InfoHub Logo

اجەمنىڭ مىنەزى قىزىق. مەنىڭ اتامدى كادىمگىدەي بالاسىنىپ وتىرادى. بارىنەن دە داستارحان باسىنداعى تىرلىگىن كورسەڭ. مىنە، ءبارىمىز — اجەم، اتام، اپام داستارحان باسىنا وتىرا قالدىق دەيىك. سونان سوڭ-اق اجەمنىڭ ارەكەتىنە ۇرلانا كوز تىك. اجەم ۇستەل بەتىنە ءبىر قاراپ الدى. بۇل العاشقى باقىلاۋى. سالدەن كەيىن-اق ول اتامنىڭ الدىنا قاراي ءدامدى تاعامداردى سىرعىتا باستايدى كەپ. قارىننان شىققان سارى ماي، كىلەگەي، جارما...

— ال، تاماق الىڭدار، — دەيدى سونان سوڭ. بۇل ساتتە اتامنىڭ الدىنا قاراي قىزىل-قوڭىر باۋىرساقتار لەگى سىرعىپ بارا جاتادى.

اتام مەنىڭ بيىل جەتپىسكە تولدى. ەل بولىپ توي وتكىزگەن.

— پاۋ، اپا-اۋ. مىنا بالالار نە جەيدى؟ — دەيدى اتام كۇيىنىپ.

— بار ءدامدى مەنىڭ اۋزىما توساتىن ادەتىندى قويشى.

اجەم ايتقان بەتىنەن قايتپايدى.

— اتا بولساڭ، بالالاردىڭ اتاسىسىڭ. مەنىڭ قۇدايدان، ادامنان ءبىر سۇراپ العان جالعىز ۇلىمسىڭ. سەن ءۇشىن مەن نە كورمەدىم، — دەيدى ول.

شىندىعىندا اجەم توقساننىڭ بىرىندە، اتام جەتپىستە، اپام الپىستا، ال ەڭ كىشكەنتاي — اجەمنىڭ نەمەنەسى، اتامنىڭ شوبەرەسى، اعامنىڭ نەمەرەسى گۇلىم ەكىدەن جاڭا عانا استى.

— ءاي، قۇلىندارىم. مىنا اتالارىندى مەنىڭ تىلەۋىمە قۇداي بەرگەن. سوعىسىن دا، اشارشىلىعىن دا باستان وتكەردىك قوي، — دەدى بىردە اجەم بىزگە قاراپ.

— مىنا قۇرتتى شەتىنەن تىستەڭدەر.

اجەم جارتىكەشتەۋ مايلى سارى قۇرتتى ماعان ۇسىنا بەردى.

— وسى اپام قىزىق. ءبىراق نە دەرسىن. ادام جاسىندا ءبىر، كارىسىندە دە ءبىر بالا، — دەدى اپام جىميىپ.

ءبىز اڭگىمەگە دەن قويدىق. سوناۋ كورىنگەن ۇشكىل توبەنىڭ باۋىرىن جاعالاپ كەرۋەن جول وتەدى. سوعىس باستالعان جىلى «جاڭاتۇرمىس» كولحوزى وتىز ءۇيلى عانا شاعىن كولحوز ەكەن. وسى مەكەننەن جاسى بار، كارىسى بار وتىزعا جۋىق ادام مايدانعا اتتانىپتى. بىرەۋدىڭ اكەسى، بىرەۋدىڭ باۋىرى، بىرەۋدىڭ اعاسى. سونىڭ ىشىندە مەنىڭ اجەمنىڭ جالعىز ۇلى بەكەتپاي اتامىز دا بار ەكەن. تۇنىمەن كەتەر جولدىڭا قامىن جاساپ، مال ايتىپ سويىپ، كوپتى، قاۋىم جىگىتتەردى، مايدانعا شىعارىپ سالعاڭدا، شابدار بيەگە اجەم دە ءمىنىپ جونەلىپتى. اسكە-ري كوميسسارياتقا ايتىپ اسكەرگە بىرگە بارماق بولعان ەكەن. ءبىراق اجەمنىڭ ايتقانىنا ولار كونبەپتى. ۆوكزال باسى ىعى-جىعى جۇرت. جىلاپ-سىقتاعان بالا -شاعا، قاتىن-قالاش.

— سوعىس دەگەن ناعىز قارعىس اتقىر كەساپات قوي، — دەدى اجەم اڭگىمە اراسىندا سوزىنە ءمان بەرە، قاباعىن ءتۇيىپ. اۋپىرىمدە نە ىستەرىن بىلمەي ساسقان اجەم ارى-بەرى جۇگىرىپ، اقىرى اتامنىڭ ارقاسىنا بايلاپ العان دورباسىن جەرگە ءتۇسىرىپ، ىشىنەن مايلى سارى قۇرتتى الىپ شىعادى.

— ءاي، جالعىزىم، — دەيدى اجەم ۇلىنا — ءبىزدىڭ اتامىزعا قاراپ.

— مىناۋ — ەلدىڭ ءدامى. ولار سەنىڭ اماندىعىندى تىلەيدى. ولاي بولسا مىنا قۇرتتىڭ جارتىسىن تىستە! جان-جاعىنداعى جىگىتتەردەن اتام ۇيالسا كەرەك:

— اپا، قويىڭىزشى، — دەسە، اجەم بۇيىرا سويلەدى.     

— اپاڭ ىرىم جاساپ تۇر. مەنىڭ سەنەن باسقا ۇشار قاناتىم دا، سۇيەنەر تىرەگىم دە جوق. قۇداي قاپەلىمدە ويىما تۇسىرگەن شىعار. جاقسىلىق بولسىن. تىستە. قالعان جارتىسىن ءوزىڭ مايداننان ورالعاندا بەرەمىن، — دەيدى. اجەم جىلامايدى. اتام قۇرتتىڭ جارتىسىن تىستەپ، ۆاگونعا ءمىنىپ باتىسقا جونەپ بەرەدى. سودان سىناپتاي سىرعىپ ۋاقىت وتەدى. العاشقى حاتتار لەگى كەپ جەتەدى. اجەم ەل سياقتى كوزىنە جاس المايدى.

ۇيتكەنى سەنىم مول. ابدىرانىڭ تۇبىندە مايلى سارى قۇرتتىڭ جارتىسى جاتىر. ارەدىك-ارەدىك اۋىلعا قارا قاعازدار كەلىپ، كۇڭىرەنگەن ساتتەر دە كەزدەسەدى. اجەم بوسامايدى. كولحوزدىڭ جۇمىسىن جاساپ، ۇزدىك ساۋىنشى بوپ ءومىر كەشەدى.

— جەڭىس جىلىنىڭ باسىنا قاراي بالامنان حات ءۇزىلىپ قالدى. سوندا دا مويىمادىم. سەنىمىم مول. قۇداي قۇلاعىما سىبىرلاپ كەتكەندەي. شىداپ جۇرە بەردىم، — دەيدى اجەم اڭگىمە اراسىندا. ءسويتىپ جۇرگەندە ويدا-جوقتا ەرتەڭگىسىن ۇستىندە اسكەري كيىمى بار، قولىن يىعىنا اسىپ العان جارالى مەنىڭ اتام كىرىپ كەلەدى. ىشىنەن قامىعىپ جۇرگەن اجەم بالاسىن باس سالىپ جىلاسىن كەپ. مەكەننىڭ ءار تۇكپىرىنەن اعىلعان جۇرت امان-ساۋلىق سۇراپ، اجەمنىڭ قورجىن ۇيىنە تولادى. سوندا اجەم نە ىستەدى دەيسىڭ؟ مول داستارحانىن جايىپ، اس الدىعا كەلگەندە، اجەم اسىقپاي عانا ابدىرا ساندىقتى اشىپ، الگى جارتىكەش مايلى سارى قۇرتتى قولىنا الادى.

— اۋ، جۇرتىم. جالعىزىم مايدانعا اتتانعاندا، مىنا قۇرتتىڭ جارتىسىن جەگىزىپ، ىرىم قىلىپ ەدىم. ەلدەن تاتار ريزىعى بار ەكەن. ورتالارىڭا ورالدى. ويلاپ قاراسام، دامنەن ۇلكەن نارسە جوق. ال، قۇلىنىم، الا عوي، — دەپ ۇسىنعان ەكەن.

ءبىز تاڭ قالدىق. اجەمنىڭ مىنەزى ءالى وزگەرمەگەن. اتامدى الپەشتەۋمەن عۇمىر كەشىپ جاتىر.

---