- 01 قاز. 2021 00:00
- 438
جىلانجەگىش قىران
جىلانجەگىش قىران — ءىرى (سالماعى 1-1،5 كگ)، قاناتتى جىرتقىش. ول ۇلكەن باسى، اشىق سارى ۇلكەن كوزدەرى، ۇزىن كولدەنەڭ جولاقتى قۇيرىعى بار، كىشىلەۋ قىرانعا ۇقساس قۇس. قۇرساعى اق ءتۇستى، قاناتتارىنىڭ استىڭعى جاعى جىڭىشكە كولدەنەڭ سىزىقتارمەن ورنەكتەلگەن، موينى مەن جەمساۋى قارا ءتۇستى، ۇشقاندا جاقسى كورىنەدى. داۋىسى مياۋلاعان، ءبىراق وتە سيرەك ەستىلەدى. جىلانجەگىش قىران جەڭىل ۇشادى، قالقيدى، ال جەمتىگىن كورگەن كەزدە، كۇيكەنتاي سياقتى، قاناتتارىن قاعىپ، اۋادا توقتاي قالادى. جىلاندار مەن كەسىرتكەلەرمەن قورەكتەنەدى، ولاردى وتە بيىكتە ۇشىپ ءجۇرىپ قارايدى. ۇساق سۇتقورەكتىلەر مەن قۇستاردى سيرەك جەيدى. ۇياسىن ادەتتە اعاشقا، كەيدە جارتاسقا سالادى. مۇنداي ءىرى قۇس ءۇشىن — ۇياسى وتە كىشكەنتاي. جالعىز اق ءتۇستى جۇمىرتقاسىن انالىعى مەن اتالىعى كەزەكتەسىپ باسادى، بالاپاندارىن دا بىرگە اسىرايدى.
قازاقستاننىڭ بارلىق وڭتۇستىك بولىگىندەگى قۇمدى شولدەردە، ءشولدى تاۋلار مەن قۇرعاق تاۋ بوكتەرلەرىن مەكەندەيدى. سانى ناقتى انىقتالعان، ءبىراق سوڭعى ون جىلدىقتاردا ونىڭ كەمۋى جاقسى بايقالادى. نەگىزگى سەبەپتەر: ەلەكتر تاراتۋ جۇيەلەرىنىڭ تىرەكتەرىندەگى ءولىم-جىتىم، قاساقىلاردىڭ تىكەلەي قىرۋى، ۇيا ماڭىندا مازالاۋ فاكتورلارى. قازاقساتننىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگىزىلگەن.