ماقال-ماتەلدەر. وتان، ونەر - ءبىلىم تۋرالى
قازاق ادەبيەتى 5 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماقال-ماتەلدەر. وتان، ونەر - ءبىلىم تۋرالى.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا ماقال - ماتەلدەر تۋرالى تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، بەلگىلى ءبىر تاقىرىپقا بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ماقال - ماتەلدەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن، ءبىلىمىن، وي - ءورىسىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، اۋىزەكى سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ؛
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى قازاق حالقىنىڭ ماقال - ماتەلدەرى ارقىلى بىلىمدىلىككە، ادالدىققا، ادىلدىككە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە، تۋعان جەرىن قۇرمەتتەۋگە، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرگە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ، ىزدەنۋ، وي قوزعاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، تىرەك سىزبالار، قوسىمشا ماتەريالدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
سالەمەتسىڭدەر مە، وقۋشىلار؟
ساباققا دايىندىقتارىڭ قالاي؟
بۇگىن كىم كەزەكشى؟
بۇگىن نەشەسى؟
اپتانىڭ قاي كۇنى؟
سىنىپتا كىم جوق؟
(ساباققا پسيحولوگيالىق دايىندىق).
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
- ۇيگە قانداي تاپسىرما بەرىلدى؟
- ءتورت تۇلىك مالعا بايلانىستى تاقپاقتاردى جاتتاۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق: ماقال - ماتەلدەر. وتان، ونەر - ءبىلىم تۋرالى.
- وقۋشىلار، بۇگىن ءبىز سەندەرمەن قازاق حالقىنىڭ اۋىز ادەبيەتىنىڭ ءبىر ءتۇرى - ماقال - ماتەلدەر تۋرالى وتەمىز.
وي قوزعاۋ
- حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
- ماقال - ماتەلدەر تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ماقال - ماتەلدەر – فولكلوردىڭ ءبىر ءتۇرى. حالىقتىڭ ومىرلىك تاجىريبەسىنەن الىنعان وي ءتۇيىنى. ماقال - ماتەلدەر – حالىق دانالىعىنىڭ ءبىر كورىنىسى. وندا از سوزبەن كوپ ماعىنا بەرەدى. ماقال - ماتەلدەر جاقسى ادام بولىپ شىعۋدىڭ ەرەجەسى سەكىلدى.
داپتەرمەن جۇمىس:
ماقال مەن ماتەلدىڭ ەرەجەسىن داپتەرگە جازۋ.
ماقال - ءتۇيىندى ويدى بىلدىرەتىن، ىقشامدى ناقىل ءسوز.
ماتەل - حالىق پوەزياسىنىڭ ايتىلاتىن ويدىڭ ۇشاعى، تۇسپالى عانا بولاتىن ىقشام ءسوز ۇلگىسى.
1 - تاپسىرما. ماتىندەردى وقىپ، اۋدارۋ. 32 بەت.
ماقال - ماتەلدەردىڭ كولەمى قىسقا بولادى. ولار كەيدە شاعىن ولەڭدەر سەكىلدى. ماقال - ماتەلدەر ويدا تەز جانە جەڭىل ساقتالادى.
ماقال - ماتەلدەردىڭ تاقىرىپتارى ءار ءتۇرلى: ونەر - ءبىلىم، ادامگەرشىلىك، جاقسى مەن جامان، ەڭبەك، دوستىق، وتاندى ءسۇيۋ، ت. ب.
2 - تاپسىرما. سوزدىكپەن جۇمىس. 30 بەت.
حالىق دانالىعى - نارودنايا مۋدروست
كورگەن - بىلگەنى - ۆسە، چتو ۋۆيدەل
جاقسى ادام بولۋ - بىت حوروشيم چەلوۆەكوم
ەرەجە - پراۆيلا
سىنايدى - كريتيكۋەت
ونەر - ءبىلىم - يسكۋسستۆو ي زنانيە
ەڭبەك - ترۋد
وتاندى ءسۇيۋ - ليۋبيت رودينۋ
3 - تاپسىرما. ماقال - ماتەلدەردى وتان، ونەر - بىلىمگە بايلانىستى توپتاستىر.
♦ وتان تۋرالى
1. وتان - وتتان دا ىستىق
2. حالىقتىڭ ورتاق ءۇيى – وتان.
3. ەلىن سۇيگەن ەر بولار
4. وتانسىز ادام – ورمانسىز بۇلبۇل
5. ەلىنەن بەزگەن ەر وڭباس،
كولىنەن بەزگەن قاز وڭباس.
