كومپيۋتەر - امبەباپ ەسەپتەۋىش ماشينا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كومپيۋتەر - امبەباپ ەسەپتەۋىش ماشينا. كومپيۋتەر قۇرىلعىلارىنىڭ مىندەتتەرى مەن مۇمكىندىكتەرى
ساباقتىڭ ماقساتى: كومپيۋتەر قۇرىلعىلارىمەن تانىستىرۋ
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى دك - مەن، ونىڭ نەگىزگى بلوكتارىمەن، جانە ولاردىڭ مىندەتىمەن تانىستىرۋ. ەەم - ءنىڭ مۇمكىندىكتەرىن كورسەتۋ. كومپيۋتەردىڭ نەگىزگى قۇرىلعىلارى – پروسەسسورمەن، ججق - مەن تانىستىرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ تاربيەلىككە، ۇقىپتىلىققا ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق – ابستراكسياسىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدار: كومپيۋتەر، ينت. تاقتا، سلايد كورمەسى
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وي سانانى ارتتىرۋ،
بۇگىنگى كۇن تالابى.
بىلە بىلسەڭ بۇل ءداۋىر،
ينفورماتيكا زامانى
ءىى. ءۇي تاپسىرماسى. وي شاقىرۋ - قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ كەزەڭى
ءىىى. جاڭا ءبىلىمدى يگەرۋ
IV. بلينس - ترەنينگ سۇراقتارى
V. قورىتىندى. سۋرەتكە قاراپ ۇقساستىعىن تابىڭىزدار
VI. ميعا شابۋىل. ۆەنگر جۇمباعى
Vءىى. بەكىتۋ، باعالاۋ
VIII. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ. قورىتۋ
ءىى. ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ. (دودا ويىنى)
ەرتە زامانعى جانە بارىمىزگە بەلگىلى ەسەپتەۋ قۇرالى ەسەپشوت بولىپ تابىلادى. دەرەكتەرگە قاراعاندا ونىڭ جاسى 2000 - 5000 جىلدار شاماسىندا، ال پايدا بولعان جەرى ەرتەدەگى جۇڭگو نەمەسە ەرتەدەگى ەگيپەت، ءتىپتى ەجەلگى گرەسيا بولۋى دا مۇمكىن. بۇل ساناۋ قۇرالىن قىتايلىقتار «سۋان - پان»، جاپوندىقتار «سەروبيان» دەپ اتاعان.
1. سۇراق: (10 ۇپاي) بۇل ساناۋ قۇرالىن گرەكتەر مەن باتىس ەۋروپالىقتار نە دەپ اتاعان؟ جاۋابى: اباك
ءبىرىنشى ەلەكتروندى ەسەپتەۋىش ماشينا 1946 جىلى اقش - تىڭ پەنسيلۆان ۋنيۆەرسيتەتىندە جاسالدى، قۇراستىرۋشىلار دج. موۋچلي مەن دج. ەككەرت بولدى
2. سۇراق: (10 ۇپاي) بۇل العاشقى ەەم قالاي اتالدى؟ جاۋابى: ENIAC
3. سۇراق (20 ۇپاي). مىنا سۋرەتتە قانداي ەسەپتەۋىش ماشيناسى بەينەلەنگەن؟
جاۋابى «مارك - 1» ەلەكترومەحانيكالىق ەسەپتەۋىش ماشينا.
4. سۇراق ( 20 ۇپاي) 1694 جىلى اتاقتى نەمىس ماتەماتيگى لەيبنيس پاسكالدىڭ يدەياسىن دامىتىپ، ءوزىنىڭ قانداي ەسەپتەۋىش ماشيناسىن قۇراستىردى؟ جاۋابى: اريفمومەتر
5. سۇراق. (30 ۇپاي) 1642 جىلى دۇنيە جۇزىندە ءبىرىنشى رەت مەحانيكالىق ماشيناسىن كىم قۇراستىردى؟ جاۋابى: فرانسۋز ماتەماتيگى بلەز پاسكال
6 سۇراق.(30 ۇپاي) العاشقى اۆتوماتتى ەسەپتەۋىش تەحنيكاسىنىڭ اۆتورى، اعىلشىن وقىمىستىسى كومپيۋتەر اتاسى كىم؟ جاۋابى: چارلز بەببيدج
ءىىى. جاڭا ساباق
كومپيۋتەر “ءسوزى” ەسەپتەۋىش” دەگەندى بىلدىرەدى، ياعني ەسەپتەۋگە ارنالعان قۇرىلعى. كومپيۋتەر - دەرەكتەردى باعدارلامالاپ وڭدەۋگە ارنالعان ەلەكتروندار قۇرىلعى. قازىرگى كومپيۋتەرلەر تەك ەسەپتەپ قانا قويماي، سيفرلىق ەمەس (ماتىندەر، دىبىستار، گرافيكا جانە ت. ب.) اقپاراتتى وڭدەيدى، ءار ءتۇرلى تەحنولوگيالىق پروسەستەردى، دەرەكتەر بازاسىن جانە باسقالاردى باسقارادى. بۇل ءتيپتى كومپيۋتەرلەردى دۇنيە جۇزىندە جۇزدەگەن وندىرۋشىلەر شىعارادى. ولار ءوزارا ونىمدىلىگىمەن، جادىنىڭ سىيىمدىلىعىمەن جانە ءبىرقاتار فۋنكسيونال مۇمكىندىكتەرىمەن ەرەكشەلەنەدى. دك - ءسى. ءبىراق. دك - لەردىڭ بارلىق تيپتەرىنىڭ اقپارات وندەۋ جانە اداممەن قارىم - قاتىناس جاساۋىنىڭ نەگىزگى پرينسيپتەرى بىردەي. دەربەس كومپيۋتەر ونەركاسىپ بۇيىمى رەتىندە ءوزارا جالعاستىرۋشى كابەلدەرمەن بايلانىستىرىلعان بىرنەشە بلوكتاردان تۇرادى.
