كۇندەلىكتى ومىردەگى كولىكتەر
كۇندەلىكتى ومىردەگى كولىكتەر
بىلىمدىلىك: كۇندەلىكتى ومىردەگى كولىكتەر تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
تاربيەلىك: جول قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋعا باۋلۋ.
دامىتۋشىلىق: وي - ورىستەرىن، تانىمدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ دامىتۋ.
I كەزەڭ
1. ۇيىندە قانداي كولىك بار؟ ول نەگە كەرەك؟
2. ءوز جەرىمىزدە قانداي كولىك تۇرلەرى بار؟ اۆتوبۋس، ماشينا،...
3. جەرگىلىكتى كولىكتەردىڭ اتقاراتىن قىزمەتىن ايت. (اۆتوبۋس تاسىمالدايدى، ءورت ءسوندىرۋ ماشينالارى ءورت سوندىرەدى، جەدەل جاردەم اۋرۋحاناعا جەتكىزەدى)
4. كولىكتىڭ قاي ءتۇرى جىلدام جۇرەدى؟ ۇشاق، پويىز
5. « سامعايدى» دەگەندى قانداي كولىككە بايلانىستى ايتۋعا بولادى؟ ۇشاق
II كەزەڭ
1. ەرتەدە ادامدار كولىك رەتىندە نەنى پايدالانعان؟
جانۋارلاردى
2. ءار حالىق جانۋاردىڭ ءار ءتۇرىن پايدالانعان. سولاردى اتا
قازاق ات، تۇيە مىنسە، ۇندىستەر پىلگە، شىعىس حالقى قاشىر، ەسەك، تاۋ حالقى قوداستى كولىك ەتكەن
3. تۇرمىس - تىرشىلىكتە كولىكتىڭ ماڭىزىن نەدە
تۇرمىس - تىرشىلىگى وركەندەگەن مىنا زاماندا ءبىر جەردەن ەكىنشى جەرگە، ءبىر ەلدەن ەكىنشى ەلگە تەز جەتكىزەتىن جانە قولايلى جابدىقتالعان كولىك ءتۇرى كوپ - اق
4. كولىكتەردىڭ پايداسىن ايت
اۋىلدان كەلەتىن كوكونىس، جەمىس - جيدەك، استىق، ءسۇت، ەت، ىرىمشىك، قايماق ت. ب. كولىك بولماسا تۇتىنۋشىلاردىڭ قولىنا قاجەت ۋاقىتىندا تيمەس ەدى. كولىكتىڭ قاي ءتۇرى بولسا دا ادامعا سان الۋان قىزمەت اتقارادى
5. شەت ەلدەرمەن قاتىستا كولىكتىڭ الاتىن ورنى تۋرالى ايتىلاتىن ءبولىمىن تاۋىپ وقى
كوپتەگەن جاستارىمىز شەت ەلدەردە ءبىلىم الۋدا. ونداي الىس جەرلەرگە - ۇشاقپەن جەتەدى
6. نەلىكتەن، كەيبىر ماماندىق يەلەرىنە، ارنايى ماشينا قاجەت؟
سەبەبى، ولار ماشيناسىز تەز جەتە المايدى. مىسالى، ءورت سوندىرۋشىلەر، جەدەل جاردەم،...
7. تىرشىلىكتە كولىكتىڭ ماڭىزى زور. نەلىكتەن؟
كولىك تاسيدى، جۇك تيەيدى، جۇرەدى،...
8. قازىرگى كولىك تۇرلەرى مەن ەرتەدەگى كولىك تۇرلەرىن سالىستىر. قايسىسى ءتيىمدى.
9. «كولىك» اتاۋىنىڭ ءمانىن اشاتىن سوزدەردى سحەماعا تاۋىپ جاز
10. كولىك دەگەنىمىز جۇرەتىن، ۇشاتىن، جۇزەتىن، جۇيتكيتىن، جالپى ايتقاندا، ادامنىڭ مىنۋىنە، جۇك تاسۋىنا قىزمەت ەتەتىن ماشينالار مەن جانۋارلاردى ايتادى
11. سۋرەتتەردى قاراڭدار. ماشينالار قانداي كولىك تۇرىنە جاتادى؟ ادام ومىرىندە ولار قانداي قىزمەت اتقارادى؟
12. سەن قالاي ويلايسىڭ؟ كولىك كوپ جۇرەتىن جولداردان وتەردە قانداي ساقتىق كەرەك؟
III كەزەڭ
I دەڭگەي
1. كولىك دەگەنىمىز نە؟
جۇرەتىن، ۇشاتىن، جۇزەتىن، جۇيتكيتىن، جالپى ايتقاندا، ادامنىڭ مىنۋىنە، جۇك تاسۋىنا قىزمەت ەتەتىن ماشينالار مەن جانۋارلاردى ايتادى
2. قانداي كولىكتەردى بىلەسىڭ؟ ماشينا، پويىز، ۇشاق
3. ەرتەدە قانداي كولىكتەردى پايدالانعان؟ تۇيە، ات، ەسەك، قاشىر، قوداس
4. «جۇيرىك» دەگەن ءسوزدى قاي كولىككە بايلانىستى ايتۋعا بولادى؟
جۇيرىك ات
5. ادام تاسىمالدايتىن كولىكتەردى اتا ماشينا، پويىز، اۆتوبۋس
«كولىكتىڭ پايداسى» اڭگىمە جازۋ.
