كارى سولدات
سەكسەن جاستا قاتارىڭ سيرەي باستايدى. قاپالى بولسا دا، قاتال شىندىق سونداي.
ال، «قۇلانوتى» اۋىلىندا سوڭعى كەزەڭدە سەكسەننىڭ تابالدىرىعىنان اتتاعان جالعىز سىرىم بولدى. قالىڭ بيدايدىڭ ىشىندەگى جالعىز ارپا.
بۇل جاسقا جەتكەنشە سىرىم ءوزىنىڭ ساياقتىعىن سەزە بەرمەۋشى ەدى. ويتكەنى الدىندا اعالارى بار ەدى، ال الپىس پەن جەتپىستىڭ اراسىندا وزىڭنەن بەس-ون جاس كىشىلەردەن ۇلكەندىگىڭ اسا شودىرايىپ تۇرمايتىن.
ەندى سىرىم الدىنداعى اعالاردان جۇرداي بولدى دا، ارتىنا بۇرىلىپ قاراپ ەدى، الدەكىم ات باسىنداي التىن بەرەتىندەي العا تىم اسىعىس كەتىپ قالىپتى. وزگەلەردەن وقشاۋ وزىپ كەتكەنىنە ىڭعايسىزداناتىنداي حال كەشەتىن بولدى.
اناۋ-مىناۋ دەسە دە، سەكسەننىڭ اتى — سەكسەن. قىرىققا جەتپەي قىرجيىپ قارتاياتىنداردى دا كورىپ ءجۇرمىز. ءتورت جىل قيان-كەسكى سوعىستىڭ ىشىندە جۇرسەڭ، سوعىس بىتە بەرگەندە، قۇمالاقتاي وق تا ەمەس، قول توقپاقتاي سنارياد وق قولىڭدى شولتيتىپ جۇلىپ كەتسە، ول از بولعانداي سول جامباسىندا وسكولكا قالسا، ونىڭ ۇستىنە ءومىر بويى كولحوزدىڭ بريگاديرى، قاراۋىلى بولساڭ، سەكسەن دەگەن، ارينە، از جاس ەمەس.
ايتەۋىر، ءابۇيىر ەكەن، بۇل ۋاقىتقا دەيىن سىرىم ەشكىمگە ماسىل بولعان جوق. راس، قولتوقپاقتاي سنارياد وڭ قولىن جۇلقا تارتىپ وتكەندە، ەسىنەن تانىپ قالىپ، سانيتارلار زەمبىلگە سالىپ كوتەرگەنى بار. باسقا كەزدە جان بالاسىنا سالماعى ءتۇسىپ كورمەگەن.
ەندى كەلىپ الگى شوڭمۇرىن بريگادير مۇنى:
— ماسىل قاقباس!—دەپ كەتتى.
بۇل ءسوز وڭ قولىن جۇلعان قولتوقپاقتاي سناريادتان دا اۋىر بولدى. سنارياد قولىن جۇلسا، الگى ءسوز جۇرەگىن جۇلىپ جىبەرگەندەي ەدى. ءۇيدىڭ ىرگەسىنە تىزەرلەپ قيسايا كەتكەن قالپى تىرپ ەتپەستەن كوپ وتىردى.
— ءوزىم اسىراعان تەكەشىك كوزىن ەجىرەيتىپ ءوزىمدى ءسۇزىپ كەتتى، — دەدى ول كۇيزەلە ءبىر كۇرسىنىپ. — قوي، مۇنى ءبۇيتىپ ەدىرەڭدەتىپ قويماي، باستىققا بارىپ ايتايىن، — دەپ سىڭار قولىمەن جەر تايانىپ تۇرا بەرمەكشى ەدى، جالعىز قول ونىڭ شۇيكەدەي كارى سۇيەگىن كوتەرۋگە جاراماي قالعانداي بۇگىلىپ كەتتى.
