2022 جىلى بيلل گەيتس وقۋعا ۇسىنعان 5 كىتاپ
Microsoft كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىسى بيلل گەيتس ءوزىنىڭ Gates Notes بلوگىندا وسى جازدا وقۋعا تۇرارلىق بەس كىتاپتىڭ ءتىزىمىن جاريالادى. گەيتس بۇل ەڭبەكتەردە گەندەرلىك تەڭدىك، ساياسي پولياريزاسيا، ءومىر ءسۇرۋ مەن كليماتتىڭ وزگەرۋى سىندى كۇردەلى تاقىرىپتار قوزعالعاندىعىن ەسكەرتىپ سوندىقتان وقۋعا جەڭىل ەمەس ەكەندىگىن اتاپ ءوتتى.
1. "سيلا"، ناومي الدەرمان
"سيلا" — اعىلشىن جازۋشىسى ناومي الدەرماننىڭ عىلىمي-فانتاستيكالىق رومانى، 2016 جىلى شىققان. اتالمىش ەڭبەكتى ميللياردەرگە ۇلكەن قىزى دجەننيفەر وقۋعا كەڭەس بەرگەن. بۇل ەڭبەكتىڭ سيۋجەتى بويىنشا بۇكىل الەمدەگى ايەلدەر اياق استىنان ەرەكشە قابىلەتكە يە بولادى. سول قابىلەتتەرى ارقىلى سوڭىندا جەر بەتىندەگى ۇستەمدىك ەتەتىن جىنىسقا اينالىپ، ماتريارحات (قوعامدا ايەل ادامداردىڭ ۇستەمدىك ەتۋى) قاۋىمداستىعىن قۇرادى. جالپى ايتقاندا كىتاپ گەندەرلىك تەڭسىزدىك ماسەلەسىن قوزعايدى. بۇل ەڭبەكتى اقش-تىڭ بۇرىڭعى پرەزيدەنتى باراك وباما جانە The New York Times گازەتى تاراپىنان سىنالعان. ال بيلل گەيتس "سيلا" كىتابىن وقىپ وتىرىپ كوپتەگەن ايەل ادامدار قانداي ادىلەتسىزدىك پەن قاتىگەز قارىم-قاتىناستارمەن ۇشىراساتىندىقتارىن جاقسى ءتۇسىندىم. وسى ماسەلە بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن اقش جانە دۇنيەجۇزىندەگى بارلىق بەلسەندىلەرگە ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن" دەپ كىتاپ جايلى پىكىرىن بىلدىرگەن.
2. Why We’re Polarized، ەزرا كلياين
گەيتس بولاشاققا وپتيميستىك كوزقاراسپەن قاراۋعا تىرىسقانىمەن الايدا اقش-تىڭ ساياسي پولياريزاسياسى ونىڭ كوڭىلىنە قاياۋ تۇسىرەتىندىگىن جاسىرمايدى. بۇنى ءتۇسىنۋ ءۇشىن ميللياردەر Vox سايتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ءارى سول سايتتىڭ ساراپشىسى ەزرا كليايننىڭ كىتابىن وقۋعا كەڭەس بەرەدى. ساياسي پولياريزاسيا تاقىرىبىن كلياين ءوز ەڭبەگىندە كەڭىرەك اشىپ تۇسىندىرەدى. ول امەريكاداعى ساياسي قاراما-قايشىلىقتاردى پسيحولوگيالىق جاقتان قاراستىرا تالقىلايدى. اتالمىش تۋىندى جايلى بيلل گەيتس "ەگەر ءقازىر اقش ساياساتىندا نە بولىپ جاتقانىن تۇسىنگىڭىز كەلسە، وندا بۇل كىتاپ سىزگە ارنالعان" دەپ پىكىرىن بىلدىرگەن.
