- 03 ءشىل. 2022 00:00
- 198
كۇيەۋ
"پايعامبار دا كۇيەۋىن سىيلاپتى" دەگەن بار. بۇل مەنىڭ قۇرداسىم دارحاننىڭ جاقسى كورەتىن ماقالى. ونىڭ پايداسىن دا كورىپ ءجۇر. اسىرەسە، قايىن جۇرتىنا بارعاندا، بۇل ماقالدى اۋزىنان تاستامايدى. بۇعان ولار ءماز. بارىنشا سىيلاپ جاتادى. اۋداندىق اۋىل شارۋاشىلىعى باسقارماسىن باسقاراتىن احمەت قۇباي ۇلى رۋى جاعىنان الساق، دارحانعا قايىن اعا. ول باستىق تا، دارحان ونىڭ جۇرگىزۋشىسى. ءبىراق وعان قاراپ جاتقان دارحان جوق كەيدە كوستەڭدەپ، قايىناعاسىنىڭ الدىنا تۇسەدى، ايتاتىنى الگى ماقال.
بىردە الىستاعى كەڭشار ورتالىعىنا احمەت اعايمەن ساپارلاس بولدىم. كەڭسەدەگى شارۋامىز بىتكەن سوڭ كەڭشار ديرەكتورى تۇسكى ءۇزىلىستىڭ بولعانىن ايتىپ، شايعا شاقىردى. دارحانىم باياعىسى، ەكى ەزۋى ەكى قۇلاعىندا. قول جۋىپ ۇيگە كىرەردە ادەتتەگى ادىسىنە سالدى. باستىعىنىڭ الدىن وراپ، تورگە وزا بەرگەندە، بىلەگىنەن تارتىپ، ۇلكەن كىسىگە جول بەر دەگەن ىڭعاي تانىتىپ ەم، ول:
— وي، احاڭ قايناعام عوي، پايعامبار دا كۇيەۋىن سىيلاپتى دە-گەن، احا — حا-ا... ا، — دەپ كۇلكىگە جەڭدىردى.
— شىراعىم، وسى سەن ىلعي "پايعامبار دا كۇيەۋىن سىيلاپتى" دەگەندى قويمايسىڭ عوي، — دەدى احاڭ — پايعامبارىمىز مۇحاممەد بولسا، ونىڭ كۇيەۋ بالاسى ازىرەت-الى عوي، ول ونى نە ءۇشىن سىيلاعان، سونى بىلەسىڭ بە؟ ويتكەنى ازىرەت-الى يسلامنىڭ جاۋلارىن تاپاپ، جاۋجۇرەكتىگىمەن قىزىلباستى مۇسىلمان دىنىنە كىرگىزگەن، سوندىقتان پايعامبارىمىزدىڭ ونى سىيلاۋى، ءار كەز قۇرمەت تۇتۋى قۇپتارلىق دەلىك. ال، سەنى نە ءۇشىن سىيلايمىز؟
وسىدان كەيىن-اق دارحان ءوزىنىڭ سۇيىكتى ماقالىن اۋىزعا المايتىن بولدى.
— ءقازىر ايەل باسقا شىققان زامان بولدى عوي. ۇيات، يبا، تارتىپ-تاربيە دەگەن ادىرا قالدى. ناعىز ەركەك دەپ جۇرگەندەرىڭ ايەلىنىڭ الدىندا قۇرداي جورعالايدى. نانباساڭىز، ايەلىڭىزگە قاتتىراق ايتىپ، زەكىپ كورىڭىزشى، جەردەن الىپ، جەرگە سالىپ، اۋسەلەڭدى تانىتسىن — دەپ جاكەڭ اعاي كوپشىلىك جينالعان ءبىر جەردە سوزدەن ءسوز تۋعىزعانى بار.
— ايەلگە قارسى ءتىپتى اڭگىمە ايتپاڭىز، ولار مىقتى عوي، — دەيدى وندا ورىنباي دەگەن جىگىت.
— جاكە، ءوزىڭىز ويلاپ كورىڭىز، ولار ءسىزدىڭ شالبار-كويلەگىڭىزدى الدى، شاش قويۋ مانەرىڭىزدى الدى، اراق-شاراپ، تەمەكىڭىزدى الدى، ماشيناڭىزدىڭ ءرۋلىن الدى، ايتا بەرسە، كوپ...
— "بالانى جاستان، ايەلدى باستان" دەمەي مە، ءبارى وزىمىزدەن، — دەدى جاكەڭ، — باياعى تەكتى شالدارعا ۇقساپ، بوساعاعا قامشىنى ءىلىپ قويىپ، سونداي كەزدە سىدىرتىپ تۇرماعاسىن، ايەل باسقا شىقپاي ءقايتسىن؟
— مۇنىڭىز دۇرىس ەندى، جاكە، ءوزىڭىز ايتقانداي ءاربىر ۇيدە ءبىر-بىر قامشى ءىلۋلى تۇرماعاسىن، — دەپ جاتىر ورىنباي دا ونى قوشتاپ.
قامشى تابىلار-اۋ، دەيمىن، مەن ىشتەي، ونى بوساعاعا ءىلىپ تە قويارسىز. ءبىراق قۇر ءىلۋلى قامشىدان نە قايىر؟ اڭگىمە جۇرەكتە عوي، ول جوق قوي ءقازىر...