جاقسىدان ۇيرەن، جاماننان جيرەن
سىنىپ ساعاتىنىڭ تاقىرىبى: «كۇز ارۋى - 2014» 1 سىنىپتارعا ارنالعان
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جاقسىدان ۇيرەن، جاماننان جيرەن
ماقساتى:
وقۋشىلاردى قارىم – قاتىناس مادەنيەتىنە ۇيرەتۋ، ولاردىڭ ادەپ ساقتاۋ تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ. وقۋشىلاردى جاقسى مەن جاماندى ايىرا بىلۋگە ىقپال ەتۋ. جاقسىدان ۇيرەنۋگە، جاماننان جيرەنۋگە، ىزگىلىككە تاربيەلەۋ. «جاقسىلىق» قۇندىلىعى تۋرالى ۇعىمدارىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى:
- جاقسىلىق جاساۋدىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
- جاقسىلىق جاساۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ؛
- ادامگەرشىلىككە، ىزگىلىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكى قۇرالدار: ءۇنتاسپا، وقۋلىق، داپتەر، ينەراكتيۆتىك تاقتا
ساباق ءتۇرى: پىكىرلەسۋ، اڭگىمەلەسۋ.
ساباق بارىسى:
شاتتىق شەڭبەرى «شىن جۇرەكتەن تىلەك ايتۋ»
وقۋشىلار جۇرەك شاردى ءبىر - بىرىنە بەرۋ ارقىلى تىلەكتەرىن ايتادى. ال بالالار، مىنا مەنىڭ قولىمدا سيقىرلى ساندىق بار. بۇل سادىق نەسىمەن سيقىرلى بىلگىلەرىڭ كەلە مە؟ ەندەشە مەنى مۇقيات تىڭداپ الىڭدار. بۇل سيقىرلى ساندىققا بارلىعىمىز سيىپ كەتەدى ەكەنبىز. سەنەسىڭدەر مە؟ مەن سەندەرگە دالەلدەپ بەرەيىن بە؟ نە كورىپ تۇرسىڭدار سونى ايتىڭدار./وقۋشىلار ساندىقتى تىزبەكتەي وتىرىپ بەرىپ شىعادى/
• مەن ءوزىمدى كوردىم
• مەن كىشكەنتاي ەكەنمىن
• مەن ادەمى قىزدى كوردىم...
بالالار ءبىز بۇگىن ادام بويىنداعى جاقسى قاسيەتتەر جونىندە اڭگىمەلەيمىز.
- بالالار «جاقسىلىق» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
جاقسى ادام – ول قانداي ادام؟
(بالالاردىڭ جاۋاپتارىن تىڭداپ، تاربيەشى تولىقتىرادى)
بالالار، دۇرىس ايتاسىڭدار، ياعني ادام بويىنداعى جاقسى قاسيەتتەر ول – ۇلكەندەرگە كورسەتكەن كومەگى، كىشىگە قامقور بولۋى، ۇلى تابيعاتتى ايالاپ، ماپەلەۋى، ياعني اعاشتاردى سىندىرماۋ، جەرگە، سۋعا قوقىس زاتتاردى تاستاماۋ، قۇستار مەن جان – جانۋارلاردى قامقور ەتىپ، تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگى جاقسى ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرى ارقىلى كورىنەدى.
بالالار سەندەردىڭ بويلارىڭدا وسىنداي قاسيەتتەر بار ما؟
(بالالاردىڭ جاۋاپتارىن تىڭدايدى)
ال ەندى بارلىعىمىز تاقتاعا نازار اۋدارايىق. سەندەر الدار كوسەنىڭ «كونە دومبىرا» دەگەن ءمۋلتفيلمىن كورەسىڭدەر.