بلوكتاردىڭ نومەنكلاتۋراسى ءار ءتۇرلى بولۋى مۇمكىن، ءبىراق كەز كەلگەن كومپيۋتەر جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن، ءۇش بلوكتان تۇراتىن جيناق كەرەك. باسقا قۇرىلعىلاردىڭ بارلىعى قوسىمشا دەپ اتالادى. ولارعا پرينتەر، دىبىس كولونكالارى، قۇلاققاپ، ميكروفون، مودەم، سكانەر، ماۋس، ترەكبول، تەرتە جاتادى. كومپيۋتەردىڭ اتالعان نەگىزگى جيناعىنىڭ باستى ەلەمەنتى - جۇيەلىك بلوك. دك جۇيەلىك بلوگى – كومپيۋتەردىڭ نەگىزگى توراپتارى ورنالاسقان تىك ءتورتبۇرىشتى قوراپشا، وندا: ميكروپروسەسسورى مەن جەدەل جادى جانە ت. ب. انالىق تاقشا، اداپتەرلەر، قورەكتەندىرۋ بلوگى، يىلگىش جانە قاتقىل ديسكىدەگى جيناقتاۋىشتار، كونترولەر اجىراتپالار ورنالاستىرىلعان.
ساباقتىڭ ماقساتى: كومپيۋتەر قۇرىلعىلارىمەن تانىستىرۋ
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى دك - مەن، ونىڭ نەگىزگى بلوكتارىمەن، جانە ولاردىڭ مىندەتىمەن تانىستىرۋ. ەەم - ءنىڭ مۇمكىندىكتەرىن كورسەتۋ. كومپيۋتەردىڭ نەگىزگى قۇرىلعىلارى – پروسەسسورمەن، ججق - مەن تانىستىرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ تاربيەلىككە، ۇقىپتىلىققا ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق – ابستراكسياسىن دامىتۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ساباقتىڭ قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدار: كومپيۋتەر، ينت. تاقتا، سلايد كورمەسى
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وي سانانى ارتتىرۋ،
بۇگىنگى كۇن تالابى.
بىلە بىلسەڭ بۇل ءداۋىر،
ينفورماتيكا زامانى
ءىى. ءۇي تاپسىرماسى. وي شاقىرۋ - قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ كەزەڭى
ءىىى. جاڭا ءبىلىمدى يگەرۋ
IV. بلينس - ترەنينگ سۇراقتارى
V. قورىتىندى. سۋرەتكە قاراپ ۇقساستىعىن تابىڭىزدار
VI. ميعا شابۋىل. ۆەنگر جۇمباعى
Vءىى. بەكىتۋ، باعالاۋ
VIII. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ. قورىتۋ
ءىى. ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ. (دودا ويىنى)
ەرتە زامانعى جانە بارىمىزگە بەلگىلى ەسەپتەۋ قۇرالى ەسەپشوت بولىپ تابىلادى. دەرەكتەرگە قاراعاندا ونىڭ جاسى 2000 - 5000 جىلدار شاماسىندا، ال پايدا بولعان جەرى ەرتەدەگى جۇڭگو نەمەسە ەرتەدەگى ەگيپەت، ءتىپتى ەجەلگى گرەسيا بولۋى دا مۇمكىن. بۇل ساناۋ قۇرالىن قىتايلىقتار «سۋان - پان»، جاپوندىقتار «سەروبيان» دەپ اتاعان.