♦ ونەر - ءبىلىم تۋرالى
1. ونەرلى ورگە جۇزەدى.
2. ونەرلىگە ءولىم جوق.
3. ءبىلىم تاپپاي ماقتانبا،
ونەر تاپپاي باپتانبا.
4. وقۋ - ءبىلىم بۇلاعى،
ءبىلىم – ءومىر شىراعى،
5. بىلەكتى ءبىردى جىعادى،
ءبىلىمدى مىڭدى جىعادى.
سوزدىك
ورتاق ءۇيى – وبششيي دوم
ەلىن سۇيگەن ەر – گەروي ليۋبياششيي سۆوي نارود
ەلىنەن بەزگەن – وترەكشيي وت نارودا
ونەر - ءبىلىم – يسكۋسستۆو ي زنانيە
بىلەكتى – سيلنىي
جىعادى – پوبەديت نا پاۆال
ءىV. بەكىتۋ: ساباقتى بەكىتۋ ماقساتىندا وقۋشىلارعا ۇلەستىرمە كارتالار ۇلەستىرۋ.
V. قورىتىندى: بۇگىنگى ساباقتا نە وتتىك، نە بىلدىك وقۋشىلاردان سۇراۋ.
بۇگىنگى ساباقتى قورىتىندىلاۋ ماقساتىندا وقۋشىلارعا سۇراقتار قويۋ.
- ماقال - ماتەلدەر دەگەنىمىز نە؟
- ماقال - ماتەلدەر نەنى سىنايدى؟
- ماقال - ماتەلدەردىڭ تاقىرىپتارى قانداي؟
- ماقال - ماتەلدەر ادامدى نەگە تاربيەلەيدى؟
رەفلەكسيا:
وقۋشىنىڭ ساباق تۋرالى اسەرى، وي پىكىرى
Vءى. باعالاۋ: وقۋشىلاردى ساباققا قاتىسقانى، بەرگەن جاۋاپتارى بويىنشا باعالاۋ.
Vءىى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
وتان، ونەر - بىلىمگە بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر جاتتاپ كەلۋ.
«ديميتروۆ اتىنداعى №1 ورتا مەكتەبى» كمم
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءمۇعالىمى:
ايتبايەۆا گۋلميرا سابيتبەكوۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماقال-ماتەلدەر. وتان، ونەر - ءبىلىم تۋرالى.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلارعا ماقال - ماتەلدەر تۋرالى تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، بەلگىلى ءبىر تاقىرىپقا بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر ايتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ماقال - ماتەلدەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن، ءبىلىمىن، وي - ءورىسىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، اۋىزەكى سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ؛
3. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى قازاق حالقىنىڭ ماقال - ماتەلدەرى ارقىلى بىلىمدىلىككە، ادالدىققا، ادىلدىككە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە، تۋعان جەرىن قۇرمەتتەۋگە، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرگە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ، ىزدەنۋ، وي قوزعاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، تىرەك سىزبالار، قوسىمشا ماتەريالدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
سالەمەتسىڭدەر مە، وقۋشىلار؟
ساباققا دايىندىقتارىڭ قالاي؟
بۇگىن كىم كەزەكشى؟
بۇگىن نەشەسى؟
اپتانىڭ قاي كۇنى؟
سىنىپتا كىم جوق؟
(ساباققا پسيحولوگيالىق دايىندىق).
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
- ۇيگە قانداي تاپسىرما بەرىلدى؟
- ءتورت تۇلىك مالعا بايلانىستى تاقپاقتاردى جاتتاۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق: ماقال - ماتەلدەر. وتان، ونەر - ءبىلىم تۋرالى.
- وقۋشىلار، بۇگىن ءبىز سەندەرمەن قازاق حالقىنىڭ اۋىز ادەبيەتىنىڭ ءبىر ءتۇرى - ماقال - ماتەلدەر تۋرالى وتەمىز.
وي قوزعاۋ
- حالىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
- ماقال - ماتەلدەر تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
ماقال - ماتەلدەر – فولكلوردىڭ ءبىر ءتۇرى. حالىقتىڭ ومىرلىك تاجىريبەسىنەن الىنعان وي ءتۇيىنى. ماقال - ماتەلدەر – حالىق دانالىعىنىڭ ءبىر كورىنىسى. وندا از سوزبەن كوپ ماعىنا بەرەدى. ماقال - ماتەلدەر جاقسى ادام بولىپ شىعۋدىڭ ەرەجەسى سەكىلدى.
