مەن ساعان ەسىرتكى جايلى ايتىپ بەرەمىن
ەسىرتكى - ءبىزدىڭ داۋىرىمىزگە ەنگەن ەڭ سۇراپىل جاۋىمىز. قانشا زۇلمات زاماندار باسىمىزدان ءوتىپ قيىندىققا دۋشار بولدىق، ءبىراق وسى ەسىرتكى اكەلەتىن زارداپتاردىڭ اسەرى تامىردى تۇبىمەن جوياتىنداي ءقاۋىپتى. ەسىرتكى سانانى ۋلاۋشى، جاس ومىرگە بالتا شابۋشى.
ادام ەسىرتكىنى پايدالانعىسى كەلىپ پايدالانبايدى، ءناپسىنىڭ ايتقانىن ورىندايدى. ياعني بۇل البىرت جاستىق كەزىندە ورىن الادى، نەمەسە ءبىر قيىن جاعدايعا دۋشار بولعاندا ادام ەسىرتكى پايدالانۋعا دەيىن بارادى.
ەسىرتكىنى قويدىراتىن ەم شارا ءالى جاسالۋ ۇستىڭدە، ءالى تابىلمادى دەسەكتە بولادى. ونىڭ زاردابى دا وراسان زور. ەڭ العاشقى ەسىرتكىگە تاۋەلدىلىك. بۇل دەگەنىمىز ونى تۇراقتى قولدانۋ، قۇرامىندا نيكوتين، مىشياكتىڭ بولۋى بۇل ادامنىڭ ەسىرتكىگە تاۋەلدىلىگىنە الىپ بارادى. ونى ءجيى تۇتىنىپ تۇرماسا (ەسىرتكىگە تاۋەلدى ادام) اقىرى جۇرەك تالماسى، وبىر، سيرروزعا نەمەسە قاراپايىم تىلمەن ولىمگە دۋشار ەتەدى. ەكىنشى مي، نەرۆ سيستەمالارىن تولىق زاقىمداپ، ادامنىڭ ءوزىن-وزى باسقارۋى جوعالادى. تۇراقسىزدىق ورىن الادى، بۇلشىق-ەت ارتەرياسى زاقىمدانادى.
جالپى ەسىرتكىنى قاي-جاعىنان دا الىپ قاراساق، وراسان زور دەرتتەرگە دۋشار ەتەدى. ەسىرتكىنى قويدىرۋدى (تۇپ-تامىرىمەن جويۋدى) ءبىزدىڭ ەلىمىز، بۇكىل الەم كۇن پروبلەماسىندا تۇر. ول ءۇشىن ءبىز پروفيلاكتيكالىق ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى، ەسىرتكىنىڭ زارداپتارى تۋرالى جاستارعا، بۇكىل ەل تۇرعىندارىنا ءتۇسىڭدىرۋىمىز قاجەت.
ەڭ باستى زاردابى ەل دەموگرافياسىنا وتە اۋىر تيەدى. ەسىرتكىگە تاۋەلدى ادامنان تۋعان بالا قانداي ازامات بولىپ وسەدى؟ سونى ويلانايىق دوستار. نەمەسە ول ادامنان تۇقىم بولمايدى. دەموگرافياعا تيگىزەر زاردابىن وسى تۇستان تۇسىنسەك بولادى.
ەسىرتكىنىڭ زاردابى، اپارىپ سوعاتىن جاعدايى تۋرالى جازسام ءبىر توم كىتاپ بولار! سوندىقتان قىسقا تۇيىندەۋدى ءجون كوردىم. پايىمى، تۇسىنىگى بار جان وسى شىعارمادان ەسىرتكىنىڭ قانشالىقتى ءقاۋىپتى زات ەكەنىن ۇعىنار…
قىزىلوردا وبلىسى ارال اۋدانى
№21 ورتا مەكتەبى كمم 9ا سىنىپ وقۋشىسى
قۋانتقان دىنمۇحاممەد
You Might Also Like
-
پروبيوتيكتەر دەپ ميكروورگانيزمدەردىڭ ءتىرى وسىندىلەرى نەمەسە قۇرامىندا سولار بار ونىمدەر اتالادى. پروبيوتيكتەر (ەۋبيوتيكتەر) ىشەك ميكروفلوراسىن جاقسارتاتىندىقتان عانا پايدالى ەمەس، سونىمەن قاتار ولا...
-
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى، بەلدى جوعارعى وقى ورىندارىنىڭ ءبىرى. ول ءوزىنىڭ مول تاريحىمەن، بىلىمىمەن، وقىتۋشى قۇرامىمەن، ءبىلىم الۋشىلارىمەن ءاردايىم ەرەكشە. وعان ...
