كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردان قورعاۋ
سىنىبى: 8
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردان قورعاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستار تۇرلەرىمەن جانە ولاردان
قورعانۋ ادىستەرىمەن تانىستىرۋ. اسا بەلگىلى ۆيرۋسقا قارسى پروگراممالاردى قاراستىرۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ وي - ءورىسى مەن دۇنيەتانىمىن كەڭەيتىپ،
شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋگە داعدىلاندىرۋ
تاربيەلىك: ينفورماتيكا پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق مەڭگەرتۋ
وقىتۋ ادىستەرى: وي قوزعاۋ، توپتاستىرۋ، تەست ءادىسى
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى - كورنەكىلىكتى، پىكىرتالاس
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ
1. وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ
2. تۇگەندەۋ
3. وقۋشىلار نازارىن ساباققا اۋدارۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
تەست تاپسىرمالارى:
1. كومپيۋتەردە كەز كەلگەن فايلدى تەز تاۋىپ بەرە الاتىن كوماندا
ا) جويۋ (ۋداليت)
ۆ) ىزدەۋ (پويسك)
س) راسىمدەۋ (وفورملەنيە)
2. فايلدى ىزدەۋ ءۇشىن نەنى ءبىلۋ قاجەت؟
ا) فايلدار مەن بۋمانىڭ تۇرعان جەرىن
ۆ) وبەكتىنى، ونىڭ اتىن، قۇرىلۋ داتاسىن، ولشەمىن
س) فايلداردى
3. فايلدار مەن بۋمالار اتىن ىزدەۋ ورىسىنە نە ەنگىزۋ كەرەك؟
ا) قۇجاتتى
ۆ) فايل اتىن نەمەسە فايل فراگمەنتىن
س) تابۋ ءسوزىن
4. ءماتىندى ىزدەۋ ورىسىنە نە ەنگىزۋگە بولادى؟
ا) فايل اتىن
ۆ) پاپكا اتىن
س) ءماتىن فراگمەنتىن
5. ىزدەۋدىڭ قوسىمشا پارامەترلەرىن ەنگىزۋ ءۇشىن قانداي جازۋعا شەرتۋ كەرەك؟
ا) تابۋ پارامەترى
ۆ) فايل فراگمەنتى
س) ىزدەۋ پارامەترلەرى
ءىىى. جاڭا تاقىرىپ.
قازىرگى ۋاقىتتا كومپيۋتەرگە كەز كەلگەن وپەراسيالىق جۇيەدەن جۇعاتىن جانە جەلىلەر ارقىلى تارالاتىن كوپتەگەن ۆيرۋستار بەلگىلى. كومپيۋتەرىك پروگراممالارعا قاتىستى «ۆيرۋس» اتاۋى وزدىگىنەن كوبەيۋ قابىلەتىنە يە بەلگىلەرى بويىنشا بيولوگيا پانىنەن بەلگىلى.
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋس - وزدىگىنەن كوبەيۋگە قابىلەتتى ارنايى پروگراممالار، ول كومپيۋتەر جادىسىندا ساقتالاتىن پروگراممالار مەن فايلداردى قۇرتۋى، جويۋى جانە كومپيۋتەردى ىستەن شىعارۋى مۇمكىن.
مەكەندەۋ ورتاسىنا قاراي ۆيرۋستاردى بىلاي بولۋگە بولادى:
ۆيرۋستاردان قورعانۋ ءۇشىن كومپيۋتەرگە ورناتىپ جانە ونى وقتىن - وقتىن جاڭالاۋدى قاجەت ەتەتىن ۆيرۋسقا قارسى ارنايى پروگراممالار پايدالانىلادى. ۆيرۋسقا قارسى پروگراممالاردىڭ جۇمىسى فايلدار مەن پروگراممالارداعى ۆيرۋستاردى جويۋ جانە دياگنوستيكادان تۇرادى.
قازىرگى كەزدە ۆيرۋسقا قارسى پروگراممالاردى تومەندەگىدەي بىرنەشە تۇرگە بولۋگە بولادى.
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستارمەن كۇرەسۋ ءۇشىن ۆيرۋسقا قارسى (انتيۆيرۋستىق) پروگراممالاردى تۇراقتى جاڭالاپ تۇرۋ قاجەت.
ءىV. بەكىتۋ
1 - تاپسىرما: (بوس ورىندى تولىقتىر)
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋس - وزدىگىنەن ________ قابىلەتتى ارنايى ______________، ول كومپيۋتەر _____________ساقتالاتىن پروگراممالار مەن فايلداردى _________، _________جانە كومپيۋتەردى _______________ مۇمكىن.
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستارمەن كۇرەسۋ ءۇشىن ______________________________ پروگراممالاردى تۇراقتى __________تۇرۋ قاجەت.