سۇراق - جاۋاپ
• مۋلتفيلم نە تۋرالى ەكەن؟
• قانداي كەيىپكەرلەر بار؟
• كىم جاقسى كەيىپكەر؟
• كىم جامان كەيىپكەر؟
• نە سەبەپتەن باي جامان؟
• الدار كوسە نەلىكتەن بايدى الدادى؟
• الدار كوسەنىڭ ءىسى دۇرىس پا؟
سەرگىتۋ ءساتى «كوڭىلدى كۇن» ولەڭىنە وقۋشىلار بيلەيدى
جاقسى دەگەن نەمەنە؟ جامان دەگەن نەمەنە؟
ادامدا جاقسى قاسيەت بولماسا، وعان ب ا ق تا، باقىت تا قونبايدى.
ج. بالاساعۇننىڭ ناقىل ءسوزىنىڭ ماعىناسىن اشۋ، وقۋشىنى پىكىرىن تىڭداۋ، داپتەرمەن جۇمىس جۇرگىزۋ.
شىعارماشىلىق جۇمىس
بالالارعا جاقسى جانە جامان بالالاردىڭ سۋرەتتەرى تاراتىلىپ بەرىلەدى.
سەندەر مىنا سۋرەتتەردەن، ياعني، جامان بالانى جاقسى بالا ەتىپ وزگەرتىپ سالاسىڭدار، ال جاقسى بالانى جامان بالا ەتىپ سالاسىڭدار.
سەرگىتۋ ءساتى «كوزگە ارنالعان جاتتىعۋ»
اڭگىمەلەسۋ
“جاماندىققا ەرسەڭ جامان بولاسىڭ، جاقسىلىققا ەرسەڭ جاقسى بولاسىڭ” دەگەن وي تۋرالى قانداي پىكىر ايتا الاسىڭدار؟
جاقسىلىق جاساۋ – ادامداردى قانداي قۋانىشقا بولەيدى دەپ ويلايسىڭدار؟
- جاقسىلىق جاساۋ ءۇشىن ادام بويىندا ادامشىلىق، جاناشىرلىق، مەيىرىمدىلىك سەزىمدەرى مەن جىلى جۇرەگى بولۋى كەرەك. سوندا ول جامان ادەتتەن جيرەنىپ، جاقسى ادەتكە ۇيرەنەدى. قولىنان كەلگەنشە ەشكىمدى دە، ەشنارسەنى دە ءبولىپ جارماي، بارىنە بىردەي جاقسىلىق جاساۋعا ۇمتىلادى. ءبىز دە سونداي بولۋعا ءتيىسپىز. الەمدەگى بارلىق ادامدار تەك قانا جاقسىلىق تۋرالى ويلاپ، جاقسىلىق جاساۋعا ۇمتىلاتىن بولسا، وندا الەمدە تىنىشتىق، ىنتىماق ورنايدى، ادامدار باقىتتى ءومىر سۇرەدى.
وزىممەن - ءوزىم.
بالالار، ماحاببات جاقسىلىق الەمىنەن سيقىرلى تاياق اكەلىپتى. سيقىرلى تاياقتى ءبىر ەرمەسەڭ بولعانى، ءبىز جاقسىلىق الەمىندە بولادى ەكەنبىز. كىم جاقسىلىق الەمىنە بارعىسى كەلەدى؟
ولاي بولسا، ىڭعايلانىپ وتىرىڭدار. كوزدەرىڭدى جۇمساڭدار دا بولادى. ءبىر، ەكى، ءۇش ءبىز جاقسىلىق الەمىندەمىز. ادامدارى قانداي سىپايى، مەيىرىمدى، ءبىر - بىرىنەن قامقورلىعىن ايامايدى. رياسىز جاقسىلىق جاساۋدا. ءبىزدىڭ بويىمىزعا دا وسى قاسيەتتەر دارۋدا. وسى سەزىمدەرمەن ءبىز دە بۇرىنعى قالپىمىزعا ورالايىق كوزىمىزدى اشايىق. بالالار، ەندى ءبىز دە ءبىر - بىرىمىزدەن جاقسىلىعىمىزدى ايامايىق
سەن قانداي جاقسىلىق جاسادىڭ؟ سەندەر وزدەرىڭ جاساعان جاقسىلىقتارىڭدى ەستەرىڭە ءتۇسىرىپ اڭگىمەلەپ بەرىڭدەر.
