- 16 ماۋ. 2022 00:00
- 226
م.اۋەزوۆتىڭ 125 جىلدىعىنا وراي «ايمان-شولپان» مۋزىكالىق كومەدياسىنىڭ پرەمەراسى
«الاتاۋ» ءداستۇرلى ونەر تەاترىندا 8 ماۋسىم كۇنى م.اۋەزوۆتىڭ 125 جىلدىعىنا وراي «ايمان-شولپان» اتتى مۋزىكالىق كومەدياسىنىڭ پرەمەراسى ءوتتى. قويىلىم «ايمان-شولپاننىڭ» 1934 جىلى جازىلعان ءتۇسنۇسقا جىرىنا نەگىزدەلگەن. سپەكتال رەجيسسەرى جۇلدىزبەك جۇمانباي.
قازىرگى تاڭدا ۇلتتىق سانامىزدىڭ قايتا وركەندەۋ كەزەڭىندە حالىقتىڭ سالت-داستۇرىمەن كوركەمدەپ، قويىلىم ءوزىنىڭ جانرىنا ساي استارلى ءارى جەڭىل ازىلمەن جەتكىزە ءبىلدى. قويىلىم ماحاببات ءۇشىن ارپالىستى، كەيىپكەرلەردىڭ مىنەز-قۇلىقتارىن كوركەمدەپ جەتكىزىپ، قويىلىمنىڭ بايلانىسىن جاندى داۋىستاعى مۋزىكالىق اۋەندەرمەن كورسەتە الدى. رەجيسسەر قويىلىمدى قازاق حالقىنىڭ سالت-داستۇرلەرى، ايتىسى، ۇلتتىق ويىندارى، حالىق ءانى مەن ۇلتتىق ءبيى ارقىلى جانداندىرا ءتۇسى.
ساحنا قازاق حالقىنىڭ ەسكىدەن كەلە جاتقان بۇيىمدارىمەن بەزەندىرىلىپ، ۇلتتىق كيىم كيگەن ارتىستەر حالىقتىڭ ەرەكشە ىقلاسىنا يە بولدى. قويىلىم سونىمەن قاتار تاماشا التىباقان ويىنىمەن، شات-شادىمان كوڭىلمەن قارسى الۋى تۇتاستاي ونەر مەرەكەسى ىسپەتتەس كورسەتتى.
اكتەرلەر تەك درامالىق قابىلەتتەرىمەن عانا ەمەس، كەرەمەت انشىلىك ونەرىمەن كورەرمەن قوشەمەتىنە بولەندى.
سپەكتالدەگى باستى كەيىپكەرلەر ايمان مەن شولپاننىڭ بەينەلەرىن رەجيسسەر اشا بىلگەن. ايماننىڭ وبرازى بايىپتى، بايسالدى، بارلىق نارسەنى اقىلمەن شەشەتىن بولسا، ال شولپان ەركەتوتاي، تەنتەك، تاپقىر، وتكىر ءتىلدى قىزدىڭ بەينەسىندە بولدى. قويىلىمداعى ەرەكشە كەيىپكەرلەردىڭ ءبىرى، جان-جاقتى وبرازىن اشا بىلگەن ارىستاننىڭ بەينەسى بولدى. ونىڭ تەك قانا اقىن ەمەس، سونىمەن قاتار بالۋان سەرى ەكەنىن كورسەتتى. ال الىبەكتىڭ بەينەسى تاپقىرلىعىمەن، شيراقتىعىمەن اشىلا ءتۇستى. ارىستان مەن الىبەكتىڭ دە وبرازدارى ءبىر-بىرىن تولىقتىرىپ تۇر.
سول سەبەپتى الىبەكتىڭ ايماندى، ارىستاننىڭ شولپاندى الۋىندا كەزدەيسوقتىق ەمەس.
قويىلىمنىڭ بارىسى نەگىزىنەن قىز كورۋگە كەلگەن جىگىتتەر قاقتىعىسىمەن ءوربيدى. قويىلىم ارى قاراي الىبەك پەن مامان بايدىڭ كوتىبارمەن تارتىسىن بەينەلەيدى. ەكەۋى كوتىبار باتىردى ادام قاتىرنا قوسپاي، نامىسىنا ابدەن تيەدى. سونىمەن بىرگە، جاراستىڭ وبرازى دا پەسسانىڭ قىزىعىن كەلتىرىپ تۇر. جاراستىڭ بەينەسى نەگىزىنەن جىردا جوق، ول دراماتۋرگتىڭ قيالىنان تۋىنداعان. جاراس بەينەسى بۇكىل قىزىقتى ءارى كۇلكىلى وقيعالاردىڭ اراسىندا جۇرەدى.
«ايمان-شولپان» قويىلىمىنىڭ كومەديالىق جانىرىن اشا بىلگەن وزبەك جىگىتتىڭ وبرازى بولدى. وسى تۇستا س.ك.ستانيسلاۆسكييدىڭ «كىشكەنتاي رول جوق، كىشكەنتاي ارتيست بار» دەگەن قاناتتى ءسوزىن ەسكە تۇسەدى.
جانتىق پەن بالپىق اقىنداردىڭ ايتىسى دا قويىلىمدى ەرەكشەلەندىرىپ، كوركەيتىپ تۇر. اقىنداردىڭ تارتىسىنا الىبەك پەن ارىستاننىڭ ءار ءتۇرلى ءسوز قوسۋ دا قوس اقىنعا سۇيەمەلدەۋ بولدى.
قويىلىمنىڭ سوڭى ايمان مەن شولپاننىڭ قازاقتىڭ داستۇرىنە ساي ۇزاتىلۋمەن، ۇلان-اسىر تويمەن اياقتالدى. «ايمان-شولپان» مۋزىكالىق كومەديالىق قويىلىمى قازاق تەاترىنىڭ ساحناسىنان تۇسپەيتىن كلاسسيكالىق شىعارمالاردىڭ ءبىرى بولىپ قالارى ءسوزسىز. ونى اكتەر بەكجان تۇرىستىڭ قويىلىم تۋرالى جازعان وينىنان اڭعارساق بولادى. اكتەر «ايمان-شولپاندى» كورىپ وتىرعاندا ەرەكشە اسەر الىپ، قازاقتىڭ ءتولتۋما ونەرىنىڭ - ءانى، ءبيى، جىرى، كۇيىنىڭ ءبارى ءبىر ارناعا توعىسىپ، قان تامىرىڭدى بويلاعان كۇيى جانىڭدى تەبىرەنتەتىنىن، بويىڭدى بالقىتىپ رۋحاني ءلاززات سىيلاي الاتىنىن ايتتى.
ورىن اقبالا الي قىزى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مادەنيەتتانۋ ماماندىعىنىڭ 3 كۋرس ستۋدەنتى
وندىرىستىك تاجىربيە جەتەكشىسى: ەسبولوۆا ءمولدىر اۋەلتايەۆنا