قاناتى قايىرىلعان كارى قىرانداي جامباستاپ جاتىپ، سابىزدىككە ۇرلانا كىرگەن قارا قويان مەن اق قوياندى كوردى. كورشى ۇيدەگى نامەتتىڭ بالاسى قويان اسىرايدى. كەنەت ەسىنە نامەت ءتۇستى. «سەن ءتىرى بولساڭ، مەن ءبۇيتىپ جاتپاس ەدىم-اۋ» دەدى.
جوڭىشقانىڭ ەكىنشى ورىمى گۇلدەگەن كەز. قاڭىلتىر توبەلى تاربيعان ۇلكەن ءۇيدىڭ ىرگەسىنەن باستالعان جاسىل جەلەڭ زۇمىرەتتەي جايناپ، ارىدەگى زيفا تەرەكتەرگە جەتكەنشە تولقىندانىپ جاتىر. جۇگەرى سوبىق تارتىپ، شاشاعى سىلاڭداپ قالعان كەز. ۇزاتىلاتىن قىزداي سىزىلىپ تۇر. ۇكىلەرى بىركەلكى. ساحناداعى ارتيستەردىڭ ۇكىسىندەي. جۇگەرىنىڭ ەتەگىن الا سىرەكەڭ ءبىر جۇيەك اسقاباق ەگىپ ەدى، ول دا جاپىراق جايىپ، جەلى تارتىپ، ءتۇيىن تاستاپ قالىپتى. التىن ءتاج كيگەن كۇنباعىستار مەنمەنسىپ كەگجيىڭكىرەپ تۇر. نەمەرەلەرى وتىرعىزعان نامازگۇل ءقازىر كۇن كوزىنەن ۇيالىپ، قاۋاشاعىن اشپايدى. نامازگۇل كۇن ەڭكەيە جايناڭداپ شىعا كەلەدى.
الاۋ بەت الما قۇر قىزارعانى بولماسا، ءالى ءپىسۋى جەتە قويماعان. سۇعاناق الا تورعايلاردى سىرەكەڭ سول الماعا جولاتپاي-اق ءجۇرۋشى ەدى، ءقازىر قارتتىڭ ءدال جۇرەكتەن جارالانعانىن پايدالانىپ قالعىسى كەلگەندەي، جەمىسكە جاۋداي ءتيىپ، ىستىك سارى تۇمسىقتارىن سالا باستادى.
الا تورعايلار cay ەتىپ جەتىپ كەلگەندە، اق قويان مەن قارا قويان ءوز ۇيىنە قاشا جونەلدى. قويانداردىڭ جىمى شىنجىرلى كوك توبەتتىڭ جانىنان وتەر ەدى، اۋزى كەبىستەي كوك توبەت زىتىپ بارا جاتقان قويانداردى باس سالايىن دەپ قۇلاقتارىن تىكىرەيتتى دە، جالقاۋلىعى ۇستاپ، كوزىن مارعاۋ جۇمىپ، جاتا كەتتى.
سىرىمنىڭ وسكولكالى جامباسى سىزدادى. كۇن بۇزىلاتىن شىعار دەپ اسپانعا قاراپ ەدى، تەڭبىل كوك ەكەن. شاربى بۇلت اسپان كوگىنە باستىرعان گۇلقايىر جاپىراعىنداي ورنەك سالىپتى.
جامباسى سىزداعان سايىن، الگى مۋزەي ەسىنە تۇسەدى. الماتىدا قىزمەت ىستەيتىن جيەنى انا ءبىر جىلى استانانى ارالاتقان. «التىن ادامدى» كورسەتەيىن دەپ مۋزەيگە الىپ بارعان. سىرەكەڭدى «التىن ادام» اسا تاڭقالدىرمادى، ونى تاڭداندىرعان جاي عانا جامباس سۇيەك ەدى.
جامباس سۇيەككە ساداقتىڭ سۇق ساۋساقتاي وعى بويلاپ كىرىپ كەتكەن ەكەن. اعاش جەبە الدەقاشان شىرىگەن شىعار، ال تەمىر ۇشى قالىپ قويعان. جامباس سۇيەك سارى تاپ بولىپ سارعايعان. تەمىر وق تۋاسى بىرگە جارالعانداي، سۇيەككە نىق قادالعان.
