتى شىڭدالعانىن، ونىڭ كوركەمدىك قۇرالىنىڭ سان تۇرلەنىپ قۇلپىرا تۇسكەنىن قايسىمىز بايقامادىق، ءبىر پوۆەسىنەن ەكىنشىگە بوياۋى قۇلپىرا تۇسەتىن ب. سوقپاقبايەۆ شە؟ ماشىقتى جازۋشى س. شايمەردەنوۆ سوڭعى «جىل قۇسى» پوۆەسىندە جاڭا كورىنگەن جوق پا؟
بۇرىن پروزانىڭ ءداستۇرلى ستيلىندە، جايماشۋاق، سىرشىل «ءومىر ۇشقىنى» پوۆەسىمەن زەينوللا قابدولوۆ سوڭعى «جالىن» رومانىندا — پروزانىڭ جاڭا ءبىر وقىس تۇرىنە جانە بۇگىنگى ءومىر اعىمىنا ساي ۇتقىر، ديناميكالى تۇرىنە اۋىستى. تاكەن ءالىمقۇلوۆتىڭ ىلگەرىلەۋ جولى قانداي قىزعىلىقتى. ءار شىعارماسىنا جاڭاشا تۇرمەن كوركەمدىك قۇرالدارىن عانا ىزدەۋمەن شەكتەلمەي، ونىڭ وزىنە وڭتايلى تاقىرىبىن دا سارالاپ، ەكشەپ كەلە جاتقانىن كورەمىز. وسى ورتا بۋىننان قالتاي مۇحامەدجانوۆ پەن قۋاندىق شاڭعىتبايەۆتىڭ دراماتۋرگياداعى ءساتتى ىزدەنىستەرى جەمىستى ناتيجە بەرىپ ءجۇر. قازىرگى قازاق دراماتۋرگياسى مازمۇن جاعىنان عانا ەمەس، فورما جاعىنان دا ادەمى بايىپ كەلەدى.
ال، پوەزيادا شە؟ باسىنان-اق پوەزيامىزعا ولەڭنىڭ وزىندىك اجارى مەن مىنەزىن الا كەلگەن حاميت ەرعالييەۆ وسى كۇنگە دەيىن سول ىزدەنىمپاز ىقىلاسىن سۋىتىپ كورگەن ەمەس. قازاق ولەڭىندە ءوز داۋىستارىن شىڭداپ، ءوز فورمالارىن بەكىتىپ الدى دەگەن ق. بەكحوجين مەن. س. ماۋلەنوۆ، ج. مولداعالييەۆ پەن م. الىمبايەۆتار دا توسىن جاڭا ىزدەنىس ۇلگىلەرىن كورسەتە باستادى. ولار ولەڭدەرىنىڭ مازمۇنىنا عانا ەمەس، فورماسى مەن ىرعاعىنا دا ءنارلى جاڭالىقتار ەنگىزەتىن بولىپ ءجۇر. قازاق جازۋشىلارىنىڭ قاي بۋىنى دا قولى جەتكەنىن قاناعات ەتىپ وتىرماعان سياقتى. الپىستىڭ ار جاعىنا شىققان اعالارىمىز دا «ەندى قالىپتاسىپ بولعان شىعارمىن» دەپ ءوز ماشىعىن قايتالاي بەرمەيدى. عابيدەن ءمۇستافيننىڭ «قاراعاندىسى» مەن «داۋىلدان كەيىنى» ءبىر ماشىقپەن جازىلماعانى جاي كوزگە دە كورىنىپ تۇر. ال، سوڭعى «كوز كورگەنىندە» قارت جازۋشىنىڭ رەاليستىك قۋاتى كۇشەيە تۇسكەن دە، ول سوعان وراي ءوزىنىڭ بايسالدى ءستيلىن دە جەتىلدىرگەن. وسىنداي ىلگەرىلەۋ تىنىمسىز ىزدەنۋدى حامزا ەسەنجانوۆ شىعارمالارىنان دا بايقايمىز. «اق جايىقتىڭ» العاشقى كىتاپتارى مەن «تار كەزەڭ»، «جۇنىسوۆتەر تراگەدياسىنىڭ» اراسىندا ۇزدىكسىز ىزدەنۋ، جاڭالىق تابۋ، تەرەڭدەۋ، جەتىلۋ جولى جاتقانى داۋسىز. ەجەلدەن جاڭاعا ەلگەزەك ءابدىلدا تاجىبايەۆتىڭ اقىندىق ويى دا شاۋ تارتقان جوق. ول ءوز پوەزياسىن «ءار قياعا ءبىر سالىپ» — سوڭعى جىلدارى درامالىق پوەمالاردىڭ ادەمى ءبىر ءتۇرىن تاپتى.