پسيحولوگيالىق ترەنينگ
«مەنىڭ كوزىممەن» وقۋشىلارعا قارا نۇكتەسى بار اق بەت كورسەتىلەدى.
تاقتادا اق پاراققا قارا نوقات سالىنىپ ىلىنەدى دە سۇرالادى. جاۋاپتى وقۋشى ءوز داپتەرىنە جازادى. شەشۋشى ءسوزدى ءمۇعالىم ءوزى ايتادى.
ەگەر ءسىزدىڭ كورگەنسىز «قارا نوقات» بولسا - ادام بويىنان ەڭ اۋەلى كەمشىلىك ىزدەيسىز. ەگەر الدىمەن اق پاراقتى كورسەڭىز - جاقسىلىقتى ىزدەيسىز. ءوز جاۋاپتارىڭدى ىشتەي قورىتا وتىرىپ ءوز ۇعىمىڭىزدى قازىرگى ومىرمەن بايلانىستىرايىق. ادام قاشان دا ەڭ ءبىرىنشى جامانشىلىقتى ويلايدى. جاقسىدان گورى جامانعا جورۋعا ءۇيىر كەلەدى. تەلەديدارداعى جاڭالىق حابارلاردىڭ دەنى دە سونداي
دايەكسوز
جاماندى جۋىتپا، جاقسىنى ۇمىتپا.
مىنە بالالار ەندى سەندەر
جۇرەكتەن جۇرەككە
بالالار، ايناعا قاراعاندا ءبىز نەشەۋ بولامىز؟ ولاي بولسا تىلەگىمىز، جاقسىلىعىمىز ەكى ەسەلەنسىن دەپ، باعاناعى سيقىرلى ساندىعىمىزعا جۇرەگىمىزدەگى جاقسى سوزدەرىمىزدى سالىپ، جاۋىپ قويايىق.
قورىتىندىلاۋ
جاقسىلىقتان ۇيرەنىپ،
بولامىز ءبىز جاقسى ادام.
جاماندىقتان جيرەنىپ،
ۇلگى الامىز جاقسىدان.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جاقسىدان ۇيرەن، جاماننان جيرەن
ماقساتى:
وقۋشىلاردى قارىم – قاتىناس مادەنيەتىنە ۇيرەتۋ، ولاردىڭ ادەپ ساقتاۋ تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ. وقۋشىلاردى جاقسى مەن جاماندى ايىرا بىلۋگە ىقپال ەتۋ. جاقسىدان ۇيرەنۋگە، جاماننان جيرەنۋگە، ىزگىلىككە تاربيەلەۋ. «جاقسىلىق» قۇندىلىعى تۋرالى ۇعىمدارىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى:
- جاقسىلىق جاساۋدىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ؛
- جاقسىلىق جاساۋ ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ؛
- ادامگەرشىلىككە، ىزگىلىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكى قۇرالدار: ءۇنتاسپا، وقۋلىق، داپتەر، ينەراكتيۆتىك تاقتا
ساباق ءتۇرى: پىكىرلەسۋ، اڭگىمەلەسۋ.
ساباق بارىسى:
شاتتىق شەڭبەرى «شىن جۇرەكتەن تىلەك ايتۋ»
وقۋشىلار جۇرەك شاردى ءبىر - بىرىنە بەرۋ ارقىلى تىلەكتەرىن ايتادى. ال بالالار، مىنا مەنىڭ قولىمدا سيقىرلى ساندىق بار. بۇل سادىق نەسىمەن سيقىرلى بىلگىلەرىڭ كەلە مە؟ ەندەشە مەنى مۇقيات تىڭداپ الىڭدار. بۇل سيقىرلى ساندىققا بارلىعىمىز سيىپ كەتەدى ەكەنبىز. سەنەسىڭدەر مە؟ مەن سەندەرگە دالەلدەپ بەرەيىن بە؟ نە كورىپ تۇرسىڭدار سونى ايتىڭدار./وقۋشىلار ساندىقتى تىزبەكتەي وتىرىپ بەرىپ شىعادى/
• مەن ءوزىمدى كوردىم
• مەن كىشكەنتاي ەكەنمىن
• مەن ادەمى قىزدى كوردىم...
بالالار ءبىز بۇگىن ادام بويىنداعى جاقسى قاسيەتتەر جونىندە اڭگىمەلەيمىز.
- بالالار «جاقسىلىق» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
جاقسى ادام – ول قانداي ادام؟
(بالالاردىڭ جاۋاپتارىن تىڭداپ، تاربيەشى تولىقتىرادى)
بالالار، دۇرىس ايتاسىڭدار، ياعني ادام بويىنداعى جاقسى قاسيەتتەر ول – ۇلكەندەرگە كورسەتكەن كومەگى، كىشىگە قامقور بولۋى، ۇلى تابيعاتتى ايالاپ، ماپەلەۋى، ياعني اعاشتاردى سىندىرماۋ، جەرگە، سۋعا قوقىس زاتتاردى تاستاماۋ، قۇستار مەن جان – جانۋارلاردى قامقور ەتىپ، تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگى جاقسى ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرى ارقىلى كورىنەدى.
بالالار سەندەردىڭ بويلارىڭدا وسىنداي قاسيەتتەر بار ما؟
(بالالاردىڭ جاۋاپتارىن تىڭدايدى)
ال ەندى بارلىعىمىز تاقتاعا نازار اۋدارايىق. سەندەر الدار كوسەنىڭ «كونە دومبىرا» دەگەن ءمۋلتفيلمىن كورەسىڭدەر.
سۇراق - جاۋاپ
• مۋلتفيلم نە تۋرالى ەكەن؟
• قانداي كەيىپكەرلەر بار؟
• كىم جاقسى كەيىپكەر؟
• كىم جامان كەيىپكەر؟
• نە سەبەپتەن باي جامان؟
• الدار كوسە نەلىكتەن بايدى الدادى؟
• الدار كوسەنىڭ ءىسى دۇرىس پا؟
سەرگىتۋ ءساتى «كوڭىلدى كۇن» ولەڭىنە وقۋشىلار بيلەيدى
جاقسى دەگەن نەمەنە؟ جامان دەگەن نەمەنە؟
ادامدا جاقسى قاسيەت بولماسا، وعان ب ا ق تا، باقىت تا قونبايدى.
ج. بالاساعۇننىڭ ناقىل ءسوزىنىڭ ماعىناسىن اشۋ، وقۋشىنى پىكىرىن تىڭداۋ، داپتەرمەن جۇمىس جۇرگىزۋ.
شىعارماشىلىق جۇمىس
بالالارعا جاقسى جانە جامان بالالاردىڭ سۋرەتتەرى تاراتىلىپ بەرىلەدى.
سەندەر مىنا سۋرەتتەردەن، ياعني، جامان بالانى جاقسى بالا ەتىپ وزگەرتىپ سالاسىڭدار، ال جاقسى بالانى جامان بالا ەتىپ سالاسىڭدار.
سەرگىتۋ ءساتى «كوزگە ارنالعان جاتتىعۋ»
اڭگىمەلەسۋ
“جاماندىققا ەرسەڭ جامان بولاسىڭ، جاقسىلىققا ەرسەڭ جاقسى بولاسىڭ” دەگەن وي تۋرالى قانداي پىكىر ايتا الاسىڭدار؟
جاقسىلىق جاساۋ – ادامداردى قانداي قۋانىشقا بولەيدى دەپ ويلايسىڭدار؟
- جاقسىلىق جاساۋ ءۇشىن ادام بويىندا ادامشىلىق، جاناشىرلىق، مەيىرىمدىلىك سەزىمدەرى مەن جىلى جۇرەگى بولۋى كەرەك. سوندا ول جامان ادەتتەن جيرەنىپ، جاقسى ادەتكە ۇيرەنەدى. قولىنان كەلگەنشە ەشكىمدى دە، ەشنارسەنى دە ءبولىپ جارماي، بارىنە بىردەي جاقسىلىق جاساۋعا ۇمتىلادى. ءبىز دە سونداي بولۋعا ءتيىسپىز. الەمدەگى بارلىق ادامدار تەك قانا جاقسىلىق تۋرالى ويلاپ، جاقسىلىق جاساۋعا ۇمتىلاتىن بولسا، وندا الەمدە تىنىشتىق، ىنتىماق ورنايدى، ادامدار باقىتتى ءومىر سۇرەدى.
وزىممەن - ءوزىم.
بالالار، ماحاببات جاقسىلىق الەمىنەن سيقىرلى تاياق اكەلىپتى. سيقىرلى تاياقتى ءبىر ەرمەسەڭ بولعانى، ءبىز جاقسىلىق الەمىندە بولادى ەكەنبىز. كىم جاقسىلىق الەمىنە بارعىسى كەلەدى؟
ولاي بولسا، ىڭعايلانىپ وتىرىڭدار. كوزدەرىڭدى جۇمساڭدار دا بولادى. ءبىر، ەكى، ءۇش ءبىز جاقسىلىق الەمىندەمىز. ادامدارى قانداي سىپايى، مەيىرىمدى، ءبىر - بىرىنەن قامقورلىعىن ايامايدى. رياسىز جاقسىلىق جاساۋدا. ءبىزدىڭ بويىمىزعا دا وسى قاسيەتتەر دارۋدا. وسى سەزىمدەرمەن ءبىز دە بۇرىنعى قالپىمىزعا ورالايىق كوزىمىزدى اشايىق. بالالار، ەندى ءبىز دە ءبىر - بىرىمىزدەن جاقسىلىعىمىزدى ايامايىق
سەن قانداي جاقسىلىق جاسادىڭ؟ سەندەر وزدەرىڭ جاساعان جاقسىلىقتارىڭدى ەستەرىڭە ءتۇسىرىپ اڭگىمەلەپ بەرىڭدەر.
پسيحولوگيالىق ترەنينگ
«مەنىڭ كوزىممەن» وقۋشىلارعا قارا نۇكتەسى بار اق بەت كورسەتىلەدى.
تاقتادا اق پاراققا قارا نوقات سالىنىپ ىلىنەدى دە سۇرالادى. جاۋاپتى وقۋشى ءوز داپتەرىنە جازادى. شەشۋشى ءسوزدى ءمۇعالىم ءوزى ايتادى.
ەگەر ءسىزدىڭ كورگەنسىز «قارا نوقات» بولسا - ادام بويىنان ەڭ اۋەلى كەمشىلىك ىزدەيسىز. ەگەر الدىمەن اق پاراقتى كورسەڭىز - جاقسىلىقتى ىزدەيسىز. ءوز جاۋاپتارىڭدى ىشتەي قورىتا وتىرىپ ءوز ۇعىمىڭىزدى قازىرگى ومىرمەن بايلانىستىرايىق. ادام قاشان دا ەڭ ءبىرىنشى جامانشىلىقتى ويلايدى. جاقسىدان گورى جامانعا جورۋعا ءۇيىر كەلەدى. تەلەديدارداعى جاڭالىق حابارلاردىڭ دەنى دە سونداي
دايەكسوز
جاماندى جۋىتپا، جاقسىنى ۇمىتپا.
مىنە بالالار ەندى سەندەر
جۇرەكتەن جۇرەككە
بالالار، ايناعا قاراعاندا ءبىز نەشەۋ بولامىز؟ ولاي بولسا تىلەگىمىز، جاقسىلىعىمىز ەكى ەسەلەنسىن دەپ، باعاناعى سيقىرلى ساندىعىمىزعا جۇرەگىمىزدەگى جاقسى سوزدەرىمىزدى سالىپ، جاۋىپ قويايىق.
قورىتىندىلاۋ
جاقسىلىقتان ۇيرەنىپ،
بولامىز ءبىز جاقسى ادام.
جاماندىقتان جيرەنىپ،
ۇلگى الامىز جاقسىدان.
You Might Also Like