— بۇدان بىرنەشە مىڭ جىل بۇرىنعى جاۋىنگەردىڭ جامباسى، — دەپ ءتۇسىندىردى جيەنى.
— ءاب بارەكەلدە-ە-ە،—دەدى سىرەكەڭ تاڭدايىن تاقىلداتىپ، — مەن ولگەن سوڭ مەنىڭ جامباسىم دا مىڭ جىل بويى ەسكى جاۋىم — وسكولكامەن ءبىر جاتار ەكەن دا.
سىرىم سىزداعان جامباسىنا سالماق سالمايىن دەپ باسقا جامباسىنا قاراي جانتايدى. مۋزەيدەگى سۇيەك كوز الدىنان كولبەڭدەپ كەتپەي قويدى.
— مەن اقيرەت ساپارىنا بەت العان سوڭ، مىڭ جىلدان كەيىنگىلەر وسكولكالى جامباسىمدى تاۋىپ الىپ مۋزەيگە قويار. دەمەك، مەن ادامزاتقا ەندى مىڭ جىلدان كەيىن دە كەرەكپىن. ال، الگى شوڭمۇرىن شىرىك نە دەپ كەتتى سوندا؟
ۇمىتپاسا، وسىدان بەس جىل بۇرىن «قىزىل اراي» كولحوزىنىڭ «قۇلانوتى» بولىمشەسىنىڭ جالپى جينالىسىن پرەدسەداتەلى ناقىپحاننىڭ ءوزى كەلىپ اشتى. «قۇلانوتىعا» بريگادير قۇتايماعالى قاشان. ءبىر جىلدا ەكەۋى اۋىسىپ وتىرعان كەزدەر دە بولدى. جىگىتتەر ەل باسقارۋعا، شارۋاشىلىقتى ۇيىمداستىرۋعا ولاق سوعا بەردى. پىسىق دەگەندەرى اراققا قۇمارلاۋ شىقتى. ال، اراق جۇرگەن جەردە ءازازىل قوسا جۇرەدى.
كولحوزدىڭ پرەدسەداتەلى ناقىپحان ايتتى:
— ال اعايىن، «قۇلانوتى» قۇلدىراپ كەتتى. سەندەرگە بولا بۇكىل «قىزىل اراي» زارداپ شەگىپ، اۋدان بويىنشا العا شىعا الماي وتىر. «قۇلانوتى» بولماسا، ءبىز اۋداننىڭ الدىن بەرمەس ەدىك، — دەدى.
بۇل ءسوز «قۇلانوتىلىقتارعا» ءمىردىڭ وعىنداي قاتتى ءتيدى.
— امال جوق، ەندى باسقا بولىمشەدەن، ايتالىق «جاباعىلىدان» ياكي «ارقالىدان» شاقىرتۋعا تۋرا كەلەدى. ءوز جىگىتتەرىڭ جارامادى، وعان كوزدەرىڭ جەتتى. ەندى وكپە جۇرمەيدى، — دەدى پرەدسەداتەل.
سوندا وسى سىرىم اقساقال شىداي الماي، ارتقى قاتاردان جالعىز قولىن كوتەرىپ:
— ناقىپحان شىراعىم، مۇرسات بولسا، ءبىر اۋىز ءسوزىم بار، — دەپ ەدى.
تارلان كولحوزشىنىڭ ءوتىنىشىن ەلەمەۋگە شارا جوق، پرەدسەداتەل:
— ايتىڭىز، سىرەكە، — دەگەن.
سىرىم قارت قولسىز يىعىن ءبىر قوزعاپ الىپ، ارتقى قاتاردان العا شىعىپ، اۋەلى وزىنە قادالعان كوزدەردى تۇگەندەپ ءبىراز ءۇنسىز قالعان.