داپتەرمەن جۇمىس:
ماقال مەن ماتەلدىڭ ەرەجەسىن داپتەرگە جازۋ.
ماقال - ءتۇيىندى ويدى بىلدىرەتىن، ىقشامدى ناقىل ءسوز.
ماتەل - حالىق پوەزياسىنىڭ ايتىلاتىن ويدىڭ ۇشاعى، تۇسپالى عانا بولاتىن ىقشام ءسوز ۇلگىسى.
1 - تاپسىرما. ماتىندەردى وقىپ، اۋدارۋ. 32 بەت.
ماقال - ماتەلدەردىڭ كولەمى قىسقا بولادى. ولار كەيدە شاعىن ولەڭدەر سەكىلدى. ماقال - ماتەلدەر ويدا تەز جانە جەڭىل ساقتالادى.
ماقال - ماتەلدەردىڭ تاقىرىپتارى ءار ءتۇرلى: ونەر - ءبىلىم، ادامگەرشىلىك، جاقسى مەن جامان، ەڭبەك، دوستىق، وتاندى ءسۇيۋ، ت. ب.
2 - تاپسىرما. سوزدىكپەن جۇمىس. 30 بەت.
حالىق دانالىعى - نارودنايا مۋدروست
كورگەن - بىلگەنى - ۆسە، چتو ۋۆيدەل
جاقسى ادام بولۋ - بىت حوروشيم چەلوۆەكوم
ەرەجە - پراۆيلا
سىنايدى - كريتيكۋەت
ونەر - ءبىلىم - يسكۋسستۆو ي زنانيە
ەڭبەك - ترۋد
وتاندى ءسۇيۋ - ليۋبيت رودينۋ
3 - تاپسىرما. ماقال - ماتەلدەردى وتان، ونەر - بىلىمگە بايلانىستى توپتاستىر.
♦ وتان تۋرالى
1. وتان - وتتان دا ىستىق
2. حالىقتىڭ ورتاق ءۇيى – وتان.
3. ەلىن سۇيگەن ەر بولار
4. وتانسىز ادام – ورمانسىز بۇلبۇل
5. ەلىنەن بەزگەن ەر وڭباس،
كولىنەن بەزگەن قاز وڭباس.
♦ ونەر - ءبىلىم تۋرالى
1. ونەرلى ورگە جۇزەدى.
2. ونەرلىگە ءولىم جوق.
3. ءبىلىم تاپپاي ماقتانبا،
ونەر تاپپاي باپتانبا.
4. وقۋ - ءبىلىم بۇلاعى،
ءبىلىم – ءومىر شىراعى،
5. بىلەكتى ءبىردى جىعادى،
ءبىلىمدى مىڭدى جىعادى.
سوزدىك
ورتاق ءۇيى – وبششيي دوم
ەلىن سۇيگەن ەر – گەروي ليۋبياششيي سۆوي نارود
ەلىنەن بەزگەن – وترەكشيي وت نارودا
ونەر - ءبىلىم – يسكۋسستۆو ي زنانيە
بىلەكتى – سيلنىي
جىعادى – پوبەديت نا پاۆال
ءىV. بەكىتۋ: ساباقتى بەكىتۋ ماقساتىندا وقۋشىلارعا ۇلەستىرمە كارتالار ۇلەستىرۋ.
V. قورىتىندى: بۇگىنگى ساباقتا نە وتتىك، نە بىلدىك وقۋشىلاردان سۇراۋ.
بۇگىنگى ساباقتى قورىتىندىلاۋ ماقساتىندا وقۋشىلارعا سۇراقتار قويۋ.
- ماقال - ماتەلدەر دەگەنىمىز نە؟
- ماقال - ماتەلدەر نەنى سىنايدى؟
- ماقال - ماتەلدەردىڭ تاقىرىپتارى قانداي؟
- ماقال - ماتەلدەر ادامدى نەگە تاربيەلەيدى؟
رەفلەكسيا:
وقۋشىنىڭ ساباق تۋرالى اسەرى، وي پىكىرى
Vءى. باعالاۋ: وقۋشىلاردى ساباققا قاتىسقانى، بەرگەن جاۋاپتارى بويىنشا باعالاۋ.
Vءىى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
وتان، ونەر - بىلىمگە بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر جاتتاپ كەلۋ.
«ديميتروۆ اتىنداعى №1 ورتا مەكتەبى» كمم
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءمۇعالىمى:
ايتبايەۆا گۋلميرا سابيتبەكوۆنا