مەن ۇلكەن ادەبيەتتىڭ بەتىندە بادىرايىپ تۇرعان مىسالداردى عانا كەلتىردىم. ال، تۇتاس قازاق ادەبيەتىنىڭ ىزدەنۋ، ءوسۋ جولى قانداي كۇردەلى دە قىزعىلىقتى. وسى قوزعالىستى، ىزدەنۋ، ىلگەرىلەۋ ساپارىن زەرتتەۋ، ادەبيەتىمىز بەن جەكە تالانتتارىمىزدىڭ باعدار باعىتىن انىقتاي تەكسەرۋ سىن ءۇشىن قيىن دا، اسا ابىرويلى دا مىندەت ەمەس پە؟
جازۋشىلارىمىزدىڭ وسىلايشا كوپ ىزدەنۋىنىڭ ناتيجەسىندە قازىرگى قازاق پروزاسىنىڭ سۋرەتتەۋ تاسىلىنە، ستيلىنە، دۇنيە تانۋ ماشىعىنا كوپتەگەن وزگەرىستەر ەندى. بۇرىنعى پروزامىزدا نەگىزىنەن ەپيكالىق جانر باسىم بولسا، سوڭعى جىلدارى ليريكالىق پروزا كەڭ ءورىس الدى. ليريكالىق پروزانىڭ نەگىزدەرى قازاق ادەبيەتىندە بۇرىننان دا بولاتىن. ول كەي جازۋشىلارىمىزدىڭ جەكە شىعارمالارىنان ەلەس بەرىپ كورىنىپ وتىراتىن. ءبىراق پروزامىزعا نەگىزگى ارنا بولىپ كەڭ ورىستەمەگەن ەدى. زامانىمىزدىڭ رۋحىنا ساي سوڭعى ون-ون بەس جىلداعى اڭگىمە، پوۆەستەرىمىز، روماندارىمىز دا ليريكالىق سارىنعا، سىرشىلدىق سازعا اۋىستى.
بۇل بۇگىنگى ادەبيەتىمىزدى رەاليزمنىڭ تەرەڭدەۋىنە — شىعارمالارىمىزدىڭ سحەمادان، جاساندىلىق پەن شارتتىلىقتان ايىعىپ، ءومىر شىندىعىن مولىراق كورسەتە باستاۋىنا ءتانتى جاعداي بولسا كەرەك. ءومىر شىندىعىمەن قوسا كەيىپكەر شىندىعىن — ونىڭ سەزىمى مەن جۇرەك سىرىن دا تەرەڭىرەك اشۋ قاجەت بولدى. بۇگىنگى شىعارمالارىمىزدىڭ كەيىپكەرلەرى — ءوزىنىڭ بارشا شىنىن ايتۋعا، سىرىن ايتۋعا، كەرەك بولسا، ءوز باسىنداعى ءمىنىن ايتۋعا دا قىسىلمايتىن، تارتىنبايتىن اشىق جاندار. ولار وقۋشىعا قالتقىسىز سەنىپ اعىنان جارىلادى. ال، كەيىپكەر دەگەنىمىزدىڭ ءوزى دە سول كوپ وقۋشىنىڭ ءبىرى، سولاردىڭ قالىڭ ورتاسىنان شىققان ومىرلەسى، مۇڭداسى. ءسويتىپ، كەيىنگى شىعارمالار ومىرمەن جاقىنداستى. سول ارقىلى وقۋشىمەن دە جاقىنداستى.