II دەڭگەي
6. كولىكتەردىڭ جىلدامدىقتارى بىردەي ما؟ نەگە؟
ءار ءتۇرلى، سالماعىنا بايلانىستى، قوزعالتقىشتىڭ ءار ءتۇرلى جيناقتالۋىنا بايلانىستى
7. قانداي ماشينالاردى جولدا كەزەكسىز وتكىزەدى؟ نەگە؟
جەدەل جاردەم. سىرقات، اۋرۋ ادامعا تەز كومەك كورسەتۋ ءۇشىن
8. سەندەر ونىمەن كەلىسەسىڭدەر مە؟
9. مىنا ەرتەگى كەيىپكەرلەرى قانداي كولىك تۇرلەرىن قولدانعان؟
III دەڭگەي
1. جۇمباقتىڭ شەشۋىن تاپ.
تاقىلداتىپ تاڭدايدى،
ەگىندى تەز جالمايدى،
ءدانىن بەرەر تازالاپ،
ءوزى تۇك تە المايدى. (كومباين)
2. توبەسىندە كىندىگى،
جالعانعان جەلىگە
قابىرعادا كۇندىگى،
نۇر شاشقان تورىنە. (تروللەيبۋس)
3. كولىك تۇرلەرىن جاز.
كولىك
ۇ...
ك....
م....
ت...
10. سەندەر قالاي ويلايسىڭدار، ەگەر كوشەدە كەلە جاتىپ، ماشينالاردىڭ جولىن بوگەپ، جول ەرەجەسىن بۇزساق، قانداي جاعداي بولۋى مۇمكىن؟
بىلىمدىلىك: كۇندەلىكتى ومىردەگى كولىكتەر تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
تاربيەلىك: جول قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋعا باۋلۋ.
دامىتۋشىلىق: وي - ورىستەرىن، تانىمدىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ دامىتۋ.
I كەزەڭ
1. ۇيىندە قانداي كولىك بار؟ ول نەگە كەرەك؟
2. ءوز جەرىمىزدە قانداي كولىك تۇرلەرى بار؟ اۆتوبۋس، ماشينا،...
3. جەرگىلىكتى كولىكتەردىڭ اتقاراتىن قىزمەتىن ايت. (اۆتوبۋس تاسىمالدايدى، ءورت ءسوندىرۋ ماشينالارى ءورت سوندىرەدى، جەدەل جاردەم اۋرۋحاناعا جەتكىزەدى)
4. كولىكتىڭ قاي ءتۇرى جىلدام جۇرەدى؟ ۇشاق، پويىز
5. « سامعايدى» دەگەندى قانداي كولىككە بايلانىستى ايتۋعا بولادى؟ ۇشاق
II كەزەڭ
1. ەرتەدە ادامدار كولىك رەتىندە نەنى پايدالانعان؟
جانۋارلاردى
2. ءار حالىق جانۋاردىڭ ءار ءتۇرىن پايدالانعان. سولاردى اتا
قازاق ات، تۇيە مىنسە، ۇندىستەر پىلگە، شىعىس حالقى قاشىر، ەسەك، تاۋ حالقى قوداستى كولىك ەتكەن
3. تۇرمىس - تىرشىلىكتە كولىكتىڭ ماڭىزىن نەدە
تۇرمىس - تىرشىلىگى وركەندەگەن مىنا زاماندا ءبىر جەردەن ەكىنشى جەرگە، ءبىر ەلدەن ەكىنشى ەلگە تەز جەتكىزەتىن جانە قولايلى جابدىقتالعان كولىك ءتۇرى كوپ - اق
4. كولىكتەردىڭ پايداسىن ايت
اۋىلدان كەلەتىن كوكونىس، جەمىس - جيدەك، استىق، ءسۇت، ەت، ىرىمشىك، قايماق ت. ب. كولىك بولماسا تۇتىنۋشىلاردىڭ قولىنا قاجەت ۋاقىتىندا تيمەس ەدى. كولىكتىڭ قاي ءتۇرى بولسا دا ادامعا سان الۋان قىزمەت اتقارادى
5. شەت ەلدەرمەن قاتىستا كولىكتىڭ الاتىن ورنى تۋرالى ايتىلاتىن ءبولىمىن تاۋىپ وقى
كوپتەگەن جاستارىمىز شەت ەلدەردە ءبىلىم الۋدا. ونداي الىس جەرلەرگە - ۇشاقپەن جەتەدى
6. نەلىكتەن، كەيبىر ماماندىق يەلەرىنە، ارنايى ماشينا قاجەت؟
سەبەبى، ولار ماشيناسىز تەز جەتە المايدى. مىسالى، ءورت سوندىرۋشىلەر، جەدەل جاردەم،...