2 - تاپسىرما:
ۆيرۋس ارەكەتتەرىنىڭ ولاردىڭ تۇرلەرىنە سايكەستىكتەرىن تاعايىنداڭدار.
ءقاۋىپسىز
3 - تاپسىرما: وقۋلىقتىڭ سايكەس تاقىرىبىنداعى ماتەريالدى پايدالانىپ، كەستەنى تولتىرىڭدار.
انتيۆيرۋستىق پروگرامما ءتيپى انتيۆيرۋستىق پروگراممالاردىڭ نەگىزگى مىندەتتەرى بەلگىلى انتيۆيرۋستىق پروگراممانىڭ اتى
دەتەكتور پروگراممالار
پوليفاگتار
ريەۆيزورلار
4 - تاپسىرما: (كومپيۋتەردە تەست ورىنداۋ)
1. كومپيۋتەرلىك ۆيرۋس – بۇل مىناداي پروگرامما:
ا) كومپيۋتەردى بۇزاتىن
ۆ) «كوبەيۋگە» قابىلەتتى جانە باسقا پروگراممالاردى «زاقىمدايتىن»
س) قاپشىقتار مەن فايلداردى جوياتىن
د) جەلىلەر بويىمەن تارالاتىن
2. ۆيرۋس تۋرالى قاي پىكىر دۇرىس:
ا) ۆيرۋس كومپيۋتەردىڭ جەدەل جادىن ازايتادى؛
ۆ) ۆيرۋس كومپيۋتەر جۇمىسىن تەجەيدى؛
س) ۆيرۋس ەكرانعا بوتەن اقپاراتتاردى شىعارادى؛
د) ۆيرۋس كومپيۋتەردەگى اقپاراتتى جويادى؛
ە) ۆيرۋس ديسكەتتىڭ ديسكوۆودقا ەنۋىنە كەدەرگى جاسايدى
3. دۇرىس ەمەس پىكىر:
ا) ۆيرۋستان قۇتىلۋ مۇمكىن ەمەس
ۆ) ۆيرۋس كومپيۋتەر جۇمىسىن تەجەيدى
س) ۆيرۋس مالىمەتتەر فورماتىن وزگەرتۋ مۇمكىن
د) ۆيرۋس ەكرانعا بوتەن اقپاراتتاردى شىعارادى
ە) ۆيرۋس كومپيۋتەردەگى اقپاراتتى جويادى
4. ورىندالۋشى فايلدار جوياتىن ۆيرۋستار ءتۇرى:
ا) فايلدىق ۆيرۋستار؛
ۆ) ەنۋشى ۆيرۋستار
س) جەلىلىك ۆيرۋستار
د) ماكروۆيرۋستار
ە) ميكروۆيرۋستار
5. كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردان قورعانۋ بۇل:
ا) ۆيرۋستاردىڭ كىرۋىن بولدىرماۋ
ۆ) دك – گە ۆيرۋس ەنسە، ولارعا قارسى شابۋىلدى بولدىرماۋ
س) قيراتۋشىلىق ارەكەتتەردى بولدىرماۋ
د) دۇرىس جاۋابى جوق
ە) ا، ۆ. س جاۋاپتارى
6. كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردىڭ نەگىزگى تۇرلەرى:
ا) اپپاراتتىق، پروگراممالىق، جۇكتەۋشى، ماكروۆيرۋستار
ۆ) پروگراممالىق، جۇكتەۋشى، ماكروۆيرۋستار، جەلىلىك
س) فايلدىق، پروگراممالىق، ماكروۆيرۋستار، جۇكتەۋشى
د) اپپاراتتىق، پروگراممالىق، جۇكتەۋشى، جەلىلىك
7. ۆيرۋستان قورعانۋدىڭ نەگىزگى ادىستەرى
ا) قاجەت مالىمەتتەردىڭ كوشىرمەسىن ساقتاۋ
ۆ) كەڭ تاراعان ۆيرۋستاردىڭ پروگراممالىق كودتارىن سالىستىرۋ
س) پروگراممالىق قۇرالدار
د) پروگراممالىق، اپپاراتتىق، ۇيىمداستىرۋشىلىق قۇرالدار
ە) تەك ۇيىمداستىرۋشىلىق قۇرالدار
8. ۆيرۋسقا قارسى پروگراممالار
ا) Avp، drweb
B) MS - Dos، MS Word، Avp
C) MS - Word، MS Excel، Norton Commander
D) MS - Dos، Norton Commander، drweb
E) MS - Word، MS Excel، Norton Antivirus
V. قورىتىندىلاۋ
VI. باعالاۋ.
VII. ۇيگە تاپسىرما
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردان قورعاۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردان قورعاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستار تۇرلەرىمەن جانە ولاردان
قورعانۋ ادىستەرىمەن تانىستىرۋ. اسا بەلگىلى ۆيرۋسقا قارسى پروگراممالاردى قاراستىرۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ وي - ءورىسى مەن دۇنيەتانىمىن كەڭەيتىپ،
شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋگە داعدىلاندىرۋ
تاربيەلىك: ينفورماتيكا پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق مەڭگەرتۋ
وقىتۋ ادىستەرى: وي قوزعاۋ، توپتاستىرۋ، تەست ءادىسى
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرمەلى - كورنەكىلىكتى، پىكىرتالاس
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ
1. وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ
2. تۇگەندەۋ
3. وقۋشىلار نازارىن ساباققا اۋدارۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
تەست تاپسىرمالارى:
1. كومپيۋتەردە كەز كەلگەن فايلدى تەز تاۋىپ بەرە الاتىن كوماندا
ا) جويۋ (ۋداليت)
ۆ) ىزدەۋ (پويسك)
س) راسىمدەۋ (وفورملەنيە)
2. فايلدى ىزدەۋ ءۇشىن نەنى ءبىلۋ قاجەت؟
ا) فايلدار مەن بۋمانىڭ تۇرعان جەرىن
ۆ) وبەكتىنى، ونىڭ اتىن، قۇرىلۋ داتاسىن، ولشەمىن
س) فايلداردى
3. فايلدار مەن بۋمالار اتىن ىزدەۋ ورىسىنە نە ەنگىزۋ كەرەك؟
ا) قۇجاتتى
ۆ) فايل اتىن نەمەسە فايل فراگمەنتىن
س) تابۋ ءسوزىن
4. ءماتىندى ىزدەۋ ورىسىنە نە ەنگىزۋگە بولادى؟
ا) فايل اتىن
ۆ) پاپكا اتىن
س) ءماتىن فراگمەنتىن
5. ىزدەۋدىڭ قوسىمشا پارامەترلەرىن ەنگىزۋ ءۇشىن قانداي جازۋعا شەرتۋ كەرەك؟
ا) تابۋ پارامەترى
ۆ) فايل فراگمەنتى
س) ىزدەۋ پارامەترلەرى
ءىىى. جاڭا تاقىرىپ.
قازىرگى ۋاقىتتا كومپيۋتەرگە كەز كەلگەن وپەراسيالىق جۇيەدەن جۇعاتىن جانە جەلىلەر ارقىلى تارالاتىن كوپتەگەن ۆيرۋستار بەلگىلى. كومپيۋتەرىك پروگراممالارعا قاتىستى «ۆيرۋس» اتاۋى وزدىگىنەن كوبەيۋ قابىلەتىنە يە بەلگىلەرى بويىنشا بيولوگيا پانىنەن بەلگىلى.
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋس - وزدىگىنەن كوبەيۋگە قابىلەتتى ارنايى پروگراممالار، ول كومپيۋتەر جادىسىندا ساقتالاتىن پروگراممالار مەن فايلداردى قۇرتۋى، جويۋى جانە كومپيۋتەردى ىستەن شىعارۋى مۇمكىن.
مەكەندەۋ ورتاسىنا قاراي ۆيرۋستاردى بىلاي بولۋگە بولادى:
ۆيرۋستاردان قورعانۋ ءۇشىن كومپيۋتەرگە ورناتىپ جانە ونى وقتىن - وقتىن جاڭالاۋدى قاجەت ەتەتىن ۆيرۋسقا قارسى ارنايى پروگراممالار پايدالانىلادى. ۆيرۋسقا قارسى پروگراممالاردىڭ جۇمىسى فايلدار مەن پروگراممالارداعى ۆيرۋستاردى جويۋ جانە دياگنوستيكادان تۇرادى.
قازىرگى كەزدە ۆيرۋسقا قارسى پروگراممالاردى تومەندەگىدەي بىرنەشە تۇرگە بولۋگە بولادى.
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستارمەن كۇرەسۋ ءۇشىن ۆيرۋسقا قارسى (انتيۆيرۋستىق) پروگراممالاردى تۇراقتى جاڭالاپ تۇرۋ قاجەت.
ءىV. بەكىتۋ
1 - تاپسىرما: (بوس ورىندى تولىقتىر)
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋس - وزدىگىنەن ________ قابىلەتتى ارنايى ______________، ول كومپيۋتەر _____________ساقتالاتىن پروگراممالار مەن فايلداردى _________، _________جانە كومپيۋتەردى _______________ مۇمكىن.
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستارمەن كۇرەسۋ ءۇشىن ______________________________ پروگراممالاردى تۇراقتى __________تۇرۋ قاجەت.
2 - تاپسىرما:
ۆيرۋس ارەكەتتەرىنىڭ ولاردىڭ تۇرلەرىنە سايكەستىكتەرىن تاعايىنداڭدار.
ءقاۋىپسىز
3 - تاپسىرما: وقۋلىقتىڭ سايكەس تاقىرىبىنداعى ماتەريالدى پايدالانىپ، كەستەنى تولتىرىڭدار.
انتيۆيرۋستىق پروگرامما ءتيپى انتيۆيرۋستىق پروگراممالاردىڭ نەگىزگى مىندەتتەرى بەلگىلى انتيۆيرۋستىق پروگراممانىڭ اتى
دەتەكتور پروگراممالار
پوليفاگتار
ريەۆيزورلار
4 - تاپسىرما: (كومپيۋتەردە تەست ورىنداۋ)
1. كومپيۋتەرلىك ۆيرۋس – بۇل مىناداي پروگرامما:
ا) كومپيۋتەردى بۇزاتىن
ۆ) «كوبەيۋگە» قابىلەتتى جانە باسقا پروگراممالاردى «زاقىمدايتىن»
س) قاپشىقتار مەن فايلداردى جوياتىن
د) جەلىلەر بويىمەن تارالاتىن
2. ۆيرۋس تۋرالى قاي پىكىر دۇرىس:
ا) ۆيرۋس كومپيۋتەردىڭ جەدەل جادىن ازايتادى؛
ۆ) ۆيرۋس كومپيۋتەر جۇمىسىن تەجەيدى؛
س) ۆيرۋس ەكرانعا بوتەن اقپاراتتاردى شىعارادى؛
د) ۆيرۋس كومپيۋتەردەگى اقپاراتتى جويادى؛
ە) ۆيرۋس ديسكەتتىڭ ديسكوۆودقا ەنۋىنە كەدەرگى جاسايدى
3. دۇرىس ەمەس پىكىر:
ا) ۆيرۋستان قۇتىلۋ مۇمكىن ەمەس
ۆ) ۆيرۋس كومپيۋتەر جۇمىسىن تەجەيدى
س) ۆيرۋس مالىمەتتەر فورماتىن وزگەرتۋ مۇمكىن
د) ۆيرۋس ەكرانعا بوتەن اقپاراتتاردى شىعارادى
ە) ۆيرۋس كومپيۋتەردەگى اقپاراتتى جويادى
4. ورىندالۋشى فايلدار جوياتىن ۆيرۋستار ءتۇرى:
ا) فايلدىق ۆيرۋستار؛
ۆ) ەنۋشى ۆيرۋستار
س) جەلىلىك ۆيرۋستار
د) ماكروۆيرۋستار
ە) ميكروۆيرۋستار
5. كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردان قورعانۋ بۇل:
ا) ۆيرۋستاردىڭ كىرۋىن بولدىرماۋ
ۆ) دك – گە ۆيرۋس ەنسە، ولارعا قارسى شابۋىلدى بولدىرماۋ
س) قيراتۋشىلىق ارەكەتتەردى بولدىرماۋ
د) دۇرىس جاۋابى جوق
ە) ا، ۆ. س جاۋاپتارى
6. كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردىڭ نەگىزگى تۇرلەرى:
ا) اپپاراتتىق، پروگراممالىق، جۇكتەۋشى، ماكروۆيرۋستار
ۆ) پروگراممالىق، جۇكتەۋشى، ماكروۆيرۋستار، جەلىلىك
س) فايلدىق، پروگراممالىق، ماكروۆيرۋستار، جۇكتەۋشى
د) اپپاراتتىق، پروگراممالىق، جۇكتەۋشى، جەلىلىك
7. ۆيرۋستان قورعانۋدىڭ نەگىزگى ادىستەرى
ا) قاجەت مالىمەتتەردىڭ كوشىرمەسىن ساقتاۋ
ۆ) كەڭ تاراعان ۆيرۋستاردىڭ پروگراممالىق كودتارىن سالىستىرۋ
س) پروگراممالىق قۇرالدار
د) پروگراممالىق، اپپاراتتىق، ۇيىمداستىرۋشىلىق قۇرالدار
ە) تەك ۇيىمداستىرۋشىلىق قۇرالدار
8. ۆيرۋسقا قارسى پروگراممالار
ا) Avp، drweb
B) MS - Dos، MS Word، Avp
C) MS - Word، MS Excel، Norton Commander
D) MS - Dos، Norton Commander، drweb
E) MS - Word، MS Excel، Norton Antivirus
V. قورىتىندىلاۋ
VI. باعالاۋ.
VII. ۇيگە تاپسىرما
كومپيۋتەرلىك ۆيرۋستاردان قورعاۋ
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.