1. سۇراق: (10 ۇپاي) بۇل ساناۋ قۇرالىن گرەكتەر مەن باتىس ەۋروپالىقتار نە دەپ اتاعان؟ جاۋابى: اباك
ءبىرىنشى ەلەكتروندى ەسەپتەۋىش ماشينا 1946 جىلى اقش - تىڭ پەنسيلۆان ۋنيۆەرسيتەتىندە جاسالدى، قۇراستىرۋشىلار دج. موۋچلي مەن دج. ەككەرت بولدى
2. سۇراق: (10 ۇپاي) بۇل العاشقى ەەم قالاي اتالدى؟ جاۋابى: ENIAC
3. سۇراق (20 ۇپاي). مىنا سۋرەتتە قانداي ەسەپتەۋىش ماشيناسى بەينەلەنگەن؟
جاۋابى «مارك - 1» ەلەكترومەحانيكالىق ەسەپتەۋىش ماشينا.
4. سۇراق ( 20 ۇپاي) 1694 جىلى اتاقتى نەمىس ماتەماتيگى لەيبنيس پاسكالدىڭ يدەياسىن دامىتىپ، ءوزىنىڭ قانداي ەسەپتەۋىش ماشيناسىن قۇراستىردى؟ جاۋابى: اريفمومەتر
5. سۇراق. (30 ۇپاي) 1642 جىلى دۇنيە جۇزىندە ءبىرىنشى رەت مەحانيكالىق ماشيناسىن كىم قۇراستىردى؟ جاۋابى: فرانسۋز ماتەماتيگى بلەز پاسكال
6 سۇراق.(30 ۇپاي) العاشقى اۆتوماتتى ەسەپتەۋىش تەحنيكاسىنىڭ اۆتورى، اعىلشىن وقىمىستىسى كومپيۋتەر اتاسى كىم؟ جاۋابى: چارلز بەببيدج
ءىىى. جاڭا ساباق
كومپيۋتەر “ءسوزى” ەسەپتەۋىش” دەگەندى بىلدىرەدى، ياعني ەسەپتەۋگە ارنالعان قۇرىلعى. كومپيۋتەر - دەرەكتەردى باعدارلامالاپ وڭدەۋگە ارنالعان ەلەكتروندار قۇرىلعى. قازىرگى كومپيۋتەرلەر تەك ەسەپتەپ قانا قويماي، سيفرلىق ەمەس (ماتىندەر، دىبىستار، گرافيكا جانە ت. ب.) اقپاراتتى وڭدەيدى، ءار ءتۇرلى تەحنولوگيالىق پروسەستەردى، دەرەكتەر بازاسىن جانە باسقالاردى باسقارادى. بۇل ءتيپتى كومپيۋتەرلەردى دۇنيە جۇزىندە جۇزدەگەن وندىرۋشىلەر شىعارادى. ولار ءوزارا ونىمدىلىگىمەن، جادىنىڭ سىيىمدىلىعىمەن جانە ءبىرقاتار فۋنكسيونال مۇمكىندىكتەرىمەن ەرەكشەلەنەدى. دك - ءسى. ءبىراق. دك - لەردىڭ بارلىق تيپتەرىنىڭ اقپارات وندەۋ جانە اداممەن قارىم - قاتىناس جاساۋىنىڭ نەگىزگى پرينسيپتەرى بىردەي. دەربەس كومپيۋتەر ونەركاسىپ بۇيىمى رەتىندە ءوزارا جالعاستىرۋشى كابەلدەرمەن بايلانىستىرىلعان بىرنەشە بلوكتاردان تۇرادى.
بلوكتاردىڭ نومەنكلاتۋراسى ءار ءتۇرلى بولۋى مۇمكىن، ءبىراق كەز كەلگەن كومپيۋتەر جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن، ءۇش بلوكتان تۇراتىن جيناق كەرەك. باسقا قۇرىلعىلاردىڭ بارلىعى قوسىمشا دەپ اتالادى. ولارعا پرينتەر، دىبىس كولونكالارى، قۇلاققاپ، ميكروفون، مودەم، سكانەر، ماۋس، ترەكبول، تەرتە جاتادى. كومپيۋتەردىڭ اتالعان نەگىزگى جيناعىنىڭ باستى ەلەمەنتى - جۇيەلىك بلوك. دك جۇيەلىك بلوگى – كومپيۋتەردىڭ نەگىزگى توراپتارى ورنالاسقان تىك ءتورتبۇرىشتى قوراپشا، وندا: ميكروپروسەسسورى مەن جەدەل جادى جانە ت. ب. انالىق تاقشا، اداپتەرلەر، قورەكتەندىرۋ بلوگى، يىلگىش جانە قاتقىل ديسكىدەگى جيناقتاۋىشتار، كونترولەر اجىراتپالار ورنالاستىرىلعان.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ماقساتى: قازاق تىلىنەن بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ، وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا سوزدىك قورلارىن باقىلاپ، قاراپايىم سويلەمدەر قۇراستىرۋ، ديالوگ تۇرىندە اڭگىمەلەسۋ. سوزدىك قورلارىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دا...