7. تىرشىلىكتە كولىكتىڭ ماڭىزى زور. نەلىكتەن؟
كولىك تاسيدى، جۇك تيەيدى، جۇرەدى،...
8. قازىرگى كولىك تۇرلەرى مەن ەرتەدەگى كولىك تۇرلەرىن سالىستىر. قايسىسى ءتيىمدى.
9. «كولىك» اتاۋىنىڭ ءمانىن اشاتىن سوزدەردى سحەماعا تاۋىپ جاز
10. كولىك دەگەنىمىز جۇرەتىن، ۇشاتىن، جۇزەتىن، جۇيتكيتىن، جالپى ايتقاندا، ادامنىڭ مىنۋىنە، جۇك تاسۋىنا قىزمەت ەتەتىن ماشينالار مەن جانۋارلاردى ايتادى
11. سۋرەتتەردى قاراڭدار. ماشينالار قانداي كولىك تۇرىنە جاتادى؟ ادام ومىرىندە ولار قانداي قىزمەت اتقارادى؟
12. سەن قالاي ويلايسىڭ؟ كولىك كوپ جۇرەتىن جولداردان وتەردە قانداي ساقتىق كەرەك؟
III كەزەڭ
I دەڭگەي
1. كولىك دەگەنىمىز نە؟
جۇرەتىن، ۇشاتىن، جۇزەتىن، جۇيتكيتىن، جالپى ايتقاندا، ادامنىڭ مىنۋىنە، جۇك تاسۋىنا قىزمەت ەتەتىن ماشينالار مەن جانۋارلاردى ايتادى
2. قانداي كولىكتەردى بىلەسىڭ؟ ماشينا، پويىز، ۇشاق
3. ەرتەدە قانداي كولىكتەردى پايدالانعان؟ تۇيە، ات، ەسەك، قاشىر، قوداس
4. «جۇيرىك» دەگەن ءسوزدى قاي كولىككە بايلانىستى ايتۋعا بولادى؟
جۇيرىك ات
5. ادام تاسىمالدايتىن كولىكتەردى اتا ماشينا، پويىز، اۆتوبۋس
«كولىكتىڭ پايداسى» اڭگىمە جازۋ.
II دەڭگەي
6. كولىكتەردىڭ جىلدامدىقتارى بىردەي ما؟ نەگە؟
ءار ءتۇرلى، سالماعىنا بايلانىستى، قوزعالتقىشتىڭ ءار ءتۇرلى جيناقتالۋىنا بايلانىستى
7. قانداي ماشينالاردى جولدا كەزەكسىز وتكىزەدى؟ نەگە؟
جەدەل جاردەم. سىرقات، اۋرۋ ادامعا تەز كومەك كورسەتۋ ءۇشىن
8. سەندەر ونىمەن كەلىسەسىڭدەر مە؟
9. مىنا ەرتەگى كەيىپكەرلەرى قانداي كولىك تۇرلەرىن قولدانعان؟
III دەڭگەي
1. جۇمباقتىڭ شەشۋىن تاپ.
تاقىلداتىپ تاڭدايدى،
ەگىندى تەز جالمايدى،
ءدانىن بەرەر تازالاپ،
ءوزى تۇك تە المايدى. (كومباين)
2. توبەسىندە كىندىگى،
جالعانعان جەلىگە
قابىرعادا كۇندىگى،
نۇر شاشقان تورىنە. (تروللەيبۋس)
3. كولىك تۇرلەرىن جاز.
كولىك
ۇ...
ك....
م....
ت...
10. سەندەر قالاي ويلايسىڭدار، ەگەر كوشەدە كەلە جاتىپ، ماشينالاردىڭ جولىن بوگەپ، جول ەرەجەسىن بۇزساق، قانداي جاعداي بولۋى مۇمكىن؟
You Might Also Like