3. "شوسسە لينكولنا"، امور توۋلز
«شوسسە لينكولنا» شىتىرمان وقيعالى رومانى 2021 جىلى شىققان. كىتاپتا وقيعا 1954 جىلدان باستاۋ الادى. بۇل ەڭبەكتە ءجاسوسپىرىم بالانىڭ ءىنىسى جانە ەكى دوسىن ەرتىپ ساياحاتتاۋى تۋرالى جازىلعان. جالپى بيلل گەيتس امەريكالىق جازۋشى امور توۋلزدىڭ ەڭبەگىن ءبىرىنشى رەت ۇسىنىپ تۇرعان جوق. بۇعان دەيىن 2019 جىلى ءدال وسى اۆتوردىڭ «دجەنتلمەن ۆ موسكۆە» اتتى كىتابىن وقۋعا كەڭەس بەرگەن بولاتىن. Microsoft نەگىزىن قالاۋشىسى "شوسسە لينكولنا" كىتابى جايلى "توۋلز ساياحاتتاۋعا شابىت بەرەدى جانە ول ءبىز قانشا قالاساق تا ءومىر جولىمىز ءبىز قالاعانداي بولمايتىنىن ءارى ونى بولجاي دا المايتىنىمىزدى اشىپ كورسەتەدى" دەگەن.
4. "مينيستەرستۆو بۋدۋششەگو"، كيم ستەنلي روبينسون
بۇل كليماتتىق وزگەرىستەرگە ارنالعان 2020 جىلى شىققان عىلىمي-فانتاستيكالىق رومان. اتى ايتىپ تۇرعانداي فانتاستيكالىق ەڭبەكتە ويدان شىعارىلعان الەمدىك ۇيىم كليماتتىق وزگەرىستەرمەن كۇرەسەدى. كىتاپ سيۋجەتى بويىنش ءبىزدىڭ عاسىرىمىزدىڭ جيىرماسىنشى جىلدارى كليمات قاتتى وزگەرىپ، سونىڭ اسەرىنەن الەمدە ميلليونداعان ادام قازا تابادى. وسى پروبلەمانى شەشۋ ءۇشىن 2025 جىلى "بولاشاق مينيسترلىگى" حالىقارالىق ۇيىمى قۇرىلادى. اتالمىش ۇيىم مىندەتى الەمدىك اپاتقا قارسى تۇرىپ بولاشاقتا ۇرپاققا جەردى ساقتاپ قالۋ. وسى ماقساتتا ۇيىم ناقتى قادامدارمەن قاتار قۇپيا وپەراسيالار دا جاسايدى. وسى قۇپيا وپەراسيالار نەگىزىندە جاپپاي ديۆەرسيا، ادام ءولتىرۋ، قارجىلىق مانيپۋلياسيا جاساۋ، زورلىق-زومبىلىق، راديكالدى ساياسي قوزعالىستار مەن يدەولوگيالارعا قولداۋ بىلدىرەدى.
5. How the World Really Works: The Science Behind How We Got Here and Where We’re Going، ۆاسلاۆ سميل
ال بەسىنشى كىتاپقا ميللياردەر ەكونوميكا پروفەسسورى ۆاسلاۆ ءسميلدىڭ (Vaclav Smil) ەڭبەگىن اتادى. بۇل كىتاپتا اۆتور ەنەرگيانىڭ وركەنيەتكە ياعني سيۆيليزاسياعا قالاي اسەر ەتكەنى تۋرالى اڭگىمەلەيدى. ايتا كەتەيىك، ۆاسلاۆ سميل — گەيتستىڭ سۇيىكتى اۆتورلارىنىڭ ءبىرى. ول 2017 جىلى ءسميلدىڭ سول ۋاقىتقا دەيىن شىققان 37 كىتابىنىڭ ءبارىن وقىعانىن ايتقان ەدى. بۇل كىتاپ جايلى بيلل گەيتس "ءسميلدىڭ كوپتەگەن كىتاپتارى وقۋلىق رەتىندە وقىلادى، ءبىراق ءدال وسى ەڭبەگى كەڭ اۋديتورياعا ارنالعان. ول كۇردەلى زاتتار جايلى قىسقاشا انىقتاما بەرۋ ءۇشىن كوپتەگەن ساندارمەن جۇمىس جاساعان" دەپ پىكىر بىلدىرگەن.
الەمدەگى ەڭ باي ادامداردىڭ ءبىرى جىل سايىن وقۋعا كىتاپ ۇسىنىپ وتىرادى. ءسىز بىلتىرعى ۇسىنعان كىتاپتارىن وقىدىڭىز با؟
قانيا تابىس
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
بيلل گەيتستەن تابىستى بولۋدىڭ 10 ەرەجەسى
بيلل گەيتستىڭ كوشباسشىلىق سىرلارى
حاكەرلىك، پوكەر ويىنى ءھام 20 ميلليون دوللار
اتاقتى ميلليونەرلەر بايىپ كەتكەنگە دەيىن قانداي بولىپ، نەمەن اينالىسقان ەدى