ىلگەرىرەكتەگى كەيبىر شىعارمالارىمىزعا ءتان ءوز ورتاسىنان دارا شىعىپ، وقشاۋ تۇراتىن، قولىنان كەلمەيتىنى جوق ەرەكشە، ءبىراق جاساندى گەرويلاردىڭ ورنىن كادىمگى قاراپايىم كوپتىڭ ءبىرى — سىرعا، وي-پىكىرگە باي، شىن مانىندە تولىق قاندى، جاندى وبرازدار باستى. بۇل — بۇگىنگى ادەبيەتىمىزدىڭ ءوسۋ جولىنداعى، كەمەلدەنۋ جولىنداعى كەلەلى تابىسى.
ليريكالىق پروزامىزدىڭ دامۋ جولىندا ءبىرىڭعاي تابىستار مەن ۇتىستار عانا ەمەس، ەلەۋلى كەمشىلىكتەر دە، ۇتىلىستار دا بولدى. ارينە، سىرشىلدىق — كوركەم ادەبيەت ءۇشىن تاماشا قاسيەت. گەرويدىڭ جان-جۇيەسىن اشۋ، بارشا سەزىمىن تەبىرەنتىپ، دىرىلدەگەن جاندى كۇيىندە ىستىعىن سۋىتپاي جەتكىزۋ — ادەبيەت ءۇشىن بيىك مۇرات. ءبىراق سىردىڭ دا سىرى، سەزىمنىڭ دە سەزىمى بار. ليريكالىق پروزا جاساعان جاقسى ۇلگىلەرگە ەلىكتەۋشىلەر كوبەيىپ، ءبىراز جاعدايدا ادەبيەت تاقىرىبىن، شىعارماداعى كەيىپكەرلەردى ۇساقتاتىپ الدىق. «جامان سىرىن ايتام دەپ شىنىن ايتادى» دەمەكشى، كوپتەگەن كەيىپكەرلەر ءوزىنىڭ بولماشى تىرشىلىگىن، ماردىمسىز، ۇساق ارمانىن، كوڭىلدەگى كىربىڭىن وقۋشى الدىنا جايىپ سالاتىندى شىعاردى. ارينە، ادەبيەت ونى دا كورسەتۋگە ءتيىس. ادەبيەت ءۇشىن شەكتەۋلى تاقىرىپ، ەلەنبەيتىن ءومىر قۇبىلىسى بولماۋعا ءتيىس. ءبىراق ول ۇلكەن ءومىردىڭ، قىزعىلىقتى جاقسى حاراكتەر مەن قيلى-قيلى ءومىر قۇبىلىستارىنىڭ كولەڭكەسىندە كورىنسە عانا ورىندى بولار ەدى.
پروزامىز سياقتى بۇگىنگى پوەزيامىزدا دا ليريكالىق سىرشىلدىق سارىنى ۇستەمدىك قۇرىپ كەلەدى. ەرتەرەكتەگى جالاڭ پافوس، داۋرىقپا پاتەتيكادان ايىعىپ، بۇگىنگى ولەڭدەرىمىز ويلى، تەبىرەنىستى ازاماتتىق اۋەنگە اۋىستى. سول سياقتى بايانداۋ مەن جالاڭ وقيعاسى باسىم كەلەتىن پوەما جانرىندا دا سىرشىلدىق، گەرويدىڭ سان-جۇيەسىن، ىشكى سىرىن، كوڭىل قۇبىلىسىن اشاتىن سەزىمتالدىق سارىنى كۇشەيدى.
ليريكالىق پروزا مەن پوەزيانىڭ ءورىس الۋى قازاق ادەبيەتىنىڭ ارىدەن كەلە جاتقان ەپيكالىق سيپاتىن وزگەرتە الدى ما دەگەن سۇراق تۋادى. بۇعان مەن قازاق ادەبيەتىنىڭ ەپيكالىق نەگىزگى سيپاتى وزگەرە قويعان جوق؛ ول تەك مولىقتى، بايىدى، سول ارقىلى جاڭا ساتىعا كوتەرىلدى دەپ جاۋاپ بەرەر ەدىم. شىنىندا دا بۇگىنگى قازاق پروزاسىنىڭ شوقتىعىن كوتەرىپ تۇرعان ءالى دە سول ەپيكالىق شىعارمالار. ولار ادەبيەتىمىزدىڭ الىپ تۋىندىسى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «اباي جولى» ەپوپەياسىنىڭ زاڭدى جالعاسى. وسى ەپوپەيانىڭ ۇلى ءداستۇرى بىزدە ءورىس الىپ، ىلگەرىلەپ كەلەدى. ءسابيت مۇقانوۆتىڭ «ءومىر مەكتەبى»، عابيت مۇسرەپوۆتىڭ «ويانعان ولكەسى»، عابيدەن ءمۇستافيننىڭ «داۋىلدان كەيىنى» مەن «كوز كورگەنى»، حامزا ەسەنجانوۆتىڭ «اق جايىق» روماندار سيكلى، ءابدىجاميل نۇرپەيسوۆتىڭ «قان مەن تەرى»، ءانۋار ءالىمجانوۆتىڭ «ماحامبەتتىڭ جەبەسى»، ءىلياس ەسەنبەرلين مەن ءازىلحان نۇرشايىقوۆ، ءالجاپپار ابىشيەۆتىڭ روماندارى وسىنىڭ ايعاعى.
ءبىراق بۇگىنگى ەپيكالىق پروزامىز كەشەگىدەن الدەقايدا وزگەشە. ونداي پروزا جازىپ جۇرگەن اۆتورلارىمىز وقيعانى ءبىر ىرعاقتى كەڭ ارنامەن بايسالدى بايانداپ، ساليقالى، سابىرلى سۋرەتپەن جەتكىزىپ قانا قويمايدى. تاريحي تاقىرىپقا جازعان شىعارمالاردىڭ وزىندە گەرويلارىنىڭ جۇرەگىنىڭ ءلۇپىلىن، كوڭىلىنىڭ ءدىرىلىن ىستىق ارمانى مەن كۇيىنىش-سۇيىنىشىن — قىسقاسى، ونىڭ بارشا سەزىمى مەن احۋالىنىڭ ىستىعىن سۋىتپاي جەتكىزۋگە تىرىسادى. ەپيكالىق پروزامىز بۇگىنگى ليريكالىق پروزانىڭ كوپتەگەن كوركەمدىك تاسىلدەرىمەن قارۋلاندى. ادام سەزىمىن باقايشاعىنا دەيىن تالداپ بەرەتىن پسيحواناليز، يا بولماسا، كەيىپكەرلەردىڭ ءوز ءىشىن ءوزى اقتارىپ، ءوز سەزىمىن ساراپقا سالاتىن سامواناليز، ليريكالىق شەگىنىستەر، اۆتورلىق تولعانىستار سياقتى بوياۋلاردى مولىنان پايدالانىپ ءجۇر. بۇل ءبىزدىڭ ەپيكالىق پروزامىزدىڭ بوياۋىن تۇرلەندىرىپ، بەتىنە قان جۇگىرتىپ، ونى قازىرگى وقۋشىمىزدىڭ جۇرەگىنە جاقىنداتىپ اكەلدى.
ليريكالىق سىرشىلدىق سارىنمەن بايىعان ەپيكالىق پروزا — بۇگىنگى قازاق ادەبيەتىنىڭ ۇلكەن تابىسى.
وسى ايتىلعاننىڭ ءبارى — قازىرگى قازاق ادەبيەتىنىڭ نەگىزگى ءبىر سيپاتى، ونىڭ دامۋ تەندەنسياسىنىڭ ءبىر قىرى. ال، ءبىزدىڭ ادەبيەتىمىزدىڭ تالقىعا تۇسپەي، اشىلماي جاتقان سىرلارى كوپ. بۇگىنگى سەزد ادەبيەتىمىزدىڭ كوپ ماسەلەلەرىن ورتاعا سالىپ ونىڭ ءوسۋ جولىنداعى سۇبەلى پروبلەمالارىن كەڭ تالقىلاپ، بۇدان ارعى ىلگەرىلەۋ باعدارىمىزدى بەلگىلەپ بەرەدى عوي دەگەن ءۇمىتىمىز زور.