— قينالىپ تۇرمىن، — دەگەن. — ەندى حالىق الدىنا شىعىپ، ءسوز سويلەۋ مەنىڭ شارۋام ەمەس ەدى. مەن پەنسياداعى اداممىن. وتە پىسىق بولماي-اق، ۇيدە جانتايىپ جاتقان جاراسادى ماعان. كەزىندە بەلسەندى دە بولدىق. جيىرما توعىزىنشى جىلى وسى «قۇلانوتىن» ءوز قولىممەن قۇرىسىپ ەدىم. وندا قولىم ەكەۋ ەدى. — سىرەكەڭ قوڭىلتاق جەڭىنە ءبىر قاراپ قويدى. وتىرعان جۇرتتىڭ نازارى دا، پرەدسەداتەل ناقىپحاننىڭ كوزى دە كەنەتوزداۋ بوز كوستيۋمنىڭ كەۋەك جەڭىنە ءتۇستى.
— «قۇلانوتى» وندا ءوز الدىنا كولحوز ەدى، ەندى عوي «قىزىل ارايدىڭ» ءبىر بولىمشەسى بولىپ قالدى. مەن بريگادير بولدىم. قۇدايعا شۇكىر، شارۋامىز جامان ەمەس ەدى. قۇرال-سايمانىمىز: وگىز جەككەن سوقا، بەلوراق، اعاش تىرما، كەتپەن-كۇرەك بولسا دا، سول زاماننىڭ مولشەرىندە ۋدارنيك «قۇلانوتى» اتاندىق. ال ەندى، — سىرىم جەرگە قاراپ ءبىر كۇرسىنىپ الدى. — ەندى ءبارى ءتۇس كورگەندەي. وسى اۋىلدا وگىز بار ما ءقازىر؟ كوزى ىرىڭدەگەن كوك وگىز الدەقاشان قۇرىعان. تراكتوردى جۇرت ءقازىر ات ورنىنا ءمىنىپ ءجۇر. ءۇي باسى سايىن «لەگكوۆوي»، موتوسيكل. نە جەتپەيدى؟ تۇسىنبەيمىن. قالايشا ارتتا قالۋعا بولادى؟ تۇسىنبەيمىن. الدە مەن قارتايدىم. الدە «قۇلانوتى» توقتىقتان قۇتىرىپ، كەرەناۋ تارتتى. ال شىراعىم ناقىپحان، بريگاديردى قالىستان اكەلەمىن دەدىڭ. جاقسى ادامنىڭ بىزگە جاتتىعى جوق. ءبىراق نامىس قايدا؟ «قۇلانوتى» ءوزىن-وزى باسقارا الماي، بريگاديردى سىرتتان الدىرىپتى دەگەن ءولىم ەمەس پە؟
— اقساقال، جىگىتتەرىڭە بيلىكتى ارمانسىز-اق بەردىك. ءالجانىڭ باسقارا المادى، نارجانىڭ باسقارا المادى، قالجانىڭ... ەندى نە قىل دەيسىز؟ — دەپ پرەدسەداتەل ەكى قولىن ەكى جاققا جايىپ جىبەردى.
— ءجون، ءجون، ناكىپحان. ال ءبىراق ەل ەمەسپىز بە، ءجىبى ءتۇزۋ بىرەۋى تابىلار. مەنىڭ كوكەيىمدە جۇرگەن ءبىر بالا بار. ءبىر وپالى سول بولار. وسى بولىمشەنىڭ ماڭداي الدى مەحانيزاتورى توكەندى ۇسىنامىن بريگاديرلىككە. ال توكەن ىسكە اسپاي قالسا، قالىستان اكەلەتىن ادامىڭدى اكەلە بەر، قاراعىم. ءبىز ريزا. — سىرىم قارت cay قولىمەن كەۋەك جەڭدى ۋماجداپ تۇرىپ تەرشىگەن ماڭدايىن ءسۇرتىپ، ءوز ورنىنا بارىپ وتىردى.
انە، سويتكەن توكەن جاپ-جاڭا موتوسيكلىنە زىكىر سالدىرىپ، سىرىم قارتتىڭ ءۇيىن ءۇش اينالىپ شىقتى. باسىپ كەتەدى ەكەن دەپ سىرىمنىڭ نەمەرەلەرى تىم-تىراقاي قاشىپ، تال-تالدىڭ اراسىنا كىرىپ كەتتى. تاۋىقتار قاقىلىقتاپ، شىنجىرداعى يت جانتالاسا ابالاپ، جاۋ شاپقانداي ۋ-شۋ ۇدەدى.
ەسىكتىڭ كوزىندە بىلق ەتپەي وتىرىپ قالعان جالعىز سىرىم ەدى. «ءتورت جىل قىرعىن سوعىستا نەمىستىڭ تانكىسى تاپتاي الماعان ءتانىمدى ەندى سول توكەننىڭ موتوسيكلى تاپتاسا — تاپتاپ-اق كەتسىن»، — دەپ ءمىز باقپادى.
بالەنىڭ باسى — الپىسباي بولاتىن. كولحوزدىڭ ماگازينىن جيىرما جىلدان بەرى ۇستايتىن سول الپىسباي جاقىندا ەسكى «جيگۋليىن» ساتىپ جىبەرىپ، «ۆولعا» الىپ ەدى. ەندى سول «ۆولگانى» قايقاڭداتىپ، قالاداعى قۇدالارىنا بارىپ قايتپاق. ماشينانى اۋىل اراسىندا ءوزى جۇرگىزگەنمەن، قالاعا تۇسۋگە قورقادى. سودان كورشى سىرىم قارتتىڭ مەحانيزاتور بالاسى نۇركەنگە قولقا سالادى.
— وۋ، الەكە، مەن جۇمىستاعى ادام. كولحوزدىڭ ءشوبىن قايدا قويام؟ — دەيدى نۇركەن.
— ءبىر كۇنگە ءشوپتى جاۋ الماس. بۇگىن شىعىپ كەتسەك، كەشكە قۇدانىڭ تويىنا قاتىسىپ، تۇندەلەتىپ قايتىپ ورالامىز،—دەپ بازىنالىق ايتادى الپىسباي كورشى.
— مەن جۇمىستاعى ادام، — دەيدى كوپ سويلەۋدى ۇناتپايتىن نۇركەن «بەلارۋسىن» وت الدىرماق بولىپ.
— ءسال تۇرا تۇر. انە، بريگاديردىڭ ءوزى دە كەلە جاتىر، سودان رۇقسات الىپ بەرەيىن، — دەپ الپىسباي الاس-قۇلاس دالباڭداي جۇگىرىپ، موتوسيكل مىنگەن توكەننىڭ الدىن كەس-كەستەي قول كوتەرەدى. ءسال اڭگىمەدەن سوڭ ەكەۋى ماگازينگە كىرىپ كەتەدى. الدەن ۋاقىتتان سوڭ توكەن ماگازيننەن تەڭسەلىنكىرەپ شىعادى. تراكتورىن وت الدىرىپ، شابىندىققا ەندى جۇرەيىن دەپ تۇرعان نۇركەنگە پارمەن ايتادى.
— وبشىم، بىلاي. سەن بۇگىن الپىسبايدىڭ قاراماعىندا بولاسىڭ. سەنىڭ ورنىڭا شوپكە بالاڭ نۇرلان شىعادى.
— نۇرلاندى ۆوەنكومات شاقىرتقان. اسكەر جاسىنا تولدى عوي. بۇگىن سوندا كەتەدى،—دەيدى نۇركەن.
— وبشىم، ۆوەنكومات تۇرا تۇرادى، ەرتەڭ بارادى. كوپ ءسوزدىڭ كەرەگى جوق! — توكەن بۇلجىتپاس بۇيرىق ايتادى.
ءبىر جاعىنان الپىسباي قىڭقىلداپ، ءبىر جاعىنان بريگادير بۇيىرىپ تۇرعان سوڭ، نۇركەن بالاسى نۇرلاندى شاقىرىپ الىپ، ءمان-جايدى تۇسىندىرەدى دە، ءوزى جاسىل «ۆولگاعا» الپىسبايدى بايبىشەسىمەن قوسا سالىپ الىپ، قالاعا تارتىپ وتىرادى.
جاڭا عانا ۆوەنكوماتقا بارماقشى بوپ كەتكەن نەمەرەسىنىڭ ۇيگە قايتا كىرىپ، كيىم اۋىستىرىپ جاتقانىن كورگەن سىرىم:
— بۇل قالاي؟ — دەيدى.
وسىلاي دا وسىلاي دەپ تۇسىندىرەدى نەمەرەسى.
— جوق، بالام، سەن ۆوەنكوماتتان قالما، اسكەردىڭ اتى — اسكەر، — دەيدى اتاسى.
نۇرلان ارى ويلانىپ، بەرى ويلانىپ، بۇ دا ءجون ەكەن دەيدى دە، اۋدانعا جونەيدى.
«بەلارۋس» سىرىم ءۇيىنىڭ الدىندا قاڭتارۋلى قالا بەرەدى. مۇنى تۋ كوشەنىڭ باسىنان كوزى شالعان توكەن موتوسيكلىن زىركىلدەتىپ، جولدىڭ شاڭىن بۇرقىلداتىپ جەتىپ كەلەدى.
جالعىز قولداپ قايىس جۇگەننىڭ ۇزىك جەرىن تاسپامەن تىگىپ وتىرعان سىرەكەڭە موتوسيكلدىڭ ۇستىندە تۇرىپ ايقاي سالادى:
— نۇرلان نەمەرەڭ قايدا؟
«مىنا نەمەنىڭ اۋزىنا سالەم ءسوز تۇسپەي قالدى-اۋ» دەپ قينالعان قارت جاي عانا:
— نۇرلان ۆوەنكومات كەتتى،—دەيدى.
— ول مىنا تراكتورمەن شوپكە بارۋعا ءتيىس ەدى عوي!
— تراكتوردىڭ ءوز يەسى بار. ال ۆوەنكومات شاقىرعاندا بارماۋ — قىلمىس. بالاعا سەن شوپكە بار دەيسىڭ، مەن — ۆوەنكوماتقا بار دەدىم.
— وبشىم، سەن شال قاسكويسىڭ. توكەننىڭ اتىنا ءسوز كەلسىن دەيسىڭ. — «ءاي، اقىماق، سەنى بريگاديرلىككە ۇسىنعان مەن ەدىم عوي» دەپ ايتايىن دەپ ەدى، ايتپادى.
دەگەنمەن، ارادا بەس جىل ءوتىپ كەتكەن ەكەن. بەس جىل ىشىندە، «قۇلانوتى» كولحوز بويىنشا شىعانداپ العا شىقتى. توكەننىڭ سۋرەتى اۋداندىق گازەتكە قايتا-قايتا باسىلىپ، جينالىستاردا ءجيى ماقتالاتىن بولدى. توكەننىڭ باسىنان بۋ بۇرقىرادى. ءۇش اياق كوك قاسقا موتوسيكل الپىسباي ماگازينىنىڭ الدىندا جيىرەك قاڭتارىلاتىندى شىعاردى.
— وبشىم، سەن قاقباستى دا قۇداي المايدى ەكەن. باياعىدا بريگادير بولىپ ەدىم، ەندى مەنىڭ بالام بولماي، توكەن بولدى دەپ ىستەگەن قىساستىعىڭ عوي بۇل؟!
— ءاي، توكەن! — دەدى قارت يەگى دىرىلدەپ. — مەنىڭ جاسىم سەكسەننەن استى. قاتارىمنان ەشكىم قالعان جوق. قاقباس ەكەنىم راس. كورىمنىڭ اۋزى اشىق. — ال ءبىراق اجال جەتپەسە، ءوزىم بارىپ تىرىدەي جاتپايمىن عوي. نە ىستەيىن قۇداي مەنى الماسا! — دەپ ايقايلاپ جىبەردى.
توكەن سىرىمنىڭ سۇراپىل ساۋالىنا سوزبەن جاۋاپ بەرە الماي:
— وبشىم، ۋح! — دەپ شاڭدى بۇرقىراتىپ، تاۋىقتاردى شىرقىراتىپ، ءۇيدى ءۇش اينالىپ شىقتى دا، كوشەگە ءتۇسىپ قۇيىنداتىپ كەتە باردى.
«الگى يتكە ايتاتىن ءسوزىم ايتىلماي قالدى-اۋ، — دەپ قارت قاپا بولدى. — قاتارىمنان ەشكىم قالمادى دەگەندى ايتتىم. ولاردىڭ كىم ەكەنىن، نەگە قالماعانىن ايتا المادىم. قايران مەنىڭ قاتارلارىم! ولار دا ەندى سەكسەنگە كەلەر ەدى. قىرقىندا قىرشىنىنان قيىلعان ەسىل ەرلەر! ەگەر سايلاۋ مەن نايىم، سۇلتان مەن نۇرالى، ورازگەلدى مەن وسكەن، ورحا مەن نوحا، جيرەنباي مەن پوشتاقۇل ءتىرى بولسا، سوعىستا مەرت كەتپەسە، مەن ءوستىپ اداسقان كارى قازداي قاڭقىلداپ جالعىز قالار ما ەدىم؟! وزىممەن بىرگە سوعىستان ءتىرى قايتقان نامەت پەن سامبەتكە توپىراق تۋعان جەردەن بۇيىردى. تىم قۇرىسا، سولار ءتىرى تۇرعاندا، مىنا مەنىڭ ءسوزىمدى سويلەر ەدى عوي. مىنا توكەنگە مەنى تالاتتىرماس ەدى عوي. الگى توكەننىڭ ورنىنا مەنى سامبەت ياكي نامەت زابىرلەپ كەتسە مەن مۇنشا قورلانباس ەدىم-اۋ. قايران مەنىڭ قاناتتارىم! ەسىل مەنىڭ مياتتارىم! قاناتىنان قايرىلعان، قاتارىنان ايىرىلعان مەن كارىنىڭ جىرتىق كوڭىلىن جامايتىن جان قالعان جوق...»
سىرىم تاسپانى سۋلاپ، جۇگەننىڭ جىرتىق جەرىنە ءبىز سۇعا بەرگەندە:
— ءسالاماتسىز با، اتا! — دەگەن بالا داۋسى ساڭق ەتە قالدى.
باسىن كوتەرىپ ەدى، الاۋ گالستۋك بايلاعان ەكى ءبۇلدىرشىن قولدارىن كوتەرىپ، پيونەرلىك ساليۋت بەرىپ تۇر ەكەن.
— اتا، ءبىزدى سىزگە «اقساي» پيونەر لاگەرىنىڭ درۋجيناسى جىبەردى. ءسىزدى لاگەردەگى پيونەرلەرمەن كەزدەسۋگە شاقىرا كەلدىك.
سىرىم قارت كەنەت جامباس سۇيەگىنىڭ سىرقىراماسى ساپ تىيىلا قالعانىنا تاڭ بولدى. «ە، بۇل ەسكى جاۋىم — وسكولكا مەن جالعىزسىراعاندا ەسىرەدى ەكەن-اۋ،—دەپ جاڭالىق اشتى. مۋزەيدەن كورگەن جامباس سۇيەك ەسىنە ءتۇستى: — ول مىڭ جىلدان بەرى جالعىز-اۋ، ءبىراق...»
سىڭار قولىمەن جەر تىرەپ، ورنىنان تۇرا بەردى. قوڭىلتاق جەڭى قاناتقا اينالعانداي جەلپ ەتتى دە، سىرىم جەردەن جەڭىل كوتەرىلدى.
You Might Also Like
-
اق وردا قۇلدىراعاننان كەيىن ونىڭ باسىم بولىگىندە ءابىلحايىر حاندىعى (1428-1469 جج. ءومىر سۇرگەن) ورنادى. كەيبىر ادەبيەتتەردە ءابىلحايىر حاندىعى «كوشپەلى وزبەكتەر مەملەكەتى» دەپ تە اتالادى.
-
كىتاپ جيعان قازاقتىڭ جيھازى ابايسىز بولماس، ابايى بولماسا ول قازاق ەمەس، جالپى وندايدى سانالى ادام دەۋ قيىن. تورىندە ابايدىڭ كىتابى تۇرعان ءۇيدىڭ ساۋلەسى دە مولىراق. اباي كىتابىنان ەرەكشە ساۋلە شاشى...
