كوكونىستى تانى جانە ونىڭ اتىن اتا
پاۆلودار وبلىسى، ەستىس اۋدانى، گولۋبوۆكا اۋىلى
مقكك «ايگولەك» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى:
سماگۋلوۆا نازيا زايكەنوۆنا
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: قاتىناس
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتى: ءتىل دامىتۋ. ( 3 جاستان 4 جاسقا دەيىن)
تاقىرىبى: «كوكونىستى تانى جانە ونىڭ اتىن اتا»
ماقساتى: «كوكونىس» تاقىرىبى بويىنشا سوزدىك قورىن بايىتىپ، سويلەۋ بارىسىندا قولدانۋ؛ كوكونىستەردى ۇستاپ كورىپ، انىقتاۋ؛ ءتىلدىڭ گرامماتيكاسىن دۇرىس ساقتاۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
مىندەتى: وي جۇگىرتۋىن، ءتىلدى ۇعا ءبىلۋىن، كورىپ ەستە ساقتاۋىن، كىشى جانە جالپى موتوريكاسىن دامىتۋ.
ءوز ويلارىن دۇرىس، قىسقاشا جەتكىزە ءبىلۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
تىلدىك شىعارماشىلىققا تۇراقتى قىزىعۋشىلىعىن قالىپتاستىرۋ.
سوزدىك جۇمىس: كوكونىستەردى، ولاردىڭ اتتارىن دۇرىس اتاۋعا ۇيرەتۋ، زات ەسىمدى جانە سىن ەسىمدى تۋرا ايتۋ. سوزدىك قورىن زاتتاردىڭ قاسيەتتەرى مەن ساپاسىن (كولەمى، ءتۇسى، ءپىشىنى، قانداي، نە ءۇشىن كەرەكتىگى) بىلدىرەتىن سوزدەرمەن تولىقتىرۋ.
كورنەكىلىك: تازا جۋىلعان كوكونىستەر، ءسابىز، قىزىلشا، قىزاناق، قيار، كارتوپ، كاپۋستانىڭ سۋرەتتەرى، كوكونىستەردىڭ ناق پىشىندەرى، «سيقىرلى قاپ» ديداكتيكالىق ويىنى.
تاربيەشى: توسىن ءساتى (ءۇستى سالفەتكامەن جابىلعان سەبەتتى الىپ شىعادى). بالالار، قاراڭدارشى، مەنىڭ سەبەتىم قانداي؟ ونىڭ ىشىندە نە بار؟ سەندەر قالاي ويلايسىڭدار؟
بالالار:
- كامپيت
- ورىك
- جاڭعاق
- الما
تاربيەشى: سەندەر تاپپادىڭدار. بۇل – كوكونىستەر. كەلىڭدەر، قاراپ كورەيىك. (تاربيەشى بالالاردى سەبەتتەن كوكونىستەردى شىعارۋعا كومەكتەسۋلەرىن سۇرايدى). بۇل كوكونىستەرگە كوڭىل بۇرىپ قاراپ، ولاردىڭ اتىن اتاڭدار.
بالالار: بۇل - ءسابىز، قىزىلشا، قىزاناق، قيار، كارتوپ، كاپۋستا.
تاربيەشى: قانە، ەندى ايتىڭدارشى، كوكونىستەردىڭ تۇستەرى قانداي ەكەن؟
بالالار: قىزىل، قوڭىر، جاسىل، اق، قىزعىلت سارى.
تاربيەشى: دۇرىس، ازاماتسىڭدار! ال ەندى ءقازىر وسى كوكونىستەر قاي پىشىندە ەكەنىنە كوڭىل بۇرامىز. (تاربيەشى بالالارعا كوكونىستەردىڭ دوڭگەلەك، ۇزىن، سوپاق، تەگىس پىشىندەرىن كورسەتىپ، ءار ءبىر كوكونىستى قولدارىنا ۇستاپ اينالدىرىپ قاراۋىنا ۇسىنىس جاسايدى).
تاربيەشى: ءقازىر ءبىز قىزىقتى ويىن وينايمىز. مەنىڭ قولىمدا «سيقىرلى قاپ» بار. ونىڭ ىشىندە سەبەتتىڭ ىشىندەگىدەي كوكونىستەر بار. ءبىز ءقازىر ولاردى قاپتىڭ ىشىنەن ۇستاپ كورىپ، انىقتايمىز. ءبىراق ءىشىن اشىپ قارامايمىز. «سيقىرلى قاپتى» اشپاي تۇرىپ، سيپاپ كورىپ انىقتايمىز جانە اتىن اتايمىز.
بالالار: (وينايدى)
ەگەر بالا تاپسىرمانى دۇرىس اتقارسا، وندا كوكونىس ۇستەلدە قالادى. ەگەر تاپپاسا، قاپقا قايرادان سالادى.
سەرگىتۋ مەزگىلى:
سۇر قويانىم وتىرادى،
قۇلاقتارى قيمىلداپ.
(قۇلاقتارىن قيمىلداتادى)
توڭىپ قالدى قويانىم،
مۇزداق ونىڭ قولدارى
(قولدارىن جىلىتادى)
توڭدى ەندى قويانىم،
(ورىندارىنان تۇرىپ توڭعانىن كورسەتەدى).
جۇگىرۋى كەرەك قوياننىڭ
(جۇگىرەدى)
كىم قورقىتتى قوياندى،
قاشىپ كەتتى قويانىم.
(ءار جاققا جۇگىرەدى).
تاربيەشى: ءقازىر ءبىز «كوكونىستى دامىنەن ءبىلىپ تاپ» ويىنىن وينايمىز.
ۇستەلگە شاقىرعان بالانىڭ كوزى بايلانادى. تاربيەشى شانىشقىمەن ىدىستان (دايارلاپ قويىلعان) كوكونىستىڭ بولىگىن الىپ، بالانىڭ اۋزىنا سالادى. بالا قاي كوكونىس ەكەنىن – پىسىرىلگەنىن نە شيكى ەكەنىن، تۇزدالعانىن نە تۇزدالماعانىن انىقتايدى. وسىلاي بالاعا پىسكەن، شيكى ءسابىز، كارتوپ، قىزاناق جانە تۇزدالعان قيار بەرەدى.
تاربيەشى: سەندەر، ءبارىڭ ازاماتسىڭدار! كوڭىل قويىپ تىڭدادىڭدار، كوڭىلدى وينادىڭدار جانە كوكونىستەر جونىندە كوپ جاڭا نارسەلەردى بىلدىڭدەر.
بالالار، قاراڭدارشى بىزگە كىم قوناققا كەلدى؟
بالالار: قويان.
تاربيەشى: قويان سەندەرگە كوپ ءتاتتى جانە ءدامدى ءسابىز الىپ كەلدى، ول ءبىزدى سىيلاعىسى كەلەدى. كەلىڭدەر، قويانعا ريزالىعىمىزدى بىلدىرەيىك.
بالالار: قويان، ساعان ۇلكەن راحمەت!
كۇتىلەتىن ناتيجە:
ساباقتا بەلسەندى بولۋ؛ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ؛ سويلەۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ؛ كوكونىستەردى ءبىلۋ، بەكىتۋ.
مقكك «ايگولەك» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى:
سماگۋلوۆا نازيا زايكەنوۆنا
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: قاتىناس
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتى: ءتىل دامىتۋ. ( 3 جاستان 4 جاسقا دەيىن)
تاقىرىبى: «كوكونىستى تانى جانە ونىڭ اتىن اتا»
ماقساتى: «كوكونىس» تاقىرىبى بويىنشا سوزدىك قورىن بايىتىپ، سويلەۋ بارىسىندا قولدانۋ؛ كوكونىستەردى ۇستاپ كورىپ، انىقتاۋ؛ ءتىلدىڭ گرامماتيكاسىن دۇرىس ساقتاۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ.
مىندەتى: وي جۇگىرتۋىن، ءتىلدى ۇعا ءبىلۋىن، كورىپ ەستە ساقتاۋىن، كىشى جانە جالپى موتوريكاسىن دامىتۋ.
ءوز ويلارىن دۇرىس، قىسقاشا جەتكىزە ءبىلۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
تىلدىك شىعارماشىلىققا تۇراقتى قىزىعۋشىلىعىن قالىپتاستىرۋ.
سوزدىك جۇمىس: كوكونىستەردى، ولاردىڭ اتتارىن دۇرىس اتاۋعا ۇيرەتۋ، زات ەسىمدى جانە سىن ەسىمدى تۋرا ايتۋ. سوزدىك قورىن زاتتاردىڭ قاسيەتتەرى مەن ساپاسىن (كولەمى، ءتۇسى، ءپىشىنى، قانداي، نە ءۇشىن كەرەكتىگى) بىلدىرەتىن سوزدەرمەن تولىقتىرۋ.
كورنەكىلىك: تازا جۋىلعان كوكونىستەر، ءسابىز، قىزىلشا، قىزاناق، قيار، كارتوپ، كاپۋستانىڭ سۋرەتتەرى، كوكونىستەردىڭ ناق پىشىندەرى، «سيقىرلى قاپ» ديداكتيكالىق ويىنى.
تاربيەشى: توسىن ءساتى (ءۇستى سالفەتكامەن جابىلعان سەبەتتى الىپ شىعادى). بالالار، قاراڭدارشى، مەنىڭ سەبەتىم قانداي؟ ونىڭ ىشىندە نە بار؟ سەندەر قالاي ويلايسىڭدار؟
بالالار:
- كامپيت
- ورىك
- جاڭعاق
- الما
تاربيەشى: سەندەر تاپپادىڭدار. بۇل – كوكونىستەر. كەلىڭدەر، قاراپ كورەيىك. (تاربيەشى بالالاردى سەبەتتەن كوكونىستەردى شىعارۋعا كومەكتەسۋلەرىن سۇرايدى). بۇل كوكونىستەرگە كوڭىل بۇرىپ قاراپ، ولاردىڭ اتىن اتاڭدار.
بالالار: بۇل - ءسابىز، قىزىلشا، قىزاناق، قيار، كارتوپ، كاپۋستا.
تاربيەشى: قانە، ەندى ايتىڭدارشى، كوكونىستەردىڭ تۇستەرى قانداي ەكەن؟
بالالار: قىزىل، قوڭىر، جاسىل، اق، قىزعىلت سارى.
تاربيەشى: دۇرىس، ازاماتسىڭدار! ال ەندى ءقازىر وسى كوكونىستەر قاي پىشىندە ەكەنىنە كوڭىل بۇرامىز. (تاربيەشى بالالارعا كوكونىستەردىڭ دوڭگەلەك، ۇزىن، سوپاق، تەگىس پىشىندەرىن كورسەتىپ، ءار ءبىر كوكونىستى قولدارىنا ۇستاپ اينالدىرىپ قاراۋىنا ۇسىنىس جاسايدى).
تاربيەشى: ءقازىر ءبىز قىزىقتى ويىن وينايمىز. مەنىڭ قولىمدا «سيقىرلى قاپ» بار. ونىڭ ىشىندە سەبەتتىڭ ىشىندەگىدەي كوكونىستەر بار. ءبىز ءقازىر ولاردى قاپتىڭ ىشىنەن ۇستاپ كورىپ، انىقتايمىز. ءبىراق ءىشىن اشىپ قارامايمىز. «سيقىرلى قاپتى» اشپاي تۇرىپ، سيپاپ كورىپ انىقتايمىز جانە اتىن اتايمىز.
بالالار: (وينايدى)
ەگەر بالا تاپسىرمانى دۇرىس اتقارسا، وندا كوكونىس ۇستەلدە قالادى. ەگەر تاپپاسا، قاپقا قايرادان سالادى.
سەرگىتۋ مەزگىلى:
سۇر قويانىم وتىرادى،
قۇلاقتارى قيمىلداپ.
(قۇلاقتارىن قيمىلداتادى)
توڭىپ قالدى قويانىم،
مۇزداق ونىڭ قولدارى
(قولدارىن جىلىتادى)
توڭدى ەندى قويانىم،
(ورىندارىنان تۇرىپ توڭعانىن كورسەتەدى).
جۇگىرۋى كەرەك قوياننىڭ
(جۇگىرەدى)
كىم قورقىتتى قوياندى،
قاشىپ كەتتى قويانىم.
(ءار جاققا جۇگىرەدى).
تاربيەشى: ءقازىر ءبىز «كوكونىستى دامىنەن ءبىلىپ تاپ» ويىنىن وينايمىز.
ۇستەلگە شاقىرعان بالانىڭ كوزى بايلانادى. تاربيەشى شانىشقىمەن ىدىستان (دايارلاپ قويىلعان) كوكونىستىڭ بولىگىن الىپ، بالانىڭ اۋزىنا سالادى. بالا قاي كوكونىس ەكەنىن – پىسىرىلگەنىن نە شيكى ەكەنىن، تۇزدالعانىن نە تۇزدالماعانىن انىقتايدى. وسىلاي بالاعا پىسكەن، شيكى ءسابىز، كارتوپ، قىزاناق جانە تۇزدالعان قيار بەرەدى.
تاربيەشى: سەندەر، ءبارىڭ ازاماتسىڭدار! كوڭىل قويىپ تىڭدادىڭدار، كوڭىلدى وينادىڭدار جانە كوكونىستەر جونىندە كوپ جاڭا نارسەلەردى بىلدىڭدەر.
بالالار، قاراڭدارشى بىزگە كىم قوناققا كەلدى؟
بالالار: قويان.
تاربيەشى: قويان سەندەرگە كوپ ءتاتتى جانە ءدامدى ءسابىز الىپ كەلدى، ول ءبىزدى سىيلاعىسى كەلەدى. كەلىڭدەر، قويانعا ريزالىعىمىزدى بىلدىرەيىك.
بالالار: قويان، ساعان ۇلكەن راحمەت!
كۇتىلەتىن ناتيجە:
ساباقتا بەلسەندى بولۋ؛ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن دامىتۋ؛ سويلەۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ؛ كوكونىستەردى ءبىلۋ، بەكىتۋ.
You Might Also Like
