جاقسى ءسوزىم - جانى يگى حالقىم ءۇشىن
مۇقاعالي ماقاتايەۆ – ءبىزدىڭ زامانداعى قايتالانباس عاجايىپ اقىنداردىڭ ءبىرى
ءا.تاجىبايەۆ
قازاق ادەبيەتىندە قايتالانباس وزىندىك قولتاڭبا قالدىرعان دارىندى تۇلعالار كوپ. وسىنداي حالىقتىڭ ەسىنەن كەتپەس قالامگەرلەردىڭ ءبىرى دە بىرەگەيى – مۇقاعالي ماقاتايەۆ. بالالىق شاعى سوعىسپەن تۇسپا-تۇس كەلگەن بولاشاق اقىن ەرتە ەسەيىپ، اربا ايداپ، سوقا سالىپ، تىرما تارتىپ، ءشوپ شاۋىپ، ماساق تەردى. ءوزىنىڭ بالالىق شاعىن اقىن:
...راس، راس كوزىمىزدەن جاس اقتى.
ءبىراق، سول ءبىر داۋىل جىلدار، وت جىلدار،
بارىمىزدەن ءبىر-بىر باتىر جاساپتى،-
دەپ سۋرەتتەيدى. بالا كەزىنەن قانشاما قيىندىق كورسە دە، مويىماي ولەڭ-جىرعا اۋەس بولعان مۇقاعالي بۇگىندە اقيىق اقىنداردىڭ بىرىنە اينالدى.
ولسە ولەر مۇقاعالي ماقاتايەۆ
ولتىرە الماس الايدا ولەڭدى ەشكىم.
ءيا، ونىڭ مۇراسى بۇگىندە تۋعان حالقىنىڭ قاجەتىنە جاراپ، رۋحاني ازىعىنا اينالىپ وتىر. ءبىر ولەڭى - ءبىر ەلدىڭ مۇراسىنداي اقىن پوەزياسى ادامنىڭ ىشكى جان دۇنيەسىنىڭ نازىك سەزىمدەرىن، ونىڭ كۇشتى قۇشتارلىعىن شىنايى دا اسەم بەينەلەيدى.
اقىننىڭ ءوز نامىسىن قايراپ، ۇلى اقىن ابايعا ەلىكتەپ، ەرجۇرەك، باتىر ماحامبەتتى ۇلگى تۇتىپ جازعان ولەڭدەرى جەتەرلىك. اباي مەن ماحامبەتتىڭ اسىل سوزدەرىنەن قۋات الىپ، ونەرگە، ولەڭگە، وزىنە قوياتىن تالاپ پەن تالعامى بيىكتەي بەرەدى.
...جاسىرماي ويىمدى ايتتىم تالاي-تالاي،
قايتەيىن كەتتى ءبارى قارايلاماي.
...ايتارىن اشىپ ايتقان ابايلاماي،
داريعا-اي
ماحامبەتتەر، ابايلار-اي!!!
مۇقاعالي – پوەزيا قۇدىرەتىن ادامدىق اسىل سەزىممەن بايلانىستىرعان دارىندى اقىن. ول ومىردەگى جاقسىلىق، ماحاببات اتاۋلىنىڭ نەگىزى دە وسى اياۋلى سەزىم دەپ تۇسىنگەن. سول سەبەپتى مۇقاعالي اقىندى رومانتيالىق اقىنداردىڭ قاتارىنا جاتقىزامىز. مىنە، وسىدان ءبىز ونىڭ ۇعىمىندا اقىن مەن پوەزيا ءبىر بەينە رەتىندە جاتقاندىعىن كورە الامىز.
پوەزيا!
مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟
مەن سەنى سەنەسىڭ بە، نەگە ىزدەدىم؟
الاۋىرتقان تاڭداردان سەنى ىزدەدىم.
قاراۋىتقان تاۋلاردان سەنى ىزدەدىم
اقىن حالىقتىڭ جۇرەگىنە جول تاباتىن ولەڭ تۋدىرۋ وڭاي ەمەس ەكەنىن ءوزى سەزىنە دە ەلگە سەزدىرە دە بىلگەن. ول ناعىز اقىن بولۋدىڭ قۋانىشتى دا ازاپتى ەكەنىن جەرىنە جەتكىزىپ، اشىپ ايتىپ وتىرعان. مۇقاعالي “اقىن بولۋدى”، “اقىن بولىپ قالۋدى” ازاماتتىق مۇرات ساناعان.
مەنىڭ ويىمشا، ءوزىنىڭ تۋعان ەلىن، جۇرتىن، انا ءتىلىن ولەڭگە قوسۋ ءار اقىننىڭ ءوز الدىنا قويعان بورىشى. مۇقاعالي دا ءوز جىرلارىندا ولاردى ارقاۋ ەتكەن.
“ەڭ ءبىرىنشى باقىتىم – حالقىم مەنىڭ،
سوعان بەرەم ويىمنىڭ التىن كەنىن...”
دەپ ،قالىڭ ەلى قازاعىن جىرعا قوسىپ،قازاق پوەياسىن بيىتەرگە كوتەردى.
ۇلى اباي ولەڭدەرىنەن سۋسىنداپ، ءنار العان اقىن قازىرگى پوەزياسىنا دا ابادىڭ سالعان سارا جولىن تەبىرەنە سيپاتتايدى.
اباي بولۋ، ارينە، وڭاي ەمەس،
اقىن بولماي قالساڭ عوي...
قالاي جامان!-
دەپ، اقىن اباي ونەرىن اسقاقتاتۋدى ارمان ەتكەنىن جاسىرمايدى. ءوى ايتقانداي اباي جاققان ءبىر ساۋلە وشپەۋ ءۇشىن جانىن سالعان اقىن ەكەنىن كورسەت كورسەتەدى.
مۇقاعالي جايلى قانشاما ەڭبەك جازساڭ دا، جازىپ تاۋىسا المايسىڭ، ايتساڭ، ايتىپ تاۋىسا المايسىڭ. راسىندا ونىڭ ەرەن ەڭبەكتەرى حالىق ەسىندە. ول پوەزياعا سىرشىل دا شىنشىل سەزىم سىيلاعان. ونىڭ ولمەس ونەرى، قاناتتى پوەزياسى قازاق حالقىنىڭ قازىناسىن كەڭەيتىپ، كىسىلىگىن بيىكتەتىپ، پاراساتتى كەمەلدەندىرە ءتۇستى. ءيا، ول شىنىمەندە عاجايىپ